سونامی سودآوری با طعم مذاکره

دیبا حاجیها- هفته گذشته، بورس ایران با روزهایی پر از هیجان و بازدهی شگفت‌انگیز روبه‌رو شد. در حالی که بازار سهام با جهشی 82/‏4‌درصدی به رشد چشمگیری دست یافت، بسیاری از سرمایه‌گذاران با توجه به اخبار مثبت از مذاکرات ایران و آمریکا به میدان آمدند. این هیجان در بورس با نوسانات شدید در بازار طلا و ارز همراه بود که حساسیت بازار به تحولات سیاسی را نشان می‌دهد. در نتیجه بررسی جزئیات عملکرد صنایع مختلف، نمادهای برجسته و روند تغییرات در صندوق‌ها در هفته سودآور بازار ضروری به نظر می‌رسد.
از بازارهای موازی چه خبر؟
آخرین هفته معاملاتی بورس ایران به یک داستان پرهیجان و پُرسود برای سرمایه‌گذاران تبدیل شد. هفته‌ای که در آن بورس توانست با جهش 82/‏4 درصدی، لقب فاتح میدان بازدهی هفتگی را ازآن خود کند. این رشد شگفت‌انگیز که ناشی از نتیجه مثبت مذاکرات شنبه بود، باعث شد سرمایه‌گذاران پُرقدرت‌تر از همیشه وارد میدان شده و نمادهای بسیاری را به صف خرید بکشانند. در این میان، فرابورس هرچند به اندازه بورس نتوانست در صدر قرار گیرد اما با بازدهی 66/‏1‌درصدی عملکرد قابل قبولی داشت. در مقابل، طلا و ارز در شرایطی کاملا متفاوت قرار گرفتند؛ در حالی که انس جهانی طلا با رشد 87/‏4‌ درصدی به اوج تاریخی خود رسید، سکه تمام‌بهار آزادی و دلار با سقوط‌های وحشتناک 14/‏12 و 48/‏12‌درصدی روبه‌رو شدند و صندوق‌های طلا به رنگ قرمز درآمدند.
ترین‌های هفته سبز
در آخرین هفته معاملاتی بورس برخی صنایع و نمادها توانستند به عملکردهای برجسته‌ای دست‌یابند. در این میان، صنایع مختلف نیز با توجه به شرایط بازار و تقاضای سرمایه‌گذاران، بازدهی‌های متفاوتی داشتند.
از جمله برترین صنایع هفته آخر فروردین‌ماه، صنعت پیمانکاری صنعتی با ثبت 45/‏14‌درصد بازدهی بود که در صدر ایستاد. این رشد چشمگیر نشان‌دهنده تقاضای بالای بازار برای این صنعت و انتظارات مثبت سرمایه‌گذاران از پروژه‌های ساختمانی و زیرساختی بود. پس از آن، صنعت حفاری با 77/‏12درصد رشد قرار گرفت. همچنین، صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری با 25/‏12‌درصد رشد در رده سوم قرار گرفت و دیگر صنایع مانند فعالیت‌های مرتبط با اوراق بهادار و فعالیت‌های مهندسی نیز به ترتیب با 57/‏10‌درصد و 28/‏10‌درصد رشد، رده‌های بعدی را ازآن خود کردند.
در بخش نمادها، وپست با رشد 46/‏13درصدی، بهترین بازدهی را داشت. کمنگنز با 23/‏13‌درصد رشد و سخزر با 08/‏13درصد رشد نیز از نمادهای برجسته این هفته بودند. دیگر نمادهای قابل‌توجه شامل فکمند با 93/‏12‌درصد رشد و ورنا با 51/‏12‌درصد رشد بودند که تیم ۵ عضوی برترین نمادها را تکمیل کردند.
اما در سوی دیگر، بازار شاهد کاهش بازدهی در برخی صنایع و نمادها نیز بود. در این هفته، صنعت زغال‌سنگ با افت 2/‏4درصدی بدترین عملکرد را در میان صنایع داشت. همچنین، صنایع سیمان، آهک و گچ با کاهش 47/‏0درصدی، کانی‌های فلزی با 08/‏0‌درصد افت و تولید فلزات گرانبهای غیرآهن با کاهش 03/‏0‌درصدی روبه‌رو شدند.
