سمفا علیه انحصار

حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی در اولین نشست رسانه‌ای خود در سال ۹۹ درباره انتقال وظیفه نظارت بر فضای مجازی به سازمان صداوسیما تاکید کرد در این زمینه منتظر تصمیم مراجع بالادستی هستند.
اولین نشست رسانه‌ای حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی در سال ۹۹ با همراهی مسعود نجفی مدیر روابط‌عمومی این سازمان بدون حضور خبرنگاران و از طریق طرح سوالات به‌صورت مکتوب و تلفنی برگزار شد.
این اولین نشست رسانه‌ای حسین انتظامی بعد از همه‌گیری بیماری کووید ۱۹ است که به شکل مجازی از طریق سایت رسمی سازمان سینمایی و صفحه اینستاگرام این سازمان به ‌صورت زنده پخش شد.
آخرین نشست رسانه‌ای حسین انتظامی با اصحاب رسانه بیش از یک سال پیش و در تاریخ ۳۰ اردیبهشت سال گذشته برگزار شده بود.
مسعود نجفی در ابتدای این نشست مجازی که طبق اعلام قبلی راس ساعت ۱۳:۳۰ آغاز شد، ضمن اشاره به مناسبت «روز خبرنگار» برای برگزاری این نشست رسانه‌ای درباره فرآیند برگزاری این نشست رسانه‌ای و ترتیب طرح سوالات شفاف و مکتوب اصحاب رسانه توضیحاتی ارائه کرد.
حسین انتظامی هم در آغاز ضمن تبریک عید سعید غدیر و روز خبرنگار، اشاره کرد که ترجیح می‌دهد بدون ارائه گزارش‌های مرسوم، این نشست با طرح سوالات از سوی اصحاب رسانه آغاز شود.
تصمیم‌گیری درباره جشنواره‌های سینمایی
رییس سازمان سینمایی در پاسخ به اولین سوال درباره برگزاری جشنواره‌های سینمایی در طول سال ۹۹ با توجه به استمرار شیوع کرونا توضیح داد: ما با پنج دبیر جشنواره‌های سینمایی جلساتی داشته‌ایم و سناریوهای مختلفی را برای برگزاری جشنواره‌ها بررسی کرده‌ایم. یکی از این بخش‌ها هم برگزاری آنلاین است. بخش اصلی جشنواره‌ها جنبه رقابت، بازار، آموزش و… است بنابراین دوستان ما در دبیرخانه‌ها روی مدل‌های مختلف بررسی می‌کنند که با توجه به وضعیت کرونا ببینیم چقدر از جشنواره را به صورت معمول و چقدر را به صورت مکمل و آنلاین برگزار کنیم.
وی افزود: حتی در بخش بازار دوستان ما در فارابی تجربیاتی داشته‌اند. جشنواره‌هایی مثل فیلم کوتاه و مستند که فیلمسازان تلاش می‌کنند کارهایشان دیده شود شاید بشود مسیری برای دیده شدن‌شان اندیشید ولی برای جشنواره‌های تجاری که امکان دزدیده شدن آثار وجود دارد، شاید باید به‌ دنبال راهکارهای دیگری باشیم.
منتظر تعیین تکلیف مراجع بالادستی در نظارت بر فضای مجازی هستیم
انتظامی در پاسخ به سوالی درباره واگذاری صدور مجوز محتوای فضای مجازی از ارشاد به صداوسیما توضیح داد: ما در فناوری‌های نوپدید از جمله وی‌او‌دی‌ها نیازمند تعریف جدیدی در حکمرانی فرهنگی در فضای مجازی هستیم که برداشت‌های متفاوت دستگاه‌ها اصلاح شود. مراجع قانونگذاری در این زمینه تصمیم‌گیر هستند و جمع‌بندی توسط آنها مبنای عمل همه دستگاه‌ها خواهد بود.
انتظامی در پاسخ به سوال دیگری درباره واگذاری امتیاز مجوز وی‌اودی‌ها به سازمان صداوسیما و سکوت سازمان سینمایی در این زمینه بیان کرد: باز هم تاکید می‌کنیم ما منتظر تعیین تکلیف مراجع بالادستی هستیم تا تکلیف دستگاه‌ها از جمله وزارت ارشاد را روشن کنند.رییس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی دیگر درباره زمزمه‌های انحلال شورای پروانه ساخت هم گفت: وضعیت این است که شورای پروانه ساخت به کار خود ادامه می‌دهد. نوع سیاستگذاری در این چارچوب به سیاستگذاری‌های وقت برمی‌گردد.
