ریسک‌های پیش پای بورس

«جهان‌صنعت»- شاخص بورس تهران در جریان معاملات روز گذشته با رشد بیش از ۲۷ هزار واحدی کار را تمام کرد تا ارزش بازار بورس تهران مجددا به ارقام بالاتر از ۸ هزار همتی برسد. اما با وجود رشد خوب شاخص نسبت به‌روزهای پیشین همچنان ارزش معاملات در بازار بورس تهران در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد، به‌طوری‌که ارزش معاملات نقد در بازار بورس در روز جاری رقم ۴ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بود و در مجموع معاملات نقد بورس، فرابورس و صندوق‌های قابل معامله این رقم به عدد ۹ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسید.
اما در این بین یک خبر مهم- همان‌طور که روز گذشته نیز در گزارش «جهان‌صنعت» به آن اشاره شد- روند بازار دیروز را تغییر داد. روز شنبه و پس از بازار بود که خبر مهمی برای بازار به خصوص دو صنعت پتروشیمی و پالایشی منتشر و طبق آن مقرر شد نرخ ارز محاسباتی برای فرآورده‌های ویژه پالایشگاه که در بورس کالا فروخته می‌شود، به ۳۸۰۰۰ تومان تغییر پیدا کند. به این تربیت برای مثال قیمت پایه‌ لوبکات که حدود ۱۲ هزار تومان برای هر کیلو بود، به حدود ۱۶۵۰۰ تومان برای هر کیلو افزایش پیدا می‌کند. ظاهرا در نامه‌ای که زده شده، به نرخ تسعیر نفت تحویلی به پالایشگاه‌ها و همچنین نرخ فرآورده‌های اصلی مثل بنزین اشاره نشده است. به این ترتیب می‌توان گفت، پالایشگاه‌ها نفت را با دلار ۲۸۵۰۰ تومان دریافت می‌کنند و ۸۰ درصد محصول را با نرخ ۲۸۵۰۰ و ۲۰ درصد را با نرخ ۳۸۰۰۰ تومان به فروش می‌رسانند. ادامه این رویه به شدت می‌تواند سود این شرکت‌ها را بالا ببرد. البته اگر نرخ ارز برای نفت و فرآورده‌های اصلی هم بالا می‌رفت، در نهایت سود پالایشگاه‌ها نسبت به حالت قبل بیشتر می‌شد، اما این شرایط می‌تواند سود مناسب عاید پالایشگاه‌ها کند.
به نظر می‌رسد که شروع تابستان برای بورس تهران با روزهای بهتری همراه باشد که البته چاشنی این روند تعادل خواهد بود. طی روزها و هفته‌های گذشته بازار سهام با چالش‌های متعددی همچون کاهش نرخ دلار، حواشی صنعت خودروسازی و… دست و پنجه نرم کرد و اغلب در این مسیر توانایی صعودهای پرقدرت را نداشت، اما اکنون احتمال یک روند صعودی متعادل بیش از هر چیزی منطقی به نظر می‌آید.
برگزاری مجامع گروه بانکی طی روزهای گذشته، انتظار برای مجامع دیگر شرکت‌های بزرگ بازار با چشم‌انداز تقسیم سود و کاهش قیمت سهام یکی از محرک‌های این روزهای بورس تهران است که می‌تواند به ارزندگی بیشتر بازار و تمایل فعالان اقتصادی به خرید سهام کمک کند. در کنار آن چشم‌انداز افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها که شرکت‌ها مدتی است به صورت رسمی به آن اشاره می‌کنند نیز از دیگر عواملی است که این محرک‌ها را قدرت می‌بخشد. اگرچه در این بین همچنان بسیاری از ابهامات به پایان نرسیده‌اند و با قدرت در مسیر بورس تهران مانع می‌تراشند، اما شرایط نشان می‌دهد اثرگذاری آنها کمتر شده و اثر خود را بر روند قیمت‌ها گذاشته‌اند. از این رو انتظار می‌رود که احتمال قوت بخشیدن به محرک‌ها بیش از قبل باشد.
ریسک‌های پیش روی بازار سهام
بازار سهام این روزها از ناحیه سیگنال‌های سیاسی و اقتصادی تحت فشار قرار گرفته است. از یک سو قیمت دلار افزایشی شده و نرخ دلار پتروشیمی‌ها نیز از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۸ هزار تومان رسیده که سیگنال مثبتی است و از سوی دیگر لیست سیاه FATF دوباره پذیرای ایران شده و به این ترتیب نقل و انتقال بین‌المللی پول، سخت‌تر از قبل انجام می‌شود. بانکی‌ها این سیگنال منفی را به سرعت دریافت کردند و منفی شدند.
