سال جنگ

گروه بین‌الملل- سال ۲۰۲۳ در حالی به پایان می‌رسد که جهان همچنان تحت تاثیر جنگ اوکراین در بحرانی ژئوپلیتیکی به سر می‌برد. در این میان و در شرایطی که تورم، رکود اقتصادی، افزایش بدهی، چالش قیمت انرژی، افزایش نرخ مواد غذایی و موضوع نرخ بهره از سوی بانک‌های مرکزی همچنان از جمله مهم‌ترین مسائل اقتصاد بین‌المللی بود، بحث جنگ در نقاط مختلف جهان سالی سخت و در عین حال بحرانی را برای نظام جهانی رقم زد.
جنگ اوکراین
جنگ اوکراین و ضد‌حمله این کشور در حالی از جمله مهم‌ترین مسائل بین‌المللی و ژئوپلیتیکی بود که بعد از عدم موفقیت در ضد‌حملات نیروهای اوکراینی، موضوع کمک‌های مالی به اوکراین و همچنین بحث مذاکرات صلح از جمله بن‌بست‌های مهم این جنگ محسوب می‌شد. به همین دلیل با توجه به وضعیت کنونی و با واسطه شکافی که برای کمک به اوکراین در دولت آمریکا و نیز میان کشورهای اروپایی ایجاد‌شده، به نظر می‌رسد برای سال آینده همچنان گره کور جنگ در اوکراین ادامه داشته باشد.
فاجعه جنگ غزه
شاید یکی از مهم‌ترین و در عین حال دردناک‌ترین وقایع سال ۲۰۲۳ مربوط به جنگ غزه باشد؛ جنگی که در هفتم اکتبر با طوفان‌الاقصی جنبش حماس در سرزمین‌های اشغالی آغاز شد و تا به همین امروز به واسطه حملات بی‌امان اسرائیلی‌ها به نوار غزه تبدیل به گسترده‌ترین کشتار غیر‌نظامیان در طول دهه‌های گذشته شده است.
در واقع این جنگ در حالی نزدیک به سه ماه است ادامه دارد که تاکنون بیش از ۲۱ هزار نفر شهید که عمده آنان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند برجا گذاشته و طبق گزارش سازمان ملل بیش از ۱۵۰ هزار نفر از جمله جوانان، کودکان، زنان، افراد مسن و معلولان جایی برای رفتن ندارند و بیشتر این آوارگان برای دومین‌بار طی جنگ مجبور به کوچ شده‌اند.
از سوی دیگر، جنایت‌های اسرائیل در نوار غزه در شرایطی با محکومیت افکار عمومی بین‌المللی مواجه شده که آتش‌بس موقت یک‌هفته‌ای نیز نتوانسته زمینه لازم برای توقف درگیری‌ها را ایجاد کند و اتفاقا پس از این آتش‌بس شدت حملات نیروهای صهیونیستی به نوار غزه از قبل بیشتر شده است، به‌طوری که در تازه‌ترین اظهارنظرها، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرده کاری که اسرائیل با فلسطینی‌ها به‌ویژه مردم غزه می‌کند، وحشی‌گری قرن حاضر است. اسرائیل به بهانه از بین بردن حماس بیش از ۲۰ هزار فلسطینی در غزه را کشته است. آیا زندگی فلسطینی‌ها اهمیتی ندارد؟ وی تاکید کرد: سکوت غرب در قبال جنایت‌هایی که فلسطینی‌ها در معرض آن قرار می‌گیرند، به معنای همدستی است؟ هزاران کودک بدون بیهوشی تحت عمل قطع عضو قرار گرفته‌اند. اسرائیل اجازه ورود مواد و تجهیزات پزشکی و دیگر کمک‌ها به غزه را نمی‌دهد.
