سایه‌روشن تجارت غذا

«جهان‌صنعت»- صنایع غذایی از جمله صنایعی است که به دلیل دارا بودن مزیت‌های نسبی در صادرات، ایجاد ارزش‌افزوده و اشتغالزایی بالا و توسعه فعالیت‌های کشاورزی می‌تواند نقش موثری در اقتصاد کشور داشته باشد. صنایع غذایی دارای سهم ۷/۳درصدی از تولید ناخالص داخلی و سهم ۱۸درصدی از کل اشتغال صنعتی را داراست. سهم صنایع غذایی از ارزش‌افزوده بخش صنعت حدود ۱۱درصد است. همچنین سهم صادرات آن نیز ۷/۳درصد از کل صادرات صنایع است. در حال حاضر ۸۳۰۰واحد صنعتی ثبت‌شده با اشتغال ۳۶۱هزار نفر و تولید ۴۰میلیون تن فرآورده غذایی فعال هستند. صادرات صنایع غذایی در جهان حدود ۷۰۰میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ بوده و صادرات ایران نسبت به صادرات جهانی حدود ۳/۰درصد است.
اقلام عمده صادراتی در جهان عبارتند از: محصولات لبنی، شیرینی و شکلات، نوشیدنی‌ها و گوشت و فرآورده‌های گوشتی که شرکت‌های ایرانی بالاخص با برند حلال جهت مصرف مسلمانان در کشورهای هدف می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
صنایع غذایی با توجه به رشد جمعیت، افزایش تقاضا برای غذای سالم و با کیفیت و پتانسیل صادراتی بالا فرصت‌های زیادی برای رشد و پیشرفت دارد و در صورت رفع چالش‌های موجود با افزایش صادرات می‌تواند به شکوفایی اقتصاد کشور کمک کند.
در این راستا دومین اجلاس بین‌‌المللی تجارت غذا با اهداف معرفی ظرفیت‌های ایران در تولید محصولات و صنایع غذایی، معرفی فرصت‌ها و مزایای سرمایه‌گذاری در صنایع غذایی ایران، ارتقای دیپلماسی اقتصادی ایران با سایر کشورها، تسهیل تجارت و تبادل اطلاعات تجاری و گمرکی و معرفی نقش و جایگاه کشور در زنجیره تامین امنیت غذایی، قرار است برگزار شود.
تحلیل وضعیت تجارت غذا در ایران، منطقه و جهان به استناد جدیدترین مقالات و گزارش‌های معتبر، ارائه تجربیات برندهای صادراتی ایران از حضور در بازارهای صادراتی، بررسی شرایط کشورهای پیشرو در صادرات از زبان رایزنان تجاری و سفیران، تبیین برنامه‌های آینده دولت و حاکمیت در راستای توسعه صادرات و ایجاد فضای نشست‌های مشترک با هیات‌های تجاری از برنامه‌های این اجلاس است.
به گفته مدیرکل ترویج تجارت سازمان توسعه تجارت، ایران قطب منطقه در تولید است و می‌تواند تامین‌کننده غذای منطقه باشد.
محمود بازاری در نشست هم‌اندیشی و آسیب‌شناسی صادرات محصولات کشاورزی و غذایی که با هدف پیش‌بینی برنامه‌های محتوایی مرتبط با معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های تولیدی و صادراتی حوزه کشاورزی برگزار شد، اظهار کرد: نشست توسعه همکاری‌های منطقه‌ای تولید و تجارت محصولات غذایی حلال، ۱۹خرداد با حضور کشورهای مسلمان از جمله عربستان، مالزی و امارات برگزار خواهد شد؛ بدون تردید برگزاری نشست‌های اینچنینی در توسعه تعاملات منطقه‌ای کمک خواهد کرد.
مدیرکل دفتر ترویج تجارت سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر لزوم توسعه میزهای صادراتی کشور در حوزه کشاورزی، بیان کرد: عدد تجارت ایران در حوزه کشاورزی در سال گذشته نسبت به ۱۴۰۱ رشد کرد اما بدون تردید ظرفیت‌ها و توانمندی‌های ایران در این بخش می‌تواند روند صعودی‌تری به خود بگیرد.
محمود بازاری ایران را‌ هاب منطقه‌ در تولید غذا خواند و تصریح کرد: به نظر می‌رسد ایران می‌تواند تامین‌کننده غذای منطقه به‌خصوص کشورهای همسایه غربی باشد. اگر ما خواهان گرفتن سهم بیشتر از بازار این کشورها هستیم بایدروی برندسازی تمرکز بیشتر داشته باشیم.
