طلسم صادرات به عمان شکسته می‌شود

گروه انرژی‌- نفت در ایران همواره در متن و گاز در حاشیه بوده است ولی حال در روز‌هایی که آمریکا در تلاش است نفت ایران را کیش و مات کند و پیش‌بینی می‌شود صادرات نفت ایران تا ٧۰۰ هزار بشکه هم کاهش یابد، ایران به دنبال به نتیجه رساندن پرونده‌های ناتمام گازی خود است.
پروژه صادرات گاز از ایران به عمان که وعده کلید خوردن آن تا تیرماه سال‌جاری داده شده بود یکی از این پرونده‌هاست که حالا با گذشت حدود ۱۵ سال به گفته مسوولان قرار است تا ماه آینده به سرانجام برسد.
در همین حال مدیر شرکت ملی صادرات گاز ایران از امضای توافق‌نامه صادرات گاز از ایران به عمان تا ماه آینده خبر داده و توضیحاتی را در مورد دریافت پول صادراتی گاز ایران به عراق ارائه کرد.
مهران امیرمعینی‌، با بیان اینکه پروژه صادرات گاز از ایران به عمان در حال پیگیری است، گفت: در حال انجام مذاکرات هستیم که اگر این مذاکرات به نتیجه برسد، چارچوب‌های همکاری بین شرکت ملی نفت و وزارت نفت و گاز عمان امضا می‌شود و بعد از آن پروژه وارد مرحله برگزاری مناقصه شده و پیمانکار مشخص می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه پروژه صادرات گاز به عمان متوقف نشده است، در مورد تاخیر اجرای این پروژه توضیح داد: این پروژه قرار بود در تیرماه کلید بخورد. اما از آنجایی که بحث‌ها حقوقی است، به زمان زیادی نیاز دارد‌ زیرا ایران یکسری قوانین و مقررات و عمان یکسری قوانین و مقررات دیگر دارد که متفاوت از هم هستند و نهایی شدن مذاکرات زمان‌بر است.
مدیر شرکت ملی صادرات گاز ایران در مورد زمان اجرای پروژه صادرات گاز از ایران به عمان گفت: با توجه به پیشرفت‌هایی که حاصل شده، امیدواریم توافق تا یک ماه آینده نهایی شود و به امضا برسد.
امیرمعینی با بیان اینکه صادرات گاز به عمان در دو مرحله خواهد بود، توضیح داد: یک بخشی از گاز تبدیل به LNG می‌شود و ما LNG را دریافت و بازاریابی می‌کنیم و بخش دوم که ۸۵ درصد پروژه را شامل می‌شود، بازاریابی برای گازی است که به عمان صادر می‌کنیم. بازارهای منطقه مطرح هستند که جدی‌ترین آنها هند است. هند اعلام نیاز کرده اما هنوز نهایی نشده و مذاکرات مراحل اولیه خود را طی می‌کند.
وی افزود: کشورهای دیگر منطقه مانند امارات و کویت هم مطرح هستند که در این بازارها شرایط سیاسی تعیین کننده است که اگر این شرایط حل شود، بازار امارات می‌تواند مورد توجه قرار ‌گیرد.
مدیر شرکت ملی صادرات گاز ایران در ادامه در مورد صادرات گاز ایران به عراق گفت: این پروژه در زیرمجموعه شرکت ملی گاز قرار دارد، اما شرکت ملی گاز مشکلی در دریافت پول داشت که به نظر می‌رسد این مشکل برطرف شده است. دلیل این مشکل انتقال و جابه‌جایی پول بود که به سختی صورت می‌گرفت.
عراق مشتری دیگر گاز ایران است که قرارداد آن به دو بخش بغداد و بصره تقسیم می‌شود. از آغاز قرارداد بغداد دقیقا یک سال گذشته است و میانگین صادرات گاز به بغداد روزانه ۵/۸ تا ۹ میلیون مترمکعب گاز بوده و حتی تا ۱۸ میلیون متر مکعب در روز نیز رسیده است، بر اساس این قرارداد مقدار صادرات روزانه گاز به بغداد به ۱۴ میلیون مترمکعب خواهد رسید.صادرات گاز به بصره هم به زودی آغاز خواهد شد.
این در حالی است که ایران علاوه بر پروژه صادرات گاز به عمان پرونده‌های ناتمام بسیاری در حوزه دارد که یکی از قدیمی‌ترین مذاکرات ایران برای صادرات گاز مذاکره با امارات متحده عربی بود که از سال ۱۳۷۶ آغاز و در نهایت این مذاکرات به امضای قرارداد کرسنت در سال ۱۳۸۱ منجر شد. طبق این قرارداد با ساخت خط لوله‌ای از میدان سلمان به امارات مقرر شد گازهای همراه میدان نفتی سلمان از مخزن مشترک با ابوظبی به میزان ۵۰۰ میلیون فوت مکعب در روز صادر شود که این قرارداد اجرایی نشد.
البته ایران اخیرا بعد از گذشت حدود ۱۵ سال آمادگی خود را برای احیای این قرارداد اعلام کرده است و بیژن زنگنه‌- وزیر نفت کشورمان‌- در یکی از اظهارنظرهای خود در تابستان سال گذشته از اعلام رسمی ایران به شرکت کرسنت پترولیوم برای از سرگیری مجدد صادرات خبر داده است.
پرونده دیگر، مذاکره با کشور کویت بوده که از سال ۱۳۸۱ آغاز شد. در این راستا دو تفاهمنامه تا ۹ آذرماه سال ۱۳۸۲ امضا‌ شد که طبق آن باید از سال ۲۰۰۵ سالانه حداقل سه میلیارد مترمکعب گاز به کویت صادر می‌شد. این تفاهم‌نامه تاکنون اجرایی نشده است و عراقی در اواسط زمستان سال ۱۳۹۶ دلیل تعویق صادرات گاز به کویت را مسائل سیاسی دانست و توضیح داد: ایران و کویت برای صادرات گاز از ایران به کویت در چند سال گذشته مذاکرات خوبی داشته‌اند. کویت به گاز ایران نیاز دارد اما زمانی که مذاکرات به خوبی پیش می‌رفت یک نفر از دیوار سفارت عربستان سعودی بالا رفت و پل ارتباطی قطع شد. هر وقت مسایل سیاسی رفع شد می‌توانیم گاز صادر کنیم.
این پرونده‌های گازی در حالی خاک می‌خورد که در ذخایر گازی ایران ۳۴ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی نهفته است و طبق تکلیف سند چشم‌انداز ۲۰ ساله باید در افق ۱۴۰۴ سهمی معادل هشت تا ۱۰ درصد تجارت جهانی گاز را به خود اختصاص دهد اما سهم فعلی ایران فقط دو درصد است.