شیل ؛ مغلوب اتحاد اوپک و غیر اوپک

سعید ساویز- در روند قطعی شدن فریز نفتی بین اعضای اوپک و غیراوپک چند جریان تاثیر ویژه‌ای گذاشته است. در همین راستا بالا رفتن قیمت نفت اوپک این فرصت را به نفت شیل داد که با استفاده از تکنولوژی جدید، قیمت نفت شیل را بین ۴۸ تا ۵۰ دلار کاهش دهد و با آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ خیز بلندی در تولید نفت شیل از سوی ایالات متحده آمریکا برداشته شد.
ادامه این روند تا جایی پیش رفت که اشباع بازار قیمت نفت را کاهش داد. در حالی که عربستان با کاهش تولید در ابتدا مخالف بود اما زمانی که با روند اینچنینی بازار مواجه شد این مسیر را همراهی کرد. از همین‌رو عربستان به همراه روسیه و همراه کردن کشورهای غیراوپک مثل عمان سیاست‌های کاهش تولید نفت را با یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه اجرایی کردند.
اما باید خاطرنشان کرد که این قانون معافیت‌هایی نیز داشته است. رایزنی‌هایی که زنگنه در جلسات اوپک داشت ثابت کرد براساس اقدامات تحریمی علیه ایران، ایران نیازمند تولید حجم بالاتری از نفت است. از سویی دیگر عراق نیز در راستای بهبود شرایط کشور باید درآمد کافی برای بازسازی کشورش را داشته باشد بنابراین حجم تولیدی بیشتری به خود اختصاص می‌دهد. نیجریه و لیبی نیز در همین روند با توجه به شرایط خاص خود کاهش تولید چشمگیری نداشتند.نتیجه عدد پایبندی به تعهد اما نشان داد پایبندی کشورهای مختلف به تعهد کاهش تولید بالا نبوده و همین موضوع در ابتدای تعهد با وجود فریز شدن تولید قیمت نفت اوپک بالا نرفت. بعد از مدتی اما فریز با تاخیری کوتاه قیمت نفت اوپک را بالا برد و این افزایش قیمت تا نشست روز پنجشنبه ادامه پیدا کرد.نشست روز پنجشنبه اوپک هرچند با تصمیم ادامه این فریز تا پایان سال ۲۰۱۸ به پایان رسید اما طی این جلسه تضادهایی بین اظهارت پوتین و وزیر انرژی روسیه در روند فریز تولید نفت وجود داشت. حال آنکه نیجریه، ایران و عربستان بر سر ادامه فریز به توافق رسیده‌اند و عربستان به عنوان یکی اعضای تاثیرگذار اوپک توانست عمان را نیز درباره کاهش تولید راضی کند.
آنچه اعضای اوپک در اتحاد و رایزنی‌های خود نشان دادند بیانگر تاثیرگذاری این موضوع بر حفظ و کنترل قیمت نفت اوپک است. نفت شیل در مقابل اتحاد اوپک و غیراوپکی‌ها پیروز نمی‌شود و حتی می‌توان پیش‌بینی کرد قیمت نفت اوپک بالاتر هم برود. از همین‌رو است که اتحاد سیاسی کشورهای عضو اوپک تاثیرگذاری ویژه‌ای در موفقیت آنها خواهد داشت.
کارشناس حوزه انرژی
saeid.saviz1979s@gmail.com