مدیرکل دفتر ترویج تجارت سازمان توسعه تجارت ایران ضمن تصریح ایجاد رابطه تعاملی بین دولت و بخش خصوصی، بر توسعه میزهای صادراتی ایران در حوزه کشاورزی تاکید کرد.
در ادامه این نشست، محسن امینی نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران با تاکید بر ایجاد تعامل مناسب بین دولت و بخش خصوصی افزود: زمان آن رسیده است که به تفکر صادرات محصولات کشاورزی بیشتر بها بدهیم و برای رفع موانع و مشکلات این بخش تلاش و تمرکز مضاعفی کنیم.
نایب‌رییس کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران ضمن تاکید بر اهمیت امنیت غذایی، برگزاری دومین اجلاس بین‌المللی تجارت غذا را در راستای معرفی ظرفیت‌ها و جایگاه ایران در زنجیره تامین امنیت غذایی عنوان کرد.
محسن امینی با بیان این مطلب که دومین اجلاس تجارت غذا در تاریخ ۲۰خرداد ۱۴۰۳ و همزمان با نمایشگاه بین‌المللی آگروفود ایران برگزار می‌شود، محورهای این نشست را «معرفی ظرفیت‌های ایران در تولید و صادرات و بیان فرصت‌ها و مزایای سرمایه‌گذاری در صنایع کشاورزی، غذایی و تبدیلی ایران» عنوان کرد.
بر اساس اظهارات محسن امینی، این اجلاس به همت کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران و با همکاری سازمان توسعه تجارت، کمیسیون کشاورزی و کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران، اجرا می‌شود.
دبیر دومین اجلاس بین‌المللی تجارت غذا تصریح کرد: در این رویداد تلاش می‌کنیم با گردهم آوردن تولیدکنندگان پیشرو مواد غذایی ایران، مقامات دولتی و تجار خارجی، فرصتی را برای تبادل ایده‌ها و بینش‌ها، ایجاد ارتباطات و مشارکت‌های جدید فراهم آوریم.
او در ادامه گفت: کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران با برگزاری دومین اجلاس تجارت غذا در صدد ایجاد تعامل علمی و تخصصی میان دست‌اندرکاران این حوزه‌ و فعالان بخش خصوصی است. از سویی ایجاد انگیزه و فعال شدن این صنعت مهم را دنبال می‌کند، چراکه با توجه به شرایط جهان، امنیت غذایی یکی از مباحث مهم دنیاست و باید برای آن استراتژی دقیق و مشخصی داشته باشیم.
امینی خاطرنشان کرد: اولین دوره این رویداد در سال ۱۴۰۱ به میزبانی اتاق ایران به اجرا درآمد و توانست از طریق برگزاری ۲۶پنل و نشست تخصصی، میزبان بیش از ۱۰۰۰نفر از فعالان بخش خصوصی در صنعت غذا باشد.
صنایع غذایی پرچمدار بخش صادرات کشور
از طرفی به گفته دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی و کشاورزی ایران، خوشبختانه صنایع غذایی جایگاه بسیار مناسبی نسبت به دیگر صنایع دارند. محسن نقاشی در اولین نشست تخصصی علوم و مهندسی صنایع غذایی و فناوری‌های وابسته دانشگاه آزاد واحد شهر قدس با بیان اینکه حداقل در ۵ دهه گذشته خیلی از صنایع در کشور به دلیل واردات و ناتوانی در اداره مدیریتی محو شده‌اند، افزود: خوشبختانه صنایع غذایی جایگاه بسیار مناسب‌تری نسبت به صنایع دیگر داشته است. وی ادامه داد: متاسفانه بخش کشاورزی ما آنقدر قدرتمند نبوده که صنایع غذایی یک تحولی را در بخش کشاورزی ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه هیچ دولتی تاکنون هیچ کمکی به صنایع غذایی نداشته و همیشه سنگ‌اندازی‌های مختلف توسط افرادی که نمی‌خواهند تولید در این مملکت پا بگیرد داشتیم، اظهار داشت: ۱۲سال است که مقام معظم رهبری همیشه تاکید بر تولید داشتند و تنها راه نجات و استقلال کشور تولید است که ایشان بارها به این موضوع اشاره کردند .
به گفته نقاشی، در بسیاری از کشورهای اروپایی و حتی جهان‌سوم امور تولید به‌عهده تشکل‌ها و انجمن‌هاست که کارشان را به نحو احسن انجام می‌دهند و دولت‌ها بسیار کوچک هستند. وی با اشاره به صادرات غیرنفتی در ایران گفت: صنایع غذایی همچنان پرچمدار بخش صادرات کشور است.