سه‌قطبی رییسی، لاریجانی و سپاه در انتخابات

پروانه سلحشوری*
روز آخر ثبت‌نام داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری را می‌توان روز خیل عظیم مشتاقان کرسی ریاست‌جمهوری دانست. واقعا عجیب است در شرایط سخت کشور که مردم تمایلی به مشارکت در انتخابات ندارند، شاهد رغبت شدید از سوی کاندیداها برای ثبت‌نام هستیم. البته تصور می‌شد از آنجا که سطح مشارکت مردمی پایین است، تعدد کاندیدا داشته باشیم تا هر یک بتوانند بخشی از پایگاه اجتماعی را به پای صندوق‌های رای بکشانند. اما از آنجا که بیشتر این داوطلبان پایگاه اجتماعی یکسانی دارند، نمی‌توانند آرای مختلف را جذب کنند. به همین دلیل از هم اکنون برای یکدیگر در بیانیه‌هایشان خط و نشان می‌کشند.
آقایان رییسی و لاریجانی بیانیه انتخاباتی خود را به نحوی نوشته بودند که تلویحا مشخص بود به چه کسانی اشاره دارند. موضوعی که مورد انتقاد طیفی خاص از نمایندگان مجلس که مخالفان آقای لاریجانی هستند قرار گرفت و حتی در حمایت از آقای رییسی، او را به افشاگری از اسناد و مدارکی علیه رییس و همکار اسبقشان در مجلس تهدید کردند.
البته در بیانیه آقای رییسی نکاتی آمده و وعده‌هایی داده شده است که در جایگاه ریاست قوه قضاییه هم می‌تواند همان اقدامات را انجام دهد و ضرورتی ندارد برای انجام آنها رییس‌جمهوری شود. هرچند که ایشان پایگاه رای و طرفداران خودش را دارد؛ به شرط اینکه کاندیداهایی که در رده‌های بعدی قرار دارند به نفع او کنار بروند.
البته بسیار خوشحالم که در این آشفته بازار تعدد داوطلبان انتخاباتی، دکتر عارف بیانیه خردمندانه‌ای داد و از این فضای غبارآلود انتخابات صرف‌نظر کرد و وارد این بازی نشد. اما شاهدیم که اصولگرایان به نحو دیگری عمل کرده‌اند.
هر چند که کاندیداهای شاخص اصولگرا که ثبت‌نام کرده و تصور می‌شود رقابت اصلی بین آنها شکل خواهد گرفت، آقایان رییسی و لاریجانی هستند. پایگاه رای آقای لاریجانی در میان اصولگرایان معتدل و حتی اصلاح‌طلبان معتدل است و پایگاه رای آقای رییسی همان بدنه رایی است که قبلا داشتند و پایگاه رای نامزدهایی که در رده‌های بعدی او قرار دارند. بنابراین هر دو گزینه از رای نسبتا یکسانی برخوردارند. پس از آنجا که نباید تا این حد تعدد کاندیدا داشته باشیم و آقای طحان نظیف عضو شورای نگهبان گفت در نهایت ۷ تا ۱۰ نفر از داوطلبان تاییدصلاحیت خواهند شد، احتمالا یا نامزدها به نفع آنها کنار خواهند رفت یا از سوی شورای نگهبان ردصلاحیت خواهند شد.
نکته مهم این دوره نسبت به ادوار گذشته، خیل عظیم کاندیداهای سیاسی نسبت به افراد عادی است. هرچند که شورای نگهبان به بهانه مصوبه جدید خود اکثریت آنها را رد صلاحیت خواهد کرد و رقابت بین گزینه‌های اصلی خواهد بود. البته برخی می‌گویند بهتر بود آقای رییسی در قوه قضاییه می‌ماند چرا که آنجا کارایی بیشتری دارد و برخی معتقدند او لحظه آخر از انتخابات کنار می‌کشد. اما در صورتی که همه داوطلبان بمانند، سه قطبی در میان خود اصولگرایان یعنی سپاه و نمایندگانش، آقای رییسی و آقای لاریجانی ایجاد خواهد شد و اصلاح‌طلبان جزء بازی انتخابات نخواهند بود. از طرفی آقای لاریجانی هم در بین مراجع، پایگاه دارد و هم در بدنه سپاه ارتباطات نزدیک دارد و در مجالس او، بودجه زیادی در اختیار سپاه قرار می‌گرفت. البته لحن آقای رییسی هم به نحوی است که خود را رییس‌جمهوری می‌داند.
* فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده
دور دهم مجلس