شکست کوربین با پیروزی جانسون

مانا اسکویی*- انتخابات پارلمانی بریتانیا به سود حزب محافظه‌کار و به عنوان یک پیروزی بزرگ برای بوریس جانسون به پایان رسید. در شرایطی که نظرسنجی‌ها از برتری حزب محافظه‌کار خبر می‌داد اما نتیجه قطعی انتخابات و کرسی‌های به دست آمده توسط این حزب، بر یک دوره ناهماهنگ، بی‌نتیجه در حزب کارگر مهر پایان زد.
کسب ۳۶۳ کرسی، یعنی کسب اکثریت مطلق نزد محافظه‌کاران در مقابل ۲۰۳ کرسی- یعنی کاهش ۵۹ نماینده – بر نخستین گام بر اعلام کناره‌گیری جرمی کوربین انجامید تا حزب کارگر برای ادامه راه خود میان سیاست و نظرات چپگرایانه کوربین و تفکرات سوسیال‌دموکراسی به ویژه دوره تونی بلر و همچنین گوردون براون، به یک انتخاب سرنوشت‌ساز برسد.
در پیروزی قاطع حزب محافظه‌کار، جدا از شخصیت فردی بوریس جانسون که به قول معروف رگ خواب طرفداران خود و در عین حال خستگی و احساس ترس و نگرانی بخشی از مردم بریتانیا حتی نزد طرفداران حزب کارگر از طولانی شدن روند برگزیت را به درستی می‌شناخت، نمی‌توان و نباید از سیاست و مواضع جرمی کوربین از منظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به سادگی گذر کرد.نگاه چپگرایانه او در مقوله اقتصاد، بسیاری از تجار و سرمایه‌گذاران را دچار ترس و وحشت کرده بود تا جایی که از او به عنوان یک مارکسیست خطرناک نام می‌بردند که در حسرت رسیدن به قدرت، اقتصاد کشور را به سرگردانی می‌کشاند. از طرفی رفتار و موضع دوگانه و غیرشفاف کوربین در ارتباط با ماندن یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هم باعث شد حتی در حزب کارگر نیز مخالفانی برای خود دست و پا کند. اگر حضور تونی بلر- جدا از سیاست اشتباه او درباره عراق- به عنوان دوره درخشانی نام برده می‌شود، بخش عمده آن را باید مدیون شخصیت فردی او، به عبارتی کاریزماتیک بودن رهبر آن سال‌های حزب کارگر دانست، در حالی که در تقابل با بوریس جانسون که تنها یک پوپولیست است بلکه با رفتار و حتی در نوع پوشش عجیب و غریب، خود او هم کاریزماتیک شناخته می‌شود.
جرمی کوربین کمترین نشانه‌ای از یک شخصیت صاحب و واجد قدرت و القا و تحمیل عقاید خود به مردم در خود ندارد تا جایی که در ۸۴ سال گذشته، حزب تحت رهبری او، سنگین‌ترین شکست را تحمل کرده است. از طرفی اما با وجود پیروزی قاطع حزب محافظه‌کار که بخشی از آن بی‌تردید، مدیون رای‌دهندگان حزب کارگر است اما بوریس جانسون راه هموار و بی‌دردسری را پیش‌رو ندارد، چراکه رای بالایی که مردم بریتانیا به سود حزب محافظه‌کار و به تبع آن پایان دادن به روند طولانی برگزیت در صندوق ریخته‌اند، توقع بالایی را ایجاد کرده به این معنا که بوریس جانسون اینک به عنوان نخست‌وزیر برآمده از رای اکثریت مردم، نه پارلمان- با وعده‌های ریز و درشت در زمینه‌های مشکلات بهداشتی، آموزشی، مسکن و… از یک‌سو و دلایل و وعده‌هایی که برگزیت را موجه و به سود آینده بریتانیا نشان داده، چاره‌ای جز تامین دست‌کم بخشی از انتظارات رای‌دهندگان موافق خود را ندارد که در غیر این صورت، شکاف میان جامعه کشور، بیش از پیش خود را نشان خواهد داد.
از سویی پیروزی قاطع حزب وحدت ملی اسکاتلند در پارلمان محلی به گفته رهبر حزب، نیکلا استورجن نشان می‌دهد که باید به اسکاتلند حق انتخاب داد. در واقع این حق انتخاب یعنی درخواست دوباره رفراندوم برای استقلال اسکاتلند است که بیش از همیشه تمامیت ارضی بریتانیا را تهدید می‌کند. گفتنی است در رفراندوم خروج از بریتانیا، اسکاتلند با رای بالا، مخالف خروج از اتحادیه بود. نتیجه این انتخابات، یعنی اجرای برگزیت، دست بالا تا پایان ژانویه ۲۰۲۰ و در یک کلام دوران تازه‌ای در رابطه بریتانیا با اتحادیه اروپا به‌طور خاص اقتصادی آغاز خواهد شد که در نقطه مقابل و با توجه به توئیت ترامپ که به عنوان نخستین واکنش جهانی ضمن تبریک به دوستش بوریس جانسون، پیشاپیش یک رابطه تجاری جدید بین دو کشور را نوید داده است. با وجود اینکه طی سالیان دراز به ویژه پس از جنگ جهانی دوم و دوره جنگ سرد، بریتانیا و آمریکا به عنوان دو هم‌پیمان و دوست استراتژیک به خصوص در سیاست خارجی، دست در دست هم، با کمی فراز‌ونشیب حرکت کرده‌اند اما روی کارآمدن بوریس جانسون با اکثریت قاطع در پارلمان که با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، همزمان شده به طور قطع شرایط تازه‌ای را در رابطه این کشور با آمریکا از نظر اقتصادی و سیاسی رقم خواهد زد. * کارشناس مسائل بین‌الملل
osk.ma@yahoo. com