فاز جدید جنگ در اوکراین

گروه بین‌الملل- روز چهارشنبه بود که مقامات روسیه اعلام کردند کاخ کرملین مورد حمله پهپادی قرار گرفته و با توجه به اقدامات به موقع، توسط پدافند هوایی، حمله این دو پهپاد خنثی شده است. طبق آنچه مقامات روسی اعلام کرده‌اند، این حمله به منظور ترور ولادیمیر پوتین صورت گرفته و مسکو چنین موضوعی را یک اقدام تروریستی می‌داند که به سرعت تلافی خواهد شد.
بلافاصله بعد از اعلام این خبر، ولودیمیر زلنسکی رییس‌جمهوری اوکراین در شامگاه چهارشنبه دست داشتن کشورش در این حمله را تکذیب کرد. از سوی دیگر جان کربی هماهنگ‌کننده امور ارتباطات شورای امنیت ملی آمریکا نیز نقش کشورش در این حادثه را رد کرده و گفت این اتفاق ربطی به ما نداشته و ایالات‌متحده حملات علیه رهبران جهان را تایید نمی‌کند. لازم به ذکر است که نشریه پولیتیکو نیز به نقل از منابع مطلع پیش از این مدعی شده بود که دولت بایدن در جریان حمله پهپادی به کرملین قرار نداشته و اگر اوکراین واقعا پشت این حمله بوده کاخ سفید هیچ اطلاع قبلی از آن نداشته است؛ امری که سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای به صراحت اعلام کرده است: اگر معتقدید چون آمریکا و اوکراین صرفا حملات پهپادی به کرملین را رد می‌کنند، در نتیجه ما هم باید از آن بگذریم، باید بگویم که چنین چیزی کارساز نبوده و مسکو پاسخ چنین اقدامی را خواهد داد.
تشدید آتش جنگ
به گفته بسیاری از کارشناسان حمله پهپادی به کرملین را باید فاز جدیدی از جنگ اوکراین قلمداد کرد. در طول بیش از یک‌سالی که جنگ اوکراین در جریان است، با وجود حملات سنگین روسیه به شهرهای این کشور، اوکراینی‌ها قصدی جدی برای مقابله با روسیه در خاک این کشور نداشته‌اند. در این رابطه سوالی که مطرح می‌شود این است که با توجه به جنگ تمام‌عیاری که جریان دارد، چرا اوکراینی‌ها حمله به کرملین را تکذیب کرده‌اند؛ چرا که در ظاهر ماجرا این اقدام جزئی از اصول جنگ بوده و حتی می‌تواند از لحاظ تبلیغاتی نیز روحیه نیروهای اوکراینی را تقویت کند. به همین دلیل با تکذیب مستقیم اوکراین و آمریکا در خصوص این حمله و تشدید یورش‌های روسیه به اوکراین پس از وقوع این حادثه می‌توان دو نکته را مد نظر قرار داد. نخست اینکه اگر اوکراین واقعا پشت این قضیه قرار داشته، با انکار چنین واقعیتی قصد دارد همچنان به جامعه جهانی نشان دهد که در موضعی دفاعی در قبال روسیه قرار داشته و همچنان از اهرم تجاوز روسیه به خاک خودش بهره‌مند شود. اما نکته بعدی نیز به گفته برخی از ناظران این است که شاید روس‌ها خودشان پشت پرده این اتفاقات باشند. دلیل هم این است که با توجه به معادلات گره‌خورده جنگ، چنین موضوعی می‌تواند یک بهانه و توجیه بسیار مناسب جهت حملات بیشتر به شهرها و زیرساخت‌های حیاتی اوکراین از سوی روس‌ها باشد؛ کمااینکه از فاصله چهارشنبه گذشته تا تاکنون شدت حملات هوایی روسیه به اوکراین به صورت بی‌سابقه‌ای افزایش پیدا کرده است. به عنوان مثال روز پنجشنبه رییس تشکیلات نظامی اوکراین در شهر کی‌یف اعلام کرد که در طول ۲۴ ساعت گذشته شدت حملات هوایی روسیه به پایتخت اوکراین به بالاترین میزان از ابتدای سال جاری میلادی رسیده و کی‌یف از دی ماه تاکنون چنین حملات شدیدی را تجربه نکرده است.
دورنمای مبهم
البته علاوه بر تشدید حملات هوایی روسیه به خاک اوکراین و تاکید جان کربی مبنی بر اینکه واشنگتن به دنبال فهم اتفاقات رخ داده بوده و شاید هرگز به طور کامل نیز متوجه نشویم که چه طرفی مسوول حمله پهپادی به کرملین است، طی روزهای پنجشنبه و جمعه دو مرتبه پالایشگاه نفتی ایلسکی روسیه در منطقه روستوف و در مجاورت دریای سیاه مورد حمله پهپادی قرار گرفته و دچار آتش‌سوزی شده است. هر چند که از میزان تلفات و خسارت‌های این آتش‌سوزی تا لحظه تنظیم این خبر گزارشی منتشر نشده، اما شواهد نشان می‌دهد با توجه به تحولاتی که صورت گرفته باید شاهد تشدید جنگ در اوکراین باشیم. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که بسیاری از کارشناسان پیش از این هشدار داده بودند که به واسطه گرم‌تر شدن هوا بر شدت جنگ افزوده خواهد شد. از یک طرف طبق اطلاعات محرمانه‌ای که اخیرا از پنتاگون درز پیدا کرد، قرار بود نیروهای اوکراینی وارد یک ضد حمله گسترده علیه روسیه شوند که با لو رفتن آن عملیات منتفی شد.
از طرف دیگر هر چند که قبلا عنوان شده بود تخلیه خرسون از سوی روس‌ها و مستقر شدن آنها در ساحل جنوبی رودخانه دنیپرو نشانگر این موضوع است که نظامیان روسیه قصد پیشروی به سمت کی‌یف و مرکز اوکراین را نخواهند داشت، اما با توجه به نقاط کوری که در جنگ و مناطقی مانند خرسون، باخموت و استان‌های شرقی برای روسیه ایجاد شده به احتمال فراوان باید انتظار داشته باشیم که حمله پهپادی به کرملین نقطه عطفی در جنگ ایجاد کند و بر شدت درگیری‌ها میان دو طرف بیفزاید؛ امری که دورنما و تبعات آن از هم‌اکنون باعث نگرانی فوق‌العاده بیشتر جامعه جهانی شده است.