سرنخ در جیب دولت است

گروه بازرگانی- آشفتگی در حوزه نهاده‌های دامی همچنان ادامه دارد. این موضوع به گران‌تر شدن کالاهای اساسی برمی‌گردد که ارتباط مستقیمی با زندگی و معیشت مردم دارد، تا جایی که این روزها شاهد کوچک شدن سفره خانوار و خالی شدن سبد کالای مردم هستیم. به گفته کارشناسان مشکل اصلی دپوی نهاده‌ها دولتی شدن مدیریت‌هاست. از سوی دیگر عدم تامین ارز مورد نیاز برای ترخیص کالا نیز یکی از مشکلات همیشگی نهاده‌های دامی عنوان شده است. از سوی دیگر بیم آن می‌رود با ادامه شرایط نابسامان نهاده‌های دامی، بازار گوشت و مرغ کشور به نابودی کشیده شود و در آینده نزدیک با روند خروج و بیکاری واحد‌های تولیدی مواجه شویم.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی در این خصوص گفت: آشفتگی در حوزه نهاده‌های دامی، دولتی شدن مدیریت‌هاست. محمدعلی کمالی‌سروستانی اضافه کرد: بسیاری از آشفتگی‌های موجود در بازار خوراک و نهاده‌های دامی دولتی شدن مدیریت‌ها و خارج کردن تشکل‌ها از میدان است که معمولا تصمیمات در این خصوص پشت در‌های بسته اتخاذ می‌شود و ما از آن بی‌خبریم.او ادامه داد: یکی از راه دررو‌های واردکنندگان نهاده‌های دامی و کنجاله سویا به کشور، پیش‌فروش کردن محصولات قبل از واردات است که معمولا توزیع محصولات در بازار آزاد انجام می‌شود و به دست مصرف‌کننده واقعی نمی‌رسد.احمد مقدسی رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی گاوداران مشکل اصلی خوراک دام و نحوه توزیع آن در بازارگاه را ناتوانی دولت در تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی به منظور تهیه نهاده‌های دام و طیور عنوان کرد. او ادامه داد: ما به عنوان متولی تولید دام، به توپ سردرگمی میان بانک مرکزی و وزارت جهاد تبدیل شده‌ایم. از سوی دیگر فاصله نامعقول ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز آزاد بهانه خوبی برای ایجاد رانت در بازار نهاده‌های دامی است. البته نباید از خاصیت سامانه بازارگاه در راستای تنظیم عرضه و ثبت تقاضا با ارز ۴۲۰۰ تومانی غافل بود.
کمالی‌سروستانی سامانه بازارگاه را ابزاری برای تسهیل در جریان تهیه و عرضه نهاده عنوان کرد و افزود: سامانه‌هایی از این دست زمانی می‌توانند کارآمد باشند که همراه و همگام با سیستم بازار باشند. در غیر این صورت این سامانه‌ها کارآمد نیستند. از دیگر ایرادات وارده بر جریان تهیه و توزیع نهاده، مدیریت دولتی بر این امور است. نمی‌توان دولت را هم در قامت ناظر و هم در جایگاه مجری امور در خصوص نهاده دامی موفق عنوان کرد.
محمدجواد عسگری نایب‌رییس کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: بسیاری از ایرادات سامانه بازارگاه را رفع کرده‌ایم که از آن جمله می‌توان به امکان دخالت در فضای مدیریتی این سامانه اشاره کرد. یکی از فلسفه‌های ایجاد این سامانه، ارتقای دقت عمل در اجرا و عملکرد‌هاست.
عدم همکاری بانک مرکزی
احمد مقدسی به تخصیص نیافتن ارز مورد نیاز توسط بانک مرکزی جهت ترخیص نهاده‌ها و دانه‌های روغنی از کشتی‌های پهلوگرفته در بنادر اشاره کرد و افزود: کمبود‌های امروز نهاده‌ها و دانه‌های روغنی همچون سویا به دلیل کم‌کاری و همکاری نکردن بانک مرکزی است.
