ریسک کمبود نقدینگی نیروگاه‌ها رفع شد

به گزارش صدای بورس، داستان برق و نیروگاه‌ها، از قدیم‌الایام داستان نسیه‌فروشی و پرداخت وجه‌المعامله پس از مدت‌های طولانی بوده  است البته در این بازار که تحت مدیریت یک‌طرفه شرکت مدیریت شبکه بوده و به صورت غیرشفاف اداره می‌شده است، تزریق نشدن منابع مالی کافی برای تسویه‌حساب با نیروگاه‌ها، وزارت نیرو را متعهد به بدهی‌های بلندمدت و حجیم به نیروگاه‌ها کرده بود.
این اتفاقات در سال‌های طولانی و متوالی در حالی رخ می‌داد که در همسایگی این بازار ناکارآمد، بازار عمده‌فروشی برق بورس انرژی با فاکتورهای رقابتی نظیر نقدشوندگی سریع، شفافیت در قیمت‌گذاری و معاملات آسان و در دسترس وجود داشت و نهایتا اراده سیاستگذاران و مدیران صنعت برق را به این سو سوق داد که عرضه‌ها در بورس انرژی افزایش پیدا کند.
اصلاح ساختار توزیع برق و استقلال مالی شرکت‌های توزیع برق یکی از دغدغه‌های جدی وزارت نیرو بود. در همین راستا نهایتا ابلاغ عرضه منابع در بورس انرژی با همراهی توانیر انجام شد.
آمارها نشان می‌دهند که معاملات در بورس مزیت‌هایی دارد و اولین و مهم‌ترین آن، انجام نقدی معاملات است. مزیت دیگر امکان پیش‌فروش تولیدات نیروگاه‌هاست که البته با تفاوت قیمت انجام می‌شود، ‌اما اگر نگاهی جامع به فرآیند هزینه پول و نرخ تنزیل آن با توجه به تورم موجود در کشور داشته باشیم، ‌طبعا نقدینگی سریعی که برای نیروگاه‌داران ایجاد می‌شود، دارای توجیه اقتصادی بیشتری نسبت به فروش نسیه در سیستم سنتی فروش برق است.
در مقررات بازار بورس انرژی، برای نیروگاه‌هایی که عرضه تولیدات خود در این بازار را انجام دهند، ۱۰درصد معافیت مالیاتی
در نظر گرفته می‌شود.
افزایش سهم بورس انرژی در بازار برق
مصطفی رجبی‌مشهدی مدیرعامل توانیر درخصوص علل عرضه‌های جدید در بورس انرژی گفت:‌ توزیع جدیدی که در بورس انرژی انجام شده، در راستای ماموریت شفاف‌سازی معاملات برق است. البته این موضوع در بلندمدت هنوز مخالفانی دارد. براساس مصوبه هیات وزیران از سال ۱۴۰۲ مشترکان بالای یک مگاوات باید برق مورد نیاز خود را از بورس انرژی تامین کنند. در نتیجه در سال گذشته ۵۳تراوات ساعت برق در بورس انرژی به فروش رسید. پیش‌بینی می‌کنیم در سال جاری این رقم تا ۲۱۰تراوات ساعت یعنی ۴برابر سال گذشته افزایش یابد. وی افزود: یکی از اهداف راه‌اندازی این بازار، ایجاد رقابت و شفافیت مالی است و همچنین این موضوع پیگیری می‌شود که ارتباط بین خریدار و تولیدکننده برق، مستقیم و بدون واسطه انجام شود. در این راستا حجم معاملاتی که در سال ۱۴۰۲ ذیل بورس انرژی صورت گرفت ۱۵درصد از کل سهم برق بود که طبق برنامه هفتم توسعه کشور باید به ۶۰درصد برسد.
رجبی‌مشهدی خاطرنشان کرد: در گذشته فقط مشتریان با مصرف بیش از یک مگاوات می توانستند از بورس خرید کنند، ‌اما اکنون ۳۹ نیروگاه دیگر نیز به عرضه‌کنندگان اضافه شده ‌است. امیدواریم در بورس انرژی، نیروگاه‌داران به عنوان عرضه‌کننده و خریداران با یکدیگر هماهنگ شوند و مچینگ صورت بگیرد.مدیرعامل توانیر خاطرنشان کرد: اکنون در ابتدای مسیر هستیم و حجم این بازار به رقم ۲هزار میلیارد تومان رسیده است. در این راه با پیوستن بیش از پیش شرکت‌های توزیع برق در سمت تقاضا، ‌ حجم بازار نیز افزایش خواهد یافت. وی درخصوص نظر مخالفان عرضه برق در بورس انرژی گفت: در گذشته که ۱۵درصد از میزان مصرف برق کشور در بورس انرژی معامله می‌شد، قیمت‌ها از بازار عمده‌فروشی که نسیه است و چندین ماه تا تسویه زمان می‌برد، همواره کمتر بود که البته طبیعی است زیرا سرعت نقدشوندگی بیشتر است.
به هر حال بخشی از درآمد حاصل از مصرف برق مربوط به هزینه جاری است و برخی از تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند با قیمت بیشتر اما در مدت زمان طولانی‌تر برق را بفروشند اما به نظر می‌رسد با توجه به اهمیت ارزش زمانی پول، ‌عرضه‌کنندگان با سرعت و حجم عرضه بیشتری وارد شوند.