طعم گس گوشت

گروه بازرگانی- گوشت طلایه‌دار گرانی اقلام اساسی است. قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی در سال ۹۷ حدود ۵۰ هزار تومان بود که در همان سال به ۱۲۰هزار تومان رسید. با میزان گرانی که این قلم از سبد معیشتی خانوار طی کرد، مصرف گوشت سه دهک پایین جامعه بیش از ۶۰درصد و دهک‌های میانی حدود ۴۰درصد کاهش پیدا کرد. مسوولان قاچاق دام‌های زنده مادر را دلیل افسارگسیختگی قیمت گوشت اعلام کردند و صف‌های خرید گوشت در ستادهای تنظیم بازار سوژه طنز تلخ شبکه‌های اجتماعی شده بود چراکه مردم در خواب هم نمی‌دیدند که در صف گوشت بایستند و صحبت از کوپنی شدن اقلام اساسی به میان بیاید که یادآور‌ روزهای دهه ۶۰ است؛ شرایطی جنگ‌زده. شرایط به گونه‌ای رقم خورد که یک مقام مسوول در وزارت «صمت» از تخصیص گوشت به ازای هر کد ملی سرپرست خانوار خبر داد. مدیرکل دفتر بازرگانی این وزارتخانه گفته بود: «به ازای هر کد ملی سرپرست خانوار چهار کیلو گوشت یا نیم شقه تخصیص می‌یابد.» گرچه گوشت به سبب کاهش تقاضا در حال حاضر با قیمت حدود ۹۰هزار تومان به فروش می‌رسد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۷۰ درصد از جامعه اقلام دیگری را کم و بیش در سفره خود جایگزین آن کرده‌اند و میزان مصرف گوشت به شدت کاهش پیدا کرده است. در شرایط کنونی مسوولان بارش‌هایی که کشور در سال آبی اخیر تجربه کرده را دلیلی بر افزایش عرضه دام و بالطبع کاهش قیمت گوشت می‌دانند. به گفته کارشناسان در صورت استفاده از تمامی ظرفیت تولید، ۱۰درصد از بازار گوشت باید از طریق واردات تامین شود. حال پس از قاچاق دام‌های زنده و صف‌های طولانی خرید و طنزهای تلخ گوشتی و سفره بدون گوشت حداقل ۳۰درصد از مردم، دولت وارد عمل شد و ارز تامین این کالا را از دولتی به نیمایی تغییر داد. به دنبال سیاست دولت مبنی بر حذف تدریجی ارز ۴۲۰۰ تومانی از کالاهای اساسی و تامین آن با نرخ سامانه نیما، گوشت از جمله کالاهایی بود که در اوایل سال‌جاری از زمره دریافت‌کنندگان ارز دولتی کنار رفت و از این پس این کالا با ارز نیمایی ۹هزار تومانی وارد می‌شود. از طرفی دلالان با این زمزمه که عشایر از فروش دام خود به دولت امتناع می‌کنند سعی در نگه داشتن التهاب در بازار این کالای اساسی دارند. مدیر‌عامل اتحادیه سراسری دامداران گفت: «طبق روال معمول در سال‌هایی که با ترسالی روبه‌رو هستیم، میزان زاد و ولد دام و احتمال دوقلوزایی دام افزایش می‌یابد.»
عرضه سالانه ۱۰میلیون راس از سوی عشایر
سعید سلطانی افزایش عرضه دام از سوی عشایر را یکی از دلایل کاهش قیمت گوشت در روزهای پیش رو می‌داند. او به ‌باشگاه خبرنگاران جوان‌ گفت: با توجه به بارندگی‌های مناسب و مستمر در سال زراعی جدید، عشایر در تامین علوفه مورد نیاز دام‌های خود به سبب شرایط مساعد مراتع مشکلی ندارند که در نهایت این امر بر افزایش عرضه دام تاثیرگذار است.
به گفته این مقام مسوول، کاهش تقاضا در واردات نهاده‌های دامی بر شکسته شدن قیمت و تعادل بازار تاثیرگذار بوده است.
او با اشاره به اینکه احتکار دام از سوی دامداری‌ها و عشایر صرفه اقتصادی ندارد، بیان کرد: با توجه به آنکه دام به محض آماده شدن وارد بازار می‌شود و امکان احتکار آن وجود ندارد، از این رو مشکلی در عرضه دام نداریم.سلطانی با اشاره به اینکه بیش از ۹۰ درصد گوشت مورد نیاز از منابع داخل تامین می‌شود، بیان کرد: با توجه به شرایط مساعد تولید، در صورتی که از قاچاق دام جلوگیری شود، حداکثر باید ۱۰ درصد نیاز گوشت قرمز از طریق واردات تامین شود.
رییس سازمان امور عشایر کشور نیز بر خبر افزایش عرضه دام از سوی عشایر صحه گذاشته است. کرمعلی قندالی گفت: با توجه به بارندگی‌های اخیر و عرضه مناسب دام، قیمت گوشت قرمز تا حدودی در بازار کاهش یافته است به طوری که قیمت هر کیلو لاشه با کاهش شش هزار تومانی، ۹۰ تا ۹۶ هزار تومان عرضه می‌شود.
او مجموع دام عشایر را ۲۴ میلیون راس اعلام کرد و گفت: براساس آمار سالانه ۱۰ میلیون راس از سوی عشایر به بازار
عرضه می‌شود.
رییس سازمان امور عشایر درباره تاثیر سیل اخیر بر تلفات دام بیان کرد: در سیل اخیر تنها یک درصد کل دام عشایر از بین رفت که این امر بر میزان عرضه و قیمت دام در بازار تاثیر چندانی ندارد.به گفته او، با افزایش عرضه دام از ابتدای خرداد پیش‌بینی می‌شود که قیمت گوشت قرمز به ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان در سطح
بازار برسد.
این مقام مسوول قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۴۰ تا ۴۳ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با افزایش عرضه، قیمت دام زنده تا حدودی در بازار تعدیل خواهد شد.
رییس سازمان امور عشایر کشور امتناع عشایر از عرضه دام به بازار را تکذیب کرد و افزود: اگرچه برخی افراد اظهاراتی مبنی بر امتناع عشایر در عرضه دام ناشی از وضعیت مساعد علوفه در مراتع را مطرح می‌کنند، اما این موضوع صحت ندارد چرا که عشایر به سبب نیاز به نقدینگی اقدام به عرضه دام در بازار می‌کنند.
کمبود دام نداریم
همچنین به گفته رییس اتحادیه دامداران کشور با توجه به افزایش عرضه دام، قیمت هر کیلو دام زنده ۱۰ هزار و لاشه ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان کاهش یافته است و پیش‌بینی می‌شود با ازدیاد عرضه آینده دام در بازار بهبود یابد.
حسین نعمتی قیمت هر کیلو گوساله نر را ۳۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به قیمت کنونی دام زنده، نرخ هر کیلو گوشت گوساله در خرده‌فروشی‌ها نباید از ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان بیشتر باشد.
رییس اتحادیه دامداران ادامه داد: با توجه به تاثیر بارندگی‌های اخیر در عرضه دام به بازار ناشی از شرایط مساعد علوفه در مراتع پیش‌بینی می‌شود که مجدد قیمت دام زنده و لاشه در روز‌های آتی کاهش یابد.
او درباره امتناع عشایر از عرضه دام گفت: اگرچه در دو تا سه ماه اخیر در عرضه دام محدودیت‌هایی وجود داشت، اما در شرایط کنونی به سبب افزایش عرضه در برابر تقاضا، خریداری وجود ندارد.
نعمتی با بیان اینکه کمبودی در عرضه دام به بازار وجود ندارد، تصریح کرد: بسیاری از دلالان با مطرح کردن اظهاراتی مبنی بر امتناع عشایر و دامدار از عرضه دام قصد دارند بر افزایش قیمت‌ها دامن بزنند، در حالی که به سبب افت قیمت دام زنده باید نرخ گوشت در سطح فروشگاه‌ها کاهش یابد، در غیر این صورت ارگان‌های نظارتی باید وارد بازار شوند.
افزایش ۷۰ درصدی عرضه دام
همچنین منصور پوریان رییس شورای تامین‌کنندگان دام کشور از افزایش ۷۰ درصدی عرضه دام نسبت به مدت مشابه سال قبل در بازار خبر داد و گفت: با توجه به افزایش زایش‌های تولید پاییز، زمستان و بهار امسال کمبودی در عرضه دام نداریم.
او افزود: با توجه به شرایط مساعد مراتع ناشی از بارش‌های اخیر، عرضه دام از لحاظ وزنی در شرایط مناسبی قرار دارد. این در حالی است که سال گذشته به سبب خشکسالی‌های اخیر با محدودیت‌هایی در عرضه روبه‌رو بودیم.
پوریان از ازدیاد عرضه دام در ماه‌های آتی خبر داد و گفت: با وجود شرایط مناسب علوفه در مراتع پیش‌بینی می‌شود که عرضه دام از سوی عشایر در خرداد و تیر به اوج خود برسد که قطعا این امر در شکسته شدن قیمت و ثبات بازار تاثیر‌گذار خواهد بود.
