غفلت از توریسم تفرش

نادر نینوایی- شهرستان تفرش استان مرکزی با وجود بهره‌مندی از جاذبه‌های بسیار اما در زمینه توسعه صنعت توریسم مغفول مانده است.
این شهرستان که جاذبه‌های طبیعی متعددی از جمله چشمه‌ها، باغ‌های گردو و روستاهای زیبا را در خود جای داده، به سبب معرفی نشدن مطلوب، برای بسیاری از مردم ناشناخته مانده است.
از سوی دیگر، آثار تاریخی این شهرستان از جمله موزه‌ها و خانه‌های تاریخی آن نیز آنطور که باید معرفی نشده‌اند. در کنار تمام این موارد، کمبودهای زیرساختی و توجه نکردن به امر پژوهش در مسیر توسعه گردشگری شهرستان تفرش استان مرکزی، موانعی جدی به حساب می‌آیند.
اهمیت توجه به امر پژوهش
یکی از نکات مهم برای دستیابی به پیشرفت و توسعه در دنیای امروز، توجه داشتن به امر تحقیق و پژوهش است. در دنیایی که همه چیز بر پایه علوم دقیق و فناوری‌های پیشرفته می‌گذرد، غفلت از پژوهش به معنای از دست رفتن فرصت‌هاست و این موضوع درخصوص توسعه صنعت توریسم در مناطق مختلف کشور نیز نمود دارد.
مهسا فراهانی کارشناس جهانگردی و راهنمای گردشگری در مورد اهمیت تحقیق و پژوهش برای توسعه توریسم تفرش به «جهان‌صنعت» گفت: قبل از معرفی و‌ تبلیغات یک‌ جاذبه یا بهتر است بگویم یک‌ مقصد گردشگری، فراهم‌ کردن زیرساخت‌ها‌ و آموزش مباحث حوزه گردشگری می‌تواند راهگشای توسعه اصولی گردشگری در آن مقصد باشد. ضمنا باید توجه داشت که بستر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی امروزه تاثیر بسزایی در تبلیغات مقاصد گردشگری دارد و البته آن هم باید بر پایه اصول و موازین گردشگری و استانداردهای این حوزه باشد تا از آسیب به جامعه میزبان و جاذبه‌های ملموس و ‌ناملموس جلوگیری شود. وی افزود: شهرستان تفرش مقصدی تقریبا نوظهور در صنعت گردشگری است اما این جمله توجیه و دلیلی برای توسعه آرام یا بهتر بگویم لاک‌پشت‌گونه آن نخواهد بود. اگر مطالعه دقیقی درخصوص تاریخچه پیش از اسلام و پس از اسلام شهرستان تفرش انجام شود، در خواهید یافت که این شهرستان دارای جاذبه‌های تاریخی فرهنگی و آیینی بسیار مختلفی است که می‌تواند باحفظ استاندارد و جلوگیری از آسیب، باعث جذب مخاطبان بسیار زیادی شود.
این فعال گردشگری خاطر‌نشان کرد: آنچه درخصوص شهرستان تفرش بارز و مشخص است این است که بانک اطلاعاتی جامع و مدونی در حوزه‌های مختلف گردشگری آنطور که باید و شاید وجود ندارد و این موضوع تلاش بیشتر فعالان حوزه گردشگری این شهرستان را می‌طلبد تا بتوانند پیش‌زمینه توسعه حوزه‌های مختلف گردشگری ملموس یا ناملموس را فراهم کنند.
وضعیت موزه‌ها و خانه‌های تاریخی تفرش
یکی از شاخص‌ها و فاکتورهای مهم برای توسعه گردشگری در یک شهر، برخورداری شهر از موزه‌های قوی و متعدد و نیز بسامان بودن خانه‌های قدیمی و بافت تاریخی شهر است.
فراهانی از فعالان گردشگری تفرش درخصوص وضعیت موزه‌های این شهرستان ابراز داشت: درخصوص موزه‌های شهرستان تفرش باید بگویم که از تنوع نسبتا خوبی برخوردار است و با اینکه فقط حدود یک‌دهه است که دفتر میراث فرهنگی شهرستان راه‌اندازی شده است اما اقدامات بسیار خوبی درخصوص راه‌اندازی بهسازی و تجهیز موزه‌های حال حاضر شهرستان تفرش برداشته شده است اما با توجه به سابقه تاریخی و فرهنگی شهرستان تفرش جای خالی فعالیت بسیار بیشتری در این حوزه همچنان حس می‌شود که امید است با همکاری مردم و مسوولان و فعالان حوزه گردشگری قدم‌های بهتری برداشته شود.