در همین راستا و در شرایطی که به واسطه جنگ غزه خاورمیانه به گفته حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان روی بشکه باروت قرار گرفته و هر لحظه ممکن است دامنه جنگ به سایر نقاط منطقه نیز گسترش یابد، شواهد نشان می‌دهد به واسطه حمایت‌های آمریکا از اسرائیل در طول جنگ غزه، این درگیری و کشتار همچنان ادامه داشته باشد؛ به خصوص آنکه تاکنون چهار قطعنامه سازمان ملل درخصوص لزوم آتش‌بس فوری در غزه از سوی ایالات‌متحده آمریکا وتو شده است.
کودتا و جنگ داخلی در آفریقا
اوضاع آفریقا در طول سال ۲۰۲۳ به صورت بسیار بحرانی رقم خورده است. از فصل بهار جنگ داخلی گسترده‌ای در سودان میان ژنرال البرهان و ژنرال حمیدتی آغاز شد؛ جنگی که همچنان ادامه دارد و علاوه‌بر تخریب گسترده اقتصادی در سودان باعث کشته شدن افراد زیادی در این کشور شده است، به‌طوری که دو ماه قبل طبق گزارش‌هایی که منتشر شد در شهر‌ام درمان جایی برای دفن اجساد پیدا نمی‌شد. همچنین در این سال و همزمان با جنگ داخلی در سودان شاهد دومینوی کودتا در مرکز و غرب آفریقا بودیم، به‌طوری که مالی، بورکینافاسو، نیجر، گابن و گینه دستخوش کودتاهای سراسری شده و جنگ نیابتی میان روسیه و غرب به‌خصوص آمریکا و فرانسه در این مناطق به بالاترین سطح خود رسیده است.
بروز و ظهور راست‌افراطی
در سال ۲۰۲۳ و در انتخاباتی که در مناطق مختلف جهان صورت گرفت، موضوع اقبال به جریانات راست‌افراطی از جمله مسائل مهم بین‌المللی در این سال است. در حالی که در آرژانتین خاویر میلی به عنوان یک آنارکو کاپیتالیست بر سر کار آمده در هلند نیز شاهد پیروزی خیرت ویلدرس افراط‌گرا در این کشور بوده‌ایم. طبق برآوردهایی که در این خصوص روزنامه گاردین انجام داده، اگر در انتخابات اخیر هلندف تمامی افراد زیر ۳۵ سال شرکت می‌کردند، به‌طور قطع میزان آرای خیرت ویلدرس نامزد راست‌افراطی که با پیروزی خود شوک بزرگی به هلند و حتی اروپا داده، بیشتر از این هم می‌شد.
نتایج این اطلاعات به ما می‌گوید که در سراسر قاره اروپا تصویر رای‌دهندگان در حال تغییر بوده و حمایت از راست‌افراطی به خصوص در میان جوانان در حال رشد است، به‌طوری که در اسپانیا، سهم حزب فوق‌محافظه‌کار Vox از آرای زیر ۳۵ سال از ۲۲ درصد در آوریل ۲۰۱۹ به رکورد ۳۴ درصد در نوامبر امسال افزایش یافته است. در هلند حزب ویلدرس به بزرگ‌ترین حزب در میان جوانان ۱۸ تا ۳۴ سال تبدیل شده و در سوئد ۲۲ درصد از جوانان در بازه سنی ۱۸ تا ۲۱ به نامزدهای راست‌افراطی رای داده‌اند. این در حالی است که در این کشور در سال ۲۰۱۸، تنها ۱۲ درصد از جوانان سوئدی به احزاب راست‌افراطی گرایش داشتند.
در همین رابطه به گفته تحلیلگران با توجه به اینکه به نظر می‌رسد جنگ غزه و جنگ اوکراین همچنان در سال آینده تداوم داشته باشد، چالش‌های بزرگ اقتصادی هم در سطح بین‌المللی به سال جدید منتقل خواهد شد؛ امری که سال ۲۰۲۴ را به سالی مهم، سرنوشت‌ساز و در عین حال دشوار تبدیل خواهد کرد.