شناسه خبر : 326758
17 - 12 - 2022
17 - 12 - 2022
غرب به دنبال توافق نیست
«جهان صنعت» – با مروری بر مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه ۱+۵ نتیجه‌ای که به دست می‌آید وضعیت مشخص و روشنی را برای ناظران این گفتوگوها متصور نمی‌سازد. به عبارتی دیگر نمایندگان ایران و گروه ۱+۵ پس از مدت‌ها توقف در مذاکرات آن را در سه دوره داخل شهرهای استانبول، بغداد و مسکو آغاز کردند که حاصل آن ادامه همین مذاکرات در سطح کارشناسی و فنی بود و در این بین آنچه بیش از همه در اخباری که جسته و گریخته منتشر شد جلب توجه می‌کند عدم تمایل طرف غربی برای حل این معضل است زیرا‌که غرب به واسطه اعمال تحریم‌های سنگین علیه ایران به تاثیرگذاری آن امیدوار شده بنابراین به تطویل مذاکرات روی آورده است. از سوی دیگر آمریکا نیز با توجه به اینکه در کمتر از دو ماه دیگر با انتخابات ریاست جمهوری درگیرخواهد شد از این رو در مورد مواجهه با مساله ایران بسیار با احتیاط برخورد می‌کند بنابراین طبیعی است که اوباما از هر تصمیم یا رویدادی که اثر منفی بر انتخابات آتی کشورش داشته باشد به شدت پرهیز کند. در این رابطه احمدرضا دستغیب، نماینده شیراز و نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به «جهان صنعت» گفت: برنامه‌های کشور ما روشن و مشخص است، مساله‌ای که الان کار را معطل نگه داشته کشورهای غربی و اروپایی هستند که این بحث را فرسایشی دنبال می‌کنند
وی در ادامه اضافه کرد: آنها بیشتر به دنبال تعیین‌تکلیف انتخابات ایالات متحده هستند و در حال خرید زمان به سر می‌برند اما تمام اینها در کل کار ما خللی به وجود نمی‌آورد زیرا که در حال حرکت رو به جلو هستیم. البته در این بین رفتارهای تندی هم از طرف غربی‌ها دیده می‌شود که دلیل آن کاملا روشن است.
با این حال برخی کارشناسان هم تاکید می‌کنند که در این میان نتایج انتخابات ایران هم ممکن است بر روند مذاکرات تاثیرگذار شود.
دستغیب ابراز کرد: کشور ما بسته پیشنهادی خود را داده است، آنها هم پیشنهاداتی داشتند اما راهبردی و راهگشا نیست به عبارتی دیگر پیشنهاداتشان به بن‌بست رسیده و نتیجه‌ای به دنبال نخواهد داشت.
عوض حیدر‌پور، نماینده شهرضا و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز در این خصوص به «جهان صنعت» گفت: دوره آتی مذاکرات به این سمت گرایش دارد که در نهایت غربی‌ها به دلیل شرایط خاص حاکم بر فضای بین‌المللی علاقه‌مند هستند تا آن را ادامه دهند و قطعا به نتیجه خواهد رسید.
وی در این باره که این نتیجه چه خواهد بود، توضیح داد: آنها در نهایت می‌پذیرند که ایران یک قدرت هسته‌ای به شمار می‌رود و کشوری است که با داشتن امکانات لازم از این تکنولوژی بهره خواهد برد به عبارتی دیگر غربی‌ها این موضوع را مکتوب می‌کنند.
حسن کامران، نماینده اصفهان و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز در این رابطه ابراز کرد: خانم اشتون روحیه وقت تلف‌کنی دارد و پاسخ‌های وی به ایران مناسب نیست امیدواریم این خانم سر عقل بیاید و به تمایلات ملت ایران توجه کند.
آنچه می‌توان به عنوان دلیل این گذران وقت از سوی غربی‌ها دانست این است که غرب با دل بستن به تحریم‌ها به خصوص نفتی و بانکی تلاش می‌کند متحدان خود و مشتریان نفتی ایران را قانع سازد که برای حل مساله ایران از همین روش پیروی کنند.
به عبارتی دیگر غربی‌ها درصدد هستند تا با به زانو درآوردن ایران از طریق فشار اقتصادی، خواسته‌های خود را تحمیل کنند. آنها در حال حاضر می‌خواهند که غنی‌سازی اورانیوم تعلیق شود، موادی که تاکنون غنی شده را به کشور دیگری بفرستند و در نهایت سایت فردو را نیز تعطیل کنند و در برابر این موارد ایران معتقد است که باید تحریم‌ها به طور کلی تعلیق شود ولی گویا غرب از این مساله سر باز می‌زند و فقط حاضر است در مقابل این قدم‌ها به کاهش برخی محدودیت‌ها در مورد ارسال قطعات مسافربری به ایران و ارایه خدمات فنی به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی اقدام کند.
محمد حسن آصفری، نماینده اراک و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز در این رابطه به «جهان صنعت» گفت: امیدی به ادامه مذاکرات وجود ندارد. متاسفانه کشورهای غربی در تمام مذاکرات نشان دادند که پشت سرشان صهیونیست‌ها قرار گرفته‌اند و تا زمانی که چنین باشد هیچ امیدی به نشست‌هایی از این نوع نیست.
وی در ادامه در این رابطه که با این حساب چرا به گفتوگوها تن داده می‌شود، توضیح داد: باید در این گفتوگوها شرکت کرد تا حق خود را بیان کنیم. امروز شاهد یک سانسور خبری در دنیا هستیم به خصوص درباره اتفاقات سوریه، میانمار و بحرین زیرا آنها به دنبال خبرهایی هستند که به درد‌شان می‌خورد بنابراین ما باید حضوری فعال داشته باشیم تا بتوانیم افکار عمومی را آگاه سازیم.
نماینده اراک در خانه ملت افزود: ایران با بسته پیشنهادی جلو آمد زیرا از این طریق است که می‌تواند حق هسته‌ای خود را به اثبات برساند اما از آنجا که کشورهای غربی زیاد تمایل به پوشش خبری این داستان ندارند ماهم به نتیجه آن امیدی نداریم.
می‌توان در پایان نتیجه گرفت که باوجود ضرورت دستیابی به تفاهم اما نباید اجازه داد که پس از مدتی تصور شود ایران بر اثر تحریم‌ها به این امر تن داده که در آن صورت غرب به طور فزاینده‌ای خواسته‌های خود را افزایش خواهد داد. در این راستا طرح گام به گام روسیه توانایی مبنا و دستور کار قرار گرفتن را دارد و ایران باید این مساله را به صورت علنی اعلام کند تا نشان دهد که غرب به دنبال توافق نیست و فشار افکار عمومی را از دوش خود بردارد.
اما در اردوگاه غرب چنین به نظر می‌آید که سکون تحولات مربوط به پرونده هسته‌ای کشورمان بیش از همه به کام صهیونیست‌ها تلخ آمده و در حالی که دیپلمات‌ها مترصد تحولات آتی منطقه و از جمله مشاهده نتایج انتخابات‌ها در ایران و آمریکا هستند، اسراییلی‌ها بیش از همه درصدد دمیدن بر آتش و هرچه شعله‌ورتر کردن آن هستند.
جنگی در کار نیست
در اولین فرصت به ایران حمله می‌کنیم؛ محتوای اکثر گزارشات اسراییلی چیزی جز این نبوده است. طی چند هفته اخیر تمام آنچه مطبوعات اسراییلی را فراگرفته بود، نقل‌قول‌های کوتاه و بلند از مقامات رسمی و ارشد اسراییلی مبنی بر افزایش احتمال حمله به ایران برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای بوده است. آنها چنان افراط‌گونه در این مسیر پیش رفتند که مردم اسراییلی با احساس ترس از بروز جنگی خانمان‌سوز کمپین مخالف با سیاست‌های جنگ‌طلبانه دولت را به راه انداخته و با شرکت در تظاهرات، نارضایتی خود را در این زمینه ابراز داشتند.
مجموعه گزارش‌هایی که از اوایل مردادماه به شکل بی‌سابقه‌ای گسترش یافت، مملو از اظهارنظرهایی بود که زمان حمله یک‌جانبه اسراییل به ایران را در اواخر شهریور یا مهرماه تقویت می‌کرد. حتی برخی روزنامه‌نگاران برجسته اسراییلی و آمریکایی نیز در مورد زمان حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران دست به قلم شده و گمانه‌زنی کردند. دو هفته پیش بود که دانی آیالون، معاون وزیر خارجه اسراییل در مصاحبه با رادیو اسراییل، از «چند هفته حیاتی پیش‌رو در نهایی شدن سرنوشت مذاکرات هسته‌ای با ایران» سخن گفت و مدعی شد که «دنیا باید همین امروز شکست این گفتوگوها و پایان تماس‌های سیاسی با ایران را اعلام کند.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل نیز از «آمادگی خوب» پشت جبهه اسراییل برای «مباداهای دور و نزدیک» سخن گفته و تاکید کرده بود که «همه خطرها در مقایسه با خطر ناشی از هسته‌ای شدن ایران کوچک و بی‌اهمیت است». در طول آخر هفته نیز تمامی برنامه‌های سیاسی سه شبکه اصلی تلویزیونی اسراییل میزبان چندین نفر از کارشناسان، تحلیلگران و مقامات کنونی و پیشین امور امنیتی و نظامی برای «بررسی عواقب حمله به ایران» و چرایی «گوش ناشنوای محور بنیامین نتانیاهو- ایهود باراک نسبت به هشدارهای بلندپایگان امنیتی و نظامی» بوده است؛ محوری که روزنامه لیبرال‌هاآرتص و مخالف دولت کنونی، آن را «محور جنگ طلبان» نام نهاد.
اما شاید اظهارات شیمون پرز، رییس‌جمهور اسراییل را بتوان پایانی بر تمام این تهدیدات و لفاظی‌ها دانست. وی روز پنجشنبه از تمام خروجی‌های رسانه‌ای ممکن استفاده کرد تا اعلام کند هرگونه اقدام جداگانه از سوی اسراییل که به معنای حمله به ایران بدون درک درست مواضع آمریکا باشد، یک فاجعه خواهد بود. وی با کنار زدن تمام اظهارنظرهای ریز و درشتی که به تایید یا تکذیب اخبار جنگ مربوط می‌شد، بحث و مجادله بر سر حمله به ایران را دست‌کم تا برگزاری انتخابات آمریکا پایان داد.
فارن پالسی روز گذشته طی گزارشی به عملکرد تاثیرگذار پرز در این مقطع زمانی پرداخته و پیوند آن با مصاحبه یوری ساگی، رییس سابق نیروی دفاع اسراییل مبنی بر اینکه رهبران کنونی اسراییل صلاحیت و شایستگی هدایت یک جنگ تمام‌عیار با ایران را ندارند پایانی بر تهدیدات فعلی اسراییلی‌ها پیش از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر آمریکا دانست. در حال حاضر اوباما که تلاش بسیاری برای پیروزی در دوره دوم انتخابات دارد، از هرگونه پیامد غیرمنتظره اقتصادی و غیراقتصادی که ناشی از حمله نظامی به ایران باشد، اجتناب خواهد کرد. پرز هم به خوبی می‌داند نادیده گرفتن دلمشغولی‌های اوباما و حساب کردن روی پیروزی میت رامنی، نامزد جمهوریخواه انتخابات ماه نوامبر خطرات جدی را برای اسراییل در پی خواهد داشت.
شای فلدمن، متخصص طرح‌های هسته‌ای اسراییل، رییس سابق دانشکده مطالعات استراتژی دانشگاه جافا (Jaffa) در تل‌آویو و مدیر مطالعات خاورمیانه دانشگاه برندیز که اکنون در همین دانشگاه تدریس می‌کند طی گزارش خود برای فارن پالسی، بحث حمله اسراییل به ایران را پایان یافته می‌داند. آنچه مسلم است ستاد مشترک ارتش آمریکا در مورد چشم‌انداز درگیری نظامی با یک کشور مسلمان دیگر، آن هم در شرایطی که نیروهای آمریکایی هنوز در افغانستان مستقر هستند و در نتیجه قرار گرفتن در معرض اقدامات تلافی‌جویانه ایران نگران هستند. پرز با اعلام عمومی مواضع خود، در واقع درک عمومی تمام روسای دفاعی که پیش از این و در حال حاضر به اسراییل خدمت می‌کنند را ابراز داشت: اسراییلی که طی دوره ریاست جمهوری اوباما بیش از هر زمان دیگری از حمایت و تامین نظامی کاخ سفید بهره برده و وزارت دفاعش صمیمانه‌ترین روابط را با وزارت دفاع آمریکا برقرار کرده هیچ‌گاه نمی‌تواند به آسانی دست به اقداماتی بزند که ممکن است از سوی واشنگتن در جهت به خطر انداختن جان آمریکایی‌ها تعبیر شود.
ناگفته نماند که برخی از تحلیلگران برجسته آمریکایی احتمال اینکه اوباما در صورت پیروزی در انتخابات فرمان حمله به ایران را صادر کند، تقریبا صفر می‌دانند. به عقیده آنها مساله حمله اسراییل و حمایت آمریکا از این رژیم به هیچ عنوان در سیاست خارجه اوباما جای ندارد.
اوباما تمام تلاش خود را معطوف به تحریم‌های بیشتر و استفاده از راه‌حل دیپلماتیک در برنامه هسته‌ای ایران کرده است. بحث به تحریم‌ها و راه‌حل دیپلماتیک که می‌رسد پای اتحادیه اروپا هم به میدان بازمی‌شود. اتحادیه اروپا در مورد تحریم‌ها با تمام توان وارد عمل شد و پس از تصویب آن علیه بخش انرژی ایران در انتظار ضربه‌ای عمیق به پایه‌های اقتصاد ایران بود.
درست است که مذاکرات «کارشناسان فنی» ایران و شش قدرت جهان پیامد چشمگیری نسبت به مذاکرات هسته‌ای قبلی نداشت و باعث شد خوش‌بینی‌ها در مورد توافق بر سر راه‌حلی دیپلماتیک برای برنامه هسته‌ای ایران در آینده‌ای نزدیک همچنان اندک بماند اما انفعال کنونی اروپا که ناشی از استدلال فرصت دادن بیشتر برای تاثیرگذاری تحریم‌ها بر اقتصاد ایران بوده نیز چندان نتیجه بخش نخواهد بود.
واشنگتن پست اخیرا طی گزارشی معترف شد: در حال حاضر سیاست‌گذاران غربی به جای تمرکز بر دستاوردها و بهره‌وری ایران از تحریم‌ها، بر آنچه ایران در طول این تحریم‌ها از دست داده و خواهد داد، متمرکز شده‌اند. پرداختن به این مساله از مبحث سیاسی خوب است اما برای اتخاذ سیاستی منطقی و درست، بسیار بد خواهد بود ضمن اینکه هیچ مدرک و نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد کاهش درآمد ایران باعث توقف روند حرکتی برنامه هسته‌ای ایران که آماج خشم غربی‌ها قرار گرفته، شده باشد. ایران غنی‌سازی اورانیوم را با سرعت بیشتر و در سطوحی بالاتر از پیش ادامه می‌دهد.
ضمن اینکه هیچ مدرک تاریخی نیست که نشان دهد تاثیر تحریم‌ها بر یک حکومت با گذشت زمان افزایش می‌یابد. مثال‌های بسیاری وجود دارند که نشان می‌دهند چنین حکومت‌هایی انعطاف‌پذیر هستند و می‌توانند برای مدت طولانی در برابر تحریم‌ها مقاومت کنند، حتی می‌توانند با آنها هماهنگ شده یا بر آنها غلبه کنند.
همچنین دلایل خوبی وجود دارد که باور کنیم دولت‌هایی که مجبور به اجرای تحریم‌های نفتی علیه ایران شدند، بیش از این واردات خود را کاهش نخواهند داد و حتی ممکن است در پی بهبود روند فعالیت‌های اقتصادی و نفتی، میزان واردات نفت از ایران افزایش نیز بیابد. آمار و ارقامی که اخیرا منتشر شده نشان می‌دهد خرید نفت چین از ایران طی سه ماهه نخست سال‌جاری میلادی افزایش یافته است بنابراین در شرایطی که سیاست‌گذاران به گذر زمان و تاثیرگذاری بیشتر تحریم‌های نفتی امید دارند، بسیار محتمل است که تحریم‌ها به طور کامل تاثیرات خود را گذاشته باشند و اقتصاد ایران با گذر زمان بیش از این از تحریم‌ها تاثیر نپذیرد.
واشنگتن‌پست در گزارش خود اظهارات سیاست‌گذاران غربی مبنی بر اینکه هنوز زمان برای اثرگذاری تحریم‌ها باقی است را به گفته‌های یک دونده ماراتن تشبیه می‌کند که بگوید هنوز زمان برای پایان دادن به مسابقه باقی است. شاید زمان باقی باشد اما دور اخیر مذاکرات که با وجود افزایش فشارها پیشرفت چندانی نداشت، نشان می‌دهد غرب نیز راه طولانی را در پیش دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد