«فرار بزرگ» در ایران

کتاب «فرار بزرگ: سلامت، ثروت و خاستگاه‌های نابرابری» اثر انگس دیتون برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۵ از سوی انتشارات موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی منتشر شد.
انگس دیتون اقتصاد‌دان اسکاتلندی- آمریکایی و استاد دانشگاه پرینستون آمریکاست که در سال ۲۰۱۵ جایزه نوبل اقتصاد را برای سه دهه مطالعه و تحقیقات در حوزه درآمد، هزینه، رفاه، فقر و سلامت دریافت کرده است. کتاب «فرار بزرگ» به تبیین و تشریح رابطه بین این موارد می‌پردازد و حاوی ایده‌های اصلی دیتون است.
دیتون در این کتاب به ارزیابی سلامت، ثروت و ریشه‌های نابرابری و رفاه در سراسر جهان می‌پردازد. «فرار بزرگ» داستان فرار مردم از فقر، بیماری‌ها، مشکلات بهداشتی و رنج به سوی رفاه، سلامت و توسعه و پیشرفت است. اما در این فرار کسانی جا مانده‌اند و بدون گفتن داستان آنها، نمی‌توان داستان فرار به سوی رفاه و توسعه را بیان کرد. تقریبا یک میلیارد نفر هنوز در فقر زندگی می‌کنند و میلیون‌ها کودک در هنگام تولد براثر کمبود امکانات دچار مرگ می‌شوند، هنوز هم در هند و در کشورهای فقیر آفریقا کودکان زیادی به علت فقر تغذیه و بهداشت گرفتار عدم رشد کافی و بدفرمی بدن می‌شوند.
او بر این باور است که نابرابری در جهان روزبه‌روز در حال گسترش است، اما در حال حاضر زندگی افراد نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است. پیشرفت علم و دانش باعث پیشرفت در بهداشت و رشد اقتصادی در سراسر جهان شده است. اما درعین‌حال رشد بهداشت، نابرابری را در حوزه بهداشت افزایش داده و رشد اقتصادی نابرابری را درزمینه اقتصاد ایجاد کرده است.
به گزارش مهر دیتون در این کتاب بیش از هر چیز به این پرسش می‌پردازد که آیا افزایش درآمد کمک موثری به افزایش بهداشت و سلامت می‌کند؟ پاسخ او منفی است. نجات جان انسان‌ها در کشورهای فقیر هزینه زیادی ندارد و باوجود عدم رشد درآمد در این کشورها، ما شاهد موارد زیادی از بهبود شرایط بهداشتی و سلامت مردم بوده‌ایم. او معتقد است همبستگی مقطعی بین سلامت و درآمد، ناشی از تنوع در کیفیت نهادها بوده است، درحالی‌که در طول زمان هم بهبود شرایط بهداشت و سلامت و هم افزایش درآمد و رشد اقتصادی در نتیجه پیشرفت در دانش اتفاق افتاده‌اند.