ریشه‌یابی نوسان در بازار سهام

یک کارشناس بازار سرمایه می‌گوید رانتی که در بورس کالا ایجاد شده، ناشی از فعالیت این بورس نیست بلکه ناشی از دستورالعمل قیمت‌گذاری است که از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت به شرکت‌ها ابلاغ شده و تفاوت فاحش قیمت کالاها در بازار آزاد و در بورس کالا را موجب شده است.علیرضا قدرتی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به اینکه فراز و فرود قیمت‌ها در بازار سرمایه در چند هفته گذشته و امروز به چه دلیل است اظهار کرد: قیمت محصولات در بازار آزاد با قیمتی که در حال حاضر در بورس کالا معامله می‌شود، تفاوت دارد و این نشان‌دهنده وجود رانت است.وی تاکید کرد: رانتی که در بورس کالا ایجاد شده، ناشی از فعالیت خود این بورس نیست بلکه ناشی از دستورالعمل قیمتی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت به شرکت‌ها ابلاغ کرده است. رانت با صحبت کردن و تایید یا تکذیب کردن از بین نخواهد رفت. مقایسه قیمت‌ها طی یک ماهه گذشته در بورس کالا، با قیمت‌ها در بازار آزاد نشان‌دهنده وجود رانت است.این کارشناس بازار سرمایه با طرح این سوال که حجم تقاضا و رقابتی که در بورس کالا ایجاد شده، ناشی از چیست، گفت: آیا میزان تولید شرکت‌ها و حجم فعالیت آنها زیاد شده است؟ ما در عمل نمی‌بینیم که مقدار تولید شرکت‌ها یا حجم فعالیت آنها افزایش پیدا کرده باشد. پس چرا تقاضا در بورس کالا زیاد شده است؟ تفاوت قیمتی که در بورس کالا و بازار آزاد وجود دارد، خود بیانگر رانت قیمتی است که به وجود آمده و به افزایش تقاضا در بورس کالا دامن زده است. قدرتی تاکید کرد: دوستان به جای اینکه جلوی رانت‌های گسترده را از طریق قیمت‌گذاری‌های صحیح بگیرند، الزام می‌کنند که اطلاعات خریداران افشا شود اما آیا افشای اطلاعات خریداران دردی از سهامداران دوا می‌کند؟ آیا افشای این اطلاعات جلوی رانت را خواهد گرفت؟وی افزود: ما باید به سرمنشأ تولید رانت مراجعه کنیم. هر جایی که از ساز و کار بازار آزاد دور شویم، رانت ایجاد خواهد شد؟ هر عاملی باعث خلل در ساز و کار بازار آزاد شود و اجازه عرضه و تقاضای آزاد را بگیرد، آنجا رانت ایجاد خواهد شد. اگر ما قیمت‌گذاری را محدود کنیم و اجازه ندهیم مکانیسم بازار قیمت‌گذاری صحیح را انجام دهد، رانت ایجاد کرده‌ایم. مطمئن هستم اگر با عرضه و تقاضا، قیمت‌گذاری‌های صحیح انجام شود، حتی در بازار آزاد هم شاهد کاهش قیمت‌ها خواهیم بود.این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به بسته ارزی جدید بانک مرکزی اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که در چند سال اخیر گریبان بازار سرمایه را گرفته، ابهام در تصمیم‌گیری مقامات مربوطه و مسوولان اقتصادی کشور است. قبل از ارائه بسته جدید ارزی ابهامات زیادی درباره شرکت‌های موجود در بورس و نرخ تسعیر ارز این شرکت‌ها وجود داشت و رانت سنگینی را نصیب افراد خاص می‌کرد. قدرتی ادامه داد: با ارائه بسته جدید بانک مرکزی بخشی از دغدغه فعالان اقتصادی پوشش داده شد. ولی این ابهامات هنوز در بخش‌های زیادی وجود دارد و باعث سردرگمی سرمایه‌گذاران در بورس شده است. وی با اشاره به صحبت‌های حسن روحانی در مورد بازار سرمایه در هفته گذشته گفت: می‌بینیم که دولت و رییس‌جمهور پیام حضور در بورس را به مردم می‌دهند و نوید می‌دهند که از سرمایه‌های مردم در بورس محافظت می‌کنند ولی بدنه دولت و مدیران زیرمجموعه و تصمیم‌گیران اقداماتی انجام می‌دهند که با روح حرف‌های رییس‌جمهور کاملا در تضاد است و باعث فرار سرمایه از بازار می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه افزود: همان طور که گفتم در چند وقت اخیر صحبت‌هایی در مورد رانت بزرگ در بورس کالا مطرح شده که متاسفانه آن رانت هنوز هم وجود دارد و سرنوشت شرکت‌ها مشخص نیست. مشخص نیست که آیا این رانت سنگین همچنان می‌خواهد به یکسری دلال خاص برسد یا به شرکت‌های تولیدکننده که با زحمات زیادی در سال‌های گذشته حجم تولید و فروش خود را افزایش دادند. قدرتی اضافه کرد: تمام این تصمیماتی که دولت اخیرا اتخاذ کرده، به بهانه حمایت از مصرف‌کنندگان نهایی و کاهش قیمت محصولات است ولی در عمل می‌بینیم محصولات بورس کالا در نهایت به مصرف‌کننده واقعی با قیمت‌های بسیار بالایی می‌رسد و افراد خاص به رانت‌های بزرگی دست پیدا می‌کنند. به نظر من یکی از مهم‌ترین دلایل افت چند روز اخیر بازار سرمایه، وجود ابهام در حوزه قیمت‌گذاری بورس کالا است.