رویارویی صنعت خاکستری با بحران نقدینگی

30 کوره متوقف است!

گروه معدن- صنعت سیمان به‌عنوان یکی از صنایع مادر کشور شناخته می‌شود و از آن به‌عنوان ملات سازندگی یاد می‌کنند. براساس آمارها ایران جزو ۱۰ تامین‌کننده نخست سیمان در جهان است و در سال‌های گذشته رتبه ششم را به خود اختصاص داده بود که در حال حاضر به رتبه هشتم دنیا تنزل یافته است.
مساله این است شرکت‌هایی که محصولات بتنی تولید می‌کنند، هم‌اکنون با توقف یا کندی تولید مواجه شده‌اند که یکی از دلایل آن کاهش ساخت‌وساز و طرح‌های عمرانی کشور است اما بخشی از دلایل افزایش رتبه تامین سیمان مربوط به ناترازی انرژی است که اکنون نه‌تنها صنعت سیمان بلکه صنایع دیگر هم با آن دست به گریبان هستند. متاسفانه این مساله باعث شده که در حال حاضر بیش از ۳۰ کوره سیمان کشور متوقف شوند. در این رابطه علاوه‌بر اینکه تولید صنعت سیمان تحت‌تاثیر قرار گرفته است؛ مساله دیگر اینکه اشتغالزایی پایدار هم که دستاورد این عرصه محسوب می‌شود با چالش مواجه شده است.
این شرایط در حالی است که انجمن سیمان وضعیت این صنعت خاکستری را نگران‌کننده عنوان کرده و مخاطراتی که این صنعت را تهدید می‌کند را به مسوولان گوشزد کرده است. انتظار می‌رود این عرصه به دلیل اینکه صنعتی مادر است و بسیاری از صنایع دیگر به آن وابسته هستند و معیشت حوزه‌های دیگر از جمله حمل‌ونقل و کارگران ساختمانی به آن وابسته هستند، توجه بیشتری را به خود جلب کند. در این رابطه رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درخواست دارد مسوولان مشکل ناترازی را تا حدودی حل‌وفصل کرده و این صنعت را از نظر تخصیص انرژی در اولویت قرار دهند.
مساله این است که با توجه به ناترازی‌ها اما هزینه شرکت‌ها تا حدودی ثابت مانده است و کارفرما باید دستمزد و هزینه‌های دیگر را پرداخت کند. در حالی که وقتی تولید نباشد، نقدینگی هم کاهش پیدا می‌کند. مساله مهم این است که کاهش تولید ممکن است در ماه‌های آینده مخاطراتی را در پی داشته باشد. حالا بحران نقدینگی به دلیل توقف خطوط تولید گریبانگیر صنعت سیمان شده است.
شرایط نگران‌کننده است
در این خصوص رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه اکنون بیش از ۳۰ کوره سیمان کشور متوقف مانده است، افزود: شرایط نگران‌کننده است و مخاطراتش را به مسوولان انتقال داده‌ایم.
مجید وفاپور، درخصوص وضعیت تولید سیمان کشور اظهار کرد: صنعت سیمان یکی از صنایع پایه‌ای و مادر کشور است و از آن به‌عنوان ملات سازندگی یاد می‌کنند.
وی با بیان اینکه ایران جزو ۱۰ تامین‌کننده نخست سیمان در جهان است، گفت: هم‌اکنون ما در رتبه هشتم دنیا ایستاده‌ایم اما در سال‌های گذشته رتبه ایران در برخی موارد ششم و هفتم بوده است. اکنون در بحث تامین سیمان نیاز داخل کاملا خودکفا هستیم ضمن اینکه مازاد تولید را هم صادر می‌کنیم.
وی گفت: با توجه به اینکه طرح‌های عمرانی کشور به دلیل تامین نشدن منابع مالی پویایی لازم را ندارد، صادرات انجام می‌شود. البته با رویکردی که دولت دارد اگر مسائل بین‌المللی را حل‌وفصل کند و طرح‌های عمرانی در کشور فعال‌تر شوند، پیش‌بینی می‌کنیم که همین ظرفیت احداث شده در کشور که حدود ۹۰‌میلیون تن در سال است به مصرف داخلی برسد.