او ادامه داد: در حال حاضر در کشور واحد‌های تولیدی هستند که با ۵۰ درصد کاهش تولید مواجه شده‌اند زیرا توان خرید کنجاله سویا با نرخ ۱۵ هزار تومان را ندارند و به این ترتیب است که بسیاری از دام‌های ما شبانه‌روز گرسنه می‌مانند.
احد آزادیخواه عضو هیات‌رییسه کمیسیون کشاورزی مجلس در این خصوص گفت: یکی از مشکلات بر سر راه تامین نهاده دامی در کشور حجم کم واردات در حوزه سویا و دانه‌های روغنی است. اگر واردات به حد کافی بود دیگر مشکلی در کشور وجود نداشت. در این راستا سامانه بازارگاه یکی از بهترین ابزار‌های حل‌کننده مشکل است که البته باید مشکلات موجود در سامانه حل شود.
محسن حافظ رییس هیات‌مدیره انجمن توزیع‌کنندگان نهاده‌های دام و طیور گفت: با توجه به کمبود نهاده‌های دام و طیور در کشور و افزایش نرخ این محصولات در بازار آزاد در دو یا سه هفته آینده با افزایش قیمت گوشت و مرغ روبه‌رو خواهیم شد.
بازار گوشت و مرغ محکوم به نابودی
مقدسی بازار گوشت و مرغ کشور را محکوم به نابودی خواند و اضافه کرد: با شرایط سردرگم و نابسامان اوضاع نهاده‌ها در کشور و به همت بانک مرکزی و وزارت صمت و جهاد کشاورزی، در آینده نزدیک بازار گوشت و مرغ کشور به نابودی کشیده می‌شود.
کمالی‌سروستانی هم با تایید گفته‌های مقدسی، آینده بازار مرغ و تخم‌مرغ را به واسطه نابسامانی وضعیت نهاده‌ها در کشور رو به ویرانی و گران‌تر شدن عنوان کرد و افزود: به واسطه گرانی نهاده‌ها و عدم حمایت دولت بسیاری از تولید‌کنندگان از دور خارج شده‌اند و در آینده نزدیک با روند خروج و بیکاری واحد‌های تولیدی مواجه خواهیم بود.
تسهیل تازه برای ترخیص سریع کالاهای اساسی و مواد اولیه
این در حالی است که دیروز معاون گمرک با بیان اینکه ۸۹۴ فقره درخواست ترخیص کالا طبق مصوبه اخیر معاون اول رییس‌جمهور ارائه شده است، گفت: نهاده‌های دامی را ۲۴ ساعت پس از دریافت کد رهگیری می‌توان ترخیص کرد.
مهرداد جمال‌ارونقی درباره اجرای مصوبه سفر اخیر معاون اول رییس‌جمهور به بندر شهید رجایی، اظهار کرد: بر اساس مصوبه اخیر مبنی بر ترخیص سریع‌تر کالاهای اساسی و مواد اولیه به واردکنندگان فراخوان و اعلام شد که فرم مربوطه را پر کنند و به گمرک تحویل دهند.
او گفت: از این اقدام استقبال زیادی شد به طوری که ۸۹۴ فقره درخواست از سوی واردکنندگان ارائه شده است. ما نیز این درخواست‌ها را پالایش خواهیم کرد و به محض ابلاغ مصوبه، موارد را به بانک مرکزی و وزارت صمت ارسال می‌کنیم. بانک مرکزی باید برای این موارد کدرهگیری صادر کند.
معاون گمرک ایران درباره کالاهای مشمول مصوبه اخیر، بیان کرد: در مصوبه اخیر، دو نوع کالا مدنظر است: نوع اول، کالاهای اساسی است. کالاهای اساسی نیز به دو گروه تقسیم می‌شود، گروه اول آن دسته از کالای اساسی است که تامین ارز نشده است. برای این دسته از کالاهای اساسی، بنا شد بانک مرکزی با اولویت به تامین ارز این کالاها اقدام کند چراکه کالا و اسناد مالکیت تا زمانی که پول جا به جا نشده نمی‌تواند به دست وارد‌کننده داخلی برسد.
