19 - 04 - 2020
شاهکار دولت در تنظیم بازار!
گروه بازرگانی- در حالی که مسوولان همچنان در مورد ثبات قیمت کالاهای اساسی پشت هم وعده وعید می‌دهند، بازار محصولات پروتئینی از جمله گوشت، مرغ و ماهی طی چند روز اخیر با افزایش قیمت جدیدی روبه‌رو شده و این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی بازار محصولات کشاورزی برنامه خاصی برای کاهش قیمت‌ها ندارد و به تازگی توزیع اینترنتی گوشت وارداتی را جایگزین صف‌های طولانی خرید گوشت منجمد کرده است اما شواهد نشان می‌دهد موجودی سایت‌های تنظیم بازاری که قرار بود از حضور مردم در صف برای خرید گوشت‌های تنظیم بازاری جلوگیری کند نیز، دو ساعته تمام شد.
اگرچه همچنان مسوولان از آرامش بازار به خصوص ثبات بازار گوشت طی روزهای اخیر خبر می‌دهند و معتقدند که قیمت هرکیلوگرم شقه بدون دنبه برای مصرف‌کنندگان ٨۵ هزارتومان است اما گشت و‌گذاری در بازار نشان می‌دهد که هر کیلو گوشت قیمت۱۱۰ هزار تومان را هم رد کرده و در هر منطقه با قیمت مختلفی عرضه می‌شود. بر همین اساس رییس اتاق اصناف تهران با بیان اینکه اصناف مسوول گرانی گوشت نیستند، گفت: در این زمینه وزارت جهاد کشاورزی باید پاسخگو باشد. قاسم نوده‌فراهانی با اشاره به اینکه تهیه گوشت قرمز بر عهده وزارت جهادکشاورزی است، تصریح کرد: البته توزیع اینترنتی گوشت قرمز برعهده اصناف است و اگر توزیع به‌طور کامل در اختیار این بخش قرار می‌گرفت، اصناف می‌دانست که چگونه باید با آن برخورد کند، اما این امر صورت نگرفته است.
از طرفی نرخ هر کیلو مرغ نیز به ۱۵ هزار تومان رسیده و در برخی مناطق سطح شهر این کالا با قیمت‌های بالاتری به فروش می‌رسد. در این خصوص عضو هیات‌مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه هر کیلو مرغ آماده به طبخ از ۱۳ هزار و ۹۰۰ تا ۱۵ هزار تومان عرضه می‌شود، گفت: مرغ نسبت به ایام قبل از تعطیلات با افزایش ۵۰۰ تومانی روبه‌رو شده است. به گفته عظیم حجت، با توجه به تعطیلات چند روزه و افزایش سفر‌ها به مناطق شمالی، زمینه جابه‌جایی مرغ به سمت تهران کاهش یافته است که همین امر موجب شده تا قیمت مرغ با نوساناتی در بازار روبه‌رو شود. نکته جالب توجه در بازار مرغ اینکه طی روزهای اخیر بیش از چهار هزار و ۵۰۰ کیلوگرم مرغ منجمد ویژه تنظیم بازار که در یک مغازه در تهران احتکار و دپو شده بود، کشف شد.
در این میان نگاهی به بازار ماهی نیز نشان می‌دهد که قیمت انواعی ماهی با افزایش حداقل ۷ درصدی روبه‌رو شده است. این در حالی است که به گفته مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی‌های تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان، به دنبال نوسان قیمت که دلیل آن مشکل اقتصادی کشور و سیستم حاکم دلالی بر بازار ماهی بوده، ما افزایش قیمت در این بازار را در ایام پایانی سال خواهیم داشت. به گفته ارسلان قاسمی، نباید در ایام پایانی سال مشکلی در تامین ماهی بازار وجود داشته باشد اما سیستم عرضه کشور بیمار و سرمایه حاصل از عرضه و تقاضا به ضرر تولیدکننده و مصرف‌کننده است و تنها دلالان از این بازار بیمار سود می‌برند.
ارز به دست مردم نرسید
همانطور که هفته‌های اخیر بارها عرضه ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات گوشت و نهاده‌های دامی مورد انتقاد کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار گرفت، همچنان دلایل متعددی به عنوان عوامل افزایش قیمت گوشت قرمز بیان می‌شود که یکی از مهم‌ترین آنها همان عرضه غیرشفاف ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی است. اما با این حال مسوولان وزارت جهاد کشاورزی علاقه‌ای به تمام شدن داستان عرضه ارز ۴۲۰۰ تومانی ندارند و معتقدند که نمی‌توان ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد. با این حال صاحبنظران اقتصادی بر این عقیده هستند که عرضه ارز دولتی برای واردات کالاهای اساسی نه تنها تاکنون هیچ تاثیری بر سفره مردم نداشته بلکه منجر به ایجاد سلطان‌های مختلف در بازار نیز شده است.
بر همین اساس عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: دولت چندین هزار میلیارد تومان یارانه برای واردات اختصاص داد به امید اینکه این محصولات ارزان به دست مردم برسد، اما چنین اتفاقی نیفتاده است. به گفته یوسف داودی، دولت چند هزار میلیارد تومان برای واردات گوشت و نهاده‌ها هزینه کرد و هیچ اتفاقی نیفتاده است، در حقیقت این یارانه به جیب واسطه‌ها رفته و دامداران خارجی را تقویت کرد.
داودی در پاسخ به اینکه آیا توزیع گوشت تنظیم بازاری به نحو درست انجام شد، به فارس گفت: معلوم است که این نحوه توزیع گوشت یارانه‌ای درست نیست و علاوه بر اینکه دلارهای یارانه‌دار ۴۲۰۰ تومانی به خارج از کشور می‌رود، با توزیع اشتباه گوشت هم مشکلاتی برای مردم ایجاد شده است.
وی ادامه داد: هفته گذشته کمیسیون کشاورزی مجلس میزبان مسوولان وزارت جهاد کشاورزی بود و من پیشنهاد دادم که دولت برای جلوگیری از نابسامانی، یارانه را مستقیم به دست مردم برساند. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس ادامه داد: پیشنهاد شد کارت الکترونیکی آماده شود و در اختیار سرپرستان خانوار باشد و یارانه مستقیم به حساب آنها واریز شود و از سوی دیگر واردات گوشت و نهاده‌ها را بخش خصوصی با دلار آزاد وارد کنند.
وعده وزیر اقتصاد
در این خصوص حتی وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز نسبت به عرضه ارز دولتی و توزیع نامناسب گوشت تنظیم بازاری با قیمت مناسب به مردم واکنش نشان داد و گفت: انتظار داریم فعالان اقتصادی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی مبادرت به واردات گوشت می‌کنند، با اقدامی منصفانه این گوشت را جهت استفاده مردم به بازار عرضه کنند. در غیر این صورت، با کسانی که از این اقدام تخطی کنند، برخورد می‌کنیم. دژپسد همچنین معتقد است که مجموعا ۲۱ میلیون کیلوگرم گوشت در گمرکات کشور شناسایی شده که تا یک هفته و ۱۰ روز آینده به بازار مصرف عرضه می‌شود و موجب شکستن قیمت خواهد شد. این در حالی است که با وجود وعده وعید مسوولان در مورد کاهش قیمت گوشت، بازار محصولات پروتئینی هر روز با تحولات و نوسان جدیدتری روبه‌رو می‌شود.
گرانی گوشت ربطی به عشایر ندارد
کمبود در تولید و عرضه گوشت تا قاچاق دام زنده نیز از جمله دلایلی است که به عنوان عوامل افزایش قیمت گوشت عنوان می‌شود. به طوری که برخی از مسوولان معتقدند یکی از دلایل کمبود گوشت قرمز در بازار تعلل عشایر در عرضه دام زنده‌شان است. بر همین اساس رییس سازمان امور عشایر اعلام کرد که هیچ اختلالی در عرضه دام زنده و گوشت قرمز از سوی عشایر به وجود نیامده است، بنابراین افزایش قیمت گوشت ارتباطی به عشایر ندارد.
کرمعلی قندالی گفت: سهم عشایر از تولید گوشت قرمز کشور حدود ۲۵ درصد است و هیچ اختلالی در عرضه دام زنده و گوشت قرمز تولید شده توسط آنها به بازار به وجود نیامده است که بخواهیم تقصیر را گردن آنها بیندازیم، چراکه نه تنها تاخیر در عرضه دام زنده هیچ سودی برای آنها ندارد بلکه عشایر نمی‌توانند دام‌های زنده خود را پس از پروار شدن نگه دارند و به بازار عرضه نکنند.
او با بیان اینکه همه عشایر دام‌های خود را به کشتارگاه‌ها می‌برند و اینگونه گوشت قرمز تولید شده توسط آنها به بازار می‌رسد، افزود: اوج عرضه دام زنده عشایر به بازار حدود یک ماه بعد از عید است اما با این وجود در این بازه زمانی هیچ خللی در این زمینه از سوی عشایر به وجود نیامده و روند عرضه دام زنده از سوی آنها به بازار به صورت طبیعی و معمول هر ساله اتفاق می‌افتد.
رییس سازمان امور عشایر اعلام کرد که تا رسیدن زنده عشایر به کشتارگاه‌ها هیچ واسطه‌ای وجود ندارد و عشایر عمدتا خودشان این کار را انجام می‌دهند بنابراین اگر دلالی در این زمینه وجود داشته باشد، پس از این مرحله خواهد بود و باید آن را از کشتارگاه تا بازار مصرف رصد کرد.
راه‌اندازی سامانه جامع گوشت وارداتی
اصناف و نمایندگان مجلس معتقدند که وزارت کشاورزی باید در مورد وضعیت نابسامان بازار گوشت مواد پروتئینی پاسخگو باشد چرا که این وزارتخانه تاکنون ارز دولتی زیادی را برای واردات و تنظیم بازار کالاهای اساسی دریافت کرده اما نتوانسته اندک آرامشی در این بازار ایجاد کند. بر همین اساس مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع، تنظیم بازار و ذخایر راهبردی وزارت جهاد کشاورزی از راه‌اندازی سامانه جامع گوشت قرمز وارداتی خبر داد و گفت: واردات گوشت گوسفندی ۱۴۶ درصد افزایش یافته است. مسعود بصیری اظهار کرد: چند روز قبل این سامانه در کارگروه تنظیم بازار معرفی و قرار شد صفر تا صد عملیات واردات و توزیع گوشت قرمز وارداتی از طریق این سامانه ثبت شود.
بصیری با بیان اینکه این سامانه به تایید کارگروه تنظیم بازار رسیده است، گفت: بخشی از عملیات این طرح توسط شرکت پشتیبانی امور دام و بخشی توسط وزارت صنعت انجام می‌شود و به ثبت می‌رسد. وی با بیان اینکه این سامانه قرار است فعالیت خود را رسما از ۲۵ بهمن‌ماه آغاز کند، گفت: با این حال باید منتظر ابلاغیه کارگروه تنظیم بازار باشیم. بصیری اضافه کرد: هدف از راه‌اندازی سامانه مذکور این است که جلوی خروج گوشت یارانه‌ای از شبکه توزیع گرفته شود و واسطه‌هایی که نقشی در رساندن کالا به دست مصرف‌کننده نهایی ندارند، از این فرآیند حذف شوند.
وی درباره نحوه عمل این سامانه توضیح داد: تمام گوشت قرمزی که وارد کشور می‌شود در این سامانه ثبت خواهد شد. به عبارت بهتر ما در کشتارگاه‌های مبدا دامپزشک داریم و دامپزشک حاضر در آن کشتارگاه، گوشت قرمز را بعد از آماده شدن وقتی قرار است بارگیری شود در سامانه ثبت می‌کند. زمانی که محموله گوشت وارد گمرک شد و واردکننده آن را تحویل گرفت، مجددا ثبت خواهد شد و وقتی هم که به شرکت مباشر توزیع داده می‌شود، شرکت مباشر توزیع نیز مقدار تحویلی را ثبت می‌کند که باید برابر با مقدار ورودی باشد.
بصیری ادامه داد: اگر مغایرتی وجود داشت علت آن باید ذکر شود. بعد از آن در فروشگاه‌های منتخبی که عملیات عرضه به مردم را انجام می‌دهند نیز در زمان فروش به مردم، با ثبت اطلاعات خریدار و کشیده شدن وجه گوشت در دستگاه کارتخوان، میزان فروش ثبت می‌شود و می‌توان آن را با میزان گوشت تحویل داده شده به فروشگاه تطبیق داد. بنابراین در این سامانه ثبت و مشخص می‌شود لاشه‌ای که وارد کشور شده و خرد شده، به کجاها رفته و به دست چه کسانی رسیده است.
صفر شدن تعرفه واردات گوشت
این مقام مسوول در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به صفر شدن تعرفه واردات گوشت قرمز که چند روز قبل از سوی معاون اول رییس جمهور اعلام شد، اظهارداشت: حدود ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزارتن میانگین واردات گوشت قرمز به کشور است و این واردات با ارز دولتی انجام می‌شود. با توجه به افزایش قیمت گوشت داخلی، تقاضا برای گوشت وارداتی بالا رفته و وارداتی که انجام شده جامعه هدف را نمی‌تواند پوشش دهد. بنابراین ما مجبوریم برای جامعه هدف‌مان تدابیری بیندیشیم که این تدابیر در حال انجام است. برای مابقی جامعه هم که توان خرید بالایی ندارند، اعلام کردیم هر واردکننده‌ای هر چقدر می‌خواهد با ارز نیمایی و با سود بازرگانی صفر می‌تواند گوشت وارد کند و در بازار به فروش برساند.
این مقام مسوول تصریح کرد: در سال‌جاری فاصله قیمتی بین گوشت وارداتی و گوشت تولید داخل بسیار افزایش یافت. در نتیجه تقاضا برای گوشت‌های وارداتی بسیار زیاد شده است.
بصیری گفت: تا دوازدهم بهمن‌ماه جاری حدود ۱۳۲ هزارتن گوشت قرمز وارد کشور شده که این رقم سال گذشته تا همین تاریخ ۱۱۱ هزارتن بوده است. ضمن اینکه در زمینه واردات گوشت گوسفندی حدود ۱۴۶ درصد افزایش داریم به طوری که پارسال تا این تاریخ حدود ۵/۱۴ هزارتن واردات داشتیم. امسال این رقم به ۶/۳۵ هزارتن رسیده است. از نظر تخصیص ارز نیز در این زمینه نسبت به سال گذشته رشد ۲۲ درصدی را شاهد هستیم.
تمهیدات شب عید
وی با بیان اینکه تمام هدف ما این است که برای شب عید و ماه مبارک رمضان بازار آرامی را داشته باشیم، تصریح کرد: از طرفی با تخلفات در حوزه توزیع گوشت لحظه‌ای و به شدت برخورد می‌شود. بصیری تصریح کرد: با همکاری دادستانی و سایر دستگاه‌های نظارتی، نظارت در این زمینه به شدت تقویت شده، اکیپ‌های نظارتی فراوانی در سطح استان تهران و شهرستان‌ها فعال هستند تا اگر تخلفی صورت گرفت در لحظه با آن برخورد شود.
وی افزود: به هر حال تخلفاتی صورت می‌گیرد و نمی‌توانیم آنها را کتمان کنیم اما به شدت و در لحظه با آنها برخورد می‌شود.
بصیری اضافه کرد: شرایط تحریم، کاهش ارزش پول ملی و تغییرات نرخ ارز باعث افزایش قیمت گوشت داخلی شده ضمن اینکه این شرایط باعث شده عده‌ای سودجو دام‌ها را به خارج از کشور قاچاق کنند. از این رو بحث روانی ناشی از قاچاق دام چندین برابر خود قاچاق بر شرایط جامعه تاثیر گذاشته است. وی گفت: بررسی روند افزایش قیمت دام طی هفته‌های گذشته نیز نشان می‌دهد نرخ دام طی هفته‌های گذشته با سرعت زیاد افزایش یافته که بیشترین دلیل این موضوع مسائل روانی است چون شرایط بازار حاصل عرضه و تقاضاست.
به گفته این مقام مسوول، دستگاه‌های نظارتی به شدت به این مساله ورود کرده‌اند. دستگاه‌های نظارتی، مرزبانی و ناجا تلاش زیادی در این زمینه داشته‌اند و کنترل‌ها بیشتر شده است. البته شاید میزان قاچاق چشمگیر نباشد اما آثار روانی آن قابل انکار نیست.
حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی
این مقام مسوول درباره اینکه عده‌ای عنوان می‌کنند دولت برای کنترل رانت‌ها و فسادهای ایجاد شده در حوزه کالاهای اساسی باید ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند، گفت: همین طوری نمی‌توان گفت که ارز ۴۲۰۰ تومانی را باید حذف کرد، باید بررسی کارشناسی شود، باید آثار حذف آن را نیز به طور کامل بررسی کرد و تمام جوانب را در نظر گرفت.
بصیری تصریح کرد: فکر می‌کنم طی چند وقت آینده با تصمیماتی که گرفته شده، جو آرامتری در بازار خواهیم داشت. در حال حاضر ذخایر راهبردی به اندازه کافی است و هر وقت لازم باشد، دولت ورود خواهد کرد. در شرایط فعلی ما از ذخایرمان استفاده نمی‌کنیم بلکه تنها وارداتی را که انجام می‌شود عرضه می‌کنیم.
۳ سامانه اینترنتی برای توزیع گوشت
از سوی دیگر با توجه به اینکه طی چند ماه گذشته توزیع گوشت تنظیم بازاری نتوانست بازار را تنظیم کند و تنها موجب شکل‌گیری صف‌های طولانی مردم برای گرفتن یکی دو کیلو گوشت شد، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام استان تهران اعلام کرد: از سه سامانه اینترنتی برای توزیع گوشت قرمز تنظیم بازاری کمک می‌گیریم تا مردم دیگر در صف گوشت نایستند و با این روش مردم پس از تقاضای خود در سامانه اینترنتی، گوشت جلوی در منزل آنها تحویل داده می‌شود. به گفته این مقام مسوول ثبت نام در سامانه با کدملی و کدپستی هر فرد انجام می‌شود. بر این اساس مدیرعامل استان تهران سامانه توزیع اینترنتی «به روزرسان» را معرفی کرد و گفت: همکاری با این سامانه اینترنتی برای توزیع گوشت تنظیم بازاری آغاز شده است.
به گفته مدیر سامانه اینترنتی یخچال، هر بسته توزیع دو قطعه گوشت منجمد و سه قطعه گوشت مرغ است که در حدود قیمت ۱۳۰ تا ۱۶۰ هزار تومان خواهد شد. همچنین قیمت هر کیلو گوشت منجمد برزیلی ۲۹ هزار تومان و این قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار است.
توزیع مجدد از امروز
اما شواهد بازار نشان می‌دهد که موجودی سایت‌های تنظیم بازاری که قرار بود از حضور مردم در صف برای خرید گوشت‌های تنظیم بازاری جلوگیری کند دو ساعته تمام شد. بر اساس اطلاعیه‌ای که در یکی از فروشگاه‌های اینترنتی آمده است از امروز دوباره این توزیع آغاز می‌شود. در گزارش یکی از فروشگاه‌های اینترنتی توزیع گوشت تنظیم بازاری به نام مسترقصاب آمده است: در راستای همکاری با سازمان پشتیبانی امور دام کشور از ۲۳ بهمن‌ماه ۱۳۹۷ جهت رفاه حال مصرف‌کنندگان فروش و توزیع گوشت تنظیم بازاری و تحویل درب منزل آغاز می‌شود.
درباره شرایط خرید محصولات تنظیم بازاری آمده است که ثبت کدملی و کد پستی در زمان ثبت سفارش الزامی و سهمیه هر کدملی ماهانه بین دو تا چهار کیلوگرم است. هزینه حمل محصول به درب منزل در تهران نیز پنج هزار تومان عنوان شده است. این در حالی است که در سایت‌های دیگری که اقدام به توزیع محصولات پروتئینی تنظیم بازاری می‌کنند عنوان «فاقد برنامه توزیع» برای محصولات تنظیم بازاری درج شده است و فروشگاه اینترنتی نیز که تحت عنوان یخچال قرار بود اقدام به توزیع این محصولات کند، فعالیتی ندارد. در این سایت‌ها همچنین گوشت‌های غیرتنظیم بازاری هم به فروش می‌رسد که بر اساس آن، قیمت گوشت گوساله مخلوط ۸۴ هزار تومان و ران یک کیلوگرمی گوساله ۷۶ هزار تومان است.
بر اساس آنچه در این سایت‌ها آمده است، قیمت هر کیلوگرم گوشت آبگوشتی ۸۶۷/۶۲ تومان، خورشتی گوسفندی ۰۰۰/۱۴۷ تومان، دنبه گوسفندی ۰۰۰/۳۶ تومان، راسته با استخوان گوسفندی ۱۵۰/۸۷ تومان، راسته مغز گوسفندی ۰۰۰/۱۸۰ تومان، ران گوسفندی ۸۰۰/۱۰۷تومان، سردست گوسفندی ۲۰۰/۹۰ تومان، شقه گوسفندی ۱۵۰/۸۷ تومان، قلوه گاه گوسفندی ۴۰۰/۶۲ تومان، ماهیچه گوسفندی ۶۰۰/۱۱۶ تومان، چرخ کرده گوسفندی ۳۰۰/۹۴ تومان، کف دست گوسفندی ۸۰۰/۱۰۷ تومان و گردن گوسفندی ۷۰۰/۸۴ تومان است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد