فرآیند تولید دقیق باشد، بنزین متانولی آلاینده نیست

مدیر پیشین برنامه‌ریزی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید که قرار است، ۸۶۰‌هزار تن متانول تبدیل به ۳۶۱‌هزار و ۲۰۰ تن بنزین شود. بدین ترتیب به جای افزایش ۳‌میلیون لیتر در روز با تبدیل همان مقدار متانول، افزایش یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر بنزین به دست خواهد آمد.
شهاب‌الدین متاجی این خبر را در گفت‌وگو با ایلنا اعلام کرده است. دوهفته پیش بود که وزیرنفت و معاونانش خبر از تولید بنزینی بر پایه متانول دادند. خبری که جامعه کارشناسی را در شک و شبهه قرار داد که آیا این بنزین تازه کیفیت و استاندارد لازم به لحاظ حفظ مشکلات زیست محیطی و آلاینده‌ها را دارد، یا خیر. هرچند مقامات وزارت نفت پاسخ روشنی در این رابطه به افکار عمومی نداده‌اند با این حال ظاهرا کار به سرعت در حال انجام است.
البته متاجی گفته که این نوع بنزین آلایندگی ندارد. «‌در واحدهای تبدیل کاتالیستی نفتا در پتروشیمی‌ها، بنزن نیز تولید می‌شود و به عنوان یکی از محصولا‌ت نهایی استخراج می‌شود. در صورتی‌که اختلاط این نوع محصول دستگاه تبدیل کاتالیستی و سایر محصولات باید به‌طور حساب شده و دقیق با محصولات پالایشگاه انجام شود به‌گونه‌ای که مقادیر بنزن و آروماتیک و الفین بنزین نهایی در حد مجاز باشد، هیچگونه آلایندگی نخواهد داشت.»
آن‌طور که این مقام سابق وزارت نفت تشریح کرده روش تولید بنزین از متانول به پنج صورت قابل اجراست. او به ایلنا گفته است: یکی از موارد به عنوان اکتان‌افزا است که تاثیر آن بستگی به عدد آرام‌سوزی بنزین پایه دارد. مثلا افزودن سه‌درصد حجمی به بنزین با آرام‌سوزی ۹۰، عدد اکتان را یک‌و نیم درجه بالا می‌برد. در بسیاری از کشورها افزودن سه‌در‌صد متانول به بنزین مجاز است و مشکلی برای خودروها ایجاد نمی‌کند. به دلیل اینکه حلالیت الکل‌ها (متانول و اتانول) آن در آب بسیار زیاد است، البته باید نظارت دقیق به عمل آید که در مخازن نگهداری و تانکرهای حمل بنزین، آب وجود نداشته باشد.
وی ادامه داد: با رعایت موارد فوق می‌توان ضمن بهبود کیفیت روزانه سه‌میلیون لیتر متانول به تولید بنزین افزود و بدین ترتیب سالانه ۸۶۰۰۰۰‌تن متانول جذب بنزین می‌شود. با توجه به تفاوت قیمت بنزین و متانول، این کار سالانه حداقل ۲۵۰‌میلیون دلار سود برای صنعت پالایش نفت در پی دارد بنابراین با کنترل روش نگهداری و حمل‌و‌نقل بنزین این کار عملی است.
مدیر پیشین برنامه‌ریزی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در ادامه با بیان اینکه تبدیل متانول به بنزین، یک فرآیند کاتالیستی است و در دومرحله انجام می‌شود، گفت: در مرحله اول متانول به دی‌متیل‌اتر تبدیل می‌شود و در مرحله بعدی، دی‌متیل‌اتر به مولکول‌های مختلف نفتی که بنزین را تشکیل می‌دهند، تبدیل می‌شود. بازده این فرآیند برای تولید بنزین حدود ۴۲‌در‌صد است، مثلا ۸۶۰۰۰۰‌تن متانول تبدیل به ۳۶۱۲۰۰‌تن بنزین می‌شود. بدین ترتیب به جای افزایش ۳‌میلیون لیتر در روز، با تبدیل همان مقدار متانول، افزایش یک‌میلیون و ۳۰۰‌هزار لیتر بنزین به دست خواهد آمد.
وی تاکید کرد: هزینه سرمایه‌گذاری برای تبدیل یک‌و نیم‌میلیون تن متانول در سال حدود ۴۰۰میلیون دلار است و منجر به تولید حدود ۱۵۰۰۰ بشکه در روز ( ۲۳۸۵۰۰۰ لیتر در روز ) بنزین می‌شود .
این مدیر پیشین صنعت نفت تصریح کرد: دو موضوع در اقتصاد تبدیل متانول به بنزین تاثیر زیادی دارد. بازده تبدیل حدود ۴۲‌درصد است و تفاوت قیمت متانول و بنزین نقش اصلی را در اقتصاد این طرح دارد، درصورتی که کارخانه تولید متانول از گاز طبیعی به قصد تبدیل آن به بنزین ساخته شود، کاملا توجیه‌ناپذیر است، در مورد متانول‌های موجود صادراتی، باید بین گزینه‌های مختلف، مقایسه صورت گیرد. مثلا متانول را می‌توان به الفین‌ها (عمدتا اتیلن و پروپیلن) و پروپیلن و بنزین تبدیل کرد و در مورد الفین‌ها می‌توان به تکمیل زنجیره ارزش آنها نیز توجه کرد. پس با ارزیابی دقیق این گزینه‌ها می‌توان انتخاب مناسب را انجام داد.مدیر پیشین برنامه‌ریزی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تاکید کرد: در صورتی که هدف مقایسه روش‌های مختلف تولید بنزین باشد، باید روش تولید از متانول، نفتای مازاد و تبدیل نفت کوره مقایسه شود، در صورتی که ۱۰‌میلیون تن در سال متانول تبدیل به بنزین شود، تولید آن از یک پالایشگاه میعانات گازی به ظرفیت ۱۲۰۰۰۰‌هزار بشکه در روز کمتر خواهد بود، درحالی که سرمایه‌گذاری آن بسیار بیشتر و غیر‌قابل مقایسه است.
وی درباره تجربه دیگر کشورها در این خصوص گفت: در برخی از کشورها مانند نیوزیلند، استرالیا و چین‌، واحدهای تولید بنزین از متانول وجود دارد.