سناریوهای بورسی در اسفند‌ماه

«جهان‌صنعت»‌- بنیامین نجفی‌- با نزدیک شدن به پایان بهمن‌ماه و آغاز آخرین ماه سال بسیاری از سرمایه‌گذاران و سهامداران در بازار سرمایه منتظر این هستند که ببینند آیا جهت بازار در اسفند‌ماه تغییر خواهد کرد یا خیر؟ به نظر می‌رسد برخی شواهد حاکی از آن است که احتمالا در این ماه و با نزدیک شدن به پایان سال این سناریو وجود دارد که بازار از رخوت و رکود فعلی خارج شود، هر چند کماکان سایه ریسک‌های مختلف اقتصادی و سیاسی بر سر بازار خواهد ماند. بنابراین آنچه اهمیت دارد، رویکرد کلی سیاستگذار و بازارساز نسبت به بورس است و همین‌طور خبرهایی که پیش‌تر توسط رییس کل بانک مرکزی به عنوان خبر خوب وعده‌اش به سهام‌داران داده شده بود. «جهان‌صنعت» در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی ریسک‌های موجود بازار سرمایه و سمت‌وسوی بورس در هفته‌های پایانی سال پرداخته است.
ریسک‌های آتی بورس
سهیلا نقی‌پور کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: بازار بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۴۰۲ با چالش‌ها و ریسک‌های متعددی روبه‌رو بود که بسیاری از سرمایه‌گذاران و فعالان بازار را با مشکل مواجه کرد. به‌طوری که میزان بازدهی بازار از ابتدای سال تاکنون از تمامی بازارهای موازی دیگر کمتر بوده و حتی شاید بهتر است بگوییم بازدهی برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان نداشته است. او افزود: جلسه ۱۷ اردیبهشت امسال برای تعیین نرخ خوراک گاز پتروشیمی و سایر صنایع، بخشنامه میزان قطعی عوارض صادراتی مواد خام و نیم‌خام و افزایش آن، رخدادهای سیاسی و ژئوپلیتیک در غزه و گسترش آن به دیگر نقاط منطقه، ابلاغ دستورالعمل قیمت‌گذاری نفت خام و فرآورده‌های نفتی برای صنایع پالایشی، دستورالعمل بانک مرکزی و گواهی سپرده بانکی با نرخ ۳۰ درصد همگی از جمله ریسک‌های سیستماتیک و غیر‌سیستماتیک سال جاری بوده است که حاشیه سود شرکت‌ها‌، امنیت سرمایه‌گذاری و اعتماد به بازار سرمایه را هدف قرار داد و باعث شد در سال ۱۴۰۲ بازار بورس یکی از پرریسک‌ترین سال‌های کاری خود را پشت‌سر بگذارد. این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: در حال حاضر هم هیچ‌گونه تغییری در ریسک‌های موجود به وجود نیامده و همگی همچنان بر بازار سایه افکنده‌اند و هر ماه و هر فصل بر تعداد آن افزوده می‌شود. به نظر می‌رسد تا پایان سال هم که فقط یک ماه از آن باقی مانده، همین ریسک‌های موجود، مهم‌ترین ریسک‌های بازار هستند. البته اگر به‌طور ناگهانی ریسکی به آن افزوده نشود. با وجود باقی ماندن تصمیمات و اتفاقاتی که بازار بورس را با رکود و شرایط نزولی مواجه کرده‌اند و عدم تغییر در این تصمیمات و اتفاقات به نظر بازار تا پایان سال به همین حالت رکودی خود ادامه خواهد داد و فقط گهگاهی در بعضی از روزهای معاملاتی شاهد نوساناتی مثبت، اما نه‌چندان تاثیرگذار در تغییر روند کنونی باشیم. نقی‌پور اضافه کرد: مهم‌ترین اتفاق و متغیر آتی برای بازار که می‌توان شرایط آن را برگرداند و باعث رشد آن شد نه افزایش قیمت ارز بلکه اضافه نشدن ریسک جدید به بازار است که امیدواریم با کاهش ریسک‌های گذشته همراه شود و شاهد بازار مثبت در آینده باشیم.