در بخش نمادها، فالوم با افت 7/‏9‌درصدی بدترین عملکرد را داشت. کازرو نیز با کاهش 55/‏8‌درصدی و تابا با 34/‏7درصد افت در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. همچنین، نماد سباقر با کاهش 11/‏7‌درصدی و سرود با 5/‏6‌درصد افت، از دیگر نمادهای با عملکرد ضعیف بودند.
از صندوق‌ها چه خبر؟
در آخرین هفته فروردین ماه، بازار صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایران شاهد بازدهی‌های هیجان‌انگیزی بود. در این هفته، صندوق‌های اهرمی و سهامی با عملکردی درخشان در صدر قرار گرفتند و بازدهی‌های قابل‌توجهی را به سرمایه‌گذاران خود ارائه کردند، در حالی که صندوق‌های طلا با سقوط سنگین خود ضررهای زیادی را به طلادوستان خود تحمیل کردند. این نوسانات بزرگ، همچنان یادآور این نکته هستند که در دنیای سرمایه‌گذاری، فرصت‌های سودآوری همراه با ریسک‌های قابل‌توجه هستند و تصمیمات صحیح می‌توانند مسیر سود و زیان را به‌شدت تغییر دهند؛ حتی اگر شما روی دارایی امنی مثل طلا سرمایه‌‌گذاری کرده باشید.
در صدر جدول، صندوق‌های اهرمی با رشد 41/‏7‌درصدی خوش درخشیدند. این صندوق‌ها به دلیل استفاده از اهرم‌های مالی برای افزایش بازدهی، معمولا برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر جذابیت دارند. هفته گذشته نیز شاهد آن بودیم که صندوق‌های اهرمی به خوبی از نوسانات بازار بهره برده و یکی از بالاترین بازدهی‌ها را ایجاد کردند. این رشد چشمگیر در شرایط نوسانی بازار، توانایی استفاده از فرصت‌های کوتاه‌مدت را به خوبی نمایان ساخت.
صندوق‌های سهامی هم در این هفته با رشد 52/‏3‌درصدی عملکرد خوبی داشتند. اگرچه این رشد کمتر از صندوق‌های اهرمی و شاخصی بود اما برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و کسانی که به دنبال تنوع در سبد خود هستند، همچنان یک گزینه جذاب محسوب می‌شود. به‌خصوص برای افرادی که می‌خواهند در بلندمدت از رشد بازار استفاده کنند، صندوق‌های سهامی می‌توانند انتخابی مناسب و سودآور باشند.
صندوق‌های مختلط نیز در این هفته با 08/‏2‌درصد رشد عملکردی متعادل داشتند. این صندوق‌ها که ترکیبی از سهام و اوراق بدهی هستند، برای سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری متوسط طراحی شده‌اند. اگرچه بازدهی آنها کمتر از صندوق‌های اهرمی و شاخصی بود اما همچنان نتایج قابل قبولی در شرایط نوسانی بازار به دست آوردند.
از سوی دیگر، صندوق‌های درآمد ثابت که به‌طور معمول در اوراق بدهی و ابزارهای مالی کم‌ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند، تنها 53/‏0‌درصد رشد داشتند. این رشد کم اما ثابت، نشان‌دهنده رویکرد محافظه‌کارانه و باثبات این صندوق‌هاست که برای سرمایه‌گذاران با هدف حفظ ارزش پول و کاهش ریسک مناسب هستند.
اما در پایان، صندوق‌های طلا با سقوط سنگین 53/‏11‌درصدی بدترین عملکرد هفته را داشتند. کاهش شدید قیمت‌ها در بازار داخلی طلا سبب شد تا این صندوق‌ها یکی از بدترین عملکردها را در میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری داشته باشند. این کاهش شدید، برای سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت که به دنبال نوسان‌های قوی بودند، یک هشدار جدی به حساب می‌آید.