وفاپور با بیان اینکه البته طرح‌های دیگری در صنعت سیمان در دست اجراست تا به افزایش بهره‌وری برسیم، افزود: یکی از این طرح‌ها، افزایش بهره‌وری و کارایی با استفاده از افزودنی‌ها در صنعت سیمان است که هم مصرف انرژی را کاهش می‌دهد، هم به مسائل محیط‌زیستی کمک می‌کند و هم باعث می‌شود با همین ظرفیت ایجاد شده (نه از حیث ایجاد کارخانه جدید سیمان) بتوانیم حداقل تا ۲۰‌درصد افزایش تولید سیمان داشته باشیم.
وی ادامه داد: حرکت به این سمت، یکی از اولویت‌های اصلی صنعت و انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان کشور است.
رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درباره ارتقای جایگاه صنعت سیمان کشور گفت: اکنون ایجاد کارخانه جدید شاید خیلی توجیه اقتصادی نداشته باشد زیرا میزان مصرف سیمان، متناسب با ساخت‌وساز داخل و طرح‌های عمرانی است.
وی افزود: شرکت‌هایی که محصولات بتنی تولید می‌کنند، هم اکنون با توقف و یا کندی تولید مواجه هستند که دلیل آن نیز کاهش در بحث ساخت‌وساز و طرح‌های عمرانی است که متعاقب آن مصرف سیمان داخل نیز کم شده است. بخشی از کاهش رتبه ما از ششم به هشتم، مربوط به ناترازی انرژی است که اکنون صنعت سیمان با آن دست به گریبان است.
وفاپور با بیان اینکه اکنون بیش از ۳۰ کوره سیمان کشور متوقف مانده است، افزود: شرایط نگران‌کننده است و مخاطراتش را به مسوولان انتقال داده‌ایم و انتظار داریم با توجه به اینکه صنعت سیمان، صنعت مادری است و خیلی از صنایع دیگر از آن ارتزاق می‌کنند و معیشت خیلی از حوزه‌های دیگر از جمله حمل‌ونقل و کارگران ساختمانی به سیمان وابسته است، توجه بیشتری به این صنعت داشته باشند زیرا کاهش تولید ممکن است در ماه‌های آینده مخاطراتی را ایجاد کند.
رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ادامه داد: با توجه به موجودی کلینکری کارخانه‌های سیمان، اکنون این موجودی از حد استاندارد و موجودی راهبردی که باید ذخیره داشته باشیم، تاحدودی کم شده است؛ انتظار داریم ناترازی در صنعت سیمان را تا حدودی حل‌وفصل کنند و این صنعت را از حیث تخصیص انرژی در اولویت قرار دهند. سیمان کالایی نیست که بتوان ذخیره و نگهداری کرد و تولید آن همگام با مصرف انجام ‌شود.
وفاپور با بیان اینکه امیدواریم شرایطی در کشور ایجاد شود تا صنعت سیمان دوباره به جایگاه ششم خود در دنیا برگردد، افزود: انتظار داریم طرح‌های عمرانی و ساخت‌وساز در کشور فعال‌تر شود، در این شرایط به طور قطع می‌توانیم جایگاه ششم خود را در تولید سیمان دوباره به‌دست بیاوریم و حتی به رتبه پنجم نیز برسیم.
رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفت: البته باید توجه کرد که از کل سیمان تولیدی جهان، بیش از پنج‌درصد صادر می‌شود، ضمن اینکه سیمان کالایی است که به دلیل حجیم و سنگین بودن آن، اساسا به صورت منطقه‌ای صادر می‌شود.
وی درباره تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت سیمان نیز افزود: مواد اولیه مورد نیاز صنعت سیمان، از داخل تامین می‌شود و توجیه اقتصادی ایجاد کارخانه سیمان، منوط به تامین انرژی و مواد اولیه از داخل کشور است.
وفاپور درباره وضعیت ماشین‌آلات صنعت سیمان نیز گفت: اکنون در بحث تجهیزات و ماشین‌آلات، مشکل کمتری وجود دارد زیرا ۸۵‌درصد تجهیزات و قطعات تولید داخل است؛ بنابراین از حیث تامین قطعات، مشکلی وجود ندارد، تنها بحث نقدینگی است که به خاطر توقف خطوط تولید گریبانگیر این صنعت شده است.