شروع رشد بازار در آخر سال؟
نیلوفر ‌سادات‌اقوامی دیگر کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: گزارش‌های شرکت‌ها در کدال و قیمت‌های بنگاه‌های اقتصادی روی تابلوی معاملات گویای آن است که بازار سرمایه در ارزندگی به سر می‌برد. به وضوح شاهد آن هستیم که سیاستگذار همچنان به تشدید سیاست‌های انقباضی و مهار تورم تاکید دارد که می‌توان از عرضه خودروهای وارداتی و بلوکه شدن مبلغ پانصد میلیون تومان وجه نقد در حساب بانکی و انتشار گواهی خاص با نرخ ۳۰ درصد همگام با رشد دلار نام برد. از دیگر عوامل کنترل نقدینگی می‌توان به بالا بردن نرخ بهره بین بانکی اشاره کرد که این سیاست‌ها اکثر بازارها را از جمله مسکن، خودرو و… را در رکود نسبی قرارداده است.
او ادامه داد: زمانی که بازارهای موازی همچون دلار، مسکن، خودرو و… (که از منظر نقدشوندگی نسبت به بازار سرمایه سهولت کمتری دارند‌) در مسیر رشد قرار می‌گیرند، بازار سرمایه همان‌طور که تاریخ نشان داده است با فاصله زمانی کوتاهی از رشد دیگر بازارها پیشی می‌گیرد و تورم را نیز پوشش می‌دهد، اما باید توجه کرد که طی هشت ماه اخیر از سقف اردیبهشت‌ماه هم بسیاری از تک نماد‌ها و صنایع بازار رشد قابل‌توجهی را به ثبت رسانده‌اند. همچنین از منظر ریسک نسبت به دیگر بازارها، بازار سرمایه در موقعیت مناسبی قرار دارد و احتمال ورود پول به این بازار بالاست.این کارشناس بورس تصریح کرد: در ارتباط با تصمیم مجدد انتشار اوراق با نرخ ۳۰ درصد که بسیاری از اهالی بازار آن را تهدید می‌دانند، باید گفت همین حدود سود را صندوق‌های درآمد ثابت که روزشمار نیز هستند، برای اهالی بازار سرمایه فراهم کرده بودند، لذا جذابیت این اوراق برای کسانی است که پول‌های پارک‌شده در سپرده بانک‌ها و… دارند و همچنین این اوراق می‌تواند برای شرکت‌های بورسی که درآمد غیرعملیاتی از طریق سپرده بانکی ایجاد می‌کنند، جذاب باشد. طبق آخرین دیتای اقتصادی منتشرشده کشور آمریکا به نظر می‌رسد همچنان سیاست‌های انقباضی با تاخیر به سمت سیاست‌های انبساطی روانه شوند و این نوید را می‌دهد که دلار در بازار جهانی تقویت و کامودیتی‌ها و قیمت انس و طلای جهانی تضعیف شود و می‌تواند بر سهم‌های کامودیتی محور یا ورود پول به بازارهای طلا تاثیر بگذارد. در مجموع در اسفند‌ماه با توجه به نزدیک شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی، نزدیک شدن به پایان سال که به‌طور سنتی بازارها شروع به رشد می‌کنند و بازار سرمایه نیز رشد پرتکراری را طی سال‌های اخیر از اواخر سال تا فصل مجامع به ثبت رسانده است – در صورت نبود ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک، وزن‌دهی به صحبت‌های رییس بانک مرکزی در رابطه با بسته اخبار خوب برای بازار سرمایه‌، حمایت دولت و خبردرمانی‌‌- می‌توانیم آغاز رشد بازار را متصور باشیم.