سالانه ۱۷۰ میلیون تن پسماند کشاورزی بدون بازیابی رها می‌شود

مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست ضمن تشریح انواع پسماند کشاورزی، نسبت به نحوه مدیریت این نوع پسماند در کشور انتقاد کرد و گفت: بقایای محصولات کشاورزی یک منبع غذایی مهم برای افزایش حاصلخیزی خاک است که باید مورد توجه وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد‌.
به گزارش ایسنا، محمدجواد سروش در بیان تقسیم‌بندی پسماندهای کشاورزی اظهار کرد: پسماند کشاورزی دو بخش دارد‌. یک بخش باقیمانده محصولات کشاورزی است که پسماند خطرناکی محسوب نمی‌شود و بخش دیگر پسماند خطرناک و ویژه کشاورزی است‌. با توجه به شرایط موجود در کشور ما که بیش از ۷۵ درصد خاک‌ها فاقد مواد آلی مورد نیاز هستند و به‌طور کلی خاک‌های فقیری داریم‌، این بخش از پسماند کشاورزی می‌تواند کمک بسیاری به تولید کود کمپوست و بازگرداندن مواد آلی به خاک کند‌.
وی با اشاره به اینکه در کشور ما بر اساس برآوردها مجموع پسماندهای کشاورزی حدود ۱۷۰میلیون تن در سال است، گفت: بر اساس سیستم کشاورزی موجود و سیستم حفاظتی کنونی، برگرداندن بقایای گیاه به خاک می‌تواند راه مناسبی برای غنی کردن خاک باشد، باید تلاش کنیم سیستم تولید کود کمپوست را در تمام نقاط کشور راه‌اندازی کنیم‌.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه سالانه حدود ۱۵۰ تن کود کمپوست هم از زباله‌های شهری و هم از پسماندهای کشاورزی تولید می‌کنیم، تاکید کرد: در سایر کشورها در باغ‌ها و مزارع کشاورزی، سیستم تولید کود مستقر است که کود تولیدی در همان باغ مورد استفاده قرار می‌گیرد‌. متاسفانه مدیریت پسماندهای کشاورزی در کشور ما شرایط مناسبی ندارد و لازم است از این منبع بهتر استفاده شود‌. در بسیاری از نقاط کشور پسماندهای کشاورزی در حاشیه رودخانه‌ها و بیابان‌ها رها می‌شوند، این در حالی است که یک منبع غذایی مهم برای بهبود کیفیت و افزایش حاصلخیزی خاک هستند و باید مورد توجه وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرند‌. سروش عنوان کرد: سیستم‌های تولید کود باید در مناطق کشاورزی ما وجود داشته باشد تا هرگونه بقایا، ضایعات و پسماند کشاورزی تبدیل به مواد آلی شود و به خاک بازگردد‌. در قانون برنامه ششم توسعه نیز بر تولید کودهای بیولوژیک توسط وزارت جهاد کشاورزی اشاره شده است‌.
وی در ادامه با اشاره به بخش دوم پسماندهای کشاورزی که از آن به عنوان پسماند ویژه یاد می‌شود، گفت: پسماند کشاورزی ویژه شامل سموم و کودهای شیمیایی تاریخ‌گذشته می‌شود که خطرات بسیار بالایی برای محیط‌زیست دارد و در صورت نشت می‌تواند حد بالایی از خاک را آلوده کند، همچنین در صورت تبخیر، بخار آن لطمات بسیاری به انسان و سایر موجودات زنده می‌زند‌.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مدیریت پسماند کشاورزی ویژه اظهار کرد: سال گذشته توانستیم حدود ۵۰۰ تن سموم تاریخ‌گذشته را مدیریت کنیم‌. این سموم که سموم غیرکلره هستند به سیستم‌های پسماندسوز منتقل و سوزانده می‌شوند‌. امسال بعد از سال‌ها وزارت جهاد کشاورزی این کار را کرد و مقادیر زیادی از سموم سنواتی که خطرات محیط‌زیستی زیادی داشتند را معدوم کرد‌.
سروش در پایان با تاکید بر اینکه مسوولیت مدیریت سموم و کود بر عهده وزارت جهاد کشاورزی و تولیدکننده است، گفت: سازمان حفاظت محیط‌زیست شرایط لازم برای معدوم کردن سموم و کود سنواتی را فراهم کرده است و استانداردهای مراکز پسماندسوز را به حدی می‌رساند که بعد از انتقال و معدوم‌سازی این پسماندها مشکلات زیست‌محیطی ایجاد نشود‌. در سال‌های گذشته امکان معدوم‌سازی و پسماندسوزی کود و سموم در مقدار انبوه وجود نداشت ولی با راه‌اندازی مراکز پسماندسوز ویژه در سه استان مرکزی، قزوین و اصفهان این هدف قابلیت عملیاتی شدن پیدا کرده است‌.