تصمیم‌گیری برای اکران در ستاد کرونای سازمان سینمایی
انتظامی درباره حواشی رخ‌داده برای انتخابات شورای صنفی نمایش توضیح داد: اتفاقا این شورا همان‌طور که از نامش معلوم است شورایی صنفی است که همه ذی‌نفعان در امر اکران در آن حضور دارند؛ پخش‌کنندگان، سینماداران، تهیه‌کنندگان و حوزه ارزشیابی. مطابق تبصره نظام‌نامه اکران در صورتی که یکی از صنوف که به صورت سنتی عضو شورا هستند جامعیت لازم را نداشته باشند و یا نتوانند و نخواهند نماینده‌ای را معرفی کنند، به دلیل متوقف نماندن کار اکران معاونت نظارت فردی را معرفی می‌کند.
این مسیر طی شد. یکی از پیشنهاداتی که به ما شد این بود که تا زمان رفع شرایط فوق‌العاده ناشی از کرونا، ستاد مقابله با کرونا که در سازمان سینمایی تشکیل شده است، عهده‌دار تصمیم‌گیری در زمینه اکران باشد، کمااینکه در حال حاضر هم همین روند طی می‌شود.
رییس سازمان سینمایی در پاسخ به انتقادی درباره توجه به رسانه‌های رسمی نسبت به رانت اطلاعاتی برخی از کانال‌های مجازی، بر رویکرد سازمان سینمایی برای توجه به فضای رسمی رسانه‌ای تاکید و کیفیت برگزاری این نشست رسانه‌ای را یکی از مصادیق آن عنوان کرد.
تصمیم درباره اکران آنلاین «رستاخیز» با مالکان فیلم است
انتظامی درباره امکان اکران آنلاین فیلم «رستاخیز» گفت: مجوز عرضه این فیلم در نمایش خانگی در سال ۹۸ صادر شده و عرضه آن به صورت آنلاین یا وی‌اودی از نظر سازمان سینمایی منعی ندارد و تصمیم درباره آن برعهده مالکان است مانند همه فیلم‌های دیگری که مجوز نمایش دارند اما بنا به صلاحدید مالکان فیلم در این زمینه تصمیم می‌گیرند.
وی تاکید کرد: فارابی تنها یکی از مالکان فیلم رستاخیز است که در مجموع باید مالکان درباره عرضه آن تصمیم‌گیری کنند.
از نظر تعداد فیلم مشکلی برای برگزاری «فجر» نداریم
انتظامی در پاسخ به سوال دیگری درباره تاثیر شرایط تولید این روزهای سینمای ایران بر امکان برگزاری جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: درباره جشنواره فیلم فجر فعلا بنای ما بر برگزاری است. یکی از پیش‌فرض‌های برگزاری هر جشنواره، حضور تعداد لازم و کافی فیلم برای برگزاری است.
وی تاکید کرد: طبق اطلاعاتی که از تولید داریم تولید در جریان است. پیش‌بینی ما این است که فیلم به اندازه کافی برای برگزاری جشنواره داریم. یکی از مواردی که به جشنواره شکوه می‌دهد حضور مردم است و باید بررسی کنیم ولی اگر تولید به اندازه کافی نداشته باشیم باید در این مورد بررسی کنیم.
دستیاران کارگردانی که درخواست فیلمسازی‌شان رد شده، مجدد اقدام کنند
انتظامی درباره حضور استعدادهای تازه در عرصه‌های مختلف فیلمسازی و حواشی مرتبط با صدور پروانه کارگردانی برای یک چهره اینستاگرامی اظهار کرد: اصرار داریم نوبت‌ها هم منتشر شود چون انضباط بیشتر می‌شود و همه از کارها مطلع می‌شوند و کمک می‌کنند چهره‌های وزین‌تری داشته باشیم. ضمن اینکه کمک می‌کنند در شرایط مساوی حق افراد دوباره بررسی شود. من مطلع شدم برخی سوابق دستیار کارگردانی داشته‌اند اما رد شده‌اند. از همین جا اعلام می‌کنم دوباره تقاضا بدهند. ما باید سیاست‌هایمان را بر همین اساس تنظیم کنیم و به جوانان بها بدهیم.
امکان برگزاری آنلاین جشنواره فجر وجود دارد؟
انتظامی درباره امکان برگزاری آنلاین جشنواره فیلم فجر اظهار کرد: بخشی از برگزاری جشنواره‌ها به تعداد تولیدات برمی‌گردد اما در حوزه نمایشی برای فیلم‌های تجاری اگر بخواهیم نمایش آنلاین داشته باشیم امکان حضور این آثار نیست چون به سرقت می‌روند. از همکارانم در ستاد صیانت خواهش کرده‌ام راهکارهایی برای این ماجرا پیدا کنند.
