سمفونی خشونت

گروه سیاسی- در یکی دو هفته اخیر آمریکایی‌ها مدعی شدند که ایران سرگرم اقدامات تهدیدآمیز و مخرب است؛ از حادثه انفجار بندر فجیره گرفته تا انفجار راکت در منطقه سبز بغداد و مهم‌تر از همه کاهش تعهدات برجامی توسط ایران که مسبب بهانه‌گیری‌های واشنگتن و متحدانش شده است. چندی پیش نیز عربستان خبر از گردهمایی ضدایرانی داد؛ گردهمایی که بی‌ارتباط با اتهام عربستان به ایران مبنی بر اینکه پشت حمله ۲۴ اردیبهشت حوثی‌های یمن به تاسیسات نفتی و یک خط لوله عربستان قرار دارد نیست. در راستای این اتهامات حالا کاخ سفید اعلام می‌کند که ایران آرایش نظامی خود را تغییر داده و نیروهای خود را آماده حمله می‌کند. البته این ادعاها بیشتر از جانب پمپئو و بولتون مطرح می‌شود تا چهره ایران را در جامعه جهانی جنگ‌طلب نشان دهد. اما اتهامات واشنگتن در حالی مطرح است که در روزهای اخیر خود مقامات کاخ سفید در خصوص تهدید به حمله نظامی علیه ایران به موازات انتقال نیرو، ادوات و جنگ‌افزارهای خود در خاورمیانه و نیز تحرکات این نیروها، گمانه‌زنی‌هایی برای شکل‌گیری بستر و فضایی به منظور وقوع تنش نظامی با ایران مطرح کردند. هرچند در این راستا کنگره آمریکا به عنوان بازوی قانونگذاری دولت اعلام کرد که مستندات و اسناد معتبری که دولت آمریکا از طریق جامعه اطلاعاتی به دست آورده را باید در اختیار اعضای کنگره قرار دهد. البته پیش از این نیز جلسه‌ای با حضور تعداد محدودی از اعضای کنگره، رییس‌جمهور، رهبران اکثریت دو حزب و روسای برخی از کمیته‌ها تشکیل شد و آنها عنوان کردند که اطلاعاتی را که دولت ارائه داده، اعضای کنگره آنها را بی‌پایه و اساس می‌دانند و آن ‌اندازه که دولت آمریکا عنوان می‌کند خطر ایران جدی نیست.
اکنون نیز کنگره آمریکا درخواست می‌کند که نشستی برگزار شود و نمایندگان دولت اسناد و مدارک خود را با محوریت تهدید بودن ایران ارائه دهند که در نهایت دیروز جلسه با قانونگذاران آمریکایی با محوریت ایران برگزار شد. اعضای ارشد دولت ترامپ نیز در دو مجلس سنا و نمایندگان کنگره حاضر شدند تا اعضا را در جریان اطلاعات مربوط به «تهدیدهای بالقوه ایران» علیه منافع این کشور قرار دهند. اطلاعاتی که دولت آمریکا به آنها اشاره داشته شامل عکس‌هایی از بار کردن راکت‌هایی بر قایق‌های کوچک توسط ایران در پی فشار اقتصادی آمریکا و تروریست خواندن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
اعضای کنگره نیز گفته‌اند که مقامات دولت آمریکا در جلسه‌ توجیهی خود با اعضای کنگره درباره ایران، تلاش کردند قانونگذاران را متقاعد کنند که دولت دونالد ترامپ قصد بازدارندگی ایران را به مذاکرات هسته‌ای دارد نه حمله به این کشور. دولت ترامپ مدعی است که هدف از افزایش فشارها بر ایران کشاندن ایران پای میز مذاکره برای گفت‌وگو درباره توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ است که دونالد ترامپ در می ۲۰۱۸ از آن خارج شد. تلاش آمریکایی‌ها برای ازسرگیری مذاکرات با ایران در حالی است که وزارت امور خارجه ایران می‌گوید که تا زمانی که آمریکا با عمل کردن به تعهداتش ذیل برجام به ایران احترام نگذارد، بر سر میز مذاکره با دونالد ترامپ نخواهد نشست.
اما در این جلسه مایک پمپئو وزیر خارجه، پاتریک شاناهان وزیر موقت دفاع و ژنرال جوزف دانفورد رییس ستاد مشترک ارتش، به سوالات سناتورها و نمایندگان پاسخ دادند. این جلسات پشت درهای بسته برگزار شد. گزارش آنها با تردید بسیاری از اعضای دموکرات کنگره روبه‌رو شده که دولت ترامپ را به اغراق در مورد این اطلاعات برای زمینه‌چینی جنگ با ایران متهم می‌کنند. بعضی از اعضای دموکرات کنگره گفتند هیچ یک از این اطلاعات نشانه افزایش قابل توجه تهدید ایران نسبت به گذشته نیست. در مقابل بسیاری از جمهوریخواهان این شواهد را جدی دانسته‌اند اما می‌گویند اگر جنگی میان دو کشور درگیرد پس از حمله ایران خواهد بود نه آمریکا.
