سود کلان در جیب مافیای خودرو

سود میلیاردی واردکنندگان خودرو از یکسو و آشفته بازار خودروهای وارداتی در ایران از سوی دیگر باعث شده تا رییس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران به شدت نسبت به این وضعیت انتقاد کند.
بهروز علیشیری در این‌باره گفته برخی شرکت‌های داخلی سال‌هاست که از شرکت‌های خودروسازی معتبر خارجی مانند تویوتا خودرو وارد ایران می‌کنند، اما سوال اینجاست که چرا تویوتا بعد از این همه سال واردات صرف، اقدام به سرمایه‌گذاری در کشورمان برای تولید محصولاتش نکرده است؟
وی گفته که شرکت‌های داخلی به دلیل ضعف و ناکارآمدی قادر به فشار به شرکای خارجی خود برای سرمایه‌گذاری مشترک در کشورمان به ویژه در حوزه تولید نیستند.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی این ‌را هم گفته که برخی شرکت‌های داخلی تنها نقش دلال را در واردات محصولات خارجی بازی کرده و متاسفانه حاضر نیستند وارد مشارکت تولیدی با شرکای خارجی‌شان شوند یا دست‌کم قدرت مشارکت تولیدی با شرکای خارجی خود را ندارند این در حالی است که علیشیری پیشتر از مذاکره با یکی از خودروسازان معتبر خارجی به منظور سرمایه‌گذاری در ایران خبر داده بود البته به نظر می‌رسد این مذاکره نتیجه‌ای دربرنداشته و باعث انتقاد معاون وزیر امور اقتصاد از عملکرد واردکنندگان خودرو به کشور شده است.
به گزارش ایسنا، محاسبه قیمت خودروهای وارداتی با قیمت فروش این خودروها در بازار حاکی از آن است که واردکنندگان از کنار واردات هر دستگاه خودرو به ویژه خودروهای لوکس بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان سود خالص به جیب می‌زنند که در فضای اقتصادی ایران کنونی دستیابی به چنین سود هنگفتی برای هر فعال اقتصادی بیشتر به یک رویا می‌ماند.
۷۰۰ تا ۸۰۰ دلار متوسط درآمد هر ایرانی
سود هنگفت واردات خودروهای خارجی به کشور درحالی به جیب تعداد معدودی از واردکنندگان می‌رود که متوسط درآمد مردم ایران بر اساس آمارهای منتشر شده بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ دلار در ماه بوده و بسیاری از مردم برای خرید ارزان‌قیمت‌ترین خودرو موجود در بازار از هزار جا درخواست وام و قرض می‌کنند. تعدادی از شرکت‌های خارجی سال‌هاست که در بازار خودروهای وارداتی ایران حضور دارند اما در این مدت حتی یک دلار هم در صنعت خودروسازی کشورمان سرمایه‌گذاری نکرده‌اند، از سوی دیگر طی سال قبل و امسال حجم واردات خودروهای لوکس به کشور به شدت افزایش یافته و این موضوع بار دیگر سود میلیاردی واردکنندگان خودرو را پررنگ‌ کرده است.
قیمت در چارچوب نرخ ارز!
این در حالی است که رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی براساس نرخ ارزی است که واردکنندگان دریافت می‌کنند و تا مرحله‌ای که خودرو از نمایندگی خارج می‌شود‌، قیمت آن به‌طور کامل در چارچوب نرخ‌های کنترل شده است.
جواد تقوی در خصوص افزایش قیمت خودروهای داخلی و وارداتی‌ با تاکید بر عدم صدور مجوز برای افزایش قیمت خودروهای داخلی‌ بیان کرد: قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی براساس نرخ ارزی که واردکنندگان دریافت می‌کنند، صورت می‌گیرد و تا مرحله‌ای که خودرو از نمایندگی خارج می‌شود، قیمت خودرو در چارچوب قیمت‌های کنترل شده است اما اگر خودرو دست به دست و با قیمت‌های متفاوت فروخته شد، قیمت‌گذاری توسط افراد صورت گرفته و متفاوت است.
تقوی یادآور شد: برای کنترل بازار خودروهای وارداتی، یکی از تعهدات واردکنندگان این است که همواره نیاز بازار را تامین کنند اما سیکل انتقال ارز از موارد و مشکلاتی است که باید به عنوان یکی از مشکلات جدی واردکنندگان در حوزه تامین مالی به آن پرداخته شود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به نوسانات نرخ ارز از سال گذشته تا به امروز‌ واردکنندگان تا به حال توانسته‌اند شرایطی را که برای تامین بازار گذاشته شده است را برآورده کنند و امیدواریم از این به بعد نیز این امر انجام شود.