وی تاکید کرد: برگزاری آنلاین شاید برای جشنواره فیلم کودک قابل توجیه باشد چون جنبه تجاری کمتری دارد. اگر نتوانیم پلتفرم‌هایی داشته باشیم و امنیت آنها تامین نباشد امکان برگزاری آنلاین جشنواره فجر را نداریم.
انتظامی درباره حمایت‌ از سینماهای آسیب‌دیده از کرونا هم گفت: تعداد قابل توجهی از سینماها در مالکیت حوزه هنری است و در ناوگان سینمایی قدر قابل توجهی دارند و البته تصمیماتی برای سینماها و مالکان فیلم‌ها در نظر گرفته شده که اعلام هم شد. ما فرقی بین دولتی‌ها و غیردولتی‌ها نگذاشته‌ایم. تجهیز سینماها از دیگر سیاست‌های ما بوده است.
رییس سازمان سینمایی در ادامه بخشی از سیاست‌های حمایتی این سازمان از سینماها و فیلم‌ها در شرایط کرونایی که پیش‌تر درباره آن اطلاع‌رسانی شده بود را تشریح کرد.
چرا برخی فیلم‌ها گواهی مالکیت ندارند
انتظامی درباره ورود سینما به بورس و صدور گواهی مالکیت فیلم‌ها و انتشار فهرست مالکان اظهار کرد: نفس اینکه محصولات فرهنگی و حتی برندها وارد بورس شوند باید مورد استقبال همه قرار گیرد چون ظرفیت بیشتری ایجاد و رقابت‌های مثبتی ایجاد می‌کنند. درباره لیست گواهی هم باید بگویم مربوط به فیلم‌هایی است که درخواست گواهی داده‌اند و این مجوز برای آنها صادر شده نه همه فیلم‌ها.
انتظامی تاکید کرد: تدبیر خوب همکاران ما این بود که اعلام کردند گواهی مالکیت از این به بعد دائمی است. بعضی وقت‌ها مالکیت اثر مربوط به کسانی است که ممکن است رایت آنها را واگذار کرده باشند که در گواهی‌ها ثبت می‌شود. همه آنها بارکد دارند که اعتبار آنها به راحتی قابل راستی‌آزمایی است. بنابراین کسانی که در این لیست نیستند چنانچه تهیه‌کننده یا یکی از مالکان درخواست کنند، سهم هر کدام مشخص می‌شود و وقتی مجموع سهام درست تنظیم شد، گواهی صادر می‌شود. اگر کسی ادعایی دارد می‌تواند مراجعه کند و همکاران ما رسیدگی می‌کنند. اگر کسی بیاید و مدعی شود، به طور خودکار گواهی مالکیت باطل می‌شود.
رییس سازمان سینمایی درباره ایده راه‌اندازی شورای صنفی نمایش آنلاین هم بیان کرد: با توجه به اینکه یکی از ظرفیت‌های اصلی نمایش اکران آنلاین است چیزی شبیه شورای صنفی برای حوزه آنلاین هم می‌توانیم داشته باشیم؛ نمایندگان پلتفرم‌ها باشند و ترافیک را کنترل کنند و ضوابط را تعریف کنند. یکی از گلایه‌های تهیه‌کنندگان این است که آمار قابل راستی‌آزمایی نیست ولی با «سمفا» می‌شود فروش بلیت‌ها را به درستی دید و در حوزه آنلاین هم می‌شود چنین موضوعی را دید.
وی در پاسخ به سوالی درباره تاخیر در معرفی دبیر سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر هم توضیح داد: درباره دبیران هم هر کدام از جشنواره‌ها وقتی به زمان برگزاری نزدیک شویم، دبیر آن اعلام می‌شود.
اجازه جابه‌جایی ردیف‌های بودجه‌ای را نداریم
انتظامی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره بودجه سازمان سینمایی و جشنواره‌های برگزار نشده اظهار کرد: مطابق روال دیوانی برای ردیف‌های مختلف قانونا نهادها حق ندارند که اگر اعتباری برای تولید هست برای اکران خرج کنند. این یک قاعده است و جابه‌جا کردن ردیف‌ها تخلف است. خیلی وقت‌ها سوءاستفاده مالی نشده بلکه مدیر به تشخیص خود اعتبارات را جا‌به‌جا می‌کند.
وی افزود: حتی اگر فرض بر این باشد که جشنواره‌هایی برگزار نشود، نمی‌توانیم بودجه آن را جای دیگر خرج کنیم، مگر اینکه توافقی با دیوان محاسبات صورت بگیرد. مطابق اسناد جشنواره‌های سال گذشته بخش قابل توجهی از بودجه جشنواره‌ها از حامیان مالی جذب شده و این روال رو به افزایش است و سهم سازمان سینمایی قابل توجه نیست، ولی امید داریم جشنواره‌ها را برگزار کنیم.
رییس سازمان سینمایی در پاسخ به سوال دیگری درباره اجرایی نشدن مهم‌ترین دستورکار سمفا در زمینه تقسیم درآمد حاصل از فروش فیلم‌ها میان سینمادار و صاحبان فیلم توضیح داد: مطابق مصوبه‌ای که ما در ستاد کرونا در سازمان سینمایی داشته‌ایم در شرایط فعلی تمام درآمد حاصل از فیلم به سینمادار می‌رسد. در عین حال آن امکان و فرمول در سمفا دیده شده که انحصار از بین برود.
تراکم فیلم‌ها در صف اکران مورد توجه‌مان است
رییس سازمان سینمایی درباره مدیریت اکران در ماه‌های آینده و جلوگیری از تراکم فیلم‌ها در صف اکران پس از عبور از بحران کرونا عنوان کرد: باید متوجه آثار درازمدت اکران باشیم. چون وقتی اکران وجود ندارد و ظرفیت جایگزینی نداریم، خیل تولیدات متعدد ترافیک ایجاد می‌کنند و این موضوع مورد توجه ما بوده است. خوشبختانه ظرفیت نمایش مکمل و بدیل وجود دارد که برای مثال بخشی از فیلم‌ها می‌توانند اکران آنلاین شوند.
وی درباره اصرار بر باز بودن سینماها گفت: اکران آنلاین یک ظرفیت جایگزین است. اصراری که دوستان ما در انجمن سینماداران دارند به خاطر این است که بخشی از نیروی انسانی در این زیرساخت‌ها کار می‌کنند و اگر اکران متوقف شود در این بخش‌ها آسیب خواهیم داشت، ضمن اینکه مطابق مصوبه ستاد کرونا بازگشایی سینما کاملا داوطلبانه است. ولی سیاست‌هایی باید داشته باشیم که از اکران آنلاین حمایت کنیم.
انتظامی درباره احتمال نمایش برخی فیلم‌های توقیف شده در شرایط فعلی هم بیان کرد: این به شورای پروانه نمایش برمی‌گردد. برخی ممکن است امکان نمایش پیدا کنند و برخی نه.
انتظامی درباره توجه به وضعیت معیشت سینماگرانی که به دلیل شرایط پیش رو با بحران‌هایی مواجه شده‌اند، توضیح داد: ما دو سامانه برای اظهارنامه هنرمندان داشتیم و براساس اظهارنامه‌ها قرار شد اعتباری در دو مرحله واریز شود که یک نوبت واریز شد و یک نوبت طی این روزها واریز می‌شود.
انتظامی درباره اختلافات در صنوف اظهار کرد: یکی از سیاست‌های عمومی دولت و ارشاد عقب‌نشینی به نفع صنوف است، یعنی جاهایی که می‌شود از ظرفیت صنوف استفاده کنیم مثلا شورای صنفی نمایش نوعی مقررات‌گذاری می‌کند که امکان آن در صنوف تعبیه شده است هرچقدر به نفع صنوف عقب‌نشینی کنیم همراهی و مشارکت بالاتری خواهند داشت و به دوام کار کمک می‌کند. دستگاه‌ها موظف هستند در قبال این عقب‌نشینی ساز و کارهایی برای نظارت داشته باشند.
«سمفا» علیه انحصار است
رییس سازمان سینمایی درباره سامانه سمفا و شائبه شکل‌گیری انحصاری تازه در این سامانه بیان کرد: سمفا دو کارویژه اصلی دارد؛ یکی از آنها هماهنگ‌کنندگی فروشنده‌های بلیت آنلاین است. قبلا انتقاداتی بود که یک شرکت فقط این امکان را دارد. معتقدیم هر چقدر تعداد زیاد شود امکان رقابت زیاد می‌شود و این به نفع مخاطب است. با وجود اینکه الان دوره رونق نیست ولی بین این سامانه‌ها رقابتی است که این موضوع هدف ماست. اما در دوره‌های گذشته مواردی در شورای صنفی نمایش مطرح می‌شد که به ‌راحتی می‌شد فرموله و اجرا شود.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی ‌بر اینکه آیا تصوری از آینده سینمای ایران بدون دخالت دولت در امر فیلمسازی دارید، گفت: سهم دستگاه‌های دولتی در تولید و سینما نسبت به دهه‌های گذشته کمتر شده است. جمع سرمایه‌گذاری همه دستگاه‌های دولتی حداکثر ۲۰ درصد است در حالی که دو دهه قبل بیشتر بوده و حالا امکان اینکه بخش خصوصی فعال‌تر شود بیشتر شده و از این جهت افق خوبی داریم.