سقوط آزاد نفت؟

«جهان‌صنعت» – پس از تصمیم اوپک‌پلاس برای کاهش روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت با هدف کنترل قیمت نفت، اگرچه قیمت نفت اندکی کاهش یافت اما بازار نفت روز جمعه تحت تاثیر تهدید روسیه مبنی بر توقف صادرات نفت و گاز به بعضی خریداران، افزایش یافت موضوعی که باعث تیره شدن چشم‌انداز تقاضا در بازار نفت شد و روند کاهشی نفت ادامه یافت.
آن‌طور که خبرگزاری‌های خارجی گزارش کرده اند هر دو شاخص روز چهارشنبه بیش از پنج درصد سقوط کرده بودند و وست‌تگزاس اینترمدییت برای نخستین‌بار در یک ماه گذشته، از نظر فنی در وضعیت بیش‌فروش قرار گرفته بود.
تیا تِنگ، تحلیلگر شرکت «سی‌ام‌سی مارکتس» در این باره گفت: تصور می‌کنم ریزش قیمت نفت به دلیل بهبود فضای ریسک، فعلا متوقف شده است. دلار ضعیف‌تر و کاهش بازده اوراق قرضه هم از بهبود دارایی‌های پرریسک پشتیبانی کرده است. از نظر بنیادین، کاهش چشمگیر در ذخایر نفت استراتژیک آمریکا نشان می‌دهد کمبود عرضه همچنان مساله برجسته‌ای در بازارهای نفت فیزیکی مانده است اما نگرانی‌ها نسبت به رکود اقتصادی، همچنان سنگینی می‌کند.
جنیفر گرانهولم، وزیر انرژی آمریکا به رویترز گفت: دولت بایدن سرگرم بررسی نیاز برای برداشت بیشتر نفت از ذخایر اضطراری این کشور پس از پایان برنامه فعلی برداشت در اکتبر است.
به دنبال آن یک مقام وزارت انرژی هم اعلام کرد کاخ‌سفید پس از آزادسازی ۱۸۰ میلیون بشکه نفت که چند ماه پیش اعلام کرد، قصد ندارد در مقطع فعلی، برداشت جدیدی از ذخایر نفت استراتژیک آمریکا را اعلام کند.
دولت بایدن امسال برای کمک به کاهش قیمت سوخت و مقابله با تورم انرژی، روزانه یک میلیون بشکه نفت از ذخایر نفت استراتژیک فروخته است. این اقدام کمک کرد قیمت بنزین در آمریکا هفته جاری به سه دلار و ۷۵ سنت در هر گالن در مقایسه با پنج دلار در ژوئن، کاهش پیدا کند اما همچنین باعث شد ذخایر نفت اضطراری آمریکا به پایین ۴۵۰ میلیون بشکه سقوط کند که پایین‌ترین میزان از سال ۱۹۸۴ است.
رکوردزنی سقوط قیمت‌ها
در همین حال اداره اطلاعات انرژی آمریکا روز پنجشنبه پیش‌بینی کرد تولید نفت آمریکا در سال ۲۰۲۲، به میزان ۵۴۰ هزار بشکه در روز افزایش پیدا کرده و به ۷۹/۱۱ میلیون بشکه در روز می‌رسد که کمتر از پیش‌بینی اولیه رشد تولید به میزان ۶۱۰ هزار بشکه در روز است.
تحلیلگران اظهار کردند: در پی دورنمای عرضه، ریزش بازار که میانگین ۵۰ روزه قیمت را به پایین میانگین ۲۰۰ روزه فرستاد، ممکن است بیش از حد بوده باشد زیرا تقاضا در چین که بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان است، ممکن است فورا بهبود پیدا کند.
رویترز هم در این رابطه نوشت: در حال حاضر، محدودیت‌ها در چین تشدید شده‌اند. شهر چنگدو روز پنجشنبه قرنطینه بیش از ۲۱ میلیون سکنه این شهر را گسترش داد و همزمان از میلیون‌ها نفر در بخش‌های دیگر چین خواسته شد در ایام تعطیلات خارج نشوند. اوپک‌پلاس دوشنبه هفته جاری، افزایش تولید نفت در ماه میلادی جاری را معکوس و کاهش تولید به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز در اکتبر را تصویب کرد.
