ساخت‌و‌ساز روی گسل ممنوع

گروه مسکن- پس از اینکه زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۲/۵ ریشتر ساعت ۲۳:۲۷ دقیقه چهارشنبه شب ۲۹ آذرماه تهران را لرزاند، در مورد میزان مقاومت ساختمان‌های تهران در مقابل زلزله نگرانی ایجاد شد. این زمین‌لرزه‌ که در استان‌های گیلان، البرز، قم، مرکزی و قزوین احساس شد بار دیگر اهمیت ایجاد قوانین و ضوابط ساخت‌و‌ساز برای جلوگیری از فاجعه را یادآوری کرد. بر همین اساس معاون معماری و شهرسازی وزیر راه‌و‌شهرسازی از ممنوعیت ساخت‌و‌ساز روی گسل در ۱۰ شهر کشور خبر داده است. محمدسعید ایزدی گفت: به دنبال ابلاغ مصوبه و نقشه ممنوعیت ساخت‌و‌ساز روی گسل‌های شهر تهران، برای ۱۰ شهر دیگر هم این نقشه‌ها را در دست تهیه داریم. محمدسعید ایزدی درخصوص بحث زلزله اظهار داشت: دو کار اساسی در شورای عالی معماری و شهرسازی صورت گرفته که یکی در حوزه پیشگیری از وقوع و تلاش برای شناسایی پهنه‌های پرخطر است. در هفته‌های اخیر نقشه پهنه‌های پرخطر تهران ابلاغ شد که شهرداری به شدت از ساخت‌و‌ساز در این پهنه‌ها خودداری کند و قرار شد برای ۱۰ شهر دیگر کشور هم این نقشه‌ها تهیه شود. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز حمایت خود را اعلام کرده و قرار شده منابع آن را در اختیار ما قرار دهد تا بتوانیم با کمک مرکز زلزله‌شناسی این نقشه‌ها را تهیه و به شهرها ابلاغ کنیم. همه نهادها از فرآیند شناسایی پهنه‌های پرخطر حمایت کردند.
وی در ادامه افزود: نکته دوم به بحث بازسازی بعد از زلزله برمی‌گردد. ما در معاونت معماری و شهرسازی تلاش داریم تا یک شبکه همکاری مشترک بین کمپین‌هایی که در زلزله کرمانشاه برای کمک اعلام آمادگی کردند به وجود بیاوریم. هفته گذشته از نمایندگان ۹ گروه دعوت کردم و از آنها خواستم تا برنامه‌های خود را با اولویت‌ها در بحث بازسازی هماهنگ کنند. بعضی از این گروه‌ها تخصصی هستند ولی سایر بخش‌ها تخصصی نیستند. قرار شد کانون معماران معاصر ایران، محور اقدامات فنی شود و پیشنهاداتش را برای اجرای این طرح‌ها ارائه کند.
تداوم لرزه‌خیزی تهران و البرز
رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز ضمن اعلام جمع‌بندی جلسه مشترک مرکز تحقیقات با سازمان زمین‌شناسی، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله در رابطه با زلزله اخیر تهران و البرز، گفت: به طور مستمر، پایش داده‌ها و برداشت‌ها انجام می‌شوند و نتیجه حاصل از برداشت‌ها در روزهای آتی حتما به اطلاع عموم شهروندان خواهد رسید.
محمد شکرچی‌زاده رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با پایگاه خبری وزارت راه‌و‌شهرسازی درباره جمع‌بندی جلسه‌ مشترک که با سازمان زمین‌شناسی، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله با حضور صاحبنظران و همچنین نمایندگانی از استان تهران و البرز، برگزار شد، به ارائه نکاتی پرداخت.
شکرچی‌زاده گفت: با توجه به اطلاعاتی که از دستگاه‌های شتاب‌نگار و لرزه‌نگار موجود است به نظر می‌رسد هنوز گسل ماهدشت فعال است و منطقه زلزله‌زده هنوز لرزه‌خیز بوده و به ثبات نرسیده است. وی تصریح کرد: توصیه ما به شهروندان استان‌های البرز و تهران این است که کماکان هوشیاری خود را حفظ کنند.
رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر این مطلب که هوشیاری مردم در حال حاضر، بهترین کاری است که باید آن را جدی گرفت، خاطرنشان کرد: امیدواریم مردم با بلوغی که دارند و در زلزله چهارشنبه شب تهران و البرز آن را ثابت کردند کماکان بتوانیم وضعیت موجود را حفظ کنیم تا روزهای پرخطر حاصل از زلزله سپری شوند.
