22 - 06 - 2024
رییس جمهور بعدی، کتاب و انتظارات ما
انتخاب رییس‌جمهور خوب و کارآمد یکی از مهم‌ترین دلمشغولی‌های مردم و نظام است. به هر حال رییس قوه مجریه اختیارات و وظایف وسیعی دارد و حل بسیاری از مشکلات کشور برعهده اوست. به همین دلیل منطقی است همه اقشار و گروه‌ها و دسته‌های جامعه دنبال رییس شدن یکی مثل خودشان هستند تا کارها به دلخواه آنها سر و سامان بگیرد. در چنین شرایطی بدیهی است که جامعه کتابخوان، کتابدار، کتاب‌باز و کتابخوار کشور هم خواسته‌ها و نیازهای خودش را دنبال کند. باور بفرمایید که اگر رییس‌جمهور حواسش به کتاب و کتابخوانی باشد، حال دنیای کتاب در کشور بهتر می‌شود. توجه به این وادی فقط در «پایین آوردن قیمت» کتاب و «توزیع عادلانه» آن نیست. هرچند که اگر آقای رییس‌جمهور در کل دوران ریاستش فقط همین دو کار را انجام بدهد، با دعای جماعت اهل کتاب، خدا پدر و مادرش را هم‌زمان می‌آمرزد! کتابخوان‌ها توقع زیادی از دولت‌ها ندارند، همین که زورشان به خرید کتاب برسد و برای خرید کتاب مجبور نباشند خودشان را به پایتخت برسانند، برای هفت پشت‌شان کافی است اما این همه ماجرا نیست. هر عزیزی که با هر وسیله‌ای راهی پاستور می‌شود، باید طرح و برنامه روشنی برای کتابخوان کردن جامعه داشته باشد. کتابخوان‌ها با هر زور و زحمتی که باشد، گلیم‌شان را از آب بیرون می‌کشند ولی کتابخوان کردن مردم کار ساده‌ای نیست و دولت آینده برای تحقق آن باید سیاست و روش و برنامه داشته باشد. جامعه کار با من بمیرم و خواهش و تمنا کتابخوان نمی‌شود. دولت باید تمام ظرفیتش را به میدان بیاورد تا شاید، اندکی سرانه مطالعه بالا برود و بچه‌های ایران‌زمین در ساعات فراغت از دنیای مجازی، کتاب هم بخوانند. این تمام ظرفیت یعنی وزارتخانه‌های ارشاد، آموزش‌وپرورش، آموزش عالی، ورزش و جوانان و صمت بنشینند و عقل‌هایشان را بریزند روی هم و به یک نقشه راه درست و درمان برای کتابخوان شدن جامعه برسند. هرکدام از این وزارتخانه‌ها نقش و جایگاه خودشان را دارند. مثلا وقتی چند میلیون دانش‌آموز 18سال از عمرشان را در مدرسه می‌گذرانند و آموزش‌وپرورش نمی‌تواند آنها را کتابخوان کند، حتما چند جای کار می‌لنگد و نیاز به بازنگری جدی و فوری دارد. وزارت ارشاد هم که به عنوان متولی اصلی حوزه کتاب، باید در چند میدان بجنگد تا کتاب زنده بماند؛ از تسهیل‌گری در امر چاپ و نشر گرفته تا مراقبت از محتوا و رساندن کتاب به دست مردم و اجرای برنامه‌های انگیزشی. خلاصه حرف اینکه رییس‌جمهور به عنوان راهبر دولت باید بخواهد و بتواند این ظرفیت‌ها را هم‌راستا کند و به کار بگیرد. نمی‌دانم چرا تلاش برای توسعه و گسترش فرهنگ مطالعه در شعارهای داوطلبان نشستن روی کرسی ریاست‌جمهوری نیست. شاید خودشان هم اهل کتابخوانی نیستند. البته ممکن است کسی بگوید که کتابخوانی ذیل برنامه‌ها و ایده‌های فرهنگی دولت‌ها محسوب می‌شود و باید در لابه‌لای صفحات آن طرح‌ها دنبالش بگردی! باشد، قبول اما این انتظار ما هم زیاد نیست که کاندیداهای تصدی پست ریاست‌جمهوری در گفت‌وگوهای فرهنگی، برنامه‌های کتابی‌شان را هم روی زبان بیاورند. کتاب می‌تواند سرنوشت یک مملکت را تغییر بدهد. مملکتی که تاریخ نخواند، گرفتار بلاهای تکراری می‌شود. کتاب خواندن باعث می‌شود به کسی رای بدهیم که به فکر تعالی کلمه و کلام باشد و جایگاه و شأن کتاب را بشناسد. قطعا چنین شخصی همه همتش را به کار می‌بندد تا مردم کشورش را کتابخوان کند. حالا چرا ما در چنین روزهایی که مردم باید سرنوشت کشورشان را با یک انتخاب رقم بزنند، افتاده‌ایم دنبال کتاب و کتابخوانی؟ آن هم در مملکتی که عموم مردم و برخی از مسوولان به دنبال حل مشکلات معیشتی و اقتصادی کشور هستند. این چرا یک پاسخ روشن و شفاف دارد؛ انتخاب صحیح محصول آگاهی است و آگاهی نتیجه مطالعه. اگر ما سرمان توی حساب و کتاب باشد، توی کلاه نمی‌رود! اگر بدانیم فردی را انتخاب می‌کنیم که به دانایی اهمیت بدهد. ما کتابی‌ها از رییس‌جمهور آینده ایران انتظار داریم هم خودش کتاب بخواند و هم برنامه علمی و تخصصی روشنی در جهت کتابخوان شدن جامعه داشته باشد. برخی معضلات و مشکلات جهان کتاب را هم به مصداق حرف مردم به عرض داوطلبین خدمت در پاستور برسانیم: «گرانی کتاب که ریشه‌اش گرانی کاغذ و سایر خدمات صنعت چاپ است/ عدم توزیع یکدست کتاب در کشور/ نبود دسترسی به کتابخانه‌های عمومی در اغلب نقاط کشور/ کتاب‌سازی و توجه نداشتن به محتوای کتب چه از سوی وزارت ارشاد و چه از طرف ناشرین/ ولنگاری عجیب بازار ترجمه/ فقدان سازوکار تخصصی مشاوره کتاب در راستای تجویز کتاب مناسب به مردم/ بی‌توجهی نظام‌های آموزشی به ترویج فرهنگ کتابخوانی/ کم‌کاری نهادهای مسوول به‌مثل شورای فرهنگ عمومی، وزارت ارشاد و صداوسیما.»
اینها همه نواقص موجود در حوزه کتابخوانی نیستند لکن مهم‌ترین موارد همین چیزهایی است که به آن اشاره شد و دولت بعدی باید برایشان دنبال راه چاره باشد. البته دولت شهید رییسی گام‌های مهم و بلندی در مسیر حل مشکلات کتاب و کتابخوانی برداشت، از جمله راه‌اندازی کارخانه‌های کاغذسازی و تلاش برای رساندن کتاب به همه مردم از طریق تقویت بسترهای فروش مجازی. به نظر می‌رسد دولت چهاردهم باید راه ناتمام ایشان را به آخر برساند. حرف پایانی اینکه ما از رییس جمهور بعدی انتظار داریم از همان روز نخست ورود به کاخ ریاست‌جمهوری آستین‌هایش را بالا بزند برای کتابخوان شدن جامعه.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد