ضعف آموزش‌های رفتار جنسی

شیدا ملکی- زن با عصبانیت از قطار مترو پیاده شد. قبل از پیاده شدن رو به مرد کرد و فریاد زد: خجالت بکش بی‌حیا، مگر خانواده نداری. مرد انگار که هیچ اتفاقی نیفتاده باشد سکوت کرد و آخرین لحظه‌ای که زن از قطار پیاده شد سرش را بیرون کرد و فریاد زد: «شما زن‌ها همتون حیوونید باید مثل حیوون باهاتون رفتار کرد.»
مرد قبل از بسته شدن درهای قطار سرش را به داخل کشید و به ناسزا گفتنش به زن ادامه داد. مسافرها سکوت کرده بودند و واکنشی نشان نمی‌دادند. زن دیگری که شاهد ماجرا بود رو به مرد کرد و گفت: خجالت بکش تو اگر برای اون خانم مزاحمت ایجاد نمی‌کردی، فریادش بلند نمی‌شد. حالا که پیاده شده، حیا کن و ساکت شو…
مرد اما به ناسزا گفتنش به زن‌ها ادامه داد و فریاد مردهای دیگر را هم در مقابل این رفتار درآورد. چند مرد جوان که شاهد رفتار غیراخلاقی او بودند به مرد نزدیک شدند و با آخرین فریادشان مرد ساکت شد.
***
واگن‌های مترو، تاکسی، اتوبوس و کوچه و خیابان‌های شهر هر کدام شاید محلی باشد برای آسیب رساندن به حریم شخصی زنان؛ آسیبی جدی که گاهی از یک نگاه خاص آغاز می‌شود و گاه تا لمس کردن‌های غیراخلاقی ادامه پیدا می‌کند. نگاه‌هایی که نه تنها به پوشش ارتباطی ندارد بلکه گاهی زن بودن برای مورد تعرض قرار گرفتن و نگاه غیراخلاقی کافی است.
تکرار این موضوع که زنان براساس باوری غلط برای حفظ آبروی خود در مقابل چنین تعرضاتی چه در خیابان و چه در خانه سکوت می‌کنند، موضوعی را حل نمی‌کند. اما زنان با این روش ناخواسته وارد روندی تکراری در دایره جامعه شده‌اند که بر‌اساس آن هر روز بر تعداد تعرضات واضح و خاموش به آنها افزوده می‌شود.
در حالی که مهم‌ترین اقدام، آگاه‌سازی و آموزش به آنان است تا در مقابل تعرض و تجاوز به هیچ عنوان سکوت نکنند.پچ‌پچ بین زنانی که با شرم درباره نگاه هرزه مردی در خیابان می‌گویند و هرگز حاضر نشده‌اند از آن مرد شکایت کنند یا در همان لحظه نسبت به او واکنش نشان دهند. این سکوت و پچ‌پچ در محیط‌های زنانه آبشخوری ندارد مگر ترس از قضاوت سنگینی که جامعه نسبت به زنان دارد؛ قضاوتی که برچسب روی رفتار آنها می‌زند و روند زندگی در کل جامعه را مورد بررسی قرار نمی‌دهد.
زنان در زندگی شهری منفعل نیستند و فعالانه به امور اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌پردازند اما آیا شهر نگاهی برابر به انسان‌های فعال در خود دارد؟ از سوی دیگر آزار‌های جنسی خیابانی و رفتار درست در زندگی اجتماعی چه جایگاهی دارند که تا امروز در شرایطی که نه تنها قوانین دینی کشور بلکه عرف و جامعه آنها را چارچوب‌مند تعریف کرده است، دچار ناهنجاری‌های مکرر هستیم؟
رفتار‌های درست جنسی نیازمند آموزش‌های درست به هر دو جنس زن و مرد است که متاسفانه به دلایل مختلف فارغ از این آموزش‌ها کودکان پا به نوجوانی می‌گذارند و بعد از آن جوانان و میانسالانی آموزش ندیده قدم به جامعه‌ای می‌گذارند که هیچ تعریف مشخصی از رفتار‌های صحیح اجتماعی در ذهنشان شکل نگرفته است.
sheidamaleki.journalist@gmail.com