سوءاستفاده از فروش اینترنتی

گروه صنعت- صف‌های طولانی خرید تایر دولتی در ماه‌های اخیر برای مردم آزاردهنده شده و بسیاری از متقاضیان از دریافت تایر با نرخ مصوب ناامید شده و برای تامین نیاز خود به بازار سیاه تایر رجوع کرده‌اند. به گفته بعضی از فعالان بازار تایر، یکی از دلایل بدتر شدن وضعیت عرضه این کالا با نرخ دولتی به بسته شدن سایت‌های فروش اینترنتی تولیدکنندگان مربوط می‌شود. البته این سایت‌ها نیز با شرایط بسیار عجیب مانند فروش هنگام اذان ظهر و یا با موجودی بسیار کم اقدام به فروش لاستیک می‌کردند و در نتیجه اکثر متقاضیان امکان دریافت تایر از این روش را نداشتند.
اما با این وجود به گفته مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر ایران، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با فروش اینترنتی تایر مخالفت کرده است. وی با بیان اینکه مسوولیت گران‌فروشی تایر بر عهده نهادهای نظارتی است‌، گفت: بسیاری از ارگان‌های دولتی- نظارتی مانند سازمان حمایت و تعزیرات بودجه فراوانی دریافت می‌کنند و باید بر بازار نظارت و با متخلفان برخورد کنند.
این در حالی است که بر اساس اظهارات رسول جمشیدی، مجری طرح توزیع سیستمی تایر سنگین بر اساس مصوبه کارگروه تنظیم بازار مبنی بر الزام تولیدکنندگان به ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت، تولیدکنندگان به انحای مختلف از این کار امتناع و در برابر شفاف‌سازی زنجیره تامین مقاومت می‌کنند که این امر در نهایت موجب زیان مصرف‌کنندگان و تداوم یافتن وضعیت نابسامان بازار تایر سایز سبک خواهد شد.
در همین خصوص مدیرکل نظارت بر کالاهای غیرفلزی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برای روشن شدن ابعاد گوناگون مساله گرانی و کمبود تایر و همچنین صحت اظهارات سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر اظهار کرد: این سازمان در جریان وضعیت فعلی بازار تایر و قیمت‌های نجومی آن قرار دارد.
به گفته محمدحسین مولاخواه‌، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با عرضه اینترنتی و مستقیم کالاها به مصرف‌کننده به شرط رعایت ضوابط قانونی مشکلی ندارد؛ اما در صورت عدم رعایت این ضوابط اعم از قیمت نهایی ارائه شده به مصرف‌کننده، فروش کالا به واسطه‌ها و همچنین رعایت قیمت مصوب، سازمان حتماً با تخلفات صورت گرفته مقابله کرده و از فروش غیراصولی تایر به شیوه آنلاین جلوگیری خواهد کرد.
این مقام مسوول با بیان اینکه سازمان حمایت در بخش تایرهای سنگین تولیدی و وارداتی به صورت کامل بر بازار اشراف دارد، گفت: به دلیل شفافیت موجود در زنجیره توزیع تایر سنگین ما از چگونگی تولید و ارز استفاده شده برای واردات تایر اطلاع داشته و از موجودی انبارها و خرده فروشی‌ها با خبر هستیم و به همین دلیل در حوزه ناوگان حمل‌ونقل سنگین امکان هیچ‌گونه تخلفی وجود ندارد.
فروش به مردم با نرخ آزاد
مدیرکل نظارت بر کالاهای غیرفلزی سازمان حمایت، با اشاره به بعضی تخلفات صورت گرفته در فرآیند فروش اینترنتی تایر توسط تولیدکنندگان گفت: به عنوان مثال در یکی از شهرستان‌ها، افراد سودجو توانسته‌اند با جمع‌آوری کارت‌های ملی مردم، تعداد بسیار زیادی تایر با نرخ دولتی خریداری کرده و آنها را با نرخ آزاد در بازار عرضه کنند؛ به همین دلیل تاکید سازمان حمایت بر رعایت تمامی استانداردهای تعیین شده برای فروش کالاهای اساسی به نرخ دولتی از جمله تایر سبک است.