داده‌های دستگاه‌های شتاب‌نگار ارائه می‌شود
شکرچی‌زاده اظهارنظر کلی در مورد اینکه آیا وقوع زلزله‌ای در پیش است یا خیر، به نتایج حاصل از دستگاه‌های شتاب‌نگار برای رکود پس‌لرزه‌های احتمالی آتی در روزهای آینده موکول کرد و گفت: با توجه به سابقه تاریخی زلزله‌هایی که در منطقه البرز و تهران در سالیان گذشته رخ داده است برداشت کلی این است که روزهای انتظار و سپری‌کردن بحران حاصل از زلزله احتمالی ممکن است طولانی شود. به همین دلیل باید صبور باشیم و ارائه نتیجه نهایی را به برداشت‌هایی که در روزها و هفته آتی از دستگاه‌های شتاب‌نگار می‌گیریم، موکول کنیم.
تنش‌های لرزه‌ای تا دو هفته ادامه دارد
همچنین دبیر کارگروه ملی زلزله با بیان اینکه تا نهایتا دو هفته آینده تنش‌های لرزه‌ای زلزله ملارد ادامه دارد، گفت: تا‌کنون ۲۰ زمین لرزه با بزرگی نهایتا دو ریشتر ثبت شده است. علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره احتمال وقوع زلزله بزرگ‌تر در تهران اظهار داشت: اگر بخواهیم به صورت علمی صحبت کنیم از اینکه زلزله با چه بزرگی‌ و چه زمانی رخ می‌دهد اطلاع نداریم.
وی تاکید کرد: اطلاعات ما درباره رفتار گسل‌هایی که در عمق ۲۰ کیلومتری زمین وجود دارند و تحت فشار هستند و ما بروز آن را به صورت زمین‌لرزه احساس می‌کنیم بسیار کم است یا اصلا هیچ اطلاعی از آن نداریم. بنابراین اینکه درباره وقوع زلزله یا بزرگی و کوچکی آن صحبت کنیم فاقد پایه‌های علمی قوی است. دبیر کارگروه ملی زلزله ادامه داد: مطالبه عمومی و مردم درباره وقوع زلزله قاطعیت در گفتار است که نمی‌توان به صورت قطعی در این باره هم اظهارنظر کرد.
وی با بیان اینکه توصیه ما به مردم این است که در این ایام جوانب احتیاطی را رعایت کنند گفت: مردم بهتر است که آمادگی کامل داشته باشند و در این ایام هوشیار باشند. بیت‌اللهی ادامه داد: براساس یافته‌هایی که وجود دارد و علائمی که می‌بینیم مقیاس زمین ساخت ناحیه‌ای این زمین‌لرزه‌ها یک زون چندان بزرگی نیست و می‌توان از زلزله‌های کرمانشاه، کرمان، لنگرود و کرج اینطور استنباط کرد که پوسته ایران در تنش قرار گرفته و این فشار در اقصی‌نقاط کشور بسیار بالاست. وی ادامه داد: اینکه زلزله در کرج رخ دهد یا در گسل شمال تهران از نظر مقیاس زمین‌شناختی یک زون محسوب می‌شود. دبیر کارگروه ملی زلزله تاکید کرد: تنش‌های لرزه‌ای ادامه خواهد داشت و تا زمانی که به سکون نسبی نرسیده‌ایم باید جوانب احتیاط را رعایت کرد.
بیت‌اللهی با بیان اینکه نهایتا تنش‌های لرزه‌ای تا دو هفته ادامه خواهد داشت، گفت: هرچند که خطر زلزله در کشورمان یک خطر دائمی است اما شاهد تنش‌های لرزه‌ای تا نهایتا دو هفته آینده خواهیم بود.
وی تاکید کرد: حال اینکه بخواهیم بگوییم زلزله ۲/۵ ریشتری ملارد زلزله اصلی بوده یا اینکه ممکن است زلزله بزرگ‌تری در چند روز آینده رخ دهد پایه علمی ندارد و اساسا ابزاری برای این اندازه‌گیری‌ها نداریم. اگر تا دو هفته آینده زلزله بزرگ‌تری رخ ندهد، زلزله ملارد زلزله اصلی خواهد بود. دبیر کارگروه ملی زلزله با تاکید بر اینکه پس از وقوع زلزله ۲/۵ ریشتری ملارد تاکنون ۲۰ پس‌لرزه ثبت شده است، گفت: در پس‌لرزه‌های ثبت شده زلزله‌های ۷/۱ تا۲ ریشتر بزرگ‌ترین پس‌لرزه‌ها بودند که امیدواریم با این پس‌لرزه‌ها انرژی نهفته در زمین آزاد شده باشد.