طلوع شاخص‌ها

دیبا حاجیها- شاخص کل بورس اوراق بهادار در روز گذشته با رشد 23932واحدی به 2804428واحد رسید که این تغییرات 86/‏‏0‌درصد افزایش را در مقایسه با روز ماقبل خود به همراه داشت. این رشد در حالی اتفاق افتاد که در بخش دیگر بازار شاخص کل هم‌وزن بورس نیز شاهد رشد 7826واحدی بود و به 878118 واحد رسید که 9/‏‏0‌درصد افزایش نسبت به روز گذشته را نشان می‌دهد. این روند مثبت در بورس حاکی از توجه بیشتر سرمایه‌گذاران به سهام کوچک است که به نوعی بر عملکرد شاخص هم‌وزن تاثیرگذار بوده است. در بین نمادهای مختلف بیشترین ارزش معاملات به ترتیب متعلق به نمادهای سامان، وبملت، نیشکر، نوری و فزر بود که نشان‌دهنده توجه ویژه سرمایه‌گذاران به این شرکت‌هاست و در مجموع حجم قابل‌توجهی از سرمایه در این نمادها جابه‌جا شد در حالی که در زمینه حجم معاملات نیز نمادهای ذوب، سامان، دی، وبملت و شستا بیشترین میزان معامله را ثبت کردند که این نشان‌دهنده فعالیت بالای بازار و تقاضای بالا برای این نمادهاست. این روند فعالیت بالا در نمادهای مختلف، به‌‌خصوص در نمادهایی با حجم بالا باعث شد تا بورس در روز معاملاتی گذشته با قدرت بیشتری به رشد خود ادامه دهد و سرمایه‌گذاران بیشتری به تحلیل و خرید و فروش سهام در این نمادها بپردازند. بازار در روز گذشته با حجم معاملات 18‌میلیارد برگه سهم و ارزش معاملاتی بالغ بر 18‌هزار‌ میلیارد تومان بسته شد. سرانه خرید به 63‌میلیون تومان و سرانه فروش به 57‌میلیون تومان رسید که نشان‌دهنده فعالیت قابل‌توجه سرمایه‌گذاران در بازار بود. در این روز، ورود پول به بازار به میزان 688‌میلیارد تومان گزارش شد که به رشد قابل‌توجهی در جریان معاملات کمک کرد. در بین سرمایه‌گذاران حقیقی، ارزش خرید به 7/‏‏8‌هزار‌ میلیارد تومان و ارزش فروش به هشت‌هزار‌ میلیارد تومان رسید و در نهایت، سرمایه‌گذاران حقیقی در سمت خرید قرار گرفتند در حالی که ارزش خرید حقوقی‌ها 9/‏‏8‌هزار‌ میلیارد تومان و ارزش فروش آنها 5/‏‏9‌هزار‌ میلیارد تومان بود که نشان‌دهنده تمایل حقوقی‌ها بیشتر به سمت فروش و نقد کردن سرمایه‌های خود در این روز بود.
در فرابورس چه گذشت؟
در فرابورس نیز شاهد رشد 298واحدی در شاخص کل بودیم که این افزایش معادل 12/‏‏1‌درصد است و شاخص کل فرابورس را به 26961واحد رساند. این رشد در شرایطی قابل‌توجه است که شاخص کل هم‌وزن فرابورس نیز با 1621واحد افزایش به 152947واحد رسید که نشان‌دهنده رشد 07/‏‏1‌درصدی در این بخش از بازار است. به‌طور کلی، این روند صعودی در شاخص‌های فرابورس نشان‌دهنده توجه بیشتر سرمایه‌گذاران به بازارهای کوچک‌تر و سهام هم‌وزن است که نسبت به دیگر بخش‌های بازار بورس، عملکرد متفاوتی را از خود نشان می‌دهند. در این میان، نمادهایی مانند آریا، مارون، نیشکر، شجم و کگهر نقش عمده‌ای در حرکت شاخص‌های فرابورس ایفا کرده‌اند و تاثیرات مثبتی بر روند کلی این بازار داشته‌اند. این نمادها به‌عنوان نمادهای شاخص‌ساز شناخته می‌شوند و همواره توانسته‌اند با جلب توجه سرمایه‌گذاران، میزان معاملات قابل‌توجهی را به خود اختصاص دهند. این تغییرات و تحولات نشان‌دهنده پویایی و تحرک فرابورس است و بیانگر تمایل بیشتر سرمایه‌گذاران به ورود به نمادهای خاص و تحلیل‌های دقیق برای کسب بازدهی مطلوب است. به‌طور کلی، سرمایه‌گذاران در تلاش هستند تا با انتخاب هوشمندانه نمادهای شاخص‌ساز و تجزیه و تحلیل دقیق‌تر روند حرکت بازار، بتوانند بهترین تصمیمات را برای به‌دست آوردن سود بیشتر در این بازار پرنوسان اتخاذ کنند.
