عرضه به نفع مصرف‌کننده نهایی

«جهان‌صنعت»- پس از معاملات موفق محصولات گروه بهمن در روز ۲۶ مردادماه در بورس کالا، روز گذشته نوبت به گروه خودروسازی ایران خودرو رسید که در فضای شفاف بازار سرمایه محصولاتش را به فروش برساند. در جریان عرضه روز گذشته، ایران خودرو موفق به فروش ۴۸۱ دستگاه‌ هایمای سفید و مشکی تولیدی خود شد. نکته حائز اهمیت، قیمت کشف‌شده‌ هایما در بورس کالا و پایین‌تر بودن آن نسبت به بازار و در نتیجه به نفع مصرف‌کنندگان نهایی بود. تجربه موفق عرضه خودرو در بورس کالا نشان می‌دهد که سیاستگذار از ظرفیت شکل‌گرفته می‌تواند در راستای شفافیت و سیاستگذاری برای تعادل‌بخشی به عرضه و تقاضا بهره برده و در نهایت همسو با منفعت تولیدکننده و مصلحت مصرف‌کننده، برنامه‌های فروش را در بستر شفاف بورس کالا اجرایی کند.
بر این اساس دومین عرضه خودرو در بورس کالا پس از مصوبه شورای عالی بورس با فروش ۴۸۱ دستگاه خودرو کمتر از نیم ساعت به پایان رسید. نکته مهم در معاملات روز گذشته، شفافیت و فاصله قابل تامل قیمت در بورس کالا با بازار آزاد بود. نخست آنکه کل فرآیند معامله و مشخص شدن خریداران در یک سازوکار شفاف و در مدت زمان بسیار کوتاه صورت گرفت و نکته دوم، قیمت کشف‌شده در تالار بود. قیمت کشف‌شده دو مدل‌ هایمای گروه ایران خودرو در بورس کالا با لحاظ قیمت پایه تولیدکننده، درصد رقابت و به علاوه هزینه‌های جانبی خودروی خریداری شده، پایین‌تر از قیمت این محصول در بازار آزاد در روز گذشته بود. به این ترتیب در همان روز عرضه با توجه به نزدیکی میزان عرضه و تقاضا برای‌ هایمای مشکی و سفید، مصرف‌کنندگان واقعی توانستند ارزان‌تر از قیمت‌های بازار محصول مورد نیازشان را خریداری کنند. این موضوع در کنار شفافیت لحظه‌ای معاملات، قطعا به سود تولید و مصرف‌کننده نهایی و در مقابل به زیان واسطه‌هاست.
جزئیات معاملات‌ هایما
اطلاعات تابلوی معاملات بورس کالا قبل از آغاز معاملات بیانگر آن بود که برای‌ هایما S7 (مشکی) تقاضایی معادل ۲۸۶ دستگاه که با احتساب افزایش عرضه تولیدکننده مقدار مورد فروش به ۳۰۰ دستگاه می‌رسید و برای‌ هایما S7 (سفید) نیز تقاضایی معادل ۲۴۴ دستگاه در برابر عرضه ۲۰۰ دستگاه شکل گرفت. معاملات‌ هایمای سفید که از ساعت ۹ صبح به صورت روش حراج باز برگزار شد، پس از ۸ دقیقه رقابت خریداران، ۲۰۰ دستگاه خودرو که با قیمت پایه ۷۴۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بورس کالا عرضه شد، با میانگین قیمتی ۷۵۳میلیون و ۳۴۲هزار و ۵۰۰ تومان و رقابت ۴۶/۱ درصدی معامله شد. همچنین در ادامه نیز ۲۸۱ دستگاه‌ هایما مشکی که با قیمت پایه ۷۴۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بورس کالا عرضه شد با قیمت پایه و بدون رقابت معامله شد. گفتنی است قیمت پایه‌ هایما S7 تولیدی ایران خودرو در بورس کالای ایران ۷۴۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود و هر کد ملی صرفا مجاز به ثبت سفارش روی یکی از کدهای عرضه‌شده در تاریخ عرضه و صرفا برای یک دستگاه خودرو بود.
عرضه خودروهای تجاری گروه بهمن در بورس کالا
شایان ذکر است به گفته مدیرعامل گروه بهمن- به عنوان پیشگام عرضه بورسی خودرو-خودروهای تجاری این گروه راهی بورس کالا خواهند بود. بیوک علیمرادلو با اشاره به اثرمطلوب عرضه خودرو در بورس کالا تاکید کرده است که این شرکت بر اساس قیمت‌گذاری عادلانه و منصفانه همواره در کنار مصرف‌کنندگان خواهد بود. مدیر عامل گروه بهمن با یادآوری این نکته که عرضه خودروی B2C در بورس کالا متداول نیست گفت: هرچند فروش خودروهای B2C در بورس کالا متداول نیست اما شرایط کشور ما ایجاب می‌کند این مسیر را طی کنیم. او همچنین ابراز امیدواری کرده است که محصولات دیگر گروه بهمن نیز به همین طریق عرضه شوند و همان‌طور که پیش از این نیز اعلام شده است چند خودروی تجاری این گروه نیز برای عرضه در بورس کالا مورد تایید قرار گرفته است.
شاهین، کوئیک و ۸ محصول دیگر سایپا در راه بورس کالا
در همین حال مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا هم می‌گوید که عرضه محصولات این شرکت در بورس کالا به شاهین و کوئیک ختم نمی‌شود بلکه ۸ محصول جدید تا بهمن ۱۴۰۲ به مرور از سوی سایپا به بازار عرضه می‌شود که تلاش این شرکت فروش محصولات جدید در بورس کالاست. محمدعلی تیموری به کالاخبر گفته است سایپا در تلاش است ظرف دو هفته آینده شاهین را در بورس کالا عرضه کند. بر این اساس در فاز نخست، حداقل ۵۰۰ دستگاه شاهین راهی بورس کالا می‎شود. به گفته تیموری، با افزایش تولید خودروی شاهینT این محصول از فرآیند قرعه‌کشی حذف شده است. آن طور که مدیرعامل سایپا عنوان کرده است، با عرضه شاهین در بورس کالا سایپا متعهد می‌شود با توجه به سازوکارهای بورس کالا این محصول را براساس زمان اعلام‌شده به مشتریان تحویل دهد. وی درباره این موضوع که سایپا محصول دیگری را در بورس کالا پذیرش و عرضه خواهد کرد نیز گفت: خودروی پُرتیراژ دوم سایپا یعنی کوئیک را نیز در بورس کالا عرضه خواهیم کرد. در ابتدا از کوئیک اتومات شروع می‌کنیم و سپس به سمت مدل‌های بعدی می‌رویم. تیموری ادامه داد: سایپا از بهمن سال ۱۴۰۱ تا بهمن سال آینده ۸ مدل محصول‌های جدید شامل آریا، سهند، اطلس، ون و … را به بازار عرضه خواهد کرد و تلاش ما این است محصول‌های مذکور در بورس کالا عرضه شوند. به گفته مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا به نظر می‌رسد به زودی خودروهای تولید انبوه نیز در سازوکار بورس کالا عرضه شود و این روش مطمئنا بهترین سازوکار کشف قیمت منصفانه برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان خواهد بود.