پمپئو که خود زمانی نماینده کنگره بود و از همان زمان مواضع سختی علیه ایران داشت گفت که مقام‌های دولت در این جلسات «کمپین استراتژیک دولت، تلاش برای عقب زدن فعالیت‌های زیانبار ایران و ۴۰ سال فعالیت تروریستی این کشور را تشریح کردند». او گفت مقام‌های دولت اطلاعات اخیر درباره ایران را در بستر تاریخ ۴۰ ساله جمهوری اسلامی تشریح کردند و گفتند «هدف نهایی» دولت در چند روز اخیر برای «منصرف کردن» ایران چه بوده است. پاتریک شاناهان وزیر موقت دفاع هم گفت: «آنها (نمایندگان) مایل بودند افکار عمومی آمریکا را بیشتر در جریان بگذاریم و ما قبول کردیم بیشتر در این زمینه تلاش کنیم.» او هم گفت که نمایندگان را در جریان اقدامات وزارت دفاع از روز سوم می زمانی که «اطلاعات موثقی» درباره تهدیدها علیه منافع آمریکا در خاورمیانه و نیروهای آمریکایی دریافت کرد گذاشته است.
شاناهان گفت که واکنش آمریکا «باعث انصراف از حملات علیه نیروهای آمریکایی شده. تمرکز اصلی ما در این مقطع این است که ایران دچار سوءمحاسبه نشود. ما نمی‌خواهیم وضعیت بدتر شود. موضوع بازدارندگی است، نه جنگ.»
اما روبن گالگو نماینده دموکرات از آریزونا پس از ترک جلسه گفت: «من واقعا بر این باورم که پمپئو، جان بولتون و سایر کسانی که می‌خواهند ما با ایران وارد جنگ شویم، اطلاعات امنیتی را سوءتعبیر و سوء ارائه کرده‌اند، همانطور که در عراق دیدیم.» واکین کاسترو نماینده دموکرات از تگزاس هم گفت: «این از مواردی است که عمدا مقابل کسی می‌ایستید تا به شما مشت بزند، تا او را بزنید.»
البته در مقابل جمهوریخواهان تلاش دولت برای اغراق در اطلاعات مربوط به ایران را رد کردند. آدام کینزینگر نماینده جمهوریخواه ایلینوی گفت: «مضحک است اگر کسی سوءظن داشته باشد که این اطلاعات به نوعی ساختگی است. مقام‌های دولت چیزی نمی‌گویند که از منابع معتبر جمع‌آوری نشده باشد.»
لیندزی گراهام، سناتور جمهوریخواه بعد از شنیدن توضیحات جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، درباره تنش با ایران گفت به این نتیجه رسیده که انفجار لوله‌های نفت و نفتکش‌های کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس کار ایران بوده است، همین طور تهدیدهایی که به گفته او نسبت به نیروهای آمریکایی در عراق انجام می‌شود. ایران این اتهامات را رد می‌کند. گراهام نوشت اگر «تهدید ایران علیه اتباع و منافع آمریکا» ادامه یابد مقصر جنگ احتمالی ایران است. مارکو روبیو، دیگر سناتور جمهوریخواه، هم در توئیتی نوشت که اطلاعات معتبری به دست آمریکایی‌ها رسیده که نیروهای نزدیک به سپاه تهدیدی علیه مواضع آمریکا هستند. او گفت که رییس‌جمهوری آمریکا نیروهای این کشور را برای دفاع و پاسخ به حملات آمریکا در منطقه مستقر کرده است.
دموکرات‌ها به دولت ترامپ هشدار داده‌اند که نمی‌تواند بدون مجوز کنگره با ایران وارد جنگ شود.دموکرات‌ها سعی دارند مجوز استفاده از نیروی نظامی که کنگره بعد از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به دولت داده بود را لغو کنند. گزارش می‌شود که آنها بندی را برای این کار در برنامه بودجه دفاعی گنجانده‌اند. این همان مجوزی است از آن برای جنگ افغانستان و حمله به القاعده در اطراف جهان استفاده شد.
در همین روز اعضای دموکرات کنگره در یک جلسه دیگر نظر مقام‌های دولت سابق آمریکا را جویا شده‌اند. جان برنان، مدیر سابق سی‌ای ای (سازمان اطلاعات مرکزی) و وندی شرمن معاون وزارت خارجه، که نقش مهمی در تهیه توافق اتمی ایران و قدرت‌ها، برجام، داشت در این جلسه غیرعلنی شرکت کردند تا به سوالات نمایندگان دموکرات پاسخ دهند. آدام شیف، رییس کمیته اطلاعاتی، پس از این جلسه گفت که رفتارهای «ناهمگون» دولت ترامپ خطر ایران را «چند برابر» کرده است. برنان در این جلسه گفت که دولت ترامپ خواهان تغییر رژیم است و هرچند ایران خواهان پرهیز از مناقشه است، رهبران این کشور مقابل آقای ترامپ کوتاه نمی‌آیند و خانم شرمن هم هشدار داد که «رفتار بی‌خردانه» دولت ترامپ اعتبار آمریکا را خدشه‌دار کرده است.