اما آیا قرار است بازار سهام همین روند پر‌افت‌وخیز را طی کند؟ آیا روندسازی در بازار سهام مختل و متوقف شده است؟ حسین مریدسادات کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز به این سوالات پاسخ داده و مسیر پیش روی بازار در فصل تابستان را پیش‌بینی کرده است.
مریدسادات در رابطه با ریسک‌های بازار با توجه به فرا رسیدن فصل تابستان بیان کرد: «بورس تهران این روزها در فاز اصلاح زمانی به سر می‌برد. در عین حال باید توجه داشت با توجه به موج صعودی خوب بازار، فاز اصلاحی کاملا طبیعی است و جای نگرانی برای سهامداران ندارد.»
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: «همچنین در این محدوده ارزش معاملات کاهش یافته است؛ به‌رغم اینکه کاهش ارزش معاملات به‌عنوان فاکتوری منفی به شمار می‌آید، باید دانست این رفتار نیز از سوی بازار طبیعی است.»
مریدسادات فروش اوراق را یکی از ریسک‌های حال حاضر بازار سهام دانست و ادامه داد: «به تدریج به مقطع مهمی از سال نزدیک می‌شویم و فروش اوراق، اتفاق برجسته این بازه است. مدیریت فروش اوراق و مدل اجرای آن می‌تواند برای ما مهم باشد.»
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: «ترجیح تعداد زیادی از دوستانی که جزو فعالان بازار سرمایه به حساب می‌آیند، نقدشدن سرمایه پیش از برگزاری مجامع است. این تصمیم با توجه به ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک پیش روی بازار اتخاذ می‌شود، اگرچه من با این نظریه هم‌عقیده نیستم و با سهام به مجامع خواهم رفت.»
وی افزود: «به‌طور کلی با توجه به استراحتی که بازار از تاریخ ۱۷ اردیبهشت تاکنون داشته است، می‌تواند با یک کف‌سازی معتبر، رو به بالا حرکت کند و تنها ریسکی که می‌تواند در این مسیر بازار را آزار دهد ریسک مدیریتی است که بازار سهام و اهالی بازار سرمایه همواره با این ریسک مواجه بوده‌‎اند.»
صنایع پیشتاز بازار در فصل تابستان
این کارشناس بازار سهام با اشاره به نقش مهم دلار گفت: «با توجه به شیب نزولی آرام دلار، می‌توان گفت صنایع دلاری بازار احتمالا هنوز تا رسیدن به تعادل نسبی و بازگشت سطح تقاضا راه زیادی داشته باشند، اما از سوی دیگر صنایع ریالی مثل گروه بیمه و سیمانی‌ها می‌توانند از پتانسیل رشد خوبی برخوردار شوند.»
وی افزود: «بین کارشناسانی که من با آنها در ارتباط بودم، هیچ کارشناس فاندامنتالی دلار را ۴۰ هزار تومان پیش‌بینی نکرده است؛ همچنین با بررسی حجم شبه‌پول، تورم انتظاری و سایر محرک‌های اسکناس آمریکایی، دلار در قیمت‌های بالاتری تا پایان سال پیش‌بینی می‌شود.»
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: «باید بپذیریم که بورس علاوه بر مولفه‌های بنیادی از دلار به عنوان درایور اصلی تاثیر می‌پذیرد و رشد دلار همواره باعث رشد بازار شده است.»
آیا بازار به روند صعودی باز خواهد گشت؟
مریدسادات بیان کرد: «نکته‌ای که در این خصوص، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بازار سرمایه باید به آن توجه داشته باشند این است که بازار یک رالی صعودی قدرتمند را پشت سر گذاشته اما از سوی دیگر بر هیچ‌کس پوشیده نیست که عقب‌مانده‌ترین بازار بین بازارهای دارایی، بورس تهران است!»
وی بیان کرد: «بر اساس تحلیلی که داشتم شاخص کل هر زمان که موفق به شکستن سقف قیمتی خود شده‌، هرگز به زیر آن بازنگشته است.»
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: «امیدواریم بازار پس از کف‌سازی مناسب با تعیین کف قیمت دلار و سایر محرک‌های دیگری که به کمک بازار خواهند آمد، روند صعودی خود را پس گیرد.» مریدسادات افزود: «به نظر می‌رسد در بدبینانه‌ترین شرایط، محدوده یک میلیون و ۹۵۰ هزار تا دو میلیون و ۱۰۰ هزار واحد کف بازار و در حالت خوش‌بینانه محدوده دو میلیون و ۱۵۰ هزار واحدی نقطه اکسترمم بازار باشد.»