وی افزود: با توجه به ناترازی که در بحث تولید وجود دارد اما هزینه شرکت‌ها تاحدودی ثابت است و باید دستمزد پرداخت کنند، بنابراین وقتی تولید ندارند یا کم است، نقدینگی هم کاهش پیدا می‌کند، در این صورت یکی از نگرانی‌های تولیدکنندگان این است که نتوانند منابع لازم را برای به‌روز کردن تجهیزات، قطعات، تعمیرات و نگهداری را داشته باشند.
البته پیشتر رییس هیات‌مدیره‌ انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان کشور گفته بود: در راستای رفع ناترازی انرژی باید صنعتگران به سمت استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها و هوش مصنوعی حرکت کنند. مجید وفاپور اظهار داشت: در حوزه استفاده از ظرفیت فناوری‌ها، یکی از کارهایی که انجمن صنفی صنعت سیمان بررسی می‌کند و مطالعات آن از دهه ۸۰ آغاز شده است، استفاده از روش بازیافت انرژی حرارتی در کارخانه‌های سیمان است. وی افزود: با استفاده از این روش می‌توان بخشی از انرژی این صنعت را تامین کرد که منجر به تولید ۲۵۰مگاوات برق می‌شود.
محدودیت گازی کارخانه‌های سیمان به ۸۰‌درصد رسید
در خصوص محدودیت‌های گازی دبیر انجمن سیمان با اشاره به اینکه نگرانیم اصلا به ما سوخت مازوت نرسد، پیشتر گفته بود: دولت باید فکر اساسی برای تامین سوخت کارخانه‌های سیمان کند تا چرخه فعالیت آنها مختل نشود.
علی‌اکبر الوندیان با اشاره به اینکه محدودیت گازی کارخانه‌های سیمان از 15مهرماه آغاز شده است، گفت: این محدودیت گازی از ابتدا 20‌درصد و امروز به 80‌درصد رسیده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر گاز برخی از کارخانه‌های سیمان قطع شده است، افزود: تعدادی از واحدهای تولیدی سیمان به دلیل نزدیکی به کلان‌شهرها مجاز به استفاده از مازوت هم نیستند و محدودیت گازی آنها به بیش از 50‌درصد رسیده است.
دبیر انجمن سیمان تصریح کرد: البته نکته مهم دیگر این است که امسال واحدهای سیمان نتوانسته‌اند مازوت کافی ذخیره‌سازی کنند و باید فقط با 50‌درصد ذخیره مازوتی که دارند فعالیت خود را انجام دهند. اخیرا هم اعلام شده که خودمان از بندرعباس یا بندر ماهشهر مازوت مورد نیاز را تامین کنیم که این موضوع باعث افزایش دو تا سه برابری هزینه‌های حمل‌ونقل می‌شود.
الوندیان ادامه داد: تکلیف قانونی صنعت سیمان در سرمایه‌گذاری انرژی تجدید‌پذیر و خورشیدی ۹۰مگاوات است که صنعتگران در این عرصه ورود کرده‌اند و بخشی به بهره‌برداری رسیده است.
وی بر سرمایه‌گذاری در خط تولید سوخت مشتق از پسماند تاکید کرد و گفت: در این روش استفاده از پسماندهای پلاستیک و لاستیک می‌تواند بخشی از انرژی صنعت سیمان را تامین کند که نیاز است تا صنعتگران در این عرصه ورود کنند.
الوندیان خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری در طراحی و نصب تاسیسات ذخیره‌سازی سوخت، ضرورت توسعه تجهیزات و مخازن سوخت، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های هوشمند، به‌روزآوری و ارتقای تکنولوژی خط تولید از جمله مواردی است که می‌تواند به کاهش سوخت در این صنعت کمک کند.
دبیر انجمن سیمان با اشاره به اینکه مصرف انرژی روزانه صنعت سیمان ۲۷‌میلیون مترمکعب گاز است، گفت: تنها 6/‏‏1‌میلیون مترمکعب گاز به این صنعت تخصیص داده شده است که کافی نیست.
وی عنوان کرد: هزینه‌های تولید سیمان سرسام‌آور شده است. اگر برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات در موعد مقرر اقدام کنیم با مشکل روبه‌رو نخواهیم شد. اکنون صنعت سیمان قابلیت تولید ۱۲ نوع سیمان دارد که با لحاظ کردن انواع افزودنی‌های مختلف حدود ۸۰ محصول ثبت شده استاندارد در این صنعت داریم.