رییس شورای تامین‌کنندگان دام کشور عرضه دام با نرخ ۴۰ تا ۴۳ هزار تومان را تکذیب کرد و افزود: هم‌اکنون قیمت هر کیلو دام زنده جلوی در دامداری بین ۳۲ تا ۳۶ هزار تومان در نوسان است و تنها دلالان در میادین به سبب بالا نگه داشتن قیمت‌ها، دام زنده را با نرخ ۴۰ تا ۴۳ هزار تومان در میادین عرضه می‌کنند.
او ادامه داد: با وجود عرضه گسترده دام، چوبداران دام زنده را با نرخ پایینی از دامداران خریداری و با نرخ‌های بالایی در بازار عرضه می‌کنند، در حالی که به دلیل وجود مرتع‌های فراوان و ازدیاد عرضه دام در برابر تقاضا پیش‌بینی می‌شود که قیمت دام زنده و لاشه در ماه‌های آتی مجدد کاهش یابد.
پوریان با بیان اینکه کمبودی در عرضه دام از سوی عشایر نداریم، گفت: با توجه به افزایش تولید و حفظ گله‌های مولد، عشایر سعی می‌کنند بره‌های متولد پاییز و زمستان را به بازار عرضه کنند چرا که بسیاری از بره‌ها به سبب وزن بالای تولید خریدار ندارد.
رییس شورای تامین‌کنندگان دام کشور افزود: با توجه به افزایش تولید دام زنده ناشی از شرایط مساعد علوفه در مراتع گزارشی را به وزارت جهاد کشاورزی ارائه کردیم تا پشتیبانی امور دام به سبب ازدیاد عرضه اقدام به خرید تضمینی دام از دامداران کند تا با منجمد کردن و نگهداری در سردخانه در مواقعی که بازار نیاز بیشتری دارد، اقدام به عرضه کند.
او در پایان درباره تاثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات گوشت بر بازار داخل تصریح کرد: سیاست دولت مبنی بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و اختصاص ارز نیما به واردات بر رقابتی شدن بازار در بخش لاشه و کاهش قیمت گوشت داخل تاثیر‌گذار بود، ضمن آنکه سیاست پشتیبانی امور دام در واردات موجب شد فشار کمتری به دام‌های مولد وارد شود.
ارز گوشت نیمایی شد
از این پس به دستور بانک مرکزی گوشت با ارز نیمایی ۹هزار تومان وارد می‌شود، بانک مرکزی پیش از این نسبت به اخذ مابه‌التفاوت ۴۸۰۰تومانی از واردکنندگان اقدام کرده بود. به دنبال سیاست دولت مبنی بر حذف تدریجی ارز ۴۲۰۰ تومانی از کالاهای اساسی و تامین آن با نرخ سامانه نیما، گوشت از جمله کالاهایی بود که در اوایل سال‌جاری از زمره دریافت‌کنندگان ارز ۴۲۰۰ تومانی کنار رفت.
این در حالی است که بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به بانک‌ها و گمرک اعلام کرده که واردات گوشت و ترخیص آن باید بر مبنای ارز نیمایی انجام شود و مابه‌التفاوت ۴۸۰۰ تومانی از واردکنندگان دریافت و سپس مجوز آن ترخیص داده شود. بر این اساس بانک‌ها ملزم به دریافت این مابه‌التفاوت و واریز آن به خزانه شده‌اند.
پیگیری‌ها از این حکایت دارد که به دنبال این ابلاغ، گمرک نیز موظف شده ترخیص گوشت‌های وارداتی که به ویژه بخش خصوصی انجام می‌دهد را بعد از مابه‌التفاوت تعیین شده و دریافت سند پرداخت، انجام دهد، در غیر این صورت ترخیصی انجام نخواهد شد.
در این شرایط گوشت رسما با دلار ۹۰۰۰ تومانی که نرخ آن می‌تواند بسته به شرایط نرخ نیما متفاوت باشد، وارد خواهد شد و دیگر ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن اختصاص نمی‌یابد.
در این بین سود خوبی در نتیجه حذف یارانه ارزی گوشت نصیب دولت خواهد شد و مشخص نیست طبق وعده قبلی دولت برای برگشت مابه‌التفاوت ارز دولتی و نیمایی به مردم، چگونه این امر محقق خواهد شد. البته از چندی پیش بحث‌هایی در رابطه با برگشت به صورت نقدی یا کالابرگ مطرح بوده، ولی به نتیجه نرسیده است.
طبق قانون بودجه دولت موظف است ۱۴ میلیارد دلار را برای تامین کالاهای اساسی تامین مالی کند و در این حالت اگر ارز ۴۲۰۰ تومان را با نرخ ۹۰۰۰ تومان مورد محاسبه قرار دهد رقمی بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان برای دولت سود ایجاد خواهد کرد.