زیان مضاعف هتلداران

نادر نینوایی- وضعیت اقتصادی مردم در یک‌سال اخیر مساعد نبوده و همین امر حذف سفر از سبد خرید خانوارها و خارج شدن گردشگری از اولویت‌های جامعه را رقم زده است. متوسط ضریب اشغال هتل‌ها در طول یک‌سال اخیر آنطور که رییس جامعه هتلداران ایران به «جهان‌صنعت» گفته زیر 25‌درصد بوده و می‌توان گفت سفرهای داخلی از تب و تاب افتاده است.
از سوی دیگر گردشگری ورودی نیز به سبب تنش‌های منطقه‌ای و دیپلماتیک عملا از محل انتفاع خارج شده است. در این شرایط فعالان صنعت گردشگری با بحرانی جدی مواجه هستند و بیم آن می‌رود که تداوم وضعیت موجود موجب کاهش سرمایه‌گذاری‌های در صنعت گردشگری ایران شده و به مرور کشور فرصت بهره‌مندی از اشتغال‌زایی و درآمدزایی ارزی و ریالی از محل این صنعت را از دست بدهد.
دود شرایط نامساعد امروز صنعت گردشگری ایران اما شاید بیش از هر گروه دیگر به چشم فعالان صنعت هتلداری رفته باشد. هتلداران با توجه به راکد شدن بازار، از سویی ناچار به روشن نگه داشتن سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی هتل‌ها هستند و از سوی دیگر با خالی ماندن ظرفیت اتاق‌ها، از جبران هزینه‌ها باز می‌مانند. این در حالی است که در خصوص سایر صنایع، تولیدکننده امکان عرضه محصول در آینده و حتی با قیمت بالاتر و براساس نرخ تورم را دارد.
هتلداری در تنگنای اقتصادی
نگاهی به وضعیت امروز صنعت هتلداری کشور و گلایه‌های گاه و بیگاه ذی‌نفعان، گویای قرار گرفتن هتلداران در تنگنای اقتصادی است.
عبدالحمید حرمتی، عضو هیات‌مدیره جامعه هتلداران ایران و رییس جامعه هتلداران استان خوزستان در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در خصوص اثرات وضع نامناسب اقتصادی مردم و تنش‌های منطقه‌ای بر گردشگری گفت: در بخش اقامتی همچون سایر بخش‌های اقتصادی با چالش مواجه هستیم و این مشکلات در بخش اقامتی حتی بیش از سایر بخش‌ها است. صنعت هتلداری و اقامتی کشور در دوران کرونا برای سه سال پی در پی با ضربه شدید مواجه شد و البته به دنبال آن مسائل دیگر هم پیش آمد. به هر حال صنعت گردشگری، صنعتی حساس است و به محض آنکه اتفاقی بیفتد از آن متاثر می‌شود. بعد از حوادث منطقه‌ای خاورمیانه هتلداری کشور آسیب‌هایی دید و میزان ورود مسافر از کشورهای همسایه و به خصوص عراق ریزش کرد. همین مساله ضریب اشغال هتل‌ها را پایین آورد. در استان خوزستان که فصل زمستان در واقع فصل پرمسافر آن محسوب می‌شود، نسبت به سال قبل با ریزش مسافر مواجه شد.
وی افزود: درست است که سایر صنایع هم از تنش‌های منطقه‌ای و مشکلات اقتصادی متاثر می‌شوند اما این مشکل بر صنعت گردشگری نمود و اثرگذاری بیشتری داشته است. در نظر داشته باشید زمانی که فروش کالایی در یک فروشگاه کاهش یابد، با گذشت چند ماه کالای مذکور به سبب تورم موجود در کشور، با قیمت بالاتری می‌تواند عرضه شود و فرصت فروش مجدد با قیمت بالاتر وجود دارد. در بخش گردشگری اما اینچنین نیست و فعالان این حوزه با زمان کار می‌کنند.
هتلدار اگر امروز نتواند اتاق خالی خود را اجاره دهد، ناچار است که هزینه کارکنان، برق، آب، استهلاک و سایر هزینه‌های جاری را پرداخت کند و در عین حال از دریافت هزینه اجاره تخت هم محروم می‌ماند. به هر روی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی هتل‌ها نیز باید همواره روشن باشند و خواه‌ناخواه هزینه‌هایی دارد. در نتیجه واضح است که با خالی ماندن ظرفیت اتاق‌ها قطعا آسیبی که هتلدار می‌بیند، بیش از سایر حوزه‌هاست.
