عطر برنج ایرانی در بازار

گروه بازرگانی- ارز مرجع برنج حذف شد و از این پس واردکنندگان باید از ارز مبادله‌ای برای واردات برنج استفاده کنند. در ۹ ماهه سال‌جاری ۸۹۷ هزار تن برنج با ارز مرجع وارد کشور شد. این در حالی است که قیمت آن تناسب چندانی با نرخ واردات آن ندارد. روز گذشته اعلام شد که ارز مرجع برای واردات برنج حذف شده و از این پس برنج و گوشت با ارز صادراتی و مبادله‌ای وارد می‌شود در حالی که پیش از این مسوولان وزارت صنعت و تجارت و دستگاه‌های تابعه بر تداوم واردات برنج و گوشت براساس ارز مرجع تاکید می‌کردند.
طی یک ماه اخیر خبرهایی مبنی بر احتکار برنج در کشور و توزیع به قیمت‌های بالا شنیده می‌شد و باوجود اینکه دولت توزیع برنج ۲۸۰۰ تومانی را در برنامه داشت اما برخی سودجویان تا دو برابر قیمت آن را در بازار می‌فروختند.
عدم نظارت بر بازار
روز گذشته دبیر انجمن برنج با تایید خبر حذف ارز مرجع واردات برنج دلایل آن را تشریح کرد.
جمیل علیزاده شایق اظهار داشت: حذف ارز مرجع واردات برنج به دلیل عدم نظارت بر بازار، قیمت و توزیع برنج در کشور بوده است.
دبیر انجمن برنج افزود: واردات برنج نیز امسال بیش از حد نیاز انجام شده است و در عین حال عدم نظارت کافی هم برای توزیع آنها انجام نشد.
وی ادامه داد: اعمال ارز مبادله‌ای برای واردات برنج قیمت را افزایش خواهد داد که امیدوارم مسوولان تدبیری داشته باشند.
در همین رابطه یک مقام مسوول در وزارت صنعت در مورد اینکه چرا ارز مرجع برنج حذف شده است، اظهار داشت: دلیل بسیار مهم این است که ارز مرجع با محدودیت مواجه است و بنابراین اولویت کالاهایی که ارز مرجع دریافت می‌کنند در حال تغییر است.
وی افزود: ۷۰ درصد واردات برنج در انحصار دو شرکت بوده است که این دو شرکت با احتکار، تعادل قیمتی در بازار را به هم ریخته و باعث افزایش قیمت برنج در بازار شده بودند بنابراین دولت ارز مرجع برنج را قطع کرد.
این مقام مسوول در مورد اینکه آیا ارز مرجع گوشت هم حذف شده است یا خیر، اظهار داشت: ارز مرجع گوشت هنوز حذف نشده اما تنها به ۱۰ درصد تقاضاها پاسخ داده می‌شود.
هنوز ابلاغیه صادر نشده
محمدحسین برخوردار، رییس مجمع واردات نیز در این خصوص با بیان اینکه مذاکرات نهایی درخصوص اختصاص ارز صادراتی برای واردات برنج و گوشت انجام شده است، اظهار کرد: این موضوع در مراحل نهایی به سر می‌برد و ابلاغیه آن هنوز ارسال نشده است.
وی ادامه داد: ما درخواست داده بودیم که واردات برنج و گوشت از طریق ارز مبادله‌ای و ارز حاصل از صادرات انجام شود و قطعا از این پس، قیمت‌گذاری آن متفاوت می‌شود.
برخوردار با بیان اینکه در این مذاکرات مقرر شده تجار بتوانند برای گروه‌های کالایی اولویت۲، برنج و گوشت از ارز مبادله‌ای استفاده کنند، تصریح کرد: تمام تلاش ما این است که هرچه زودتر ارز مرجع حذف شده و خانوارهای ضعیف‌تر از کوپن الکترونیک در راستای بهبود معیشت خود استفاده کنند.
فضای رانتی
مجید رضا حریری، رییس کمیسیون واردات اتاق ایران در رابطه با حذف ارز مرجع از واردات برنج اظهار کرد: از نظر من ارز مرجع به واردات هیچ کالایی نباید اختصاص داده شود زیرا باعث ایجاد فضای رانتی در کشور می‌شود.
وی با بیان اینکه اصلا منطقی نیست که در فضای اقتصادی دو نرخ ارز مرجع و مبادله‌ای وجود داشته باشد، خاطرنشان کرد: دو نرخ ۱۲۲۶ تومانی و مبادله‌ای که از سوی دولت اعلام می‌شود باید به سمت یکسان شدن حرکت کند زیرا نرخ ارز در بازار آزاد به‌طور طبیعی به روند خود ادامه می‌دهد.
رییس کمیسیون واردات اتاق ایران با تاکید بر اینکه بازار برنج در حال حاضر منظم نیست، تصریح کرد: بسیاری از برنج‌هایی که با ارز مرجع وارد شده در مرحله توزیع متوقف شده یا با نرخ آزاد در بازار توزیع شده‌اند.
حریری با بیان اینکه این موضوع در مورد همه کالاهای موجود در اولویت اول و دوم وجود دارد، تصریح کرد: اختصاص ارز یک‌هزار و ۲۲۶ تومانی به کالاهای موجود در اولویت‌ اول و دوم باعث به‌وجود آمدن همین رویه می‌شود.
وی بیان کرد: هر نوع نرخ‌گذاری غیرواقعی روی قیمت ارز منجر به شکل‌گیری بازارهای فاسد می‌شود. گوشت نیز همین وضعیت را دارد و زمزمه حذف ارز مرجع برای واردات آن نیز مطرح است.
حریری با بیان اینکه ممکن است روند حذف ارز مرجع از کالاهای اولویت اول و دوم همچنان ادامه پیدا کند، تصریح کرد: گوشتی که ارز مرجع دریافت می‌کند باید با قیمت حدود ۱۲ هزار تومان به دست مصرف‌کننده برسد ولی آیا چنین اتفاقی می‌افتد؟!
فرصتی برای تولید داخلی
یک عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج نیز در این رابطه اظهار کرد: برنج جزو محصولات استراتژیک کشاورزی به‌شمار می‌رود که باید با برنامه‌ریزی درست در تامین نیاز داخلی به خودکفایی در تولید این محصول دست یابیم.
غلامرضا خانکشی‌پور افزود: اگر در تامین بازار داخلی مشکلی وجود دارد باید به‌گونه‌ای تصمیم‌گیری شود تا تولید‌کنندگان برنج با ضرر و زیان مواجه نشوند و ضروری است نظام برنامه‌ریزی با سیاست‌گذاری درست، واردات این محصول به کشور را کنترل کند.
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج با اشاره به حذف ارز مرجع برای واردات برنج گفت: استفاده از ارز مبادلاتی برای واردات برنج می‌تواند قیمت این محصول را در بازار داخلی افزایش دهد و این به نفع تولید داخلی و کشاورزان خواهد بود.
خانکشی‌پور ادامه داد: برای رشد تولید داخلی باید از این فرصت طلایی استفاده شود در غیر این صورت گران‌تر شدن برنج خارجی سودی به غیر از ضرر و زیان مصرف‌کنندگان ندارد.
وی تاکید کرد: پس از حذف ارز مرجع نباید اجازه داده شود تا برنج‌های وارد‌شده قبلی با نرخ ارز مبادله‌ای به فروخته شوند و عده‌ای سوداگر مصرف‌کنندگان را با چالش مواجه ‌کنند.