کاهش تولید تصویب‌شده، تغییر اندکی در اهداف تولید اوپک‌پلاس محسوب می‌شود و با در نظر گرفتن این حقیقت که این گروه اکنون ۹/۲ میلیون بشکه در روز پایین‌تر از سهمیه تولید می‌کند، اقدام مذکور از نظر میزان عرضه به بازار بی‌اهمیت است اما تصمیمات روز دوشنبه، این پیام قوی را به بازار نفت ارسال کرد که این گروه آماده است در هر زمانی، دیدار کند و درباره هر میزان کاهشی که برای تثبیت قیمت‌های نفت مناسب به نظر برسد، تصمیم بگیرد.
این پیامی به بازار است که تحلیلگران به عنوان عزم اوپک‌پلاس و عربستان سعودی برای ادامه مداخله در بازار و جلوگیری از ریزش بیش از حد قیمت نفت از سطح فعلی، تفسیر می‌کنند.
در دیدار روز دوشنبه وزیران اوپک‌پلاس، تصمیم برای کاهش تولید به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز در آگوست، با وجود مخالفت روسیه با چنین اقدامی، تصویب شد. در یک دیدار بسیار کوتاه‌تر دیگر، وزیران انرژی تولیدکنندگان اوپک‌پلاس با بازگرداندن سطح تولید هدف‌گذاری‌شده به سهمیه آگوست موافقت و اعلام کردند افزایش تصویب‌شده در ماه پیش، تنها برای سپتامبر بود.
اما مهم‌تر از همه، اوپک‌پلاس تصمیم گرفت هر زمان که لازم باشد، برای اقدامات دیگر نشست فوق‌العاده برگزار کند. اوپک اعلام کرد در این دیدار، تصمیم گرفته شد از ریاست گروه خواسته شود هر زمان که لازم بود برای رسیدگی به تحولات بازار، نشست وزیران اوپک و غیراوپک برگزار شود.
با دادن اختیار برگزاری دیدار در شرایط فوق‌العاده به شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی و رییس گروه اوپک‌پلاس، این گروه به بازار نفت این پیام را ارسال کرد که می‌تواند اگر لازم باشد، فورا تولید نفت را کاهش دهد.
اگرچه کاهش تولید تصویب‌شده برای اکتبر، تغییری در عوامل عرضه و تقاضا نمی‌دهد اما آمادگی اوپک‌پلاس برای مداخله در بازار، نشان می‌دهد عربستان سعودی و سایر اعضای پرنفوذ اوپک‌پلاس بر این باورند که قیمت‌های نفت در ماه‌های اخیر، به حد کافی ریزش کرده‌اند.
وارن پاترسون، مدیر استراتژی کالای بانک ‌ای‌ان‌جی در این باره گفت: به نظر می‌رسد اقدام اوپک‌پلاس تایید می‌کند که سقف قیمت نفت برنت، پایین‌تر از ۹۰ دلار در هر بشکه نیست و به آمریکا که امسال اوپک را برای افزایش سریع‌تر تولید تحت فشار قرار داده است، پیام خوشایندی ارسال نمی‌کند. دولت آمریکا به نوبه خود درباره تصمیم اخیر اوپک‌پلاس، اظهارنظر کرد و کارین ژان پی‌یر، دبیر مطبوعاتی کاخ‌سفید گفت: رییس‌جمهور آمریکا به شکل روشنی اعلام کرده که عرضه انرژی باید تقاضا را برآورده کند تا از رشد اقتصادی حمایت کند و قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان آمریکایی و مصرف‌کنندگان سراسر جهان، پایین‌تر ببرد. رییس‌جمهور مصمم است همچنان به اقدامات لازم برای تقویت تامین انرژی و کاهش قیمت‌ها ادامه دهد.
بر اساس گزارش اویل‌پرایس، عربستان سعودی با پیام اخیرش، به ثبات بازار یا به عبارت دیگر، قیمت‌های بالاتر نفت برای اوپک‌پلاس فکر می‌کند. شاهزاده عبدالعزیز ماه گذشته اعلام کرده بود اوپک‌پلاس اگر به این باور برسد که کاهش تولید، ثبات را به بازار خواهد آورد، آماده است هر زمان و به هر شکلی، تولید نفت را کاهش دهد.
