شرط تخریبخانه‌های غیر‌مجاز در کندوان؛ معاوضه زمین با زمین

گروه فرهنگ- کندوان یکی از جاذبه‌های تاریخی و منحصربه فرد استان آذربایجان شرقی است که به دلیل معماری بی‌نظیر خانه‌هایش که به شکل کندوی عسل در دل کوه کنده شده‌اند به شهرتی جهانی دست یافته است. روستایی که ۲۰ سال پیش ثبت ملی شده و حالا با مشکل ساخت‌و‌سازهای غیر مجاز روبه‌رو شده و همین عامل مانعی برای ثبت جهانی آن شده است. علیرضا قوچی، مدیر پایگاه پژوهشی روستای تاریخی کندوان درباره مشکلات ثبت جهانی این روستا و حکم تخریب ۹۶ خانه‌ای که به صورت غیر مجاز در این روستا ساخته شده‌اند، می‌گوید: «خانه‌هایی که بعد از ثبت ملی در این روستا ساخته شده غیر مجاز هستند چرا‌که بدون پروانه ساخته شده بودند افراد مالک زمین خود هستند اما ساختمان‌ها را بدون مجوز ساخته‌اند. بنابراین ما در مقابل زمین‌شان به آنها زمین می‌دهیم نه در مقابل ساختمان. اکنون می‌توانیم هر لحظه برای تخریب این بناها اقدام کنیم اما این کار را انجام نمی‌دهیم چون منتظریم تا وام روستایی به آنها تعلق گیرد. همچنین می‌خواهیم رعایت حال مردم را کنیم. باید قیمت کارشناسی انجام شود و سرریز جمعیت را نیز در نظر بگیریم و دولت وام کم‌بهره به آنها بدهد.»
او درباره اینکه بنرهای زیادی در روستا وجود دارد که نمای آن را از بین برده است گفت: «تقریبا ۷۶۰ بنر را جمع‌آوری کرده‌ایم اما هنوز چند بنر دیگر در روستا مانده است، آنها جمع نشدند چون آخر هفته‌ها افراد زیادی به روستا می‌آیند و می‌خواهند اقامت کنند.»
قوچی درباره اینکه هر کسی با سلیقه خود در روستا خانه محلی اجاره می‌دهد نیز توضیح داد: «‌سال ۷۶ اگر با دوربین به روستا می‌رفتید با شما برخورد خوبی نداشتند. الان افتخار می‌کنیم که خانه‌ها را به گردشگران با پروانه سازمان بازرگانی اجاره می‌دهند.»
قوچی در پاسخ به این سوال که آیا همه آنها از سازمان بازرگانی مجوز دارند، گفت: «‌آیین‌نامه بوم‌گردی توسط معاونت گردشگری نوشته و ابلاغ شده است و به تعدادی از آنها پروانه داده‌ایم. صدور ۱۱ پروانه بوم‌گردی در دست اقدام است. ما سه چهار خانه بوم‌گردی داریم که به مهمان اتاق اجاره می‌دهند. البته به خانه‌هایی مجوز بوم‌گردی می‌دهیم که با مجوز ما داخل آنها مبلمان شده باشد. تا‌کنون ۲۳ مجوز مرمت برای روستایی‌ها صادر شده است.»
مدیر پایگاه پژوهشی روستای تاریخی کندوان که با مهر گفت‌وگو می‌کرد، ادامه داد: «ما تنها روستای تاریخی را داریم که ۳۰ هکتار سنگ فرش آن تماما انجام شده است. همچنین کندوان اولین روستایی است که فاضلاب آن از سپتیک به اس‌پی‌آر تبدیل شد و آب آن پس از تصفیه به زمین‌های کشاورزی می‌رسد. ضمن اینکه سیم و کابل‌های برق همه از زیر زمین رد شده است این درحالی است که با توجه به شرایط خاص روستا و اینکه پرونده آن در دست جهانی شدن است، باید برای هر اقدامی مجوز بگیریم و طرح داشته باشیم.»
قوچی درباره پارکینگ روستا که گنجایش خودروهای ورودی را ندارد نیز اضافه کرد‌: «رینگ داخلی مدتی است شروع شده و باید شش ماه بگذرد تا ببینیم می‌توان داخل روستا پارکینگ داشت یا نه.»
کندوان تنها روستای منطقه اسکو است که مهاجرت معکوس دارد
قوچی درباره اینکه برخی از مغازه‌هایی که با داربست ایجاد شده‌اند‌، شمایل این بخش از روستا را نا‌مناسب کرده است، گفت: «کندوان تنها روستای منطقه اسکو است که مهاجرت معکوس دارد یعنی در زمستان ۶۵۰ نفر و در تابستان بالای ۱۵۰۰ نفر ساکن دارد و همه برای کار کردن به روستا می‌آیند. کسی که برای درآمدزایی به روستا می‌رود، باید در این مغازه‌ها اجناس خود را بفروشد آن هم تا زمانی که جای مناسبی برای آنها تعبیه نشده است. ما مخالف این هستیم که مردم از روستا برای کار کردن خارج شوند.»
او درباره فروش اجناس چینی و آثار خارجی نیز در بازارچه روستا در کنار فروش صنایع‌دستی ایرانی گفت: شاید تنها ۲۰ درصد محصولات خارجی در روستا وجود دارد که به فروش می‌رسد. در کمیته کالای قاچاق مصوب شده که کالای چینی و خارجی در آنجا فروخته نشود. اجناسی که اکنون داخل روستاست، از محصولات طبیعی و ملی و منطقه‌ای تشکیل شده است که همه آنها یک طرف و اجناس خارجی یک طرف دیگر مغازه‌ها هستند تا زمانی که اجناس موجود تمام شود. ما در این روستا به وفور ورنی، گیاهان دارویی، جاجیم، گلیم و… که در منطقه تولید شده را می‌بینیم و نظارت می‌کنیم که چه مقدار کم یا زیاد شده‌اند. گلیم و جاجیم روستا از اهر می‌آید. کندوان بازار هدف ممقان‌دوزی نیز شده است. اکنون درباره کاشی و سرامیک کارهایی را انجام داده‌ایم که باید روندش طی شود تا بتوان آنها را با اجناس خارجی جایگزین کرد. قبلا در این روستا می‌دیدیم سفالی را از چین آورده‌اند که گواهی بهداشت ندارد. الان حتی یک سفال چینی هم نمی‌توان آنجا پیدا کرد. سفال‌های رنگی که اکنون در روستاست، از همدان آمده است.
قوچی پس از آنکه تصویر مربوط به کالاهای چینی در روستا را دید، توضیح داد: به تازگی این اجناس را به روستا آورده‌اند. با آنها در این باره برخورد می‌کنیم. چون باید هر چه سریع‌تر این اجناس از روستا جمع شود.