از سوی دیگر در این روز ژنرال جیمز متیس وزیر سابق دفاع آمریکا در ابوظبی گفته است که کشورش باید «با جهان بیشتر تعامل داشته باشد و کمتر درگیر جنگ شود.»
به گزارش یک رسانه دولتی ابوظبی او در این نشست با حضور شیخ محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی گفت «ایران باید رفتارش را تغییر دهد» اما تاکید کرد که اقدام یکجانبه راه‌حل مشکل ایران نیست و «ارتش باید وقت بخرد تا دیپلمات‌ها جادو کنند.» در تحولی دیگر خبرگزاری رویترز گزارش می‌دهد که نیمی از مردم آمریکا انتظار دارند این کشور «ظرف چند سال» با ایران وارد جنگ شود.اما کمیته اعتبارات مجلس نمایندگان آمریکا شامگاه سه‌شنبه با اضافه شدن متممی به لایحه بودجه دفاعی این کشور که خواستار لغو اختیارات جنگی رییس‌جمهوری این کشور است موافقت کرد.
این متمم که به پیشنهاد «بارابارا لی» عضو دموکرات مجلس نمایندگان ارائه شد و با ۳۰ رای موافق در مقابل ۲۲ رای مخالف به تصویب رسید، خواستار لغو قانونی است که به ترامپ اجازه می‌دهد در برخی شرایط خاص بدون مشورت کنگره از نیروهای نظامی این کشور استفاده کند.
این قانون موسوم به «اختیار استفاده از نیروی نظامی پس از حملات سپتامبر ۲۰۰۱ به تصویب رسید و تاکنون بهانه ۴۱ اقدام نظامی آمریکا در ۱۸ کشور مختلف را در اختیار دولت‌های مختلف این کشور قرار داده است.
«باربارا لی» که هنگام تصویب این قانون در سال ۲۰۰۱ هم تنها قانونگذاری بود که به آن رأی مخالف داد طی سال‌های گذشته بارها خواستار لغو این قانون شده، اما تلاش‌های او همواره ناکام مانده است. آخرین تلاش او سال گذشته بود که متمم مشابهی برای الحاق به لایحه بودجه دفاعی آمریکا پیشنهاد داد اما با آن مخالفت شد.
«لی» امیدوار است در سایه اتفاقات اخیر بتواند این متمم را در قالب لایحه بودجه دفاعی به تصویب رسانده و به قانون تبدیل کند.
در نهایت نمایندگان و سناتورهای آمریکایی سعی کردند که کنگره را درباره موضع خصمانه و ستیزه‌جویانه‌ای که اخیرا علیه ایران اتخاذ کرده‌اند، قانع کنند اما بیشتر حاضران در جلسه می‌گویند هنوز هم در ابهام قرار دارند. هرچند از مقامات دولت ترامپ خواستند که لحن خود را نرم‌تر کنند.
ضمن اینکه یک مقام آگاه دولت آمریکا به اعضای کنگره در خصوص ادعای همکاری ایران و القاعده در زمینه فعالیت‌های خرابکارانه اخیر در خلیج فارس گفت: جامعه اطلاعاتی آمریکا هیچ مدرکی مبنی بر اینکه نشان دهد ایران و القاعده در اتفاقات و حوادث اخیر خلیج فارس با یکدیگر همکاری داشته‌اند در اختیار ندارد. این موضوع نیز ادعای مقام‌های آمریکایی مبنی بر دست داشتن ایران در اتفاقات اخیر خلیج فارس را رد می‌کند.
اما جدا از نتیجه جلسه دولت با کنگره باید تاکید داشت که مقاومت در برابر یکه‌تازی تندروها در آمریکا در حال افزایش است. در همین ارتباط گروهی از ۶۲ سازمان در نامه سرگشاده‌ای به کنگره آمریکا خواستار توقف حرکت به سمت جنگ احتمالی با ایران شدند.
این ۶۲ سازمان در نامه خود از کنگره آمریکا خواسته‌اند که به وظیفه خود مطابق قانون اساسی عمل کند و از اقدام دولت در راه‌اندازی یک جنگ بدون مجوز و غیرقانونی جلوگیری کند.
در این نامه سرگشاده خاطرنشان شده که تلاش برای راه‌اندازی جنگ را عمدتا جان بولتون مشاور امنیت ملی و مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا به پیش می‌برند اما خود ترامپ موضع مشخصی ندارد و بنا به حال و احوال هر روز موضع متفاوتی اتخاذ می‌کند.