وی درخصوص خانه‌ها و اماکن قدیمی تفرش نیز گفت: در مورد این خانه‌ها و اماکن قدیمی، متاسفانه هنوز سازوکار درست و نگاه بلند‌مدت و پیش‌رونده وجود ندارد. از سوی دیگر ورود خیل گردشگرانی که صرفا به دلیل کیفیت آب‌وهوایی و زیستی شهرستان تفرش به تفرش آمده و خانه دوم خریداری می‌کنند، میزان درآمدهای صنعت توریسم این شهرستان را کاهش داده است و همین امر رسیدگی به اماکن تاریخی و خانه‌های قدیمی این شهرستان را نیز با آسیب مواجه می‌کند.
این کارشناس جهانگردی خاطر‌نشان ساخت: با این حال نباید بی‌انصاف بود و باید گفت که در چند سال گذشته تا حدودی نگاه‌ها به بناهای قدیمی و تاریخی تغییر کرده و مردم شهرستان سعی در حفظ خانه‌های قدیمی و آبا و اجدادی خود دارند که باید این اقدامات در راستای گردشگری پایدار و رسوب هرچه بیشتر اقتصادی باشد.
لزوم توجه به الزامات اخلاقی گردشگری
برای آنکه یک شهر بتواند در حوزه توریسم رشدی پایدار داشته باشد، باید پیش از اقدام به اجرای طرح‌های توسعه‌ای، مسائل زیست‌محیطی و نیازهای جامعه میزبان مورد توجه قرار گیرد.
فراهانی کارشناس جهانگردی در پاسخ به این پرسش که برای رشد توریسم در مناطقی نظیر تفرش چه باید کرد، گفت: برای توسعه مقاصد گردشگری همواره طرح‌های توجیهی که با مطالعات همه‌جانبه هم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری و هم در حوزه محیط‌زیست، منابع طبیعی یا اجتماعی انجام می‌گیرد، می‌تواند راهگشا باشد.
وی افزود: در سوی مقابل طبیعتا اجرا و انجام طرح‌هایی که هیچ‌گونه توجیهی در حوزه‌های مختلف ندارد، می‌تواند برای مقاصد گردشگری آسیب‌زا باشد و همین آسیب منجربه گردشگری ناپایدار و در نتیجه عدم رضایت جامعه میزبان شود.
این فعال گردشگری در مورد اقداماتی که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری تفرش می‌تواند برای توسعه توریسم این شهر انجام دهد، گفت: در قدم اول جامعه میزبان باید آمادگی توسعه و ترویج گردشگری را داشته باشد و در این خصوص آموزش‌های لازم را ببیند.
درخواست اول می‌تواند از اداره میراث فرهنگی شهرستان‌ این باشد که با دقت‌نظر و حساسیت بیشتری درخصوص آموزش جامعه میزبان و علی‌الخصوص فعالان حوزه گردشگری اقدام کند و همچنین‌ در اجرای پروژه‌های گردشگری عجولانه و بدون مطالعه و بررسی یا با در نظر گرفتن روابطی خارج از روابط اداری و استاندارد برای اجرا یا توقف پروژه گردشگری اقدامی انجام ‌ ندهند.
وی در تشریح دیگر اقداماتی که وزارت گردشگری می‌تواند برای کمک به توسعه گردشگری تفرش و سایر شهرهای ایران انجام دهد، گفت: ادارات میراث فرهنگی و در راس آن وزارت میراث فرهنگی باید برای هر پروژه‌ای که به صورت مستقیم یا غیر‌مستقیم به گردشگری مرتبط است کاملا آگاهانه بررسی و اقدام کند تا پروژه یا فعالیتی در مغایرت با مسائل زیست‌محیطی، فرهنگی- اجتماعی و‌… نباشد.
این کارشناس جهانگردی در خاتمه ابراز داشت: همه‌ مواردی که ذکر شد حلقه‌های یک‌زنجیر متصل به هم هستند و اگر حلقه‌ای گسسته شود، ناگزیر تمام حلقه‌های این زنجیر معیوب و در نهایت پاره خواهند شد.