صنایع پایین‌دستی معترض به گرانی شمش فولاد

بازار- در حالی که صنایع پایین‌دستی معتقدند فولاد ۲۰درصد گران‌تر از بازارجهانی عرضه می‌شود. رییس انجمن فولاد می‌گوید: تولید‌کننده متولی بازار نیست و فقط محصول را با قیمت پایه از پیش تعیین‌شده در بورس عرضه می‌کند. براساس آخرین داده‌های منتشرشده توسط انجمن جهانی فولاد، برای تقاضای جهانی فولاد در سال ۲۰۲۴ انتظار می‌رود که مصرف فولاد با افزایش ۹/۱ درصدی به ارزش ۱۸۴۹ میلیون تن افزایش یابد، زیرا تورم در سال ۲۰۲۳ کاهش می‌یابد. این نیز عامل مهمی در پایان دادن به چرخه انقباض پولی تا سال ۲۰۲۴ است. این در حالی است که تحلیلگران می‌گویند احتمالا در سال جاری میلادی قیمت جهانی فولاد با وجود بهبود متوسط ‌نرخ‌های چین در نیمه دوم سال ۲۰۲۳، پایین خواهد ماند.
با وجود این در ایران به عنوان دهمین تولید‌کننده فولاد جهان، شرایط بازار به نحوی است که از یک‌سو تولید‌کنندگان معتقدند از ابتدای سال نه‌تنها قیمت فولاد افزایش نداشته، بلکه کاهشی نیز بوده است. این در شرایطی است که فعالان بخش‌های دیگر همچون خودروسازان، تولید‌کنندگان لوازم خانگی و فعالان صنف سازه‌های فولادی نسبت به افزایش قیمت‌های بالای این کالا انتقادات بسیاری دارند. به طوری که برخی فعالان صنعت خودروسازی از جمله قطعه‌سازان می‌گویند علی‌رغم اینکه فولادسازان انرژی ارزان دریافت می‌کنند، اما خریداران به اجبار شمش فولاد را ۲۰ درصد گران‌تر از دنیا خریداری می‌کنند! از سوی دیگر به گفته سازه‌های فولادی با اینکه ایران رتبه دهم دنیا را در تولید دارد، اما اینکه چرا قیمت‌ها به این شکل صعودی رو به بالاست مشخص نیست و لذا آینده کاری فعالان این بخش را مبهم می‌سازد، به طوری که به دلیل تحریم‌ها و تورم طی ۸-۷ سال اخیر ورق از کیلویی ۱۳-۱۲ هزار تومان یک‌باره به ۴۰-۳۸ هزار تومان رسیده است.با وجود این بهرام سبحانی رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران معتقد است در مورد قیمت ورق‌های فولادی یک بحث مربوط به بازار بوده و دیگری مربوط به کارخانه است. وی گفت: همان‌طور که می‌دانید تولید‌کننده متولی بازار نیست و فقط محصول را با یک قیمت پایه از پیش تعیین‌شده در بورس عرضه می‌کند، لذا گاهی مواقع قیمت‌ها با قیمت‌های بازار بسیار متفاوت است؛ یعنی برفرض افرادی که به دلایلی مازاد بر سهمیه ورق فولادی گرفته‌اند، ممکن است در بازار عرضه کنند و بسیار بالاتر از قیمت کارخانه ارائه بدهند، اما آنچه ملاک قیمت کارخانه است چندان نوسان نداشته نرخ‌ها هم مشخص است. به این ترتیب قیمت کارخانه‌ها نوسان نداشته، اما در بازار آزاد قطعا نوسان داشته است.
سبحانی همچنین در خصوص ارزیابی خود از عرضه فولاد در بورس کالا می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید بورس محلی برای کشف قیمت عادلانه هر کالایی است منتها یک شرایطی دارد که اگر آن شرایط رعایت شود کالا به قیمت عالانه کشف قیمت و عرضه می‌شود.
وی افزود: البته شرایط تحقق این امر این است که عرضه‌وتقاضا باید یک نسبت منطقی و معقول داشته باشد؛ یعنی اگر برای یک تقاضای یک میلیون تنی ۵ میلیون تن عرضه شود، هیچ رقابتی نمی‌شود و یک قیمت پایه می‌خورد و قیمت کاذب در حد پایین است. عکس این موضوع هم هست و قیمت غیر‌منطقی رقم می‌خورد، بنابراین شرایطی که باید به قیمت تعادلی برسد این است که عرضه‌‌وتقاضا یک نسبت معقول و منطقی داشته باشد.
از سوی دیگر براساس این گزارش، در حالی که ایران در جایگاه دهم تولید فولاد در جهان قرار دارد، اما تحلیلگران و کارشناسان معتقدند محدودیت‌های انرژی که صنعت فولاد با آن مواجه است می‌تواند خود عاملی تهدید‌کننده برای این جایگاه جهانی ما باشد. به این معنا که اگر به دلیل محدودیت‌های انرژی تولید ما کاهش یابد قطعا موجب نزول جایگاه ایران در تولید جهانی خواهد شد. رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران در این خصوص به بازار می‌گوید: همان‌طور که می‌دانید جایگاه جهانی تابع توناژ تولید است؛ یعنی اگر ۳۰ تا ۳۲ میلیون تن تولید داشته باشیم باز هم جایگاه ما دهم دنیاست، بنابراین اگر در همین دامنه باشیم جایگاه حفظ می‌شود، اما اگر به هر دلیلی مثل محدودیت گاز و آب تولید کمتر از ۳۰ میلیون تن برسد قطعا جایگاه را از دست می‌دهیم و اگر به سمت ۳۵ میلیون تن برویم مطمئنا به جایگاه هشتم می‌رسیم.