عرضه نفت‌ خام در بورس قطعی است

مدیرعامل بورس انرژی از پذیره‌نویسی نخستین صندوق پروژه بورسی در سال‌جاری خبر داد و گفت: برای عرضه نفت خام در بورس انرژی اقدامات فشرده‌ای بین شرکت ملی نفت و بانک‌ها در دست پیگیری است که به زودی نتیجه خواهد داد. سیدعلی حسینی در گفت‌وگو با فارس از عرضه قریب‌الوقوع نفت خام در این بازار خبر داد و گفت: اقدامات فشرده و گسترده‌‌ای بین بورس انرژی، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، شرکت ملی نفت ایران و برخی بانک‌های عامل در دست پیگیری است و در این زمینه به زودی اتفاقات مهمی روی خواهد داد. مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه در فروردین‌ماه سال ۹۳ با شروع عرضه‌ نفت خام در رینگ داخلی این بورس، زمینه برای کشف قیمت این کالا در بورس انرژی ایجاد شد، گفت: به دلایلی همچون نبود تقاضا و جایگزینی میعانات گازی توسط مصرف‌کنندگان، پس از چندی عرضه نفت خام در بورس انرژی متوقف شد. وی با بیان اینکه ساختار دولتی حاکم بر صنعت نفت و وجود برخی رویه‌ها و سازوکارهای سنتی مانع تحقق کامل اهداف تعیین شده برای توسعه بازار نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی در بورس انرژی شده است، عنوان کرد: هم‌اکنون قیمت‌گذاری نفت‌خام صادراتی که متولی فروش آن امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران است بر مبنای میانگین قیمتی نفت‌خام عمان و دوبی انجام می‌شود که برای تغییر این رویه و مرجع‌ قرار دادن قیمت‌ کشف شده نفت‌خام در بورس انرژی باید برنامه‌ریزی مناسبی را پایه ریزی کرد. افزون بر این، به گفته این مقام مسوول عرضه نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی از طریق بورس و فراهم کردن شرایط حضور پالایشگاه‌های خارجی و خریداران این محصولات می‌تواند علاوه بر افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان، موجب بهبود شرایط و ثبات فروش نفت و فرآورده‌های نفتی در کشور شود. بر این اساس شناسایی و تحلیل بازارهای هدف برای کارشناسان حوزه انرژی کشور تسهیل شده و برنامه‌ریزی برای توسعه تجارت نفت و فرآورده‌های آن با اطمینان بیشتری صورت می‌گیرد.
تحولات رینگ معاملات برق
حسینی از آخرین تحولات رینگ معاملات برق در بورس انرژی نیز سخن گفت و افزود: سهم معاملات بازار برق بورس انرژی از کل معاملات برق در کشور در حال حاضر کمتر از ۱۰ درصد است که مشکل اصلی دراین زمینه انتقال حجم قابل توجه معاملات در بورس انرژی و عدم امکان تخصیص منابع مالی کافی توسط وزارت نیرو جهت تسویه نقدی معاملات است. این مقام مسوول با اشاره به حوزه ابزارهای نوین مالی در این بازار گفت: بورس انرژی فعالیت خود را در زمینه تامین مالی پروژه‌های حوزه انرژی با قراردادهای سلف موازی استاندارد یک‌ساله شروع کرده و تاکنون طی ۹ مرحله از طریق انتشار این اوراق بالغ بر هشت هزار میلیارد ریال در حوزه فرآورده‌های نفتی و سه هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال در حوزه برق، تامین مالی برای پیشبرد طرح‌های حوزه انرژی صورت گرفته است. به گفته وی طرح صندوق پروژه برای تامین مالی صنعت نیروگاهی از دیگر ابزارهای طرحی شده در بورس انرژی بوده که با همکاری شرکت مپنا امسال به عنوان نخستین صندوق پروژه در بازار سرمایه پذیره‌نویسی خواهد شد. حسینی از تلاش برای راه‌اندازی بازار گواهی ظرفیت نیروگاهی با توجه به مصوبات وزیر نیرو خبر داد و افزود: در زمینه سایر ابزارهای تامین مالی از قبیل گواهی سپرده ‌کالایی نیز این بورس در حال بررسی و امکان‌سنجی پیاده‌سازی ابزارهای مالی است. همچنین بورس انرژی در راستای ایفای مسوولیت اجتماعی نیز درصدد راه‌اندازی بازار معاملات آب و کربن است تا از این منظر علاوه بر قیمت‌گذاری شفاف آب و اوراق آلایندگی زمینه را برای مصرف بهینه آب و همچنین کاهش انتشار گازهای آلاینده فراهم آورد. حسینی با بیان اینکه از کل معاملات صورت گرفته در بورس انرژی حدود ۲۱ درصد متعلق به رینگ بین‌الملل بازار فیزیکی است، عنوان کرد: از کل معاملات بازار فیزیکی این مقدار به ۳۳ درصد می‌رسد که شاخص مناسبی برای شناسایی ظرفیت بالای رشد این بخش به شمار می‌رود. وی در پایان گفت: تاکنون بالغ بر ۱۸۶ خریدار بین‌المللی از کشورهایی از قبیل افغانستان، امارات، عراق، ارمنستان، پاکستان، ترکیه، گرجستان، هندوستان، مالزی، روسیه، کانادا و غیره اقدام به اخذ کد معاملاتی در بورس انرژی کرده‌اند و کشورهایی از قبیل ارمنستان، افغانستان، امارات، آفریقای جنوبی، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، چین، عراق و.‌.‌. مقصد کالاهای معامله شده در رینگ بین‌الملل بوده‌‌اند.