ترین‌های روز گذشته
در بازار دیروز، 27 سهم از جمله ذوب، بوعلی، دانا، ثشرق، خاذین، والراز، جم، نوری، دامنه نوسان مثبت را پر کرده و عملکرد مثبتی را از خود به نمایش گذاشتند. در میان این نمادها، شجم با بازدهی 94/‏‏39‌درصدی بیشترین رشد روزانه را به ثبت رساند که یک جهش چشمگیر برای این سهم بود. پس از آن، نماد مرقام با بازدهی 87/‏‏17‌درصد و تاتمس با 99/‏‏3‌درصد رشد، در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند و نشان دادند که در روز جاری توانسته‌اند توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را جلب کنند. در طرف مقابل، برخی نمادها نیز عملکرد منفی داشتند. ثنام با بازدهی منفی 98/‏‏4درصد، فبستم با منفی 97/‏‏4درصد، سنوین با منفی 93/‏‏4درصد، ثنظام با منفی91/‏‏4درصد و بایکا با منفی 84/‏‏4درصد بدترین عملکرد روزانه را به خود اختصاص دادند که بیانگر افت شدید در این نمادها بود. در زمینه صنایع، برترین عملکرد روزانه به صنعت سایر مواد معدنی تعلق داشت که با بازدهی 61/‏‏2‌درصد پیشتاز بود. پس از آن، صنایع مواد شیمیایی متنوع با 5/‏‏2درصد، پیمانکاری صنعتی با 28/‏‏2درصد، فرآورده‌های نفتی با 04/‏‏2درصد و زغال‌سنگ با 04/‏‏2‌درصد به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند و نشان دادند که این صنایع توانسته‌اند از رشد شاخص به طرز قابل‌توجهی بهره ببرند. در عین حال، ضعیف‌ترین عملکرد روزانه به صنعت چوب تعلق داشت که با بازدهی منفی 98/‏‏0درصد، یکی از بدترین نتایج را از خود نشان داد. بعد از آن، صنایع ماشین‌آلات با بازدهی منفی 3/‏‏0درصد، بیمه با منفی 29/‏‏0درصد، خدمات رفاهی متنوع با منفی 27/‏‏0‌درصد و صنعت محصولات پاک‌کننده با منفی 17/‏‏0‌درصد بدترین عملکردهای روزانه را به خود اختصاص دادند.
عملکرد صندوق‌های سرمایه‎‌گذاری
در صندوق‌های سهامی، ارزش معاملات به دو‌هزار‌ میلیارد تومان رسید. سرانه خرید در این صندوق‌ها 111‌میلیون تومان و سرانه فروش 103‌میلیون تومان بود. ورود پول به این صندوق‌ها به میزان 238‌میلیارد تومان بود که نشان‌دهنده اقبال خوب سرمایه‌گذاران به این دسته از صندوق‌هاست. در صندوق‌های درآمد ثابت، ارزش معاملات 11‌هزار‌ میلیارد تومان گزارش شد و سرانه خرید 138‌میلیون تومان و سرانه فروش نیز 136‌میلیون تومان ثبت شد. این صندوق‌ها نیز شاهد خروج پول به میزان 323‌میلیارد تومان بودند که می‌تواند نشان‌دهنده تمایل سرمایه‌گذاران به نقد کردن سرمایه‌های خود و خروج از این نوع صندوق‌ها باشد. صندوق‌های اهرمی نیز شاهد فعالیت قابل‌توجهی بودند. ارزش معاملات در این صندوق‌ها به یک‌‌هزار‌ میلیارد تومان رسید و سرانه خرید 233‌میلیون تومان و سرانه فروش 183‌میلیون تومان ثبت شد. ورود پول به این صندوق‌ها برابر با 172‌میلیارد تومان بود که از شکست حباب منفی آنها در روز معاملاتی گذشته خبر می‌دهد. صندوق‌های طلا با ارزش معاملاتی دو‌هزار‌ میلیارد تومان، سرانه خرید 58‌میلیون تومان و سرانه فروش 76‌میلیون تومان به کار خود پایان دادند. این صندوق‌ها نیز توانستند ورود پول 939‌میلیارد تومانی را تجربه کنند که بیانگر اقبال بالا به این نوع سرمایه‌گذاری در روز جاری بود. در صندوق‌های املاک و مستغلات، ارزش معاملات به 215‌میلیارد تومان رسید و سرانه خرید 82‌میلیون تومان و سرانه فروش 81‌میلیون تومان ثبت شد. ورود پول به این صندوق‌ها 32‌میلیارد تومان بود که به‌طور نسبی نسبت به سایر صندوق‌ها کمتر بود. صندوق‌های کالایی با ارزش معاملات 155‌میلیارد تومان، سرانه خرید 39‌میلیون تومان و سرانه فروش 51‌میلیون تومان به پایان رسیدند و ورود پول به این صندوق‌ها 10‌میلیارد تومان بود. در نهایت، صندوق‌های مختلط با ارزش معاملات 83‌میلیارد تومان، سرانه خرید 25‌میلیون تومان و سرانه فروش 63‌میلیون تومان گزارش شدند و خروج پول از این صندوق‌ها به هفت‌میلیارد تومان رسید.
3 سناریو برای رشد بازار سرمایه
بازار سرمایه ایران این روزها در شرایطی پیچیده و حساس به کار خود ادامه می‌دهد که تحت‌تاثیر تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی و بین‌المللی قرار دارد. شرایطی که پیش از هر چیز به تصمیمات سیاست‌مداران، تحریم‌های بین‌المللی، وضعیت بازارهای جهانی و نیز رشد نرخ ارز در داخل کشور وابسته است. تحلیلگران اقتصادی و مالی بر این باورند که شرایط کنونی بازار سرمایه ایران را می‌توان از منظر چند سناریوی محتمل مورد بررسی قرار داد. هر یک از این سناریوها می‌توانند بسته به رویدادها و تحولات مختلف در آینده، روندهایی متفاوت برای بورس و دیگر بخش‌های اقتصادی کشور به همراه داشته باشند.
سناریوی خوشبینانه: توافق ایران و آمریکا
در سناریوی خوشبینانه، این انتظار وجود دارد که توافقی میان ایران و ایالات متحده حاصل شود. چنین توافقی می‌تواند نه‌تنها از بُعد سیاسی، بلکه از منظر اقتصادی نیز تحولی بزرگ به همراه آورد. یکی از پیامدهای این توافق، کاهش تنش‌های موجود در سطح سیاسی و همچنین ایجاد گشایش‌هایی در روابط اقتصادی بین‌المللی ایران خواهد بود. از آنجایی که تحریم‌ها تاثیرات زیادی بر اقتصاد کشور به‌خصوص بر بازار ارز و واردات کالاهای اساسی داشته‌اند، رفع این موانع می‌تواند به کاهش نوسانات نرخ ارز منجر شود. در این حالت، یکی از نکات مثبت برای بازار سرمایه، کاهش اختلافات میان نرخ دلار سامانه توافقی و بازار آزاد است که خود می‌تواند ثبات بیشتری را در بازار ارز رقم بزند. با کاهش نرخ ارز، هزینه‌های تولید کاهش خواهد یافت و بسیاری از شرکت‌ها که مواد اولیه خود را از خارج تامین می‌کنند، از این وضعیت بهره‌مند خواهند شد. از سوی دیگر اطمینان سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه افزایش خواهد یافت که خود محرکی برای رشد بیشتر بازار سرمایه خواهد بود. این تحولات نه‌تنها می‌توانند به افزایش اعتماد عمومی به بورس ایران منجر شوند، بلکه باعث رشد پایدار بازار سرمایه می‌شوند که در آن همه صنایع به‌خصوص صنایع صادرات‌محور می‌توانند از این روند بهره‌مند شوند.
سناریوی میانه: گشایش نسبی
در سناریوی میانه، به نظر می‌رسد که گشایش‌های نسبی در اقتصاد ایران در جریان خواهد بود. این گشایش‌ها بیشتر ناشی از رفع برخی تحریم‌هاست که به ایجاد فضای نسبتا مثبت در بازارهای مالی و اقتصادی کشور منجر می‌شود. اگرچه این گشایش‌ها نمی‌توانند تمامی مشکلات اقتصادی و سیاسی کشور را حل کنند اما به گفته بسیاری از کارشناسان، رفع برخی از تحریم‌ها و کاهش محدودیت‌ها می‌تواند تا حد زیادی به تسهیل واردات، تسویه بدهی‌ها و حتی افزایش صادرات کمک کند. به‌علاوه، احتمال بازگشت برخی از سرمایه‌گذاران خارجی به بازار ایران نیز وجود خواهد داشت که می‌تواند زمینه‌ساز رشد‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت در بازار سرمایه باشند. در این وضعیت، انتظار نمی‌رود که بازار سرمایه دچار جهش‌های ناگهانی یا رشد بسیار سریع شود اما روندی مثبت و نسبی را می‌توان در میان‌مدت پیش‌بینی کرد. در سناریوی میانه، شرکت‌های فعال در بخش‌های مختلف اقتصادی ممکن است با مشکلاتی مانند نوسان‌های بازار ارز یا تنگناهای مالی روبه‌رو شوند اما در عین حال می‌توانند از بهبود وضعیت اقتصادی به صورت محدود بهره‌برداری کنند. رشد بازار در این شرایط می‌تواند به صورت تدریجی و براساس بهبود شرایط اقتصادی باشد.
سناریوی بدبینانه: عدم توافق
در نهایت، سناریوی بدبینانه‌ای که تحلیلگران همچنان بر آن تاکید دارند، شرایطی است که در آن نه‌تنها توافقی میان ایران و آمریکا حاصل نمی‌شود، بلکه تحریم‌ها همچنان پابرجا می‌مانند و فشارهای اقتصادی و سیاسی ادامه می‌یابد. در چنین شرایطی، وضعیت اقتصادی کشور همچنان در وضعیت بحرانی باقی می‌ماند و ادامه وضعیت موجود می‌تواند به ریزش شدید بازار سرمایه منجر شود. عدم توافق و تداوم تحریم‌ها می‌تواند موجب افزایش هزینه‌های تولید، کاهش واردات، عدم دسترسی به منابع مالی بین‌المللی و در نهایت، کاهش توان تولیدی و صادراتی کشور شود. به‌علاوه، در چنین شرایطی، نرخ ارز به طور غیرقابل پیش‌بینی افزایش خواهد یافت که این امر باعث تضعیف بیشتر قدرت خرید مردم و در نتیجه کاهش تقاضا در بازار سرمایه خواهد شد. بازارهای مالی به‌ویژه بورس، در این شرایط با روندی نزولی مواجه خواهند شد و ممکن است با ریزش‌های شدیدی روبه‌رو شوند. کاهش اعتماد عمومی به بازار و خروج سرمایه‌گذاران نیز از دیگر تبعات این سناریو خواهد بود.
آینده‌ای پیچیده و نامطمئن
در نهایت، به نظر می‌رسد که آینده بازار سرمایه ایران تحت‌تاثیر مجموعه‌ای از تحولات سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی قرار دارد که تمامی این عوامل می‌توانند روند بازار را به گونه‌ای پیچیده و متغیر تحت‌تاثیر قرار دهند. در شرایط کنونی، بازار سرمایه ایران به‌شدت وابسته به وضعیت اقتصادی کشور و تعاملات بین‌المللی است. سناریوهای مختلفی برای رشد یا رکود بازار مطرح است که هرکدام از این سناریوها به نوعی با تغییرات در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پیوند خورده‌اند. این تغییرات می‌توانند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بورس و دیگر بخش‌های اقتصادی کشور تاثیر بگذارند. سرمایه‌گذاران به عنوان بازیگران اصلی در این بازار، باید با دقت و با آگاهی کامل نسبت به وضعیت موجود در کشور و تحولات جهانی به بررسی این سناریوها بپردازند. این تحلیل‌ها نه‌تنها به شفاف‌سازی روندهای احتمالی آینده کمک می‌کنند بلکه باعث می‌شوند که سرمایه‌گذاران تصمیمات خود را براساس داده‌های دقیق و معتبر اتخاذ و از ریسک‌های غیرضروری جلوگیری کنند. در شرایطی که بسیاری از عوامل اقتصادی و سیاسی به سرعت در حال تغییر هستند، تصمیمات مالی و سرمایه‌گذاری باید به گونه‌ای اتخاذ شوند که در برابر نوسانات احتمالی مقاوم باشند.
این تحلیل‌ها می‌توانند در شرایط مختلف راهگشای تصمیمات مالی و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه باشند. به طور خاص، شناسایی دقیق روندهای بازار و پیش‌بینی تاثیرات احتمالی تحولات سیاسی و اقتصادی می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا استراتژی‌های بهتری را برای سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک‌های مرتبط با بازار اتخاذ کنند. از این‌رو، باید توجه خاصی به تغییرات سیاسی در سطح داخلی و بین‌المللی و همچنین به شرایط اقتصادی کشور داشت تا بتوان از فرصت‌های جدید استفاده و از تهدیدهای احتمالی نیز جلوگیری کرد. به طور کلی، آینده بازار سرمایه ایران نه‌تنها به تحولات اقتصادی داخلی وابسته است بلکه باید تحولات جهانی و سیاست‌های بین‌المللی نیز در تحلیل‌های سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شوند. از این رو، برای هر سرمایه‌گذار داشتن یک چشم‌انداز دقیق و بلندمدت و تحلیل‌های متناوب و به‌روز برای دستیابی به موفقیت در بازار سرمایه ضروری است.