صندوق‌های بازنشستگی ورشکسته‌اند

اقتصادآنلاین- براساس لایحه برنامه هفتم توسعه، صندوق‌های بازنشستگی اعم از کشوری و لشکری و تامین اجتماعی مکلفند کلیه سهام متعلق به خود و شرکت‌های تابعه و تحت نظارت را که سهم صندوق‌های بازنشستگی و شرکت‌های تابعه و تحت نظارت در آنها بیش از ۲۰‌درصد و ارزش آن از ۳۰۰برابر سقف نصاب معاملات متوسط(موضوع قانون برگزاری مناقصات) کوچک‌تر است حداکثر ظرف دو سال اول برنامه واگذار کنند.
این قانون که پاییز سال گذشته در مجلس به تصویب رسید، در هفته جاری با تصویب‌نامه هیأت وزیران و توسط معاون اول رییس‌جمهور ابلاغ شد. هیأت وزیران براساس موضوع بند (ت) ماده (۲۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم، برنامه زمان‌بندی واگذاری سهام متعلق به صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و تامین اجتماعی و شرکت‌های تابعه و وابسته به آنها را اعلام کرد.
صندوق‌های بازنشستگی سال‌هاست که با مشکلات مربوط به کسری بودجه مواجهند و میزان کمک دولت به این صندوق‌ها باعث کسری شدید بودجه خود دولت شده است، به طوری که در حال حاضر حجم کمک دولت به صندوق‌های بازنشستگی از ۳۰همت در سال ۱۳۹۳ به ۴۵۳همت در سال ۱۴۰۳ رسیده است؛ بنابراین ساماندهی سرمایه‌گذاری‌های این صندوق‌ها از اصلی‌ترین مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد، با نقد شدن دارایی صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی، این دو سازمان می‌توانند برای دو سال آینده مصارف خود را پوشش دهند اما موضوع مهم‌تر در حال حاضر خروج این صندوق‌ها از بنگاه‌داری و حرکت به سمت سهامداری است.
در همین رابطه، کامبیز لعل کارشناس حوزه بیمه گفت: یکی از بزرگ‌ترین بحرانی که با آن مواجه هستیم صندوق‌های بازنشستگی است. صندوق‌هایی که طبق اصول محاسبات بیمه‌ای ورشکسته هستند و خودشان به‌تنهایی توان پوشش منابع و مصارف خود را ندارند و هزینه‌هایشان وابسته به تامین اعتبار از دولت است. در واقع این صندوق‌ها بخش اعظم اعتبارات خود را از دولت می‌گیرند و مصرف آن اعتبارات برای مدیریت صندوق‌هایی که دخل و خرج آن با هم همخوانی ندارد، یک ساختار بوروکراتیک و گسترده‌ای ایجاد کرده است؛ اعم از مؤسسه استانی، شعب مرکزی و شرکت‌های تابعه. در واقع حجم زیادی از فرآیند‌های اداری انجام می‌شود تا اعتباراتی که از خزانه واریز می‌شود، به حساب مستمری‌بگیران واریز شود.
کامبیز لعل تصریح کرد: به نظر می‌رسد که انحلال این صندوق‌ها و ساده‌سازی فرآیند انتقال پول از خرانه به صندوق‌ها به نوعی صرفه‌جویی و مدیریت وجوه دولتی است که باید سال‌های گذشته این کار انجام می‌شد که فکر کنم به علت تضاد منافع در سال‌های اخیر انجام نشده بود. فکر کنم این کار درستی است و باید زودتر انجام شود. صندوق‌های بازنشستگی ورشکسته هستند و به لحاظ منطقی فعالیت‌شان هیچ اثر اقتصادی ندارد و به همین خاطر هر چه سریع‌تر برخی از آنها منحل شده و تکلیف‌شان مشخص شود، به نفع اقتصاد کشور است.
وی در مورد نگرانی مستمری‌بگیران از چگونگی پرداخت مطالبات‌شان پس از انحلال یا ادغام صندوق‌ها بیان کرد: همین امروز هم دولت در حال پرداخت حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران صندوق‌هاست و در صورت انحلال هم دولت تکلیفش این است که حقوق بازنشستگان را پوشش دهد. فرقی نمی‌کند این وسط یک ساختمان عریض‌وطویل بوروکراتیک وجود داشته باشد که حقوق آنان از آن سازمان واریز شود یا از خزانه دولت. با سیستم الکترونیک امروزی همه اینها می‌تواند با چند کارمند ذیل یک اداره‌کل مثل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یا وزارت اقتصاد ساماندهی شود و دیگر ضرورتی ندارد این تشکیلات عریض‌وطویل و سازمان‌های متعدد و هلدینگ‌های متعدد زیرمجموعه آنها وجود داشته باشند. احتمالا از واگذاری شرکت زیرمجموعه خود می‌توانند بخشی از کسری بودجه صندوق‌ها را پوشش دهند.