هتلداران چشم‌انتظار بهبود روابط دیپلماتیک
مهم‌ترین اتفاقی که می‌تواند زمینه‌ساز حل مشکلات هتلداران شده و چرخ صنعت گردشگری ایران را به گردش در آورد، وارد شدن گردشگران خارجی به کشور است؛ موضوعی که البته تحقق آن در گرو بهبود روابط دیپلماتیک با سایر کشورهاست.
عضو هیات‌مدیره جامعه هتلداران ایران در این خصوص گفت: امیدواریم که وضعیت گردشگری کشور متحول شود اما این موضوع به روابط بین‌المللی مربوط می‌شود و باید دید در دنیا چه اتفاقاتی می‌افتد، چنانچه ایران بتواند روابط خود را با دنیا بهینه کند و ارتباطات با جهان برقرار شود، قطعا ضریب اشغال هتل‌ها هم از این محل تاثیر می‌پذیرد. وی در پاسخ به این پرسش که تصور می‌کند دولت چهاردهم برای بهبود شرایط کنونی در صنعت گردشگری و هتلداری باید چه اقداماتی انجام دهد، گفت: خود آقای پزشکیان در یکی از سخرانی‌هایشان اشاره داشته که از وقتی که آمده بدبیاری آورده‌ است؛ در ابتدا ترور شهید هنیه اتفاق افتاد و در گام بعد جنگ‌های منطقه‌ای حادث شد. تحت تاثیر این شرایط ورود گردشگر از کشورهای همسایه از جمله عراق با افت شدید مواجه شد. طبیعتا تنش‌های منطقه‌ای موجب بالا رفتن قیمت دلار در کشور نیز شد و زمانی که نرخ دلار بالا می‌رود، تهیه و تجهیز هتل‌های در حال ساخت و هتل‌هایی که نیاز به بازسازی و به‌روزرسانی امکانات دارند، با جهش هزینه‌ای مواجه می‌شود. یک دستگاه کولر که پیش از این خرید آن برای هتلدار 5‌میلیون و 500‌هزار تومان هزینه داشت، امروز هتلدار باید برای خریدش 105‌میلیون تومان بپردازد و حتی هزینه تعمیر موتور آن بین 20‌میلیون تا 30‌میلیون تومان تمام می‌شود بنابراین باید اذعان داشت که هزینه‌های استهلاک برای هتلداران افزایش یافته است.
حرمتی البته تاکید کرد: «با این همه هتلداران امیدوار هستند و به نظرم چنانچه کشور ارتباطات بین‌المللی بهینه پیدا کند و در این زمینه شرایط مساعد شود، قطعا این بهبود روابط، تاثیر مستقیم بر صنعت هتلداری خواهد گذاشت. از سوی دیگر باید در نظر داشت که گردشگری داخلی هم به شرایط اقتصادی عموم مردم وابسته است و وضع اقتصادی جامعه نیز به نوع خود ارتباط تنگاتنگی با حل مشکلات بین‌المللی دارد. به نظرم بهبود روابط بین‌الملل و حاکم شدن آرامش در بازار می‌تواند زمینه‌ساز حل تمام مشکلات مورد اشاره باشد. امروز صنعت هتلداری کشور در حال تلاش برای سرپا ماندن بوده و از رشد اقتصادی محروم مانده است. در این شرایط به نظرم اگر هتلدار بتواند با وجود تمام مشکلات و هزینه‌های بالای استهلاک، هتل خود را به‌روز و استاندارد نگه دارد، عملکرد موفقی داشته است و در این شرایط نباید انتظار رشد اقتصادی داشت.»
آنطور که از این سخنان بر می‌آید در شرایط کنونی مهم‌ترین راهکار برای برون‌رفت صنعت هتلداری و گردشگری کشور از بحران، بهبود روابط بین‌الملل است و به نظر می‌رسد اگر دولت بتواند در این زمینه گشایشی ایجاد کند، می‌توان به آینده گردشگری ایران نیز خوش‌بین بود.