در مجموع، عملکرد هفته اخیر صندوق‌ها نشان داد که بازار سرمایه به طور کلی در شرایط نوسانی و پرریسک قرار دارد، جایی که سرمایه‌گذاران باید با دقت و تحلیل درست تصمیم‌گیری کنند و ریسک‌های موجود را در نظر بگیرند. این هفته، در حالی که برخی صندوق‌ها رشدهای چشمگیر داشتند، برخی دیگر با افت‌های قابل‌توجهی روبه‌رو شدند. این نوسانات بازار نشان می‌دهد که همچنان فرصت‌های سودآوری در کنار ریسک‌های موجود وجود دارند.
شنبه در انتظار
در آخرین روزهای هفته گذشته، بازارهای سرمایه، دلار و طلا همه در انتظار اخبار مذاکرات ایران و آمریکا بودند. گزارش‌ها از مذاکرات نشان‌دهنده نتایج مثبت اولیه بودند اما تغییری مهم تا پایان روز مشاهده نشد. بسیاری از معامله‌گران در فاز انتظار به سر می‌بردند و منتظر خروجی معتبرتری از اولین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا بودند. این وضعیت باعث شد که بازار سهام تقریبا به صورت ۵۰-۵۰ بسته شود و‌ درصد نمادهای مثبت و منفی برابر باشد. ارزش معاملات خرد نیز در حدود هفت‌هزار ‌میلیارد تومان باقی‌ماند که از ابقای سرمایه‌گذاران در فاز احتیاط خبر می‌داد.
در بازار دلار، قیمت تا سطح ۹۶‌هزار تومان کاهش یافت و فعالان بازار همچنان در انتظار نتایج مذاکرات بودند. به نظر می‌رسید محتمل‌ترین سناریو از اولین دور مذاکرات، اعلام ادامه مذاکرات بود که می‌توانست روند مثبت بازار سهام را ادامه دهد اما خوش‌بینی قوی به همراه نداشت در این بین، صندوق‌های طلای بورسی که از ابتدای سال 20‌درصد کاهش یافته‌اند، همچنان با حباب منفی 4/3‌درصدی در حال معامله بودند که نشان‌دهنده انتظارات کاهشی از بازار دلار و همچنین طلا بود.
یکشنبه: سهام می‌تازد
روز یکشنبه بازارهای مالی ایران به طرز چشمگیری به اخبار مثبت مذاکرات ایران و آمریکا واکنش نشان دادند. فضای هیجانی ناشی از برداشت‌های مثبت از آغاز مذاکرات، در تمام بخش‌های بازارهای مالی مشاهده شد و باعث شد تا بسیاری از سرمایه‌گذاران برای بهره‌برداری از روند صعودی، وارد بازار شوند. این روند منجر به اصلاح سنگین در قیمت‌های دلار و طلا شد، در حالی که بازار سهام با یک روز درخشان، به یکی از بهترین روزهای خود در ماه‌های اخیر دست یافت.
بازار سهام در روز مذکور با رشد چشمگیری روبه‌رو شد و توانست با ثبت ۹‌هزار‌میلیارد تومان ارزش معاملات، رکورد جدیدی به ثبت رساند. این رقم نشان‌دهنده ورود قابل‌توجه نقدینگی به بازار است که به دنبال اخبار مثبت مذاکرات، جو مثبت و هیجان در میان سرمایه‌گذاران ایجاد شده بود. صف‌های خرید نیز در حدود ۱۰‌هزار ‌میلیارد تومان باقی‌ماند که خود نشان‌دهنده تقاضای بالای سرمایه‌گذاران برای خرید سهام بود. در این روز، ۸۹‌درصد از نمادها در محدوده مثبت بسته شدند و بسیاری از آنها به صف خرید پیوستند. این وضعیت نشان‌دهنده انتظارات مثبت بازار از تداوم روند مذاکرات و تاثیر آن بر وضعیت اقتصادی کشور بود.
در مقابل، صندوق‌های طلا به دلیل فشار فروش سنگینی که در این روز تجربه کردند، تحت تاثیر قرار گرفتند. با کاهش قیمت طلا و اصلاح قابل‌توجه در بازار این دارایی، فشار فروش در صندوق‌های طلا افزایش یافت و حباب منفی آنها بیشتر شد. سرمایه‌گذاران صندوق‌های طلا که امیدوار بودند با ادامه روند صعودی قیمت طلا، سود بیشتری به دست آورند، با افزایش فشار فروش و کاهش ارزش این صندوق‌ها روبه‌رو شدند. این وضعیت به وضوح نشان‌دهنده تغییرات ناگهانی در واکنش به اخبار مثبت از مذاکرات بود که توانست جو بازارهای مالی را به نفع بازار سهام تغییر دهد.
در مجموع، یکشنبه روزی هیجان‌انگیز برای بازارهای مالی ایران بود که به دلیل اخبار مثبت مذاکرات، تحولات قابل‌توجهی را در پی داشت. بورس با جهش شدید همراه شد، در حالی که سایر بازارها نظیر دلار و طلا تحت تاثیر قرار گرفتند و نوسانات شدیدی را تجربه کردند. اگر مذاکرات ادامه یابد و فضای مثبت در بازار حفظ شود، می‌توان انتظار داشت که این روند مثبت در بازار سهام ادامه یابد، هرچند باید مراقب نوسانات ناگهانی و فشار فروش در سایر بازارها بود.
دوشنبه: تداوم تقاضای بالا
دوشنبه گذشته، بازار بورس همچنان در حال تجربه روند صعودی بود اما با افزایش عرضه‌ها، فشار فروش بیشتر شد و ارزش معاملات به ۱۰‌هزار ‌میلیارد تومان رسید. در این روز، ۷۵‌درصد از نمادها در محدوده مثبت بسته شدند. صندوق‌های طلا که در روزهای گذشته فشار زیادی در صدور واحد داشتند، فشار فروش کمتری را تجربه کردند و وضعیت مثبتی به خود گرفتند اما نگرانی‌ها از رسیدن اخبار جدید از مذاکرات، به‌ویژه با نزدیک شدن به روز شنبه، باعث شد که عرضه‌ها بیشتر شود و بازار منتظر تصمیمات جدید باشد.
دلار هم در مسیر نزولی قرار گرفته بود اما در روز مذکور شاهد نوسانات مثبتی بودیم که به صندوق‌های طلا نیز فشار فروش کمتری وارد کرد. در این شرایط، انتظار می‌رود که اخبار منفی از مذاکرات در روزهای آتی نرسد اما اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، فشار فروش در صندوق‌های طلا ممکن است دوباره افزایش یابد. به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود که در خرید صندوق‌های طلا دقت کنند زیرا احتمالا با انتشار اخبار مثبت، فشار فروش دوباره شدت خواهد گرفت.
بازار بورس همچنان تحت‌تاثیر هیجان ناشی از مذاکرات قرار داشت. صف‌های خرید پررنگ شده بودند و صندوق‌های مختلف، از اهرمی تا سهامی، به صف خرید پیوسته بودند. مدیران صندوق‌ها فرصت پیدا کردند تا حجم صندوق‌های خود را افزایش دهند اما این رشد بی‌رویه بدون تامین سهام کافی می‌تواند منجر به نارضایتی سرمایه‌گذاران و افت قیمت‌ها در روزهای آینده شود. برخی از صندوق‌ها در همان روز با این مشکلات روبه‌رو شدند و هشدارهایی به مدیران برای کنترل میزان صدور واحد صندوق‌ها داده شد.
سه‌شنبه: اصلاحی گذرا
در روز سه‌شنبه، بورس ایران شاهد یک روند منفی بود و با وجود اینکه ارزش معاملات خرد به حدود ۱۸ همت رسید، بیش از ۷۰‌درصد نمادها در محدوده منفی بسته شدند. همچنین، دلار و صندوق‌های طلا روند مثبتی را تجربه کردند و در کانون توجه قرار گرفتند. در اخبار، محل مذاکرات از ابتدا قرار بود در ایتالیا برگزار شود اما دوشنبه شب اعلام شد که این مکان به عمان تغییر یافته است. با این حال، هیچ نکته جدیدی در خصوص روند مذاکرات و یا مواضع طرفین مطرح نشد و بیشتر صحبت‌ها تکراری بود. صحبت‌های مسوولان ایرانی، ترامپ و ویتکاف هم هیچ تحلیل جدیدی به همراه نداشت و بیشتر جنبه خبری و رسانه‌ای داشت.
به دلیل شرایط ابهام‌آمیز مذاکرات و عدم قطعیت در خصوص آینده آن، بورس با واکنش‌های هیجانی به هر خبر مثبت یا منفی روبه‌رو شد. به عبارت دیگر، بازار هر روز تحت تاثیر جدیدترین اخبار قرار می‌گرفت و به طور موقتی نسبت به آنها واکنش نشان داد. این نوسانات باعث شد که روند معاملات بورس به‌شدت تحت‌تاثیر اخبار قرار بگیرد و در نهایت بورس عملا در محدوده منفی بسته شود.
گروه بانکی‌ها در این روز، همچنان یکی از پیشتازان بازار سهام بودند. این گروه از نظر عملیاتی سال 1403 خوبی را پشت سر گذاشته بود و چشم‌انداز مثبتی نیز برای آینده داشت. علاوه بر این، توجه به اخبار مذاکرات و مسائل مرتبط با FATF باعث افزایش توجه بازار به گروه بانکی شد. بانکی‌ها در روز سه‌شنبه بیشترین بازدهی روزانه را داشتند و بعد از صندوق‌های سهامی و اهرمی، بیشترین ارزش معاملات متعلق به این گروه بود. با توجه به عملکرد مثبت گروه بانکی در سال جاری، تصمیمات نوسان‌گیرهای روزانه در مورد خرید، فروش یا نگهداری نمادهای بانکی می‌توانست تاثیر زیادی بر روند بورس در کوتاه‌مدت بگذارد.
در بخش دیگر، صندوق‌های سهامی به‌ویژه صندوق‌های اهرمی، شاهد ارزش معاملات بالایی بودند. صندوق‌های دولتی همچون دارا و پالایش و همچنین صندوق‌های غیردولتی با استقبال معامله‌گران روبه‌رو شدند. این صندوق‌ها به دلیل نداشتن حجم مبنا و کارمزد پایین‌تر، گزینه‌های جذابی برای معاملات روزانه بودند. به‌خصوص صندوق‌های اهرمی مانند «موج» و «اهرم» که با حباب مثبت نسبت به ارزش خالص دارایی‌های خود در حال معامله بودند، بخشی از معاملات بازار را به خود اختصاص دادند.
دلار نیز پس از یک کاهش سریع به حدود ۸۵‌هزار تومان، به سرعت به ۹۰‌هزار تومان برگشت. این نوسان‌ها در بازار ارز نشان می‌دهد که دلار همچنان تحت‌تاثیر روند مذاکرات است. مادامی که مذاکرات ادامه دارد، دلار و سهام، نوسانات صعودی و نزولی را تجربه خواهند کرد. در صورتی که مذاکرات به نتیجه منفی نرسد، انتظار می‌رود که این وضعیت همچنان ادامه پیدا کند. بنابراین، اگر مذاکرات به شکست منجر شود، احتمالا دلار و طلا به سمت صعود خواهند رفت و سهام افت خواهند کرد اما اگر مذاکرات ادامه یابد و به نتیجه منفی نرسد، این وضعیت تغییر نخواهد کرد و بازار به نوسانات خود ادامه خواهد داد.
چهارشنبه: پایانی امیدوارکننده
در آخرین روز معاملاتی هفته قبل، بورس دوباره به روند صعودی برگشت و با ثبت ارزش معاملات ۱۱‌هزار ‌میلیارد تومانی، ۸۲‌درصد از نمادها را در محدوده مثبت بست. این تغییر روند نشان‌دهنده خوش‌بینی بازار به مذاکرات پیش رو درپی سخنرانی مقام معظم رهبری بود. در این میان، بانک‌ها و گروه خودرویی همچنان در کانون توجه قرار داشتند اما در پایان معاملات، دامنه نمادهای مثبت گسترش یافت و صف‌های خرید زیادی شکل گرفت. پیش‌بینی می‌شد که روند صعودی بورس ادامه داشته باشد و بازار نیز به نتیجه مثبت از مذاکرات شنبه آینده امیدوار بود.
انتظار می‌رود مذاکرات آتی نتایج منفی نداشته باشد و طولانی‌تر از قبل باشد. در این صورت، بورس ممکن است به سمت اهداف رشد خود درپی توافقات مذاکراتی حرکت کند. نمادهایی که در فصل زمستان عملکرد خوبی داشتند، به‌ویژه گروه خودرویی (با توجه به بازگشایی نمادهای خساپا و خودرو) و همچنین نمادهایی که از سقف‌های قبلی خود فاصله دارند، می‌توانند در هفته آینده مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرند.
جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد لوایح باقی‌مانده FATF نیز برگزار خواهد شد و اگر این لوایح تصویب شوند، بازار سهام به‌ویژه در گروه‌های پیشرو مانند بانکی‌ها، تقاضای سنگینی را تجربه خواهد کرد. در صورتی که مذاکرات طولانی‌تر شوند یا لوایح تصویب نشوند، بازار ممکن است با نوساناتی روبه‌رو شود. هرچند تصمیم‌گیری در خصوص FATF به تعویق افتاد اما گروه بانکی به احتمال زیاد همچنان مورد توجه سهامداران خواهد بود.
در حال حاضر، تمایل بیشتر خریداران بورس به نمادهای بزرگ و نقد شونده است که باعث شده نمادهای کوچک‌تر و کمتر نقد شونده رشد کمتری داشته باشند. به‌ویژه در صنعت پتروشیمی، نمادهایی مانند نوری که نقد شوندگی بالاتری دارند، رشد بهتری از نمادهایی با شرایط بنیادی بهتر نظیر مارون داشته‌اند. انتظار می‌رود با ادامه روند صعودی بورس، توجه به انتخاب سهام با دیدگاه بنیادی افزایش یابد.
هیجان می‌تازد
بورس همچنان تحت‌تاثیر نوسان‌گیری کوتاه‌مدت قرار دارد و هیچ تمایل جدی به خرید بلندمدت سهام در بازار دیده نمی‌شود. این وضعیت به دلیل عدم قطعیت و انتظار برای نتیجه مذاکرات است که موجب شده بیشتر توجه‌ها به نمادهای بزرگ و پرتراکنش جلب شود. سهام‌هایی که از نظر بنیادی وضعیت بهتری دارند، به خصوص آنهایی که در سه ماه گذشته اصلاح سنگینی داشته‌اند، هنوز مورد توجه قرار نگرفته‌اند اما اگر مذاکرات به نتایج مثبت‌تر برسد، احتمالا این سهام‌ها نیز به‌تدریج در کانون توجه سرمایه‌گذاران قرار خواهند گرفت و بازدهی بیشتری نسبت به سهام‌های پرتراکنش خواهند داشت. در حال حاضر، بورس در پله اول خوش‌بینی قرار دارد و معامله‌گران به روند مذاکرات و پیشرفت آن چشم دوخته‌اند. تا زمانی که مذاکرات ادامه داشته باشد و نشانه‌های پیشرفت در آن مشاهده شود، بازار احتمالا به روند نوسان‌های کوتاه‌مدت خود ادامه خواهد داد. در این بین، گروه‌های بانکی و خودرویی که از نمادهای پرتراکنش هستند، همچنان در اولویت خرید قرار دارند. در بخش بازار ارز، دلار همچنان در وضعیت بلاتکلیفی به سر می‌برد و فعالان بازار منتظر کشف قیمت تعادلی آن هستند. حواله درهم به عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی بازار ارز، در روزهای آینده توجه زیادی جلب خواهد کرد. پس از کشف تعادل در قیمت‌ها، احتمالا شاهد نوساناتی در نرخ ارز خواهیم بود تا نتیجه مذاکرات روشن شود و بازار به آرامش بیشتری دست یابد.