تقوی ضمن بیان این مطلب که واردکنندگان از ارز دولتی استفاده می‌کنند، تصریح کرد: زمان تحویل ارز تا زمان انتقال کالا یکی، دو ماه زمان می‌برد و این‌طور نیست که امروز واردکننده اراده به واردات کند و همزمان نیز ارز مورد نیاز آن تامین شود‌ بنابراین هرچه این زمان را کوتاه کنیم فاصله قیمتی موجود در بازار و قیمت وارد‌کننده کاهش پیدا می‌کند.
به گزارش ایرنا، وی شرط افزایش قیمت خودروهای داخلی را بهبود کیفیت و کاهش فاصله قیمت‌های حاشیه بازار با کارخانه ذکر کرد و ادامه داد: این شرایطی است که خودروسازان به آن آگاهند اما در حال حاضر یکی از مشکلات جدی حوزه تولید و واردات، تامین مالی است که امیدواریم انجام آن سرعت پیدا کند و طبیعتا وقتی این امر زمان کمتری داشته باشد‌، هزینه کمتری نیز به وارد‌کننده و تولید‌کننده داخلی تحمیل می‌شود.
نو بودن خودرو الزامی است
مدیر ثبت سفارش خودرو سازمان توسعه و تجارت نیز با اشاره به اصلاح آیین‌نامه واردات خودرو در اواخر سال گذشته‌ گفت: بر این اساس خودروهای سواری و کامیون‌های وارداتی جهت ورود به کشور الزاما باید نو باشند.
ساسان خدایی با بیان اینکه در آیین‌نامه جدید واردات خودرو، ضوابط فنی واردات خودرو یک‌ساله شده است، افزود: با توجه به اینکه مهلت ثبت سفارش خودروهای وارداتی با گذشت سه ماه از منقضی شدن مهلت معتبر بوده و از آنجایی که این اسناد به عنوان مجوزهای باارزشی تلقی می‌شوند که در دست شرکت‌های وارد‌کننده باقی می‌ماند و موجبات سفته‌بازی و دلال‌بازی را در برخی موارد فراهم می‌آورند از این‌رو تصمیم بر این شد که دوره اعتبار ثبت سفارش خودروهای مجاز از شش ماه به یک سال افزایش یابد.
وی یادآور شد: آیین‌نامه یادشده بر نو بودن خودروهای سواری و کامیون‌های وارداتی جهت ورود به کشور تاکید دارد این در حالی است که الزامی در خصوص نو و صفر کیلومتر بودن ماشین‌آلات راهسازی در نظر گرفته نشده است.
وی در ادامه سخنان خود با اعلام اینکه ضوابط فنی واردات خودرو در سال ۱۳۸۲ به تصویب هیات وزیران رسیده است، اظهار کرد: از همین زمان به بعد واردات خودروهای خارجی و مجاز منوط به اخذ مجوزهای لازم از سوی چهار دستگاه اعم از سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی، سازمان حفاظت از محیط‌زیست، شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و گواهی فعالیت نمایندگی خدمات پس از فروش که توسط مرکز اصناف ایران صادر می‌شود، شده است.
خدایی در پایان خاطرنشان کرد: هم‌اکنون امکان ورود کامیون‌ها و خودروهای سواری نو که از تاریخ تولیدشان مدت زمان سه سال می‌گذرد به کشور وجود دارد.
اگرچه در یک هفته اخیر باز هم قیمت خودروها در بازار سیر صعودی طی کرد اما به گفته نمایشگاه‌داران خودرو، ۲۰۶ همچنان رکورددار افزایش قیمت در بازار است.
فصل تابستان همیشه فصل پررونقی برای بازار خودرو بوده است، چه بازار خودروهای نو و چه بازار خودروهای دست دوم. مردم ترجیح می‌دهند در این فصل اسباب سفرهای تابستانی را فراهم کرده و به‌طور قطع در این میان توجه جدی به خودرو خود دارند.
بر اساس آنچه فعالان بازار خودرو می‌گویند، البته امسال بازار خودرو رونق سال‌های قبل را ندارد اما باز هم طرفدارانی وجود دارند که یا قصد دارند خودرو نو بخرند یا تلاش دارند خودرو خود را به مدل بالاتری تبدیل به احسن کنند. در این میان بنا به بالا رفتن تقاضا قیمت نیز روز به روز نوساناتی دارد و رو به صعود می‌گذارد البته این یک اصل در بازار است که هرگاه تقاضا بر عرضه پیشی گیرد، قیمت به عنوان یک عامل پویا در بازار واکنش نشان می‌دهد.
