عبور ایران از اروپا

همزمان با آنکه ایران گام چهارم کاهش تعهدات برجامی خویش را برداشت، یک مقام بلندپایه عازم مسکو شد تا ضمن شرکت در کنفرانس بین‌المللی عدم اشاعه، با مقامات مهم‌ترین متحد ایران نیز‌ رایزنی کند. سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان در سفری از‌پیش برنامه‌ریزی‌شده ضمن حضور در این کنفرانس با برخی مقامات شرکت‌کننده در این کنفرانس بین‌‌المللی نیز ملاقات و تبادل نظر خواهد کرد.
نکته جالب در این میان آن است که این سفر نخستین سفر یک عضو دستگاه دیپلماسی ایران پس از برداشتن گام چهارم بوده که از قضا مقصد مسکو برای آن برنامه‌ریزی شده است. اگرچه ممکن است این همزمانی اتفاقی باشد اما در گذشته و بعد از برداشتن گام‌های کاهش تعهدات همواره دیدارهایی برای بررسی اوضاع برجام میان طرف ایرانی و شرکای راهبردی‌اش، روسیه و چین صورت می‌گرفت که این سفر می‌تواند در همان راستا ارزیابی شود.
البته به لطف حمایت‌های موثر روسیه و در وهله بعد چین، کشور‌های غربی و در راس آنها ایالات متحده تاکنون نتوانسته‌اند پرونده ایران را در شورای امنیت باز کنند و پای ایران را به گرداب تحریم‌های جامعه بین‌الملل‌ بکشانند. از این رو است که تمام تحریم‌هایی که ایالات متحده علیه ایران تمهید کرده تاکنون در دایره تحریم‌های یکجانبه باقی مانده است. بر همین اساس است که اکنون دیپلمات‌های ایرانی با زبان صریح‌تری از لزوم حفظ منافع ایران در برجام سخن می‌گویند و اضافه می‌کنند که حفظ برجام اولویت آنها نیست.
چه، ایران می‌داند به لطف پشتیبانی روسیه، پرونده‌ای علیه کشورمان در شورای امنیت باز نخواهد شد و حتی اگر با اصرار اسراییل و ایالات متحده جلسه‌هایی علیه ایران در این نهاد اجرایی سازمان ملل متحد برگزار شود، شکست خواهند خورد. به همین دلیل دیروز مقامات ایرانی در مقابل تهدیدهای دوفاکتوی اروپایی‌ها پیشدستی کردند و همانند ایشان از احتمال خروج از برجام سخن گفتند. این موضع‌گیری در واقع پاسخی است به اظهارات مقامات اروپا که از تزریق گاز به سانتریفیوژ‌های فردو ابراز نگرانی کرده بودند. در همین باره دیروز معاون وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد: حفظ منافع ملت ایران برای ما‌ مهم‌تر از حفظ یک توافق با دیگر کشورهاست.
سیدعباس عراقچی در حاشیه پنجمین کنفرانس عدم اشاعه در هتل لوته مسکو به خبرنگاران گفت: هیچ کشوری در حسن نیت ایران در حفظ برجام تردید ندارد. وی افزود: هیچ‌کس‌ تردید ندارد که اگر ایران از منافع برجام بهره‌مند نشود، به کاهش تعهدات برجامی ادامه خواهد داد. معاون وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران مهم‌تر از حفظ یک توافق است، گفت: ایران از یک سو اراده خود را برای عمل به تعهدات برجامی و از سوی دیگر کاهش تعهدات در صورت عمل نکردن دیگر کشورها به تعهدات‌شان را به طور شفاف نشان داده است. عراقچی تصریح کرد: ایران به‌اندازه کافی به دیپلماسی فرصت داده و اگر شرایط تغییر نکند در مسیر کاهش تعهدات حرکت خواهد کرد. وی با اشاره به فرصت جدید دوماهه برای دیپلماسی گفت: قاطعیت جمهوری اسلامی ایران در دفاع از منافع خود روشن است و این موضوعی است که در تمام محافل بین‌المللی مورد بحث قرار دارد. مذاکره‌کننده ارشد ایران با اشاره به انزوای بین‌المللی آمریکا گفت: بسیاری از کشورها از جمله شرکت‌کنندگان در این کنفرانس بین‌المللی، یکجانبه‌گرایی آمریکا را محکوم کرده‌اند. معاون وزیر امور خارجه کشورمان افزود: حتی بسیاری از کشورهای اروپایی نیز یکجانبه‌گرایی مفرط آمریکا را محکوم می‌کنند و امروزه حرکتی در سراسر جهان علیه این یکجانبه‌گرایی شکل گرفته که هر روز تقویت می‌شود. عراقچی برجام را نماد شاخص این حرکت جهانی عنوان کرد و گفت: این موضوع در همه محافل بین‌المللی، بحث روز است.
کنفرانس بین‌المللی عدم اشاعه که از دیروز با حضور مقامات و شخصیت‌های ۴۰ کشور جهان و چند نهاد مهم بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مسکو آغاز شده است تا سه روز ادامه خواهد یافت. دیدار و گفت‌وگو با مقامات کشورهای شرکت‌کننده از جمله ‌سرگئی ریابکوف‌ و ‌میخائیل بوگدانوف ‌معاونان وزیر خارجه روسیه و سخنرانی در نشست تخصصی برجام با حضور مذاکره‌کنندگان کشورهای باقیمانده در برجام از دیگر برنامه‌های عراقچی در مسکو است. کنفرانس بین‌المللی منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و خلع سلاح با حضور عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان و ۲۵۰ تن از شخصیت‌ها و مقامات ۴۰ کشور در مسکو برگزار شد.‌ در این کنفرانس سه روزه نمایندگانی از سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حضور دارند. گفتنی است کنفرانس بین‌المللی عدم اشاعه (انرژی هسته‌ای- خلع سلاح و عدم اشاعه) یکی از بزرگ‌ترین کنفرانس‌ها با موضوع هسته‌ای است. در این کنفرانس که نمایندگانی از سازمان‌های بین‌المللی
IAEA,CTBTO , UNODA نیز حضور خواهند داشت موضوعاتی از قبیل کنترل تسلیحات بین روسیه و آمریکا، جنبه‌های مختلف برنامه جامع اقدام مشترک (‌برجام)، تنش‌های خاورمیانه، عدم پیشرفت در خلع سلاح هسته‌ای کره‌شمالی و سایر موضوعات مرتبط مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت. عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان که در این کنفرانس شرکت کرده است، در پنل اختصاصی با موضوع توافق هسته‌ای ایران، آخرین وضعیت برجام را تشریح کرد. در این پنل ‌سرگئی ریابکوف‌ معاون وزیر خارجه روسیه، هلگا اشمیت مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ‌فو کونگ‌ مدیرکل دپارتمان کنترل تسلیحات و خلع سلاح وزارت خارجه چین نیز سخنرانی داشتند.