صادرات به هند ادامه دارد

«بدهی نفتی هند به ایران به کجا رسید» این سوالی است که همچنان در صدر اخبار رسانه‌های داخلی و خارجی به چشم می‌خورد البته مسوولان مربوطه دو کشور سخنانی را در این رابطه بیان می‌کنند که تناقض‌ها را می‌توان در این گفته‌ها مشاهده کرد؛ تناقضاتی که باعث شده اخبار موثقی در این رابطه در دست نباشد.
شرکت ملی نفت ایران پس از ماه‌ها که نمی‌توانست پول نفت صادراتی ایران به هند را از این کشور بگیرد در نامه‌ای تهدیدآمیز به شرکت‌های طرف قرارداد خود در هند به آنان هشدار داد در صورتی که پول نفت ایران را نپردازند، ایران صادرات نفت خود به این کشور را قطع خواهد کرد. در نامه‌ای که شرکت ملی نفت ایران خطاب به طرف هندی فرستاد، آمده بود که اگر هندی‌ها پول نفت وارداتی از ایران را تا این ماه نپردازند از ماه آگوست سال‌جاری، صادرات نفت ایران به این کشور قطع خواهد شد.
بعد از این تهدید بود که هندی‌ها به خودشان آمدند و خبر از پیدا شدن راه‌حلی برای تسویه این بدهی چند میلیارد دلاری توسط یک بانک ترکیه‌ای دادند که توانست بخشی از این التهاب را فرو نشاند گرچه در همین رابطه محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی واسطه گری ترکیه را در تسویه بدهی نفتی ایران را تکذیب و تاکید کرد که ایران خود بدهی‌های معوق را وصول خواهد کرد.
اگرچه مسوولان نفتی به طور رسمی هیچ‌وقت چنین تهدیدی را مورد تایید قرار ندادند اما انتشار این اخبار کافی بود تا هند از ترس قطع صادرات نفت ایران به فکر تامین‌کننده دیگری باشد و بلافاصله شنیده شد پالایشگاه‌های این کشور با عربستان برای خرید نفت وارد مذاکره شده‌اند.
بعد از اینکه شرکت‌های پالایشگاهی هند پرداخت پول نفت وارداتی از ایران را از طریق هالک‌بانک ترکیه آغاز کردند اخبار متناقضی از ارسال شدن یا نشدن محموله‌های نفتی ایران به این کشور وجود داشت که روز گذشته محسن قمصری، مدیر بین‌الملل شرکت ملی نفت با تاکید بر اینکه صادرات نفت ایران به هند در ماه آگوست قطع نشده بود و تنها ممکن است کاهش یافته باشد، گفت: صادرات نفت به پالایشگاه‌های خوش‌حساب هندی را آغاز کرده‌ایم.
حال مسوولان ایرانی و هندی هنوز مطمئن نیستند این راه‌حل بتواند یک راهکار دایمی برای تسویه بهای نفت صادراتی ایران به هند تلقی شود زیرا مقامات دو کشور اظهار امیدواری می‌کنند مشکل انتقال وجوه با گذشت زمان حل شود.
بیش از یک میلیارد یورو پرداخت شده
قمصری با بیان اینکه تاکنون بیش از یک میلیارد یورو از بدهی نفتی هند به ایران پرداخت شده، گفت: ارقامی که اعلام می‌شود متفاوت است چون رقمی که هندی‌ها اعلام می‌کنند تا این رقم توسط بانک مرکزی و سیستم مالی ما دریافت شود، معمولا ۴۸ ساعت زمان می‌برد اما قطعا بیش از یک میلیارد یورو از این بدهی دریافت شده و دریافت آن ادامه دارد.
وی در پاسخ به این سوال که کدامیک از پالایشگاه پرداخت را آغاز کرده‌اند، افزود: همه پالایشگاه‌های هندی پرداخت بدهی خود را با رقم‌های متفاوت آغاز کرده‌اند.
مدیر بین‌الملل شرکت ملی نفت با بیان اینکه در ماه آگوست صادرات نفت به هند را قطع نکرده‌ایم، تصریح کرد: صادرات نفت به خوش‌حساب‌ها را آغاز کرده‌ایم.
به صادراتمان ادامه می‌دهیم
قمصری در پاسخ به این سوال فارس که اطلاعات دقیقی از منابع داخلی و خارجی داریم که این صادرات در آگوست متوقف شده، گفت: صادرات نفت به هند در آگوست قطع نشده است. البته ممکن است این صادرات به دلیل اینکه ما بتوانیم سروسامانی به وضعیت مالی بدهیم کاهش یافته باشد اما عرضه قطع نشده است.
وی با بیان اینکه هنوز معلوم نیست چه میزان از صادرات نفت ایران به هند در آگوست کم شده است، افزود: هنوز در ابتدای ماه هستیم و باید تا انتهای ماه میلادی صبر کنیم تا مشخص شود صادرات نفت به هند نسبت به دوره‌های مشابه چگونه بوده است اما با روند خوبی که پرداخت‌ها به خود می‌گیرد امیدوارم به اندازه کافی نفت موجود داشته باشیم تا همه نیازهای هند را برطرف کنیم.
قمصری در پاسخ به این سوال که انتظار دارید در آگوست مشابه ماه‌های گذشته به هند نفت صادر کنید، اظهار داشت: طبق برنامه انتظار داریم چنین شود اگر پالایشگران هندی به قول‌های خود عمل کنند و خوش‌حسابی آنها ثابت شود امیدواریم به همان میزان صادرات ۴۰۰ هزار بشکه‌ای برسیم.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا صادرات نفت ایران به هند در روزهای ماه آگوست اصلا متوقف نبود، گفت: روز‌به‌روز محموله نفت صادر نمی‌کنیم در یک ماه ممکن است در کل دو یا سه محموله صادر شود. صادرات نفت مانند صادرات گاز روزانه انجام نمی‌شود.
مدیر بین‌الملل شرکت ملی نفت با بیان اینکه مجوزی برای صادرات نفت ایران به هند صادر نمی‌شود، گفت: با هر شرکتی که ما قرارداد می‌بندیم نفت به آن صادر می‌شود البته یک دستور بارگیری نیز وجود دارد که محموله به محموله صادر می‌شود. مجوزی به نام مجوز بارگیری نداریم. مجوز در واقع امضای نهایی وزیر نفت روی قرارداد صادرات نفت است که معمولا در قراردادهای بلند‌مدت یک‌ساله است.
وجوه چینی‌ و کره‌ای‌ها واریز شده
قمصری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ابهامی درباره بدهی نفتی چین و کره به ایران مشابه بدهی نفتی هند وجود دارد که در رسانه‌های خارجی درباره آن صحبت می‌شود آیا چنین چیزی صحت دارد، تصریح کرد: هنوز درباره چنین مشکلی از بانک مرکزی چیزی نشنیده‌ایم. بانک مرکزی به عنوان دریافت‌کننده وجوه درآمدی کشور حساب‌های خزانه را در سراسر دنیا در اختیار دارد و با توجه به شرایط هر پالایشگر، بانک مرکزی تعیین می‌کند که وجوه به کدام حساب واریز شود. تا این لحظه وجوه چینی‌ها و کره‌ای‌ها بابت فروش نفت واریز شده و بانک مرکزی نیز تاکنون اعلام نکرده که در انتقال این وجوه مشکلی وجود دارد.
وی ادامه داد: بنابراین تصور نمی‌کنم مشکلی در این خصوص وجود داشته باشد کمااینکه در هند نیز پالایشگران پول را واریز کرده بودند و مشکل، انتقال این وجوه بود که آن هم در حال حل شدن است.
قمصری در پاسخ به این سوال که درحال حاضر تنها بازارهای عمده نفت ایران، چین و هند هستند و بقیه بازارها درصد عمده‌ای از نیاز خود را از نفت ایران تامین نمی‌کنند به نظر می‌رسد ایران در چند دهه گذشته تلاش چندانی برای ایجاد بازار دایمی و مطمئن برای نفت خود نداشته است. آیا برنامه‌هایی برای حل این مشکل طراحی شده است، گفت: علت اینکه در حال حاضر قراردادهای ما و بسیاری از کشورهای دنیا یکساله است، این است که همه به دنبال افزایش درآمد و حفظ حداکثر منافع هستند. با توجه به وضعیت دنیا هر عرضه‌کننده‌ای به دنبال بیشترین عرضه و بیشترین درآمد است بنابراین هیچ دلیلی ندارد یک عرضه‌کننده به طور دایم به حضور خود در یک بازار به خصوص ادامه دهد.
هند و چین؛ سیاه‌چاله‌های فضایی
مدیر بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: روند تکنولوژی در جهتی است که بازارهای جدید با تکنولوژی‌های جدید می‌توانستند منافع بیشتری ایجاد کنند بنابراین چیزی به نام بازارهای دایم در دنیا وجود ندارد و همه عرضه‌کنندگان نفت خام به دنبال ایجاد درآمد از بازارهای بهتر هستند.
وی ادامه داد: البته هند و چین بازارهای دایمی ما نیستند اما مثال آنها مانند سیاه‌چاله‌های فضایی است که همه اجرام آسمانی را به خود جذب می‌کنند. هند و چین نیز در بازار نفت چنین حالتی دارند و دو بازاری هستند که همه نفت دنیا را به خود جذب می‌کنند همان‌طور که مقدار زیادی از نفت ما در این دو بازار جذب می‌شود.
قمصری تصریح کرد: صادر‌کنندگان دیگر مانند عربستان، کویت و امارات و حتی تولید‌کنندگان نفت آمریکای‌جنوبی نیز تلاش می‌کنند از این بازار استفاده کنند چراکه این دو بازار رشد تقاضای بسیار زیادی دارد و با وجود اینکه در بقیه نقاط پالایشگاه جدیدی احداث نمی‌شود در این دو کشور روز‌به‌روز سرمایه‌گذاری جدید برای ایجاد پالایشگاه‌ها اتفاق می‌افتد که به معنی افزایش ظرفیت و تقاضای بیشتر است. اگر چین و هند برای ما با این مفهوم بازار دایمی را دارا باشند برای همه تولیدکنندگان نیز این‌گونه هستند.
قمصری درخصوص تعداد قراردادها در نقاط مختلف دنیا گفت: آنچه برای ما مهم است این است که بتوانیم در بازارهای مختلف سهم بگیریم. ما برای اینکه دچار مشکلی نشویم در نقاط مختلف دنیا با ۴۰ پالایشگاه قرارداد داریم و عرضه خود را پخش کرده‌ایم. البته درصد چین و هند نسبت به بقیه بیشتر است که آن هم ضرورت بازار آن را ایجاب می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که شما مشخصه دیپلماسی فعال ما در زمینه عرضه نفت خام را از دست نرفتن بازار نفت هند می‌دانید پس نگه‌داشتن چنین بازاری برای شما مهم است، گفت: طبیعی است مانند همان مثال سیاهچاله‌های فضایی اگر ما نرویم بازار هند دیگران را به سمت خود می‌کشد.
قمصری درخصوص ابزارهایی مانند سرمایه‌گذاری و خرید سهام پالایشگاه‌ها یا فعالیت در عرصه پخش فرآورده‌های نفتی که برای بازاریابی نفت‌خام وجود دارد که توسط دیگر عرضه‌کنندگان به کار می‌رود، اظهار داشت: طبیعی است که ما فعلا بعضی از این بازارها را را در اختیار نداریم. سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌ها توسط عرضه‌کنندگان نفت‌خام در دنیا رایج است اما ما انتظار نداریم بتوانیم مانند آنها عمل کنیم. طبیعی است ما شرایط خاص خود را داریم.