به گزارش مهر، در این میان بیش از آنکه قیمت هر خودرو افزایش داشته باشد، خودرو ۲۰۶ توانسته گوی سبقت را از سایر انواع خودرو در بازار برباید البته به گفته کارشناسان این دو دلیل دارد؛ اول آنکه بخشی از خط تولید این خودرو به تولید خودرو جدید رانا اختصاص یافته و دوم اینکه بسیاری از خانواده‌ها این خودرو را ترجیح می‌دهند.
فعالان بازار از وضعیت
خودرو می‌گویند
یکی از نمایشگاه‌داران خودرو در حوالی میدان شهدا به مهر می‌گوید: در هفته گذشته قیمت برخی خودروها افزایش داشته است البته این افزایش قیمت بیشتر بر سر خودروهای دست دوم است، خودروهای نو البته درب کارخانه یک قیمت دارد و وقتی به صورت واقعی قرار است در بازار رد و بدل شود، قیمت دیگری را برای خود رقم می‌زند.
وی می‌افزاید: در میان خودروهای داخلی نیز قیمت افزایش خودرو ۲۰۶ بیشترین افزایش را داشته است. البته رغبت مردم به خرید این خودرو نیز بیش از سایر خودروهاست. در رتبه بعدی هم سمند LX قرار دارد. وی می‌گوید: البته بالا رفتن قیمت خودروهای خارجی توانسته بر بازار داخلی نیز اثرگذار باشد، دلیل آن را نیز بیشتر به نرخ ارز ارتباط می‌دهند.
بازار داغ تابستانی واردات خودرو
یکی دیگر از نمایشگاه‌داران خودرو در حوالی چهارراه قصر می‌گوید: نوسانات نرخ ارز خودرو کماکان تاثیر خود را بر بازار خودروهای وارداتی و داخلی نشان می‌دهد، این در شرایطی است که البته همچنان بازار واردات خودرو گرم است.
وی می‌افزاید: نوسانات نرخ ارز در هفته گذشته باعث افزایش قیمت برخی از برندها حدود سه میلیون تومان بوده این در شرایطی است که برخی خودروها حتی تا ۱۰ میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند که به‌طور عمده مربوط به خودروهایی با رنج قیمتی بالاتر از ۲۰۰ میلیون تومان است.
وی می‌گوید: سازمان توسعه تجارت فهرست خودروهایی که مهلت نمایندگی آنها تمدید شده یا به‌طور کلی برای وارد شدن به کشور مجاز هستند را به صورت مرتب اعلام می‌کند این در حالی است که هم‌اکنون واردات خودروهایی همچون پورشه و بنز نیز همچنان مورد استقبال مردم است.
این فعال بازار خودرو می‌‎گوید: بیشترین استقبال مردم از خودروهای شرکت کیاست که توانسته به دلیل طراحی مناسب و قیمت متعادل، بازار را در اختیار گیرد. البته قیمت هم به دلیل همین استقبال نوسان دارد.
رونق خرید و فروش خودروهای دست دوم
فعالان بازار خودرو می‌گویند که هم‌اکنون بازار خرید و فروش خودروهای دست دوم گرم است و مردم با چانه‌زنی تلاش دارند که بالاخره صاحب خودرو مدنظر خود شوند این در شرایطی است که البته بسیاری از خودروهایی که در بازار رد و بدل می‌شود از لحاظ فنی ممکن است سالم نباشند.
در این میان دلالان نیز در بازار خودرو همچون سایر بخش‌های اقتصادی فعال هستند به نحوی که دلالان تلاش دارند که با راضی کردن دو طرف و البته به دست آوردن منافع خود معامله را جوش دهند و هر دو طرف را به مقصد برسانند.
برندهای مجاز واردات خودرو
بر اساس اعلام سازمان توسعه تجارت ایران، واردات مدل‌های متنوعی از انواع خودرو همچون soul اتومات، آلفارومئو جولیتا، بنز، پورشه، پیکانتو، رنو، سانتافه، سوبارو، کیا اپتیما، هوندا، هیوندایی و فیات آزاد است و نمایندگی آنها تا پایان شهریورماه سال‌جاری تمدید شده است.
قیمت بازار
بررسی‌های میدانی نشانگر بالا رفتن قیمت انواع خودرو در بازار دارد البته برخی از خودروها نوسان کمتر و برخی خودروها نوسان بیشتری را تجربه کرده‌اند.