شکست آبه در سفر به تهران

پیرمحمد ملازهی*- با نگاه واقع‌‌بینانه و صرف‌نظر از اینکه چه کسانی پشت پرده حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان هستند باید اذعان داشت که سطح تنش‌ها در منطقه رو به افزایش است‌‌. دست‌هایی در کار است که به نوعی پشت پرده تلاش می‌کنند تا ایران و آمریکا را به جنگ بکشانند و از بحرانی که در پی این جنگ به وجود می‌آید استفاده کنند‌‌. اما جدا از این مساله اگر نفس سفر دیدار آبه به تهران و دیدار و گفت‌وگویش با مقامات ایرانی را درنظر بگیریم به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها یک تلاشی را انجام می‌دهند که به‌گونه‌ای ثابت کنند ایران تحت هیچ شرایطی حاضر به مصالحه و مذاکره نیست‌‌. ترامپ می‌خواهد یارگیری و دنیا را قانع کند که ایرانیان حاضر نیستند پای میز مذاکره در خصوص مسائل مهم منطقه بروند. از این زاویه باید سفر آبه را مورد توجه قرار داد که فضا را متاسفانه برای ترامپ باز می‌کند هرچند ترامپ در موقعیتی نیست که همه کشورها را با خود همراه کند اما به هر حال زمینه‌ای برایش باز می‌شود تا متحدانی را که به نوعی بخشی از اقتصاد و انرژی‌شان وابسته به خلیج فارس و حمل‌ونقل مرتبط و بدون دردسر نفت از این منطقه است مثل ژاپن‌، کره جنوبی و خیلی از کشورهای شرق آسیا و حتی اروپا با خود همراه کند‌‌. اما اگر منصفانه قضاوت کنیم و بخواهیم بدون ذهنیت‌گرایی استدلال کنیم باید اذعان داشت که سفر آبه دستاوردی برای هیچ طرف آمریکا، ایران و ژاپن نداشت چون نگرانی اصلی ژاپن مساله انرژی‌اش است‌. ۸۰ درصد سوخت ژاپن از منطقه‌ای به دست می‌آید که از تنگه هرمز و دریای عمان حمل‌ونقل‌اش صورت می‌گیرد‌‌. ما شاهدیم زمانی که آبه با رهبری صحبت می‌کند حمله به نفتکش ژاپن رخ می‌دهد‌‌. این پیام جدا از اینکه مثبت یا منفی باشد و اینکه چه کسی سود یا ضرر می‌برد مساله‌ای است که توجه جهانی را به خود جلب کرد‌‌. از این زاویه سفر آبه شکست خورد و چیزی به دست نیاورد اما در این شکست آبه تنها نیست دیگران نیز با توجه به تحولاتی که ممکن است در آینده به ویژه در سطح منطقه پیش آید در این شکست سهیم هستند‌.
* کارشناس مسائل بین‌الملل