سرکوب اثر مثبت تورم بر بازار سرمایه

تحلیل بازار‌- عملکرد بازار سهام همیشه تا حدودی تحت تاثیر سیاست‌های کلان اقتصادی است، اما در چند وقت اخیر موضوع انتشار اوراق، چالش‌های نظام بانکی و انحراف نقدینگی منجر به پررنگ شدن نقش سیاست بر چارت بازار شده است.
همیشه در ماه‌های پایانی سال شاهد معاملات متفاوت بورس، خودرو مسکن و… هستیم. این موضوع تحت تاثیر کسری بودجه و سیاست‌‌های دولت برای جبران آن است که منجر به تورم یا رکود می‌شود. امسال هم همان سناریوی همیشگی تکرار شد، اما بورس عقب ماند.
در سال‌‌های اخیر موضوع کسری بودجه به اتفاقی عادی در ایران بدل شده و هر ساله نمایندگان مجلس و کارشناسان عددهای مختلفی را به عنوان کسری بودجه پنهان اعلام می‌کنند که عمدتا بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است. این عدد از آنجایی اهمیت دارد که می‌تواند روی سیاست‌‌های دولت در بازار پولی و مالی تاثیر بگذارد. در نتیجه این سیاست‌ها سرمایه‌گذاری مردم در بازارهای مالی و کالایی به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. یکی از بازارهایی که به شدت از عملکرد بودجه‌ای دولت آسیب می‌بیند بازار سهام است، زیرا وقتی دولت با کسری بودجه مواجه می‌شود به دو اقدام دست می‌زند؛ یا اوراق منتشر می‌کند یا از نظام بانکی استقراض می‌کند که هر کدام از اینها اثرات خاصی بر معاملات سهام دارند.
تاثیر انتشار اوراق بر نقدینگی بازار سهام
زمانی که دولت به انتشار اوراق دست می‌زند، بانک‌‌ها و شرکت‌‌های بیمه‌ای را مکلف به خرید اوراق می‌کند. در نتیجه نقدینگی بانک و شرکت‌های بیمه‌ای برای معاملات سهام کاهش پیدا می‌کند و این مساله منجر می‌شود تا نمادهایی که این شرکت‌‌ها و بانک‌‌ها سهامدار آن هستند چندان حمایت نشوند و ارزش سهام آنها برای مقطعی افت پیدا می‌کند.
کلیت بازار سهام به دلیل رکودی که بر آن حاکم می‌شود وارد فاز اصلاحی می‌شود، دقیقا مشابه اتفاقی که در چند وقت اخیر در بورس اتفاق افتاده است. چراکه در هفته‌‌های اخیر نزدیک به ۲۵۰ هزار میلیارد تومان گواهی سپرده ۳۰ درصدی به فروش رفته و باعث شده تا بخشی از نقدینگی بازار سهام و حتی صندوق‌‌های درآمد ثابت از چرخه معاملات خارج شوند. به همین دلیل پول کافی برای خرید سهام در بازار وجود ندارد.
عرفان هودی کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه عملکرد بانک و بیمه‌ها برای خرید اوراق تاثیر چندانی در معاملات بازار سهام ندارد، گفت: بانک و بیمه‌ها به صورت تکلیفی هر ساله از اوراق دولتی خریداری می‌کنند و این متفاوت از نقدینگی آنها برای معاملات بازار سهام است. به طور قطع در صورتی که سهامداران خرد سرمایه خود را از بورس خارج و وارد بازار اوراق کنند، معاملات بازار سهام تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
تاثیر استقراض برای جبران کسری بودجه
زمانی که دولت اقدام به استقراض از نظام بانکی می‌کند به دلیل اینکه پول بدون پشتوانه محسوب می‌شود به یکباره کشور با تورم روبه‌رو می‌شود.
در این حالت نمادهایی که مصرف‌کننده مواد اولیه خارجی هستند به دلیل رشد هزینه‌‌ها با کاهش حاشیه سود مواجه می‌شوند و معاملات سهام آنها هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد، اما نمادهایی که از مواد اولیه وارداتی استفاده نمی‌کنند و حتی صادرکننده محصول هستند به دلیل اینکه قیمت فروش محصول آنها نسبت به هزینه‌ها بالاتر می‌رود عمدتا در بازار سود می‌کنند، بنابراین بررسی وضعیت بودجه‌ای کشور می‌تواند به سود بردن سرمایه‌گذاران در بورس کمک کند.
بسیاری از سرمایه‌گذارانی که در معاملات خود به حاشیه سود شرکت‌‌ها و همچنین آینده معاملات شرکت‌‌ها توجه می‌کنند تحت تاثیر نوسانات قیمت ارز و احتمال کاهش حاشیه سود شرکت‌‌ها ترجیح دادند فعلا از بازار سهام دوری کنند تا بعد که بازار به ثبات بیشتری رسید نسبت به تکمیل پرتفوی سهام خود اقدام کنند.