تعهد بانک مرکزی برای تامین ارز ظرف ۳ ماه
او اضافه کرد: گروه دیگر نیز آن دسته از کالاهای اساسی است که صاحبان کالا به صورت اعتباری کالا را خریداری کرده‌اند. صاحبان این کالاها اسناد مالکیت را نیز برای اظهار در اختیار دارند. این افراد تا قبل از این مصوبه اطمینانی از اینکه کالا را ترخیص کنند و سپس بانک مرکزی ارز آنها را تامین کند، نداشتند. بر اساس این مصوبه، بنا شد بانک مرکزی اعلامیه تامین ارز سه ماهه برای این افراد صادر کند و این کالاها نیز ترخیص شوند. این گروه از وارد‌کنندگان با در دست داشتن اعلامیه تامین ارز می‌توانند پس از ترخیص کالا، ارزشان را مطالبه کنند.
ارونقی درباره گروه دیگر کالاهای مشمول مصوبه اخیر ادامه داد: گروه دوم، کالاهای غیراساسی است اما مصوبه اخیر فقط دربرگیرنده مواد اولیه، اجزا، قطعات و تجهیزات خط تولید است. مقرر شد صاحبان این کالاها نیز فرم‌های مربوطه را تکمیل کنند. سپس ما نیز فهرست صاحبان کالا را به وزارت صمت به قید فوریت اعلام می‌کنیم. وزارت صمت بلافاصله این اطلاعات را پالایش کرده و به بانک مرکزی اعلام می‌کند. بانک مرکزی نیز ظرف حداکثر یک هفته نسبت به صدور کد تخصیص و پیگیری اعلامیه تامین ارز اقدام می‌کند تا کالا از گمرک ترخیص شود.او خاطرنشان کرد: گروه کالاهای غیراساسی گروه ۳ و ۴ در این مصوبه موضوعیتی ندارد و این مصوبه تنها برای کالاهای اساسی و مواد اولیه، اجزا و قطعات واحدهای تولیدی است و فرقی ندارد که توسط واحد تولیدی وارد شده باشد یا بازرگانی.
احتمال ترخیص نهاده‌های دامی به زودی
معاون فنی گمرک با اشاره به ترخیص قریب‌الوقوع نهاده‌های دامی بیان کرد: بیش از ۲ میلیون تن نهاده‌های دامی در بنادر به ویژه در بندر امام خمینی رسوب شده که آنها نیز دو دسته هستند: یک دسته اسناد مالکیت دارند که باید اعلامیه تامین ارز را از بانک بگیرند و کالایشان را ترخیص کنند. دسته دیگر نیز اسناد مالکیت ندارند که بانک مرکزی اعلام آمادگی کرده به قید فوریت ارز آنها را تامین کند، سپس انتقال ارز اتفاق افتاده و متعاقبا اسناد مالکیت به فروشنده خواهد رسید تا بتواند کالای خود را ترخیص کند.
او اضافه کرد: ظرف این هفته اسامی تمام درخواست‌کنندگان به بانک مرکزی و وزارت صمت اعلام می‌شود. بانک مرکزی هر زمان که اعلامیه تامین ارز اعتباری برای کالاهای اساسی صادر کند (که برای صدور آنی اعلام آمادگی کرده است) مشکلی برای ترخیص وجود ندارد. این کالاها به دلیل اینکه تشریفات گمرکی را طی کرده و مجوزهای قانونی را گرفته‌اند، تنها منتظر کدرهگیری بانک برای ترخیص کالا هستند. ارونقی خاطرنشان کرد: به محض صدور کد رهگیری بانک، صاحبان این اقلام می‌توانند ظرف ۲۴ ساعت ترخیص را انجام دهند.