مولاخواه با تاکید بر اینکه شرکت‌های تولیدی اجازه عرضه تمام محصولات خود در سایت‌های اینترنتی را ندارند، افزود: این شرکت‌ها باید درصد مشخصی از تولیدات خود را با هماهنگی دفتر برنامه‌ریزی تامین، تنظیم و توزیع سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، به صورت فروش اینترنتی انجام دهند.
وی درباره علت این مساله اظهار کرد: اگر تولیدکنندگان عرضه تایر را به واحدهای صنفی فروشنده تایر قطع کنند، این فروشندگان به دلیل عدم تامین سود و منافع خود، از مسیر قانونی عرضه که شامل عمده‌فروشی و خرده‌فروشی است منحرف شده و در نتیجه بازار تایر همانند وضعیت کنونی با افزایش قیمت دوچندان مواجه خواهد شد.مدیرکل نظارت بر کالاهای غیرفلزی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تغییر سیاست فروش واحدهای تولیدی را از دیگر عوامل افزایش قیمت برشمرد و افزود: با تغییر این سیاست‌ها، واحدهای خرده‌فروشی دیگر از راه‌های معمول و قانونی کالای خود را تامین نخواهند کرد و به سراغ دلال‌ها و احتکارکنندگان رفته و به صورت غیرقانونی کالای خود را تامین می‌کنند.
عدم ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت
مولاخواه با تاکید بر ضرورت نظارت واحدهای تولیدی بر نمایندگی‌های فروش رسمی خود، گفت: سازمان حمایت و سازمان تعزیرات به دلیل فراوانی کالاهای مورد بررسی امکان نظارت بر تمامی آنها را ندارند و واحدهای تولیدی باید به علت ارتباط بیشتر با عاملین فروش خود، از ظرفیت‌های آنان برای کنترل قیمت تایر استفاده کنند.
وی در این خصوص ادامه داد: واحدهای تولیدی این توانایی را دارند که در صورت مشاهده گران‌فروشی و یا عدم عرضه تایر در بازار توسط نمایندگی‌های خود، کد عاملیت آنها را مسدود سازند و در جهت ثبات بازار قدم بردارند.
مولاخواه با بیان این‌که اغلب واحدهای تولیدی با وجود تذکرهای بسیار از جانب وزارت صمت و سازمان حمایت، اطلاعات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت نمی‌کنند، گفت: اخیرا در کارگروه تنظیم بازار مقرر شد که اطلاعات تمامی سایزهای تایر خصوصا سایزهای سواری و حتی آن دسته از تایرها که به وسیله ارز نیمایی خریداری شده‌اند در سامانه جامع تجارت ثبت کنند که در صورت عدم انجام این تکلیف قانونی توسط تولیدکنندگان، پرونده تخلف عرضه خارج از شبکه رسمی برای آنها تشکیل و با واحدهای متخلف برخورد خواهد شد.
کمبود مواد اولیه
مدیرکل نظارت بر کالاهای غیرفلزی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اشاره به کاهش تولید واحدهای تولیدی از آذرماه سال گذشته به دلیل عدم تامین ارز برای خرید مواد اولیه افزود: بر اساس اطلاعات به دست آمده، عرضه تایرهای تولیدی از سوی واحدهای تولیدکننده کاهش یافته که علت اصلی آن کمبود مواد اولیه برای تولید بوده است.
وی همچنین با تاکید بر عزم جدی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در برخورد با واحدهای متخلف گفت: واحدهای تولیدی مادامی که مواد اولیه را در اختیار دارند و در حال تولید هستند، باید قیمت تایرها را مطابق با دستورالعمل‌های قانونی و مصوب ارائه کنند که هرگونه تخطی از این رویه قانونی تحت پیگیری و رصد قرار گرفته و در صورت تخلف با آنان برخورد خواهد شد.