صفر شدن حقوق گمرکی برای واردات کشتی‌‌های شناور

نادر نینوایی- ایران با برخورداری از سواحل، تالاب‌ها و رودخانه‌های متعدد، ظرفیت ویژه‌ای در زمینه گردشگری دریایی و آبی دارد. در سال‌های اخیر اما شاهد آن بوده‌ایم که سفرهای دریایی و خدمات گردشگری آبی هم به لحاظ کمی و هم به جهت کیفی وضعیت مطلوبی نداشته است.
در نبود خدمات استاندارد گردشگری دریایی و آبی، برخی افراد سودجو با دریافت هزینه‌های هنگفت و حتی در مواردی بدون ارائه خدمات ایمنی نظیر جلیقه‌نجات، گردشگران را سوار قایق کرده و در سواحل و تالاب‌های کشور می‌گردانند و جان و مال آنها را به مخاطره می‌اندازند. باید اذعان داشت که فقدان نظارت دقیق باعث بروز و ظهور اقدامات غیرایمن اینچنینی در سواحل، تالاب‌ها و رودخانه‌های کشور شده و فرصت ویژه گردشگری دریایی و آبی را به یک تهدید بدل کرده است. این در حالی است که کشوری مثل یونان با توسعه گردشگری دریایی و تفریحات آبی و نیز با واردات کشتی‌های کروز توانسته اقتصاد گردشگری خود را احیا کند و به درآمدهای شایان توجهی دست یابد.
آنطور که معاون گردشگری کشور به «جهان‌صنعت» گفته اما اقداماتی از جمله «صفر کردن حقوق گمرکی برای واردات کشتی‌های شناور» و ایجاد «شورای ساحلی» در استان‌های همجوار با ساحل مدنظر قرار گرفته و تلاش بر این است که در آینده از ظرفیت‌های گردشگری دریایی به شکل مناسب‌تری بهره گرفته شود.
اقدامات برای احیای گردشگری دریایی
انوشیروان محسنی‌بندپی، معاون گردشگری کشور در پاسخ به اینکه چه اقدامات و برنامه‌هایی برای احیای گردشگری دریایی و نظارت بر ارائه خدمات تفریحی ایمن در تالاب‌ها و رودخانه‌های کشور در نظر دارد به «جهان‌صنعت» گفت: واقعا ما از این نعمت خدادادی یعنی دریا و ساحل غفلت کرده‌ایم. یکی از مسائلی که 26 اسفند ماه، هیات محترم وزیران مصوب و ابلاغ کرد، بحث صفر کردن حقوق گمرکی برای واردات کشتی‌های شناور، تفریحی و وسایل نقلیه جاده‌ای گردشگری بود. این اقدامات باید انجام شود تا هم اقتصاد دریامحور را رونق دهیم و هم از این همه سواحلی که در جنوب و شمال کشور داریم، بهره ببریم و بتوانیم تحولی را رقم بزنیم.
وی افزود: همچنین تشکیل شورای ساحلی در استان‌های ساحلی مدنظر قرار گرفته است. در کشور هفت استان ساحلی داریم که این شورای ساحلی با ریاست استاندار و دبیری دبیرکل میراث فرهنگی شکل می‌گیرد. ظرفیت‌های خوبی در قانون برنامه هفتم توسعه وجود دارد که می‌تواند برای شکوفا کردن همه ابعاد گردشگری کشور اهمیت داشته باشد. امیدواریم این اقدامات موجب شود که هم گردشگری داخلی توسعه پیدا کند و هم زمینه‌ای برای جذب گردشگران خارجی ایجاد شود.
معاون گردشگری در پاسخ به این پرسش که برای نظارت بر ارائه ایمن خدمات گردشگری دریایی و توسعه خطوط گردشگری دریایی چه اقداماتی انجام شده است، گفت: همه تاسیسات گردشگری زیر نظر وزارت گردشگری نیست؛ یکی از سیاست‌های وزارتخانه (اما) گسترش دامنه فعالیت‌های در حوزه گردشگری دریایی است. وقتی شورای ساحلی با دبیری مدیرکل میراث فرهنگی و ریاست استاندار شکل بگیرد، زمینه لازم فراهم ‌می‌شود که تاسیسات گردشگری را زیر نظر خودمان قرار دهیم و نظارتمان جدی‌تر، علمی‌تر و کارشناسی‌تر باشد.
مزیت‌های گردشگری دریایی کشور
کاپیتان امیرحسین مزینی‌فر، مشاور ارشد و مباشر سرمایه‌گذاری صنعت دریایی هم در پاسخ به این پرسش که ظرفیت‌های گردشگری دریایی ایران چه هستند و برای استفاده از آنها باید چه اقداماتی صورت گیرد، گفت:گردشگری دریایی می‌تواند مادر صنعت گردشگری ایران باشد، کشور ما ۵هزار و ۸۰۰کیلومتر مرز آبی و ۷هزار و ۲۰۰کیلومتر ساحل دارد. بنا بر ماتریکس آنالیز SWOT ایران ۸۶ مزیت در حوزه دریایی دارد. این در حالی است که شاید داشتن دو یا سه مورد از این مزایا آرزوی بسیاری از کشورها باشد. آرزوی بسیاری از کشورها داشتن ۳کیلومتر از مرز آبی مشابه ماست. آنچه حلقه مفقوده گردشگری دریایی است، نبود فرهنگ دریایی در کشور است. چنانچه بخواهیم در حوزه گردشگری ساحلی و دریایی اقدامی کنیم، مهم‌ترین اقدام تغییر نگرش و ایجاد فرهنگ دریایی در جامعه است. جامعه ایرانی، جامعه‌ای است که به عمد در ۲۰۰ سال گذشته از دریا دور شده است. سند این موضوع نیز این است که ۸۰درصد مردم کشور در حاشیه ساحل زندگی نمی‌کنند یعنی با داشتن آن همه ساحل، جمعیت ایران بیشتر از تهران به سمت شمال غرب و شمال کشور متمرکز شده است.
وی افزود: باید دید که چه اتفاقی افتاده که گنج مکران را رها کرده و جمعیت را در بخش دیگری از کشور ساکن کرده‌ایم. باید دید که چرا صنایع آب بر، بیشتر در مرکز کشور مستقر شده‌اند. از نظر من این موضوع ناشی از یک توطئه تاریخی است و به عمد توسط کشورهایی که خواسته‌اند ما را از دریا دور کنند، از این منطقه دور شده‌ایم. علت نیز آن است که ایران هر وقت چسبیده به دریا بوده و قدرت دریایی داشته است، در دنیا سیادت کرده است. ایران قابلیت امپراطوری را دارد و به همین خاطر ما را از دریا دور کرده‌اند. آنقدر این برنامه قوی بوده که جامعه ایرانی از فرهنگ دریایی خود فاصله گرفته است. به نظرم در این حوزه باید فرهنگ‌سازی شود و نیاز بر فرهنگ دریایی داریم.
وی خاطرنشان کرد: «چنانچه بخواهیم اقتصادمان مقاومتی باشد و برون‌رفت از مشکلات اقتصادی را داشته باشیم، صرفا یک راه داریم و آن توجه به اقتصاد دریاست.»
با نظر به ظرفیت‌های بالای گردشگری دریایی و درآمدزایی بالایی که این نوع از گردشگری می‌تواند برای اقتصاد کشور در پی داشته باشد، انتظار می‌رود که تمام نهادهای مرتبط ضمن مشارکت با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، انجام اقدامات اثرگذار از جمله واردات کشتی‌های کروز و نیز نظارت دقیق بر کیفیت و ایمنی خدمات گردشگری دریایی و تفریحات آبی را مدنظر قرار دهند.