رشد صددرصدی ارزش معاملات بازار فیزیکی
از سویی دیگر یک آمار تازه مشخص کرد، ارزش معاملات بازار فیزیکی در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ نزدیک به ۶۰۰ میلیارد ریال است که این میزان ارزش حاصل معامله ۲۵۲هزار تن انواع فرآورده‌های نفتی، گاز و سایر حامل‌های انرژی است. به گزارش سنا، بازار فیزیکی بورس انرژی طی مردادماه سال ۹۶ نسبت به مدت مشابه سال قبل از رشد صددرصدی برخوردار بوده است. این درحالی است که روز گذشته مورخ ۴ شهریور ۹۶ شاهد ۱۳عرضه در بازار فیزیکی خواهیم بود. این عرضه‌‌ها شامل عرضه کالاهای حلال ۴۰۲، حلال ۴۰۴، حلال ۴۱۰، نفتای سنگین تصفیه نشده، بلندینگ نفتا حلال ۴۱۰، آیزوفید و آیزوریسایکل، گاز مایع صنعتی، گاز بوتان، گاز پروپان و نفتای سنگین از شرکت‌های پالایش نفت شیراز، تبریز و تهران و شرکت پتروشیمی تبریز خواهد بود. همچنین در جریان معاملات نخستین روز شهریور‌ماه، بازار برق بورس انرژی شاهد معامله یک میلیون و ۱۹۶ هزار قرارداد معادل ۱۰ میلیون و ۲۵۴ هزار کیلووات ساعت به ارزش سه میلیارد و ۶۶۵ میلیون ریال بود. در این روز، نمادهای میان‌باری و کم‌باری با متوسط قیمت‌ ۳۷۵ و ۳۳۱ ریال بر کیلووات ساعت مورد معامله قرار گرفتند. بر این اساس، با احتساب معاملات روز چهارشنبه ارزش معاملات برق بازار مشتقه در سال ۹۵ از مرز هزار میلیارد ریال عبور کرد. خاطر‌نشان می‌شود در آغاز جلسه معاملاتی این روز، در بازار عمده‌فروشی برق نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان‌باری روزانه و کم‌باری روزانه ۳۱ شهریور ۹۶ گشایش یافتند. همچنین نمادهای بار پیک روزانه، بار پایه روزانه، میان‌باری روزانه و کم‌باری روزانه پنج تا هفت شهریور ۹۶ در پایان جلسه معاملاتی این روز متوقف شده و فرآیند تحویل آنها آغاز شد. در بازار مصرف‌کنندگان بزرگ و شرکت‌های خرده‌فروشی برق (بازار خرده‌فروشی) نیز که اولین روز معاملاتی خود را آغاز کرد نمادهای بار پیک ماهانه، بار پایه ماهانه، میان‌باری ماهانه و کم‌باری ماهانه اول مهر، اول آذر و اول دی‌ماه ۹۶ گشایش یافتند. در این روز همچنین در تابلوی سلف موازی استاندارد برای قراردادهای با سررسید یک‌سال و بیشتر در بازار مشتقه بورس انرژی، در نماد ستاره ۹۶۱، ۲۵۰ قرارداد با ارزشی بالغ بر ۶۴۲ میلیون ریال معامله شد. در مجموع ارزش معاملات روز چهارشنبه بازار مشتقه بورس انرژی، به ۴ میلیارد و ۲۹۷ میلیون ریال بالغ شد.