شوک آلمانی در بازارهای جهانی!

«جهان‌صنعت»- در میانه چشم‌انداز پیچیده جهانی، هفته گذشته جهان شاهد تلاقی همزمان بحران‌های سیاسی، نوسانات بازارهای مالی و تحولات تجاری مهمی بود که می‌توانند مسیر اقتصاد جهانی را در ماه‌های آینده دگرگون کنند. در اروپا، شوک سیاسی آلمان با شکست فردریش مرتس در جلب حمایت پارلمان برای رسیدن به صدراعظمی، فضای عدم قطعیت را در بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا تشدید کرد و بلافاصله اثرات خود را در بازارهای مالی، از جمله کاهش شاخص DAX، نشان داد. این در حالی است که منطقه یورو نیز با ضعف ساختاری در بخش خدمات روبه‌رو شده و توان سابق این بخش در تحریک رشد اقتصادی به شدت کاهش یافته است.
در همین حال، در ایالات متحده، سیاست‌های متغیر تجاری دولت ترامپ و تصمیمات احتمالی فدرال‌رزرو درباره نرخ بهره، افق اقتصاد آمریکا را با ابهام روبه‌رو کرده است. تهدید تعرفه‌های جدید بر واردات، تاثیر مستقیم بر شرکت‌هایی همچون فورد، نتفلیکس و آمازون داشته و موجی از نگرانی را در بین سرمایه‌گذاران به‌وجود آورده است. همزمان، انتظار می‌رود فدرال‌رزرو با درپیش گرفتن رویکردی محتاطانه، مسیر جدیدی در سیاست‌های پولی اتخاذ کند که کاهش نرخ بهره از ماه جولای می‌تواند نقطه آغاز آن باشد.
در بازار ارز نیز واکنش‌ها به تحولات سیاسی و اقتصادی سریع بوده است؛ دلار آمریکا تضعیف شده، و ارزهایی مانند یورو، ین ژاپن و دلار تایوان تقویت شده‌اند. در آسیا، تلاش‌های دولت‌ها برای کنترل نوسانات ارزی و حمایت از رشد اقتصادی، از جمله در چین و هنگ‌کنگ، بیانگر حساسیت شدید بازارها به اخبار جهانی است. در چنین فضایی، هر تصمیم سیاسی یا اقتصادی می‌تواند پیامدهای فرامرزی داشته باشد و سرمایه‌گذاران را بیش از پیش به سوی تحلیل دقیق و واکنش سریع سوق دهد. در ادامه به بررسی تحولات بازارهای مالی جهانی در روز گذشته می‌پردازیم.
آلمان در بحران سیاسی: مرتس نتوانست حمایت پارلمان را جلب کند
شگفتی بزرگی روز گذشته در آلمان رخ داد؛ جایی که فردریش مرتس، رهبر حزب CDU و کاندیدای صدراعظمی، در انتخابات پارلمانی نتوانست آرای لازم را برای رسیدن به ریاست دولت کسب کند. این شکست غیرمنتظره به‌شدت بر روند سیاستگذاری اقتصادی و اجتماعی آلمان تاثیر خواهد داشت. دولت پیشنهادی مرتس که وعده احیای رشد اقتصادی در زمانی که جهان درگیر چالش‌های اقتصادی و تجاری است، به شدت آسیب دید.
مرتس اکنون تنها ۱۴روز فرصت دارد تا حمایت پارلمان را جلب کند و این شکست در اولین دور از انتخابات، بی‌سابقه در تاریخ آلمان پس از جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود. سقوط مرتس به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شوک‌های سیاسی آلمان در سال‌های اخیر تلقی می‌شود. در پی این رخداد، شاخص DAX آلمان که یکی از معتبرترین شاخص‌های سهام در اروپا به‌شمار می‌رود، تا ۲‌درصد کاهش یافت، اگرچه در نهایت این کاهش به 3/1‌درصد رسید.
ناتوانی بخش خدمات در تحریک رشد اقتصادی منطقه یورو
در کنار تحولات سیاسی آلمان، اقتصاد منطقه یورو نیز در وضعیت دشواری قرار دارد. رشد اقتصادی این منطقه در ماه آوریل به طرز محسوسی کاهش یافته و بخش خدمات که پیش از این موتور اصلی رشد اقتصادی بود، در حال حاضر با مشکلات جدی مواجه است. این تغییرات در بخش خدمات باعث خواهد شد تا دیگر ‌نتوان به این بخش به عنوان یک نیروی محرکه برای اقتصاد این منطقه تکیه کرد. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این کندی رشد می‌تواند به افزایش بی‌اعتمادی در بازارهای مالی و اقتصادی جهانی منجر شود.
وارن بافت و ادامه رهبری برکشایر‌ هاتاوی
به نظر می‌رسید وارن بافت، سرمایه‌دار برجسته آمریکایی، با وجود انتصاب گرگ ایبل به عنوان مدیرعامل جدید شرکت برکشایر‌ هاتاوی، در مقام رییس این شرکت باقی خواهد ماند. سهام برکشایر‌هاتاوی، به‌ویژه پس از این تغییرات مدیریتی، در روز دوشنبه حدود ۵‌درصد کاهش یافت و به نظر، اعلام باقی ماندن بافت، شرایط را تغییر خواهد داد.
جنگ قیمتی در صنعت نفت: عربستان سعودی و چالش‌های جهانی
عربستان سعودی اعلام کرده است که آماده است برای اعمال سلطه بر دیگر تولیدکنندگان نفت وارد یک جنگ قیمتی دردناک شود. با این حال، شرایط اقتصادی جهانی که به‌ویژه در نتیجه کاهش تقاضای نفت در بسیاری از مناطق دنیا ضعیف شده است، این احتمال را مطرح می‌کند که استراتژی‌های گذشته پادشاهی سعودی ممکن است در این دوره از بحران اقتصادی کمتر مؤثر باشند.
تنش‌های تجاری ایالات متحده و چین: احتمال کاهش تعرفه‌ها
یکی از دیگر عوامل اثرگذار بر بازارهای جهانی، بحران‌های تجاری بین ایالات متحده و چین است که همچنان در مرکز توجه قرار دارد. هفته گذشته، دولت چین اعلام کرد که در حال ارزیابی پیشنهاد ایالات متحده برای مذاکره در خصوص تعرفه‌هاست. این اعلامیه سبب شد تا برخی از تحلیلگران امیدوار شوند که ممکن است تنش‌های تجاری بین دو کشور کاهش یابد. دونالد ترامپ، رییس‌جمهور ایالات‌متحده، روز یکشنبه اظهار کرد که واشنگتن در حال مذاکره با بسیاری از کشورها، از جمله چین، است و اولویت اصلی او در این مذاکرات، دستیابی به توافقی منصفانه است.
با این حال، رییس‌جمهور ایالات متحده اعلام کرد که تعرفه ۱۰۰‌درصدی را بر تمام فیلم‌های تولید شده در خارج از ایالات متحده اعمال خواهد کرد، اقدامی که واکنش‌های منفی در بازارهای جهانی به دنبال داشت. این تصمیم موجب شد که سهام شرکت‌هایی چون نتفلیکس، آمازون و پارامونت گلوبال در روز دوشنبه با کاهش حدود ۲‌درصدی مواجه شود. همچنین، شرکت فوردموتور به دلیل نگرانی‌ها در مورد تعرفه‌ها، پیش‌بینی سالانه خود را به حالت تعلیق درآورد و اعلام کرد که عوارض جدید می‌تواند حدود 5/1‌میلیارد دلار درآمد تعدیل‌شده قبل از بهره و مالیات را برای این شرکت هزینه داشته باشد.
تحلیل وضعیت تجاری و پیش‌بینی‌های اقتصادی در ایالات متحده
لارس اسکوگارد، استراتژیست ارشد سرمایه‌گذاری در بانک دانسکه، دراین‌باره گفت: ما شاهد کاهش تنش‌های تجاری بوده‌ایم، که به نوبه خود ریسک‌های تجاری را کاهش داده است. با این حال، او هشدار داد که هنوز جزئیات دقیقی از مذاکرات تجاری منتشر نشده است و بنابراین سرمایه‌گذاران به دقت در حال پیگیری تحولات خبری مرتبط با این موضوع هستند. او افزود: اگر توافقات تجاری جدیدی اعلام نشود، ممکن است روند صعودی سهام به سرعت متوقف شود.
بازگشت آرامش نسبی به بازارهای سهام اروپا و آسیا
شاخص‌های سهام در اروپا نیز تحت تاثیر تحولات سیاسی و اقتصادی قرار گرفتند. شاخص STOXX 600، که نمایانگر وضعیت سهام ۶۰۰ شرکت بزرگ در اروپا است، 7/‏‏0‌درصد کاهش یافت اما همچنان نزدیک به سطح بسته شدن خود در ۲آوریل باقی ماند. این تاریخ، زمانی بود که ترامپ پیشنهادهای جدید خود را برای تعرفه‌های تجاری مطرح کرد. در آسیا، به دلیل تعطیلات در ژاپن، شاخص MSCI آسیا و اقیانوسیه تنها 1/‏‏0‌درصد کاهش یافت. بازارهای چین که پس از تعطیلات طولانی‌مدت بازگشتند، با افزایش حدود یک‌درصدی شاخص‌های خود مواجه شدند.
چشم‌انداز فدرال‌رزرو و سیاست‌های پولی ایالات متحده
در ایالات متحده، فدرال‌رزرو جلسه دو روزه سیاستگذاری خود را آغاز کرده است. در این نشست، انتظار می‌رود که بانک مرکزی نرخ بهره را ثابت نگه دارد. توجه سرمایه‌گذاران در این نشست به ارزیابی سیاست‌های فدرال‌رزرو در خصوص مسائل تجاری و تعرفه‌ها معطوف است. کریستین شرمن، اقتصاددان ارشد DWS ایالات متحده، در تحلیل خود گفته است: فدرال‌رزرو همچنان در موقعیتی دشوار قرار دارد. به احتمال زیاد، این بانک تصمیم خواهد گرفت که در شرایط کنونی از سیاستی محتاطانه پیروی کند و احتمالا به سمت یک مکث طولانی‌تر در افزایش نرخ بهره خواهد رفت.
پیش‌بینی‌ها برای کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده
براساس داده‌های LSEG، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که فدرال‌ررزو احتمالا اولین کاهش نرخ بهره خود را در ماه جولای آغاز خواهد کرد. بسیاری از سرمایه‌گذاران و تحلیلگران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی ایالات متحده در سال جاری اقدام به کاهش نرخ بهره به میزان ۷۵واحد پایه خواهد کرد. این پیش‌بینی‌ها نشان‌دهنده تغییر احتمالی در سیاست‌های پولی فدرال‌رزرو و تاثیر آن بر بازارهای مالی و ارز است.
نوسانات ارزی: فروش دلار و افزایش ارزش یورو و ین
بازار ارز نیز تحت تاثیر تحولات سیاسی و تجاری قرار دارد. از ماه آوریل، سیاست‌های تجاری دونالد ترامپ موجب افزایش فشار بر دلار شده و باعث فروش گسترده این ارز در برابر سایر ارزها شده است. در روز سه‌شنبه، یورو در برابر دلار با تغییر اندکی به 1315/‏‏1دلار رسید، در حالی که ین ژاپن نیز با 3/‏‏0‌درصد افزایش به 24/‏‏143 در هر دلار رسید.
وضعیت بازارهای آسیایی و تاثیرات آن بر ارزش دلار تایوان
به دلیل افزایش چشمگیر دلار تایوان و نوسانات بازار ارز در آسیا، گمانه‌زنی‌هایی در مورد سیاست‌های ارزی جدید ایالات متحده شکل گرفت. رییس‌جمهور تایوان این گمانه‌زنی‌ها را رد کرد و تاکید کرد که نرخ ارز هیچ‌گونه نقشی در مذاکرات تجاری واشنگتن نداشته است اما نوسانات ارز در این منطقه همچنان ادامه یافت. در همین حال، بانک مرکزی هنگ‌کنگ برای مهار این نوسانات، اقدام به خرید 8/‏‏7‌میلیارد دلار ارز کرد تا از اثرات منفی این تغییرات جلوگیری کند.
تحلیلگران بر این باورند که این افزایش ارزش ارزها در منطقه ممکن است نشانه‌ای از رقابت‌های ارزی برای کسب امتیازات تجاری باشد. در همین حال، بانک مرکزی هنگ‌کنگ برای مقابله با تقویت پول محلی و جلوگیری از شکستن پیوند آن با دلار آمریکا، اقدام به خرید 8/‏‏7‌میلیارد دلار ارز کرد. چارو چانانا، استراتژیست ارشد سرمایه‌گذاری در ساکسو، دراین‌باره هشدار داد که تقویت شدید ارزهای آسیایی می‌تواند منجر به بحران معکوس ارز در این منطقه شود.
از سوی دیگر، هزینه‌های مسافران چینی در تعطیلات روز کارگر با ۸‌درصد افزایش نسبت به سال گذشته روبه‌رو شد. اگرچه این افزایش به عنوان نشانه‌ای از بازگشت به روند طبیعی اقتصادی مشاهده می‌شود اما همچنان این میزان از هزینه‌ها از سطح قبل از همه‌گیری کرونا فاصله دارد. در عین حال، فعالیت‌های خدماتی چین در ماه آوریل به کمترین سرعت در هفت ماه گذشته رسید که نشان‌دهنده فشارهای اقتصادی مستمر در این کشور است.