غارت کنسروها و رب‌های ایرانی

بازار میوه و تره‌بار طی هفته‌های اخیر تغییرات قابل توجهی را ثبت کرده است به طوری که در حال حاضر قیمت هر کیلو گوجه‌فرنگی به هشت تا هشت هزار و ۵۰۰ تومان رسیده و رب گوجه‌فرنگی برخی برندها نیز به قیمت هر قوطی ۱۵ هزار تومان فروخته می‌شود‌. از این رو برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که افزایش صادرات بی‌حد گوجه‌فرنگی و کاهش عرضه در بازار داخلی، عامل افزایش قیمت آن برای مصرف‌کنندگان و کارخانه‌هاست تا جایی که در حال حاضر حتی کارخانه‌ها نیز این محصول را با افزایش قیمت ۸ برابری تهیه می‌کنند‌. بر همین اساس رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران از افزایش دو برابری قیمت رب‌گوجه‌فرنگی خبر داد و گفت: به دلیل افزایش تقاضا از سوی تجار کشورهای همسایه برای خرید گوجه‌فرنگی قیمت این محصول افزایش‌یافته و برخلاف سال‌های گذشته که هر کیلوگرم گوجه برای رب ۲۰۰ تومان عرضه می‌شد، در حال حاضر کارخانه‌ها هر کیلو گوجه مخصوص رب را ۱۶۰۰ تومان خریداری می‌کنند‌. این در حالی است که برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که افزایش تقاضا از سوی کارخانه‌های تولید رب نیز در افزایش قیمت و کمبود گوجه‌فرنگی بی‌تاثیر نبوده است اما آنچه بیش از همه بازار این محصول را دچار نوسان کرده، تقاضای کشورهای خارجی و حضور قابل تأمل تجار کشورهای همسایه در ایران بوده است‌. در همین خصوص اسدالله کارگر رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی نیز اعلام کرد که میزان تولید انواع محصولات در سال‌جاری برای بازار داخلی مناسب بوده اما صادرات بیش‌ازحد گوجه‌فرنگی، موجب آشفتگی بازار شده در حالی که اگر صادرات بیش‌ازحد صورت نگیرد، بازار با مشکل خاصی مواجه نخواهد شد.
بر همین اساس عضو هیات‌مدیره کانون صنایع غذایی ایران نیز به ایسنا گفت: وقتی در بازار دخالت کنیم و نگذاریم نظام عرضه و تقاضا بازار را کنترل کند و به جای آن با صدور بخشنامه و ممنوعیت یا آزاد کردن صادرات بخواهیم بازار را تنظیم کنیم، در نهایت این نوسانات را شاهد خواهیم بود.
علی شریعتی اظهار کرد: با توجه به قیمت ارز، تولیدکنندگان تمایل دارند تولیدات خود را صادر کنند؛ هر چند با قوانین جدید ارزی و اخذ تعهدنامه از صادرکنندگان شاهد قاچاق معکوس هستیم و این‌ بار از ایران، تره‌بار، رب‌ گوجه و انواع کنسروها به صورت غارت‌وار به خارج از کشور انتقال پیدا می‌کنند‌. به گفته وی، فروش نمایندگی‌های استان‌های مرزی در چند هفته اخیر چند برابر شده است اما نظارت کافی روی آنها و اینکه آیا این ارز برمی‌گردد یا خیر، وجود ندارد‌. این الزام تعهد برای صادرات به افغانستان و عراق سبب شده که کارت‌های بازرگانی یک روزه دوباره فعال شوند.
او درباره افزایش قیمت رب گوجه‌فرنگی گفت: این محصول یکی از صنایع غذایی پرمصرف در ایران است، ضمن آن که بازار صادراتی خوبی دارد‌. در ماه‌های اخیر به دلیل کم‌آبی و سخت‌گیری در استفاده از چاه‌ها زمینه گوجه صنعتی کم شده و گوجه مرغوب نیز صادر می‌شود‌. نکته بعدی بالا رفتن قیمت مواد بسته‌بندی است. به طور مثال درب قوطی که آسان باز می‌شود تا پیش از این ۱۰۰ تومان قیمت داشت الان ۸۰۰ تومان شده است‌. این افزایش به حدی بوده که برخی از تولیدکنندگان به سمت استفاده از بسته‌بندی شیشه‌ای بروند.
عضو اتاق بازرگانی با بیان اینکه در بازار دو نوع رب داریم، افزود: یکی رب امسالی و دیگری اسپ‌تیک یا پارسالی است که بیشتر برای تنظیم بازار و درست کردن سس به کار می‌رود اما با کاهش ارزش پول کشور، تاجران افغانستان و روسیه مقدار زیادی از این محصول را خریداری کردند‌. دلیل عمده افزایش قیمت مواد غذایی و کنسروها به خاطر بالا رفتن هزینه بسته‌بندی و تحریم است که تغییر قوطی نوشابه‌ها و بلندتر شدن آن به خاطر عدم فروش قوطی‌های قبلی به کارخانه‌های ایرانی است.