شرکت‌ها باید همیشه شفاف باشند

گروه بورس- معاون ناشران و اعضای شرکت بورس تهران گفت: شرکت‌های حاضر در بورس باید با رعایت شفافیت در عملکرد و ارائه صحیح اطلاعات مالی به دغدغه‌های سهامداران در این بازار پاسخ بدهند. روح اله حسینی‌مقدم در نشست خبری مراسم نمادین زنگ معاملات سالروز عرضه اولیه سهام شرکت نفت پارس در بورس تهران به عنوان قدیمی‌ترین شرکت پذیرش شده در بورس گفت: شرکت نفت پارس در سال ۱۳۴۶ در بورس تهران درج و پذیرش شد و به عنوان اولین شرکت بورسی در ایران انتظارات زیادی برای شفاف بودن این شرکت از سوی فعالان بازار سهام و سهامداران وجود دارد. معاون بورس تهران در ادامه افزود: در حال حاضر سهم شناور آزاد شرکت نفت پارس ۱۱ درصد است که مورد رضایت سهامداران این شرکت نیست و باید این درصد ارتقا یابد و به سطح ۲۰ درصد به عنوان شرکت حاضر در بازار اول برسد. حسینی‌مقدم با اشاره به نقش حاکمیت شرکتی در شرکت‌ها اظهارداشت: حفظ حقوق صاحبان سهام خرد و کلان و ذینفعان باید به عنوان یک اصل انکار‌ناپذیر از سوی همه ناشران بورسی پیگیری و اجرا شود. در ادامه این نشست خبری، حمیدرضا خلیلی مدیرعامل شرکت نفت پارس درباره اینکه این شرکت در راستای افزایش سهم شناور آزاد خود در بازار سهام چه برنامه‌ای را اجرا خواهد کرد تا به حداقل ۲۰ درصد سهم شناور آزاد در بورس برسد گفت: ارتقای سهم شناور آزاد در حال حاضر در دستور کار مدیران شرکت نفت پارس قرار گرفته و روز چهارشنبه هفته جاری در جلسه هیات مدیره شرکت درباره افزایش سهم شناور آزاد شرکت تصمیم‌گیری خواهد شد. همچنین وی در ادامه با بیان اینکه مشارکت با یک برند خارجی به زودی نهایی می‌شود، اضافه کرد: رعایت اصول حاکمیت شرکتی و شفاف شدن صورت‌های مالی همیشه در شرکت به صورت سیستماتیک و با مکانیسم‌های پایدار به مرحله اجرایی می‌رسد تا منافع همه صاحبان سهام حفظ شود.
پُربازده‌ترین صنایع
همچنین یک آمار تازه نشان می‌دهد: صنعت «استخراج زغال‌سنگ» با بازدهی ۵/۲۹ درصد طی یک ماه منتهی به ۱۱ بهمن ۹۶ بیشترین بازدهی را در بین صنایع بورسی کسب کرده است. گروه «محصولات چوبی» و «ماشین‌آلات و تجهیزات» به ترتیب با کسب بازدهی ۱۸ و ۷/۱۱ درصدی دومین و سومین بازدهی را در طول این یک ماه کسب کرده‌اند. بر اساس این گزارش، گروه «انتشار، چاپ و تکثیر» با بازدهی ۸/۷ درصدی و گروه «فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط» با کسب بازدهی ۱/۶ درصدی در جایگاه پنجم قرار گرفته است. همچنین گروه «ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی» با بازدهی منفی ۷/۱۱ درصدی بیشترین بازدهی منفی را برای سهامداران خود در پی داشته است. از سوی دیگر، گروه «استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف» با منفی ۲/۸ درصد، «ساخت محصولات فلزی» با منفی ۱/۷ درصد، «کاشی و سرامیک» با منفی هفت درصد و «زراعت و خدمات وابسته» با منفی ۷/۵ درصد بیشترین سطح بازدهی منفی را طی یک ماه منتهی به ۱۱ بهمن‌ماه داشته‌اند.
پُرسودترین شرکت بورسی
این گزارش می‌افزاید: در بین شرکت‌های بورسی، «بوتان» با کسب بازدهی ۳/۶۶ درصد بیشترین بازدهی یک ماهه بازار را از آن خود کرده است. افزون بر این، بعد از «بوتان»، شرکت‌های «نورد و قطعات فولادی با بازدهی» ۴/۵۱ درصد، «کالسیمین» با بازدهی ۹/۳۴ درصد، «نفت پارس» با ۲/۳۳ درصد و «صنایع پتروشیمی کرمانشاه» با ۳۳ درصد بیشترین سود را برای سهامداران خود به ارمغان آورده‌اند.
بیشترین بازدهی منفی
بر اساس آمار منتشر شده، «سیمان اصفهان» با منفی ۷/۲۶ درصد بیشترین بازدهی منفی را برای سهامدارانش در پی داشته و شرکت‌های «بیمه پارسیان» با منفی ۷/۲۰ درصد، «حمل‌و‌نقل بین‌المللی خلیج فارس» با منفی ۲۰ درصد، «ایران‌دارو» و «داروسازی فارابی» با منفی ۹/۱۶ درصد بیشترین بازدهی منفی بازار را در این یک ماه به نام خود ثبت کرده‌اند.
کاهش موانع سرمایه‌گذاری
در شرایط فعلی که قرار است پیش‌بینی سود شرکت‌ها منتشر نشود، بنگاه‌ها باید موظف باشند داده‌های قابل تحلیل به سهامداران ارائه کنند‌. علی اسلامی‌بیدگلی، رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی در گفت‌و‌گو با سنا، در خصوص حذف پیش‌بینی سود از صورت‌های مالی بنگاه‌ها گفت: سازمان بورس در واحد مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، بررسی‌های لازم را برای حذف پیش‌بینی سود انجام داده و در حال حاضر مطالعات تطبیقی و میدانی دقیقی برای اتخاذ و ابلاغ این دستورالعمل وجود دارد. وی با تاکید بر اینکه کلیات این موضوع اقدام موثری برای بازار سرمایه است، گفت: بازار سرمایه ایران با بازارهای سرمایه بین‌المللی تفاوت‌هایی دارد که توجه به آنها برای افزایش اثربخشی و کارایی این دستورالعمل لازم است. وی به یکی از این تفاوت‌ها اشاره کرد و گفت: در بسیاری از بازارهای مالی دنیا سودهای تقسیمی شرکت‌ها در مقاطع سه ماهه است و شرکت‌ها در دوره‌های سه ماهه موظف هستند سودهای علی‌الحساب به سهامداران پرداخت کنند و در این شرایط ضرورتی به اعلام پیش‌بینی سود وجود ندارد. اسلامی با اشاره به اینکه در بازار سرمایه ما سالی یک‌بار مجمع عمومی برگزار و سود پرداخت می‌شود، ادامه داد: در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران باید اطلاعات بلند‌مدت داشته باشند و با حذف پیش‌بینی سود داده‌های جانبی بیشتری در اختیار سرمایه‌گذار قرار گیرد. وی افزود: سازمان بورس برای افشای داده‌های جانبی بیشتر شرکت‌ها را موظف به افشای گزارش‌های تولید و فروش برای همه شرکت‌ها کرد. این موضوع تا‌حدودی کمبود فاصله گزارش‌های دوره‌ای را پوشش می‌دهد. این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: در بازارهای دنیا به دلیل الزام شرکت‌ها به پاسخگویی، مردم ابزارهای بیشتری برای دریافت اطلاعات در اختیار دارند اما در ایران تنها مرجع سنجش و انتشار گزارش‌ها سامانه کدال است. در شرایط فعلی که قرار است پیش‌بینی سود شرکت‌ها منتشر نشود، باید بنگاه‌ها موظف باشند داده‌های قابل تحلیل به سهامداران ارائه کنند‌. اسلامی با تاکید بر اینکه افراد غیر‌حرفه‌ای قابلیت پردازش داده‌های خام را ندارند، گفت: به طور کلی حذف EPS قدمی برای کاهش موانع است و با این نگاه اقدام شایسته‌ای برای کم کردن موانع در بازار سرمایه برداشته شده که باعث تسهیل معاملات می‌شود. اسلامی در پاسخ به سوال دیگری درباره اصلاح یا حذف حجم مبنا و دامنه نوسان در بازار سرمایه گفت: وجود این دو متغیر در بازار سرمایه ایران دلایل متعددی دارد که یکی از آنها پیشگیری از ایجاد هیجان‌های کاذب و دامن زدن به شایعات است که البته با حذف پیش‌بینی سود اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
بزرگ‌ترین علت اعمال دامنه نوسان و حجم مبنا
وی بزرگ‌ترین علت اعمال دامنه نوسان و حجم مبنا را کوچک بودن عمق بازار و نبود بازارگردان‌های واقعی دانست و گفت: برای حذف این دو متغیر باید همزمان در راستای تعمیق بازار سرمایه نیز اقداماتی انجام شود. همچنین بازارگردان‌های حرفه‌ای وارد بازار شوند تا از نوسان‌های غیر‌واقعی جلوگیری شود. این کارشناس بازار سرمایه توسعه ابزار‌های مشتقه را یکی دیگر از عوامل تاثیر‌گذار دانست و گفت: ابزار مشتقه یکی از پیش‌نیازهای لازم برای افزایش اثر‌بخشی اجباری نبودن افشای اطلاعات بودجه‌ای است. به گفته علی اسلامی زمانی که ابزارهای مشتقه رونق گیرد نهادهای حرفه‌ای‌تری شکل خواهد گرفت که قابلیت تحلیل و پردازش اطلاعات بیشتری دارند. زمانی که بازار دچار هیجان‌های غیر‌منطقی شده و با سرعت صعودی یا نزولی می‌شود این ابزار‌ها می‌توانند با مدیریت صحیح، هیجان‌های بازار را کاهش دهند. این موضوع از دیگر ضرورت‌های حذف پیش‌بینی سود است.