ضرورت دفاع از امنیت شهروندان ایرانی

تحولات در سوریه سرعت گرفته و بازیگران منطقه‌ای نیز بر شدت رایزنی‌های خود افزوده‌اند. دیدار‌های علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه و سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی از آنکارا، دمشق و بیروت بخشی از دیپلماسی ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران منطقه و از متحدان دولت بشار اسد، در این شرایط است که به ویژه پس از ربایش ۴۸ زائر ایرانی در دمشق اهمیت دوچندانی یافته است. این گروگانگیری متاسفانه یادآور حادثه حمله به کنسولگری ایران در مزارشریف افغانستان در ۱۷ مرداد سال۷۷ است که به جان باختن هشت دیپلمات ایرانی و یک خبرنگار منجر شد و روز خبرنگار نیز به همین دلیل در تقویم مناسبت‌ها جا گرفت.

در رویداد آن سال دولت وقت با خویشتنداری‌ از افتادن به ورطه درگیری‌های افغانستان، توانست از همراهی‌های بین‌المللی برخوردار شود.
امروز در شرایطی مشابه که شهروندان ایرانی هدف گروگانگیری شورشیان سوری قرار گرفته است، وقت آن رسیده که مسوولان دیپلماسی کشور با حفظ خونسردی خویش از همه ظرفیت‌ها و اهرم‌های منطقه‌ای کشور برای آزادی این گروگان‌ها بهره گیرد و با همراه کردن کشورهای دوست و نزدیک و اعمال فشار همه‌جانبه بر متحدان و حامیان منطقه‌ای مخالفان آقای اسد به ویژه عربستان، قطر و ترکیه بکوشد.
خیابان‌های دمشق و حلب گر‌چه به صحنه جنگ داخلی میان دولت و مخالفان تبدیل شده ولی این نبرد در حقیقت زورآزمایی میان بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی نیز هست. با اینکه بازیگران جهانی چون ایالات متحده و روسیه نقش حمایتی اصلی از دو طرف را دارند، لیکن نقش مستقیم کشورهای عربستان، قطر و ترکیه در تجهیز مخالفان دولت سوریه عملا این کشور را به صحنه رویارویی این سه کشور با جمهوری اسلامی به عنوان حامی اصلی مقاومت ضد‌اسراییلی در منطقه کشانده است.
در چند روز آینده نشست سران کشورهای اسلامی در عربستان برگزار می‌شود و مدتی بعد نیز سران و نمایندگان این کشورها به میزبانی ایران در نشست سران عدم تعهد شرکت می‌کنند.این دو نشست فرصتی را برای بازیگران منطقه‌ای فراهم می‌کند تا با شفافیت و صراحت به بررسی راه‌حل‌های بحران سوریه بپردازند ولی پیش از آن جمهوری اسلامی باید با قاطعیت عزم خود را در حفاظت از جان شهروندانش به اطلاع دیگر کشورها برساند. این همان کاری است که هر کشور دیگری در چنین مواقعی انجام می‌دهد. سیاست خارجی فعالانه ترکیه در یکی دو سال گذشته و استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی‌اش مثال خوبی در این زمینه است.
متاسفانه دیپلماسی رسمی کشور در چند سال گذشته با وجود بهره‌مندی از ظرفیت‌های فراوانش به دلیل بی‌توجهی به اهمیت روابط با کشورهای همسایه و منطقه نتوانسته در چنین مواقعی اثرگذاری خود را نشان دهد.
اعدام تعدادی از اتباع ایرانی در عربستان بی‌آنکه اطلاع‌رسانی دقیقی در این باره شود یا به گروگان درآمدن هفت امدادگر در لیبی در هفته‌های اخیر دو نمونه دیگر از رفتارهای نسنجیده‌ای است که برخی بازیگران منطقه‌ای در آن نقش دارند و در سایه فقدان ارتباط و روابط قوی میان ایران با این بازیگران شکل گرفته و تامین‌کننده منافع و امنیت شهروندان ایرانی و در نتیجه امنیت ملی نبوده است. دیپلماسی هر کشور باید بتواند امنیت و عزت شهروندان آن را تامین کند در غیر این صورت نیاز به بازبینی اساسی دارد.