استراتژی جدید نفتی آمریکا
کاهش قیمت نفت باعث شد که آمریکا هم تصمیم به برداشت بیشتر از ذخایر استراتژیک خود بگیرد. جنیفر گرانهلم وزیر انرژی آمریکا گفت اگر اوپک بازهم عرضه نفت را پایین بیاورد، احتمال برداشت دوباره از ذخایر استراتژیک نفتی پس‌از پایان این طرح در ماه اکتبر وجود دارد.
به گفته جنیفر گرانهلم، دولت این کشور در حال بررسی لزوم آزادسازی بیشتر نفت‌خام از ذخایر استراتژیک پس‌از پایان این طرح در ماه اکتبر است.
دولت بایدن در سال جاری میلادی روزانه حدود ۱ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک نفتی با هدف پایین آوردن قیمت سوخت و مهار تورم انرژی در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای آزاد کرده است.
برداشت از ذخایر استراتژیک نفتی در سال جاری میلادی متوسط قیمت خرده‌فروشی بنزین در این کشور را از ۵ دلار در هر گالن در ماه ژوئن تا ۳٫۷۵ دلار پایین آورده است. اما ذخایر استراتژیک آمریکا حالا به کمتر از ۴۵۰ میلیون بشکه رسیده است؛ یعنی پایین‌ترین رقم از ۱۹۸۴٫
مقامات صنعت نفت آمریکا عقیده دارند هنوز برای تصمیم‌گیری در مورد آزادسازی بیشتر ذخایر استراتژیک نفتی زود است، اما اگر اوپک بازهم عرضه نفت را پایین بیاورد، این احتمال وجود خواهد داشت.کل ذخایر نفت آمریکا از اواسط ۲۰۲۰ به‌خاطر فروش طبق دستورالعمل‌های مجلس و طرح کنترل قیمت بایدن کاهش یافته است.وزیر انرژی آمریکا طی دیدار از هوستون در روز پنجشنبه گفت دولت و متحدانش هنوز درحال مذاکره در مورد تعیین سقف قیمت برای خرید نفت از روسیه هستند. این اقدام درآمد روسیه را در بحبوحه جنگ این کشور با اوکراین کاهش می‌دهد.
گرانهلم اخیرا از پالایشگاه‌های آمریکا خواسته‌ ذخایر پایین سوخت خود را قبل ‌از آغاز زمستان احیا کرده و مانع افزایش صادرات بنزین و دیزل شوند. وی طی نامه‌ای به این پالایشگاه‌ها هشدار داد وزارت انرژی در صورت کاهش بیشتر ذخایر سوخت، اقدامات اضطراری غیرقابل پیش‌بینی اتخاذ خواهد کرد.
از سوی دیگر فیلیپ فلاین، تحلیلگر گروه پرایس فیوچرز گفته است که در حال حاضر نگرانی‌های بازار به پیامدهای افزایش شدید قیمت‌های انرژی در اروپا، کندی تقاضا در اروپا و افزایش نرخ‌های بهره متمرکز شده است.
به گفته اقتصاددانان، چندین بانک مرکزی بزرگ جهان افزایش نرخ‌های بهره برای مقابله با تورم را اعلام کردند اما به نظر می‌رسد آمریکا در موقعیت بهتری برای پشت سر گذاشتن ناملایمات قرار دارد. این امر، ارزش دلار را تقویت کرد و به بالاترین حد ۲۴ سال گذشته در برابر ین ژاپن و بالاترین رکورد ۳۷ ساله در برابر پوند انگلیس رساند. دلار قوی‌تر، قیمت نفت را که به این ارز قیمت‌گذاری می‌شود تحت فشار کاهشی قرار داد.
بر اساس گزارش رویترز، آمار هفتگی ذخایر نفت و فرآورده‌های نفتی آمریکا روز چهارشنبه توسط موسسه امریکن پترولیوم و روز پنجشنبه از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا منتشر خواهد شد. این آمار به دلیل تعطیلات عمومی روز دوشنبه، با یک روز تاخیر منتشر می‌شوند.