عذرخواهی برای مردم نان و آب نمی‌شود

گروه سیاسی- چند روز از خاموشی‌های مکرر و گاه و بی‌گاه که زندگی را برای مردم گرفتار معیشت و کرونا سخت‌تر از سخت کرده است، گذشته و آقایان مسوول تازه راضی به عذرخواهی شده‌اند!
جناب رییس‌جمهور تازه روز سه‌شنبه معاون اول خود را مامور رسیدگی کرد و هم آب پاکی را روی دست ملت ریخت که این وضعیت حداقل تا نیمه مرداد ادامه دارد. از جلسه دیروز مجلسی‌ها حول محور قطعی برق هم خروجی امیدوارکننده‌ای درنیامد. وزرای نیرو و ارتباطات هم که با همکاری یکدیگر دورکاری‌های این روزها که در نبود واکسن تنها راه چاره مردم شده است را به چالش کشیده‌اند بالاخره دیروز در حاشیه جلسه هیات دولت عذرخواهی کردند.
اما چه فایده؟ مگر عذرخواهی برای ملت برق و آب و سلامت می‌شود؟! عذرخواهی چرخ از کارافتاده تولید و صنعت را که نمی‌چرخاند، هیچ؛ عصبانیت آن جوان دارابی که ویدئوی آن منتشر شد و دیدیم وسط عروسی به در اداره برق لگد می‌زد، را هم نمی‌خواباند!
تجمعات اعتراضی پراکنده در سراسر کشور که بعد از افزایش قطعی‌های برق انجام شده و بهانه دست رسانه‌های آن سوی آب داده تا با چاشنی کردن چند ویدئوی قدیمی بر نارضایتی موجود، دامن بزنند هم شاهد این مدعا است.
عذرخواهی مسوولان در این شرایط لازم بود و جای خوشحالی است که بالاخره انجام شد اما آقایان باید متوجه باشند که این کار به این سادگی تمام نمی‌شود. تا وقتی که روزی چند بار و بی‌برنامه برق برود، نقاطی از کشور آب نداشته باشد، مردم در صف واکسن مانده باشند، ملت نان شب نداشته باشند، تولیدکننده، صنعتگر و کارگر بیکار مانده باشند و… عذرخواهی فایده ندارد.
این را نه ما، بلکه کارشناسان و جامعه‌شناسان می‌گویند. مثلا امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «عذرخواهی شرط ادب و نزاکت بوده و کار خوبی است اما در این شرایط فایده ندارد و جامعه را آرام نمی‌کند.»
وی با اشاره به اینکه «عوامل بروز مساله خاموشی‌ها یک‌شبه به وجود نیامده است» گفت: «مشکل فقط به این دولت هم مربوط نیست. آن‌طور که دیروز در خبرها دیدیم و آقای نیکزاد گفت باید سالانه هفت، هشت هزار مگاوات به تولید برق افزوده می‌شد اما نشده است. دلایلی هم دارد، مثلا عدم تصویب FATF ، بلوکه ماندن پول‌های ایران، ندانم‌کاری مدیران و… اما به هر دلیلی سختی آن را مردم می‌کشند.»
وی از عدم برنامه‌ریزی‌هایی که می‌شد بشود و نشد، انتقاد کرد و گفت: «این کشور خشک و آفتابی است، در کویر می‌توانستند از صفحات خورشیدی استفاده و برق تولید کنند. نیروگاه انرژی اتمی که درست کرده‌اند، خوابیده است. به قول آقای رجبی‌‌مشهدی ۱۱ هزار مگاوات برق کم داریم. جای خالی برنامه‌‌ریزی در مسائل دیگر هم مشهود است. مردم مقایسه کرده و می‌پرسند که چرا ما در روند واکسیناسیون از ترکیه و همین کشورهای اطراف عقب‌تر هستیم؟ مسلم است این مسائل نارضایتی ایجاد می‌کند.»
این استاد جامعه‌شناس عذرخواهی مسوولان در چنین شرایطی را «عذر بدتر از گناه» خواند و گفت: «به جای عملگرایی و پراگماتیسم، عذرخواهی می‌کنند! پس جواب آن فردی که یخچال خانه‌اش سوخته را چه کسی می‌دهد؟ جواب آن کس بیمارش در بیمارستان فوت کرده را چه کسی می‌دهد؟ مردم می‌گویند که عذرخواهی نان و آب نمی‌شود، ما برق می‌خواهیم.»
وی از مجلس نیز انتقاد کرد و گفت: «مجلس هم کاری نمی‌کند. تعطیل کردن صنایع مگر راهکار است؟! این کارها زیان دارد. باید راهکاری پیدا کرد که هزینه آن را کارگر و مردم ندهند. با این رویه نمی‌توان جامعه را آرام کرد.»
قرایی‌مقدم با اشاره به اعتراضاتی که در روزهای اخیر در برخی نقاط کشور انجام شده است، هشدار داد: «ناکارایی مدیریت، نابسامانی نظام اداری و بوروکراسی کشور و برنامه‌ریزی‌های نادرست از نظر علم مدیریت زمینه‌ساز بحران است و شکی نیست که بحران فعلی درباره برق نتیجه این ناکارایی‌های مدیران، به کارگیری افراد غیرمتخصص در نظام اداری و عدم‌برنامه‌ریزی است.»
وی افزود: «البته مساله جدی و طبیعی این است که وقتی از درون ضعیف شده باشیم از بیرون مورد حمله قرار می‌گیریم. اکنون قطعی‌های برق به دامنه نارضایتی‌ها خواهد افزود. آن هم در شرایطی که انتخابات را تازه پشت سر گذاشته و دیدیم که بیش از ۵۰ میلیون نفر در انتخابات شرکت نکردند، چهار میلیون هم رای باطله دادند! حتی الان جوک درست کرده و می‌گویند آنهایی که رای داده بودند شناسنامه خود را ببرند و برق بگیرند! این یعنی نارضایتی. نارضایتی‌ای که اتفاقا سبب می‌شود از تعداد طرفداران و نیروهای درونی وابسته هم کاسته شود.»
این استاد جامعه‌شناس توضیح داد: «یک دسته از ناراضی‌ها برانداز هستند، یک دسته دیگر اما آنهایی هستند که از پست و مقام افتاده‌اند. وقتی شمار ناراضی‌ها افزوده می‌شود طبیعتا از دور و بری‌های حکومت کاسته می‌شود. از آنجایی که این نارضایتی‌ها قبلا بحران‌هایی مثل ۹۶ و ۹۸ را ایجاد کرده بود، می‌توان گفت که اکنون هم ممکن است آینده خطرناکی را برای حکومت و نظام ایجاد کند. به اضافه اینکه امروز رسانه‌ها و فضای مجازی از در و دیوار می‌ریزند و این ناراضی‌ها را تهییج می‌کنند.»
وی یادآور شد: «بالاخره طرفداران حکومت هم یخچال و تلویزیون دارند، از بی‌برقی اذیت می‌شوند. شاید حرفی نزنند اما فاصله می‌گیرند و روزی که اتفاقی رخ دهد، در گروه ناراضی‌ها قرار می‌گیرند.
شکی نیست که اگر امروز انتخابات برگزار می‌شد، مشارکت کمتر بود. این به خاطر افزایش روز به روز فاصله جامعه و حاکمیت است که موضوع بسیار مهم و خطرناکی است.»
افزایش شکاف بین دولت و ملت و افزایش بی‌اعتمادی و نارضایتی قطعا موضوعی نیست که بتوان ساده از کنار آن گذشت. بر همین اساس است که به حکم رسالت رسانه‌ای خود به مسوولان امر هشدار می‌دهیم در فرآیند حل این مسائل به یک عذرخواهی اکتفا نکرده و پیش از آنکه دیر شود به فکر یک راهکار جدی و واقعی باشند.
امید است که این هشدار سبب نشود، آقایان رسم تازه آموخته عذرخواهی را کنار گذاشته و به همان مدار عموما طلبکارانه دولتمردان در ایران برگردند.