سکته به کنسرت‌ها

گروه فرهنگ و هنر- سقف قیمت بلیت کنسرت در پایتخت در شرایطی به ۹۰۰هزار تومان رسیده که اصلاح این قیمت، تنها از مسیر ترمیم نرخ‌گذاری‌های سلیقه‌ای سالن‌ها عبور خواهد کرد؛ سالن‌هایی که هزینه یک شب کنسرت در آنها، بیش از نیم‌میلیارد تومان برای کنسرت‌گذار آب خواهد خورد. از ابتدای امسال، سقف قیمت بلیت کنسرت‌های پایتخت به مرز ۹۰۰هزار تومان رسید که این اتفاق، برخلاف آنچه انتظار می‌رفت، اگرچه در ابتدا، سکته‌ای موقت را در روند استقبال مخاطب رقم زد اما اکنون نگرانی خاصی از این بابت احساس نمی‌شود و فرآیند استقبال از اجراهای زنده به‌مانند قبل بازگشته است. این افزایش ۱۰۰هزار تومانی سقف بلیت کنسرت، تا چه اندازه منطقی و درست است؟ طبیعی بود که در ابتدای سال جدید، قیمت سالن‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین هزینه برگزاری یک کنسرت، به‌مانند سایر اقلام، با درصدی رشد همراه است. برای سال گذشته، قیمت گران‌ترین سالن پایتخت، برای ۳روز پایانی هفته، ۴۲۰میلیون تومان بوده است. این رقم با هزینه‌های دیگری چون صدا، ال‌ای‌دی، بیمه مخاطبان، پارکینگ، اتاق تشریفات، سالن پذیرایی و… هزینه‌ای حدود ۵۰۰ میلیون تومانی را روی دست تهیه‌کنندگان می‌گذاشت. حالا به این رقم بیفزایید دستمزد خواننده، گروه نوازنده، صدابردار و… را که سبب می‌شد تا حتی اگر ۳۰ صندلی یک کنسرت خالی بماند، آن برنامه، صرفه اقتصادی چندانی برای تهیه‌کننده موسیقی نداشته باشد. حالا و با شروع سال جدید، هزینه برخی سالن‌ها، با رشد حدودا ۱۰درصدی مواجه شده است که این مهم سبب می‌شود تا تنها، هزینه اجاره سالن و متعلقات آن به چیزی درحدود ۵۵۰میلیون تومان برسد که برای چنین وضعیتی چاره‌ای جز افزایش قیمت بلیت وجود ندارد. اکنون حتی بیم آن می‌رود که با شروع دور جدید کنسرت‌ها از پایان ماه صفر (نیمه‌های شهریورماه) باز هم سالن‌داران، هزینه اجاره سالن را افزایش دهند. درابتدا تهیه‌کنندگان رقم یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان را به‌عنوان سقف قیمت بلیت کنسرت برای سال جدید پیشنهاد می‌دهند اما این رقم به ۹۰۰هزار تومان تعدیل یافت و درمقابل، کف قیمت بلیت که برای سال گذشته، رقم ۳۴۰هزار تومان بود، به ۵۰۰هزار تومان افزایش پیدا کرد بنابراین هم‌اکنون بلیت کنسرت‌های پایتخت بین ۵۰۰ تا ۹۰۰هزار تومان به فروش می‌رسد.
کنسرت سال‌هاست که با این اعداد و ارقام، به یک کالای لوکس تبدیل شده که برخی اقشار جامعه، استطاعت بهره‌مندی از آن را ندارند. استقبال بسیارخوب مخاطبان از کنسرت‌های جشنواره فجر سال گذشته که قیمت بلیت‌هایش از ۹۵هزار تا ۵۰۰هزار تومان متغیر بود، نشان داد که در صورت کاهش مبلغ بلیت، سایر اقشار نیز از این اتفاق استقبال خواهند کرد بنابراین اگر قرار باشد در شرایط عادی نیز استقبال خوبی از کنسرت‌ها صورت بگیرد، در وهله نخست باید هزینه سالن‌ها پایین بیاید.
در این مقوله، توجه به چند نکته بسیار ضروری است: این سالن‌ها، طی سانس‌های صبح خود، میزبان برنامه‌های مختلفی هستند که درآمدزایی بسیارخوبی از این محل کسب می‌کنند بنابراین دلیلی ندارد که برای سانس‌های شبانه که طبیعتا باید خالی باشند و برنامه‌ای در شب برگزار نمی‌شود، چنین ارقامی را از کنسرت‌گذاران دریافت کنند. ثانیا اگر هم بخواهیم به استانداردهای جهانی این حوزه توجه کنیم باید بگوییم که اولا، هیچ‌یک از این سالن‌ها، اختصاصا برای برگزاری کنسرت ساخته نشده‌اند و عموما سالن‌های همایش هستند که بعضا پخش فیلم نیز می‌کنند بنابراین نباید هزینه سالن‌های تخصصی کنسرت را دریافت کنند. همچنین این سالن‌ها، هزینه‌هایی چون پارکینگ، بیمه انفرادی و… را به کنسرت‌گذار تحمیل می‌کنند که سبب می‌شود تا هزینه نهایی کنسرت بالا برود.
حتی برخی از این سالن‌ها، فاکتورهای عجیبی برای کنسرت‌گذارها می‌پیچند. مثلا بک‌استیج در تمام جهان، به همراه سالن در اختیار گروه قرار می‌گیرد اما برخی سالن‌های پایتخت، بابت این امکان و جدا از هزینه سالن برگزاری، هزینه‌های سنگینی دریافت می‌کنند که سبب می‌شود افزایش مبلغ بلیت به تنها راهکار کنسرت‌گذار برای صرفه اقتصادی تبدیل شود.
در این شرایط، سالن‌دار تنها به دریافت هزینه سالن خود می‌اندیشد و برایش مهم نیست که قیمت تمام‌شده بلیت چقدر می‌شود بنابراین نخستین گامی که باید در مسیر اصلاح قیمت بلیت برداشته شود، ترمیم هزینه سالن و واقعی کردن قیمت اجاره سالن است وگرنه فعالان حوزه موسیقی که شامل گروه صدابرداری، نوازندگان، خواننده و… می‌شود، با درک مصائب این حوزه، دستمزدهایی غیرواقعی طلب نمی‌کنند. سنگ بزرگ پیش پای کنسرت‌گذاران، هزینه سالن است که امیدواریم تا انتهای امسال مشمول جراحی اقتصادی شود چراکه قطعا بهای بلیت برای سال آینده میلیونی خواهد شد که برازنده برآیند فرهنگی کشور و سرانه نشاط اجتماعی آن نخواهد بود. ضمن اینکه با احداث آسمانه هنر ایران، این مشکل تاحدودی مرتفع خواهد شد اما ضروری است تا زمان بهره‌برداری از این سازه ایرانی – اسلامی، نسبت به این جولان قیمت سالن‌های کنسرت، یک واکنش درست صورت بگیرد تا هزینه این نرخ‌گذاری‌های سلیقه‌ای، از جیب مردم پرداخت نشود.