طرح ضربتی ۴ میلیارد دلاری برای افزایش تولید گاز

گروه انرژی- طرحی در قالب ۱۵ بسته به ارزش ۴ میلیارد دلار برای تکمیل پنج فاز پارس‌جنوبی آماده شده است. این خبر را مهدی حیدری مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران اعلام کرده است؛ طرحی که به گفته او قرار است «‌طرح ضربتی» باشد تا موجبات افزایش تولید گاز را در کشور فراهم کند.
ناترازی گاز هم مثل برق همچنان لاینحل است. کارشناسان می‌گویند دولت برای جبران ناترازی گاز در فصول پیک مصرف به میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد. عدم بهره‌برداری به موقع از میدان مشترک پارس‌جنوبی باعث کاهش فشار گاز و مهاجرت گاز به سمت قطر شده است. پیش از این کمیسیون انرژی مجلس در گزارشی از وضعیت تولید گاز در کشور اعلام کرد که ۲۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای اجرای طرح‌های فشار‌افزایی مخازن پارس‌جنوبی نیاز است.
ایران با حدود ۳۴ تریلیون مترمکعب در مجموع حدود ۱۶ درصد از ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی در جهان را در اختیار دارد، با وجودی که ایران رتبه سوم بزرگ‌ترین تولید‌کننده گاز طبیعی در جهان را دارد، اما با توجه به شروع افت فشار مخازن گازی میدان پارس‌جنوبی و ادامه روند افزایشی مصرف، چالش جدی برای تامین گاز طبیعی در آینده بسیار نزدیک وجود خواهد داشت.
یکی از مشکلات ناترازی گاز نبود امکان ذخیره‌سازی آن است. موضوعی که دولت وعده داده آن را عملی کند. آن‌طور که مهدی حیدری مدیرعامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران گفته زنجیره ارزش ذخیره‌سازی گاز و تامین سوخت زمستانی به‌تدریج تکمیل شده است.
به گفته وی، اکنون ارزش ذخیره‌سازی مشخص می‌شود تا آنجا که در زمستان سرد سال گذشته از مخازن ذخیره‌سازی سراجه و شوریجه حدود یک فاز پارس‌جنوبی گاز برداشت شد.
حیدری با اشاره به اینکه در ذخیره‌سازی نسبت به دنیا عقب هستیم، می‌گوید: سه میدان شامل بانکول در استان ایلام، مختار در استان کهگیلویه‌و‌بویر‌احمد و قزل‌تپه در استان گلستان برای ذخیره‌سازی گاز در نظر گرفته شد.
این مقام نفتی می‌گوید: از مهم‌ترین پروژه‌ها با بیش از ۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری طرح ضربتی است که در قالب ۱۵ بسته ارائه شده و با اتمام آن نزدیک به ۵ فاز پارس‌جنوبی به تولید گاز افزوده خواهد شد. این طرح ضربتی شامل توسعه میدان توس، باباقیر، بیستون و ۱۰ میدان گازی در استان‌های فارس بوشهر، هرمزگان و… است.
به گفته وی، در کنار توسعه میدان‌های گازی، احداث ایستگاه تقویت فشار نیز در دستور کار قرار دارد. همچنین، ساخت هفت ایستگاه تقویت فشار برای میدان‌هایی که در یک‌سوم پایانی عمر خود قرار دارند نیز انجام خواهد شد که شامل ایستگاه‌های تقویت فشار کنگان، ‌نار، ‌هما، وراوی، تنگه بیجار و… خواهد بود.
در حالی که ناترازی گاز از بحران‌های دوسال گذشته بوده تا جایی که سال گذشته گاز در مناطق شمال شرقی کشور قطع شد، با این حال صادرات گاز ادامه داشته است. بحران ناترازی زمستان سال گذشته باعث شد دولت برای جلوگیری از تکرار آن تصمیم به واردات گاز از ترکمنستان برای پوشش ناترازی گاز در مناطق شمال شرقی کشور بگیرد. مجید چگنی مدیرعامل شرکت ملی گاز اظهار امیدواری کرده که امسال این واردات برقرار شود. او از انجام تست واردات ۱۰ میلیون مترمکعب گاز از ترکمنستان خبر داد.
او گفت: در تهران و عشق‌آباد نیز مذاکراتی در زمینه قرارداد گازی با ترکمنستان داشتیم، و توانستیم اصل بدهی سنواتی را در ۳ قسط پرداخت کنیم و در حوزه بلندمدت و میان‌مدت و کوتاه‌مدت مذاکراتی داشتیم و ظرف ۲ هفته آینده چارچوب قرارداد نهایی می‌شود. امیدوارم بتوانیم مستقیم گاز را وارد کنیم،‌ طی یک ماه گذشته هم قرارداد مستقیمی از طریق شرکت‌های واسط با ترکمنستان داشتیم که از زیرساخت‌ها برای واردات استفاده کنیم.
به گفته چگنی، در حال حاضر حدود ۶/۹۸ درصد از جمعیت شهری (۵/۲۷ میلیون مشترک) و ۳/۸۶ درصد از جمعیت روستایی (۳۱ میلیون مشترک) تحت پوشش گازرسانی قرار دارند. در سال ۱۴۰۱ میزان مصرف نیروگاه‌ها ۷۵ میلیارد مترمکعب بوده که ۳۲ درصد را شامل می‌شود، همچنین بخش صنعت ۳۱ درصد است که ۷۱ میلیارد مترمکعب مصرف کرده است.
وی سهم مصرف بخش خانگی را ۲۷ میلیارد مترمکعب (۶۳درصد)، بخش عمومی ۹ میلیارد مترمکعب (۴درصد)، حمل‌و‌نقل ۹ میلیارد مترمکعب (۴درصد) و مصرف بخش کشاورزی را ۸/۴ میلیارد مترمکعب (۲درصد) عنوان کرد. علاوه بر آن ۲۲ درصد هم صادرات ال‌پی‌جی افزایش داشته است.
چگنی با اشاره به مذاکرات با کشورهای همسایه بیان کرد: با عراق دو دور مذاکره کرده‌ایم و به زودی نهایی می‌شود، با ترکیه یک دور مذاکره کردیم و آنها به تمدید قرارداد گازی با ایران علاقه‌مند هستند.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران همچنین گفت: روس‌ها به ما پیشنهاد تبدیل به ‌هاب گازی و ‌هاب انرژی را داده‌اند و تیم تخصصی ما هم‌اکنون در روسیه مستقر است و توافقاتی در این حوزه شده و امیدواریم کار به خوبی پیش برود.