شرکت رتبه‌بندی بین‌المللی در راه بورس

معاون ناشران و اعضای بورس تهران از امضای تفاهمنامه شرکت بورس با یک شرکت رتبه‌بندی بین‌المللی خبر داد. به گزارش سنا، روح‌الله حسینی‌مقدم با اشاره به اینکه موضوع حاکمیت شرکتی در ایران از سال ۸۲ به بعد مطرح شد، گفت: نخستین‌بار در سخنرانی مقامات بورس موضوع حاکمیت شرکتی و اهمیت آن مطرح شد. پیش‌نویس دستورالعمل این موضوع نیز توسط بورس تهران در سال ۸۶ تهیه و برای تصویب به سازمان بورس ارسال شد. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس با اشاره به اینکه پیش‌نویس حاکمیت شرکتی زمانی در بورس تهیه شد که هنوز مفهوم آن در فضای علمی و دانشگاهی به شکل کامل و دقیق درک نشده بود، افزود: امروز در دنیا حاکمیت شرکتی یک موضوع اساسی است که در حوزه‌های مختلف علمی به آن پرداخته می‌شود. در دنیا موضوع حاکمیت شرکتی فقط در فضای حسابداری خلاصه نمی‌شود. رشته‌هایی مانند اقتصاد، علوم سیاسی، حقوق و علوم اجتماعی از جنبه‌های پرکاربرد حاکمیت شرکتی هستند که مطالعات گسترده‌ای هم برای این حوزه‌ها به‌طور دائم انجام می‌شود. وی به عدم ورود ایران به سایر حوزه‌های حاکمیت شرکتی اشاره کرد و ادامه داد: فعلا فقط جنبه حسابرسی و کنترل داخلی در این حوزه مطرح است که یکی از آیتم‌های حاکمیت شرکتی است، مطالعات علمی و دانشگاهی هم مربوط به این بخش است.
ایجاد نگرش‌های جدید
معاون ناشران و اعضای شرکت بورس، مطالعات دنیا در انواع حوزه‌ها را باعث ایجاد نگرش‌های جدید دانست و گفت: به عنوان مثال بررسی حوزه‌های اجتماعی، حقوقی و اقتصادی حاکمیت شرکتی نشان می‌دهد که در برخی کشورها اجرای اصول این قانون باعث توسعه اقتصادی نمی‌شود، بلکه دستاوردهای مثبت این اصول در شرایط قانونی و حقوقی خاصی رخ می‌دهد. وی با اشاره به موضوع بالا تاکید کرد: بر همین اساس لازم است که با بررسی این حوزه‌ها، مشخص شود آیا لازم است کشور ما هم در برخی بسترهای مقرراتی تغییراتی داشته باشد یا خیر؟
حاکمیت شرکتی در ایران
حسینی‌مقدم ادامه داد: نگاهی به قوانین کشور نشان می‌دهد بسیاری از مواردی که امروز در قالب حاکمیت شرکتی مطرح می‌شود در قانون تجارت وجود دارد. این اتفاق یک نقطه عطف برای ما محسوب می‌شود چراکه گویای این موضوع است که شرکت‌های ایرانی از سال‌ها پیش قوانینی را رعایت می‌کنند که امروز در حاکمیت شرکتی مطرح است. وی با تاکید بر اینکه بسترهای قانونی موجود در کشور باعث اجرای موفق‌تر حاکمیت شرکتی خواهد شد، گفت: اجرای این اصول می‌تواند به توسعه و تعمق مالی بنگاه‌های اقتصادی کمک کند. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس دلایل ارتقای یک بنگاه اقتصادی را با اجرای حاکمیت شرکتی مورد توجه قرار داد و گفت: اجرای این قانون باعث اعتمادسازی و جذب سرمایه‌های خرد می‌شود که در نهایت رونق اقتصادی شرکت‌ها را به دنبال دارد. حسینی‌مقدم با تاکید بر دستاوردهای بسیار مثبت اجرای همزمان قانون تجارت و اصول حاکمیت شرکتی اظهار داشت: در این راستا برای شرکت بورس تهران به عنوان یک بنگاه اقتصادی این طرح انجام و گزارشی تهیه شد. بررسی این گزارش نشان داد شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یک شرکت بورسی بسیاری از مواردی که در دنیا با عنوان حاکمیت شرکتی از آن یاد می‌شود را اجرا می‌کند اما برای بهبود شرایط با اجرای حاکمیت شرکتی این قوانین جدی‌تر و کامل‌تر اجرا خواهد شد.
هدایت ناصحیح نقدینگی‌ها
حسینی‌مقدم با تاکید بر اینکه کشور و اقتصاد ما به مفهوم حاکمیت شرکتی نیاز دارد، گفت: امروز در کشور نقدینگی زیادی وجود دارد که متاسفانه جذب بازارهای غیرمولدی که به توسعه اقتصادی لطمه می‌زنند، شده است. به گفته این کارشناس بازار سرمایه هدایت ناصحیح نقدینگی‌ها باعث افزایش تورم می‌شود که فقیر را فقیرتر و غنی را غنی‌تر می‌کند. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس بی‌اعتمادی به ساختار مدیریتی و راهبری بنگاه‌های اقتصادی را مهم‌ترین دلیلی دانست که باعث می‌شود مردم سرمایه‌های خرد را به تولید تزریق نکنند و تصریح کرد: بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی که در گذشته از طریق پذیره‌نویسی عمومی منابع خرد مردم برای ایجاد یک بنگاه بزرگ جذب کردند، سرنوشت درست و موفقی نداشتند و خیلی از آنها تجربه‌های ناخوشایندی را در اقتصاد به وجود آوردند. مردم و صاحبان سرمایه اعتماد کامل به کنترل، مدیریت و تیم راهبری شرکت که چگونه از سرمایه آنها محافظت و در فعالیت‌های تولیدی موثر وارد کنند را ندارند.
جذب سرمایه‌ها
حسینی‌مقدم سابقه فعالیت سهامی عام در کشور را خیلی طولانی ندانست و گفت: شاید عمر اولین شرکت سهامی عامی که با سرمایه مردم تشکیل شد و یک فعالیت تولیدی را آغاز کرد به بیش از ۱۲۰ سال نرسد. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس تاکید کرد: در صورت ایجاد اعتماد عمومی برای جذب سرمایه‌های مردمی می‌توان با سرمایه‌های خرد مردم بنگاه‌های بزرگ تولیدی و هلدینگ‌های عظیم راه‌اندازی کرد. وی به لزوم فعالیت هلدینگ‌های بزرگ تخصصی در اقتصاد کشور اشاره کرد و ادامه داد: بدون شک تقویت بنگاه‌های کوچک و متوسط لازم است، اما کارهای بزرگ و توسعه‌ای در کشور را باید هلدینگ‌های تخصصی بزرگ انجام دهند.
حقوق همه ذینفعان
حسینی‌مقدم با اشاره به راه‌اندازی هلدینگ‌های بزرگ توسط دولت گفت: این نهادهای دولتی به‌طور معمول کارایی و بهره‌وری مناسبی ندارند و حقوق همه ذینفعان در فرآیند جذب سرمایه از طریق دولت رعایت نمی‌شود، بر همین اساس باید روی ساز و کارهای دیگری فکر کرد که پاسخ این چالش بزرگ در دنیا با حاکمیت شرکتی داده شد. وی شرط طی فرآیندهای توسعه‌ای برای ایجاد شرکت‌های بزرگ با سرمایه‌های خرد را تمرکز و درک اصول حاکمیت شرکتی دانست و گفت: در کشور موضوع حاکمیت شرکتی هنوز به عنوان یک خدمت دیده می‌شود که ناشران، سرمایه‌گذاران و سهامداران عمده و خرد با مفهوم و ضرورت آن آشنا نیستند. وی ادامه داد: به همین دلیل اجرای کامل آن قطعا با چالش‌هایی همراه خواهد بود. در بورس تهران با برگزاری کارگاه‌ها و ارائه رهنمودها و توصیه‌هایی به سهامداران عمده، سرمایه‌گذاران و مدیران موضوع حاکمیت شرکتی و ضرورتش معرفی می‌شود تا شرکت‌ها با این مفهوم آشنا شوند و برای اجرای آن همکاری کنند. حسینی‌مقدم به لزوم پیگیری این موضوع از طریق دولت اشاره کرد و گفت: دولت اگر قصد تقویت ساختار بخش خصوصی با سرمایه‌های مردمی را دارد ابتدا باید نظام حاکمیت شرکتی را اجرایی کند تا مردم به مدیران و تیم راهبری شرکت‌ها اعتماد و از پذیره‌نویسی، افزایش سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی استقبال کنند.
حقوق سهامداران
وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی مردم معتقدند اگر خودشان سرمایه‌های خود را مدیریت کنند، بازدهی بیشتری خواهند داشت، افزود: مردم تصور می‌کنند اگر در یک شرکت سرمایه‌گذاری کنند، حقوق همه اعضای آن شرکت جز سهامداران خرد و کوچک رعایت می‌شود. امروز در کشور شرکت‌هایی هستند که حقوق ذی‌نفعی به نام کارکنان را کاملا رعایت می‌کنند و حقوق سایر ذی‌نفعان مثل فعالیت‌های مسوولیت اجتماعی را رعایت می‌کنند اما شرکت را کاملا زیان‌ده می‌کنند که یعنی حقوق سهامدار رعایت نشده و مدیران تصمیم‌هایی برای سایر اعضای شرکت گرفته‌اند. چنین برنامه‌هایی باعث می‌شود مردم تمرکز کافی برای سرمایه‌گذاری در یک بازار مالی یا شرکت را نداشته باشند. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس به لزوم پاسخگو بودن مدیران اشاره کرد و گفت: باید هیات‌مدیره‌ای منسجم، قوی و شفاف توسط مدیران شرکت‌ها انتخاب شوند که چنین روالی با اجرای حاکمیت شرکتی رخ خواهد داد.
رتبه‌بندی شرکت‌ها
وی از امضای تفاهمنامه شرکت بورس با یک شرکت رتبه‌بندی بین‌المللی خبر داد و افزود: برای اجرای حاکمیت شرکتی قرار است شرکت‌های بازار سرمایه رتبه‌بندی شوند تا به ترویج حاکمیت شرکتی کمک کنند. حسینی‌مقدم از متخصصان این حوزه درخواست کرد فراخوان سازمان بورس برای پیش‌نویس حاکمیت شرکتی را مطالعه